Vikublaðið - 16.07.1993, Blaðsíða 6

Kyjaffiörftur
6
VIKUBLAÐIÐ 16.JÚLÍ 1993
Engar einfaldar lausnir,
puðið blífur
Við eigum ekki að bíða eftir því
að útlendingar ákveði hyort
þeir œtla að fjárfesta á Islandi, segir
Asgeir Magnússon framkv<emda-
stjóri Iðnþróunarfélags Eyjafjarðar.
Það er erfitt að stýra iðnþró-
unarfélagi sveitarfélaga á
tímum samdráttar og at-
vinnuleysis. Verkefnin eru mörg en
lítið er til af peningum. Asgeir
Magnússon framkvæmdastjóri
Iðnþróunarfélags Eyjafjarðar segir
þetta vera puð. Eftir tvö ár í starfi
er Asgeir raunsær, enda eru á hans
borði mörg fyrirtæki sem eru kom-
in í þrot. En hann er líka vongóður.
- Það er engin ástæða til að
leggja árar í bát. Ef Eyjafjarðar-
svæðið getur ekki spjarað sig þá er
ekki mikil von fyrir aðra lands-
hluta. Það er verið að bora í gegn-
um fjöll á Vestfjörðum og á Aust-
urlandi til að mynda byggðakjama
eins og við höfum á þessu svæði,
segir Asgeir og ber ekki kvíðboga
fyrir Eyfirðingum. Hann er aftur á
móti ekki ýkja hrifinn af þeirri
stefnu sem fylgt hefur verið í at-
vinnuþróun stjórnvalda og telur
reyndar að rætur vandans liggi í
landlægri trú á „patent" lausnum.
- Strax eftir að tilkynnt var um
fresmn á byggingu álvers á Keilis-
nesi fer iðnaðarráðherra að ræða
um sæstreng til Skotlands. Þegar
ein stór lausn gengur ekki eftir er
annarrar leitað. Það er eins og það
sé eitthvað í þjóðarsál okkar sem
beinir hugsuninni á þessar brautir.
Ekki ersopið álið...
A aðalfundi Iðnþróunarfélagsins
í síðasta mánuði snupraði Asgeir
Markaðsskrifstofu iðnaðarráðu-
neytisins og Landsvirkjunar fyrir
að leggja alla áherslu á að ná samn-
ingum við álffamleiðendur en
sinna ekki smærri aðilum sem
kynnu að hafa áhuga á að fjárfesta á
íslandi.
Norðanmenn vita af reynslunni
hversu haldlítið það er að byggja
atvinnuþróun á álversdraumum.
Fyrir nokkrum árum tóku þeir þátt
í samkeppni þriggja landshluta um
staðarval álversframkvæmda en þá
varð Keilisnes á Suðurnesjunum
fyrir valinu. A síðasta ári lýsti
Kaiser Aluminium yfir áhuga á að
byggja álver á íslandi og enn fóru
Eyfirðingar af stað og lögðu út í
vinnu og kostnað sem skilaði eng-
um árangri.
- Við verðum að átta okkur á því
að ákvörðunin verður ekki tekin á
Islandi um það hvort álver rísi hér
eða í Venesúela. Við gemm ekki
beðið eftir því að útlendingar á-
kveði hvort þeir ætla að þárfcsta á
Islandi eða ekki, segir Asgeir og
hnykkir höfðinu í átt að nokkrum
hillum á skrifstofu sinni sem eru
fullar af pappírum um álversáætl-
anir og rannsóknir þeim tengdum.
Margt smátt
Iðnþróunarfélagið var stofnað
fyrir áramg og fyrstu árin hafði fé-
lagið allgott svigrúm til að vinna að
nýsköpun í atvinnulífinu. Félagið
tók þátt í stofnun velheppnaðra
fyrirtækja, til dæmis Sæplasts á
Dalvík og Gúmmívinnslunnar á
Akureyri. Núna er fjöldi manna og
kvenna án atvinnu og þær aðstæður
kalla á aðgerðir sem skila árangri,
helst ekki seinna en strax. Það er
lýjandi að vinna við þessar kring-
umstæður.
- Með mikilli vinnu erum við að
nudda í gang svona fimm til tíu
nýjum atvinnutækifærum en fáum
svo yfir okkur áföll eins og þegar
Niðursuðuverksmiðja K. Jónsson-
ar lokaði og 100 manns missm
vinnuna og síðan Islenskur skinna-
iðnaður þar sem 200 urðu atvinnu-
lausir, segir Asgeir.
Iðnþróunarfélagið leggur þeim
eyfirsku fyrirtækjum lið sem farið
hafa á hausinn og reynir að finna
þeim rekstrargmndvöll. Haustið
1991 kom félagið að spunaverk-
smiðjunni Foldu (áður Alafoss) og
vonir standa til að reksturinn kom-
ist á réttan kjöl í ár. Asgeir kveðst
sannfærður um að endurreisa megi
reksmr Islensks skinnaiðnaðar og
er unnið að því á vegum félagsins.
Samhliða því að bjarga rekstri
fyrirtækja sem ero komin í þrot er
reynt að hjálpa til við stofnun nýrra
fyrirtækja og auðvelda starfandi
fyrirtækjum að fara af stað með
nýja ffamleiðslu. Þannig átti Iðn-
þróunarfélagið hlut að máli þegar
Urvinnslan hf. á Akureyri var
stofhuð fyrir skemmstu, en það
fyrirtæki mun framleiða millikubba
í vörobretti og hráefnið til fram-
leiðslunnar er að stórom hluta
plastfilman sem bændur binda utan
uin heyið. Þá var félagið í sam-
vinnu við Svæðisstjórn fatlaðra á
Norðurlandi eystra og DNG hf.
þar sem könnuð var möguleg ffam-
leiðsla á færakrókum með gervi-
beim.
Nám í askana látið
I fyrra bryddaði Iðnþróunarfé-
lagið upp á þeirri nýjung að efna til
námskeiðs til að kenna fólki að
stofna og reka smáfyrirtæki. Hug-
myndin sem liggur að baki er að
hjálpa einstaklingum út frá þeirra
eigin forsendum. Þátttakendur í
námskeiðinu komu með sína eigin
viðskiptahugmynd sem síðan var
þróuð í samstarfi við starfsmenn
Iðnþróunarfélagsins.
Námskeiðið sótm meðal annarra
vélsmiður sem er að markaðssetja
snjóblásara, hjón sem ffamleiða óá-
teknar hljóðsnældur, kona sem er
þróa margnota bleyju og maður
sem rekur fyrirtæki á sviði grafi'skr-
ar myndhönnunar. í samstarfi við
atvinnumálanefnd Akureyrarbæjar
og Vinnumiðlunarskrifstofu var á
þriðja mg atvinnulausra Akureyr-
inga boðið upp á námskeið sem
myndi gagnast þeim sem vildu
reyna fyrir sér með eigin reksmr.
Einir tólf atvinnulausir slógu til og
níu luku námskeiðinu.
- Eg bind talsverðar vonir við að
árangurinn af þessu námskeiði
komi í Ijós innan skamms, segir As-
geir, en námskeiðið stóð í tvo mán-
uði og lauk í síðustu viku. Unnið
hefur verið að því að fá reglum um
atvinnuleysisbæmr breytt þannig
að atvinnulausir sem leggja út í
sjálfstæðan reksmr haldi bóta-
greiðslum í sex mánuði. Hjá Iðn-
þróunarfélagi Eyjafjarðar starfa
þrír starfsmenn og félagið deilir
skrifstofuaðstöðu með Byggða-
stofhun, sem gekk reyndar til liðs
við Iðnþróunarfélagið fyrir
skömmu með hlutafjárkaupum.
Asgeir fer ekki í grafgömr með það
hvemig hann býst við að starfið
framundan verði.
- Þetta er puð, en það hefst ekk-
ert nema með puðinu, segir Asgeir
og ítrekar að engar galdraformúlur
séu til fyrir atvinnulífið.
- Ef lausnin er einföld þá væri
þetta enginn vandi.
pv
Endurvinnsla er alvöru framleiðsla
Gúmmívinnslan hf. heldur
upp á tíu ára affnæli sitt í
þann mund sem Urvinnsl-
an hf. er að fara af stað með sína
ffamleiðslu. Endurvinnsla er sam-
eiginleg báðum fyrirtækjunum og
líka hitt að Þórarinn Kristjánsson
hefur í félagi við aðra hrondið
þeim úr vör.
Þórarinn kynntist endurvinnslu
þegar hann var í Sviþjóð fyrir all-
mörgum árom. Hann sannfærðist
um að þarna lægi vaxtarbroddur
iðnaðarframleiðslu.
Þórarinn kom heim og stofhaði
Gúmmívinnsluna ineð það fyrir
augum að þróa endurvinnslu á því
gúmmíi sem fellur til hér á landi.
Þórarinn fékk aðstöðu fyrir fyrir-
tækið í fjósi og hlöðu Búnaðarsam-
Nú er tækifærið!
ÚTSALAN
í fullum gangi!
Úrval af efnum á góðu verði
og ekki bara sumarefni.
Sunnuhlíð 12 - Sími 27177

VIÐ NOTUM
bandsins að Rangárvölluin fyrir
ofan Akureyri, þar sem nú heitir
Réttarhvammur.
Sólning á notuðum hjólbörðum
var til að byrja með aðalverkefni
Gúmmívinnslunnar en nú er svo
komið að hehningur veltunnar er
vegna endurvinnslu. Hjá fyrirtæk-
inu starfa 12 manns. Það var tíma-
ffekt og kostnaðarsamt að þróa
framleiðsluvöror úr enduronnu
gúmmíi.
- Við eignuðumst okkar trygg-
usm viðskiptavini þegar við þróuð-
um framleiðsluna, segir Þórarinn.
Við eignuðumst okkar tryggustu
viðskiptavini þegar við þróuðum
framleiðsluna, segir Þórarinn
Kristjánsson í Gúmmívinnslunni
setn heldur upp 10 ára afnuelið
um þessar mundir.
Gúmmívinnslan selur bændum
fjósamottur, fiskiskipaflotanum
millibobbinga og á barnaleikvelli
fara gúmmíhellur. Þó er ekki allt
upp talið.
Þegar Gúmmívinnslan var kom-
in á rekspöl leitaði Þórarinn fyrir
sér með ffekari endurvinnslu. Þeg-
ar bændur hófu í stórom stíl að
binda hey í plastfilmu eygði Þórar-
inn tækifæri. Hann stofnaði ásamt
öðrom félagið Urbótamenn hf. og
á þeim vettvangi var unnið að mál-
inu. Þróunarvinna og markaðsat-
huganir skiluðu þeirri niðurstöðu
að vænlegt væri að framleiða
millkubba í vörobretti úr bænda-
plastinu. Með aðstoð Iðnþróunar-
félags Eyjafjarðar var hiutafélagið
Urvinnslan hf. stofnað sem innan
skamrns mun hefja ffainleiðslu og
veita fjórum mönnum atvinnu.
Þórarinn byggir starfsemi sína á
hugmyndagronni sem miðar að því
að halda mengun umhverfisins í
lágmarki, bæta nýtingu auðlinda,
endurvinna eins og frekast er unnt,
nota hráefhi og ffamleiðslutæki
sem valda hvað minnstri ntengun
og efla öryggi neytenda.
Fyrir brautryðjendastarf sitt
hlaut Gúmmívinnslan viðurkenn-
ingu Norræns umhverfisárs 1990-
1991. Viðurkenningin var Þórarni
hvatning til að halda áfram á sömu
braut, en hann segir inikið verk
óunnið og bendir á að Gúmmí-
vinnslan framleiði úr 200 tonnum
af gúmmí á ári á meðan 4000 tonn
falli til árlega af gúmmíi.
pv