Vikublaðið - 03.02.1994, Blaðsíða 15

VTKUBLAÐIÐ 3. FEBRUAR 1994
11
15
hundraði og loks Wendy's með tíu af
hundraði.
Smærri fyrirtæki halda um fimmt-
ungi markaðarins samanlagt, þar á
rneðal Fuddrucker's, sem almennt er
viðurkennt að búi til bestu borgarana,
enda eru þeir dýrari en hinir og biðin
eftir þeim öllu lengri. Hinar ágætu
bandarísku matstofur, sem voru áður
við þjóðvegi, eru aftur á nióti flestar
komnar á hausinn og sjást orðið bara í
kvikmyndum. Burger King og
Wendy's bxttu við álíka mörgum
sölustöðum og Mc Donald's í fyrra og
stækkuðu þar af leiðandi hlutfallslega
enn meira, Allar þessar keðjur sam-
einast í því að borga starfsfólki sérlega
léleg laun og yfirleitt banna þær því að
vera í verkalýðsfélögum.
Samkeppni um kaupendur er hins
vegar afar hörð og í vaxandi mæli
byggja keppinautar nýja staði í ná-
grenni hver við annan, svona líkt og til
að storka hinum og styrkja sig. Hark-
an í auglýsingum er líka ótrúleg og
stöðugt verið að finna upp nýjar leiðir
til að tæla nýjar tegundir viðskipta-
vina, til dæmis nú síðast einstaklinga
sem aka í vinnu og mega ekki vera að
því að borða morgunmat og geta
kippt með sér einhverju í gegnurn
lúgu og haldið áfram að keyra. Fjöl-
skyldur eru þó ávallt vinsælasta skot-
markið og fá gjarnan mat fyrir börnin
næstum ókeypis í trausti þess að hinir
íúllorðnu borði mikið. Börnin fá jafn-
framt litlar risaeðlur sem hægt er
trekkja upp í kaupbæti og geta safnað
seríum svo þau heimti að koma aftur á
sama stað frekar en á annan. Börn eru
mörg svo langt leidd að þau læra fyrst
að segja pabbi og mamma, en síðan
McDonald's. Hamborgarasalar hafa
þó ekki áhyggjur af slíku og allt leiðir
þetta væntanlega til stóraukinnar sölu
og neyslu, sem aftur auðveldar enn
frekari þenslu.
Það eina sem getur hægt á enn öfl-
ugri árangri í sölu hamborgara er að
staðir sem selja annars konar skyndi-
bita verði æ vinsælli og kannski með
tímanum enn Hnsælli en hamborgara-
sjoppurnar. Kjúklingabitar eru sívin-
sælir, en sala á þeim hefur víst lítið
breyst undanfarin ár. Sama er að segja
urn tacos, burritos og nachos frá
Texas og Mexíkó, sem seldir eru í
keðjurn á borð við Taco Bell, sem er í
eigu Pepsi Cola. Verra verður að eiga
við sívaxandi vinsældir pizzustaða og
samlokustaða sem ábyrgjast röskari
afgreiðslu en venjulegir slíkir staðir,
til að mynda Pizza Hut, en uin leið
mjög gott úrval og fyrirtaks bragð.
Nokkrar slíkar keðjur stækka nú mun
örar en hamborgarafyrirtækin, eink-
um þó í þéttbýli, til að mynda Little
Caesar's pizza og Subway sandwich,
sem báða vígja nærri tvo nýja staði á
degi hverjum.
Hætt er við að fleira og fleira fólk
leggi leið sína þangað í ffamtíðinni,
enda rnargir kannski orðnir leiðir á
hamborgurum. Svoleiðis nokkuð á þó
aldrei nokkurn tíma eftir að hvarfla að
þorra Bandaríkjamanna, sem vilja til-
breytingu í hversdagsleikann og ofan í
magann sem kostar það sama og upp-
fyllir kröfur nútímans unt hraða, fyrir-
fram ákvörðuð gæði og fyrirséð
bragð.
Hamborgarasalar þurfa því varla að
örvænta, að minnsta kosti ekki á með-
an þeir eiga fullt í fangi með að byggja
nýja sölustaði og líklega verður
skyndibitasala um ókornna tíð einn
öruggasti atvinnuvegur í Bandaríkj-
unum.
AUir þurfa að borða og flestir hugsa
rneira um að borða ódýrt en að borða
vandaðan mat. Svo framarlega sem
eftirspurn eftir skyndibitum heldur á-
fram að aukast, sent allt stefnir í, þurfa
eigendur slíkra staða því ekki að hafa
áhyggjur af afrakstrinum.
Davíðfylgdi m.a.fordœmi Carl Bildtsfors<etisráðherra Svíþjóðar sem hér smjattar
á hamhorgurum afekki minni áfergju.
Frá ritstjóra
Þáttur Vikublaðsins
Utboð
F.h. Byggingadeildar borgarverkfræðings, er óskað eftir til-
boðum í endurmálun í grunnskólum Reykjavíkurborgar.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri, Fríkirkjuvegi 3,
Reykjavík, gegn kr. 5.000.- skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað fimmtudaginn 10. febrúar
1994, kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
Itveimur tilskrifúm í Vikublað-
inu í dag, öðru eftir Guðrúnu
Ágústsdóttur og liinu eftir
Gunnlaug Júlíusson, er grein um
framboðsmál Alþýðubandalagsins í
Reykjavík sem birtist í síðasta tölu-
blaði harðlega gagnrýnd. Beinum
efnisatriðum fréttaskýringarinnar
er ekki mótmælt heldur beinist
gagnrýnin fyrst og fremst að því að
málið skuli yfirleitt tekið á dagskrá
í blaðinu. Af þessu tilefni þykir mér
rétt að gera grein fyrir sjónarmið-
um ritstjóra sem fól blaðamanni að
skrifa umrædda grein og ber á-
byrgð á vali á þeiin sjónarhóli það-
an sem horft er.
Vald fjölmiðla felst að rniklu leyti í
því að ákvarða hvort eitthvert tiltekið
mál sé verðugt tilefni fréttar eða ekki.
Svo mjög hefur þetta dagskrárvald
fjölmiðla gegnsýrt alla þjóðfélagsum-
ræðu að helst mætti ætla að orðnir at-
burðir hafi ekki gerst nema frá þeim
sé sagt í fjölmiðlum. Málið er með
öðrum orðum ekki til fyrr en fjölntiðl-
ar hafa greint frá þeim og meðan þeir
gera það ekki er hægt að láta sem ekk-
ert hafi gerst.
I báðurn þeirn tilskrifum sem hér
urn ræðir er „þáttur Vikublaðsins"
orðið eitt meginatriði málsins. Þau
endurspegla bæði það viðhorf að ekk-
ert „mál“ hafi verið til og því hefði
Vikublaðinu verið sæmst að þegja
þunnu hljóði. Lesendum Vikublaðs-
ins er m. ö. o. vísað á aðra fjölmiðla en
sinn eigin til að fá fréttir af þessu rnáli
sem þó varðar aðstandendur þess
blaðs framar öðrum.
Þannig segir Gunnlaugur Júlíusson
í grein sinni: „Vikublaðið... leggur
mikið pláss undir mál þeirra manna
sem sjá fyrir sér hræðilega borgara-
styrjöld í Reykjavík ef nota eigi lýð-
ræðislegar vinnureglur. Maður veltir
fyrir sér hlutverki Vikublaðsins í
þessu sambandi sem hreinu flokks-
málgagni og hverra hagsmuna slík
skrif þjóna.... Eg trúi því tæpast að fé-
lagar í Alþýðubandalaginu hafi lagt út
í það að stofna blaðið í þeim tilgangi
að það hafi frumkvæði að því að blása
upp tilhæfulausar frásagnir um illvíg
átök innan flokksins.“
Hér er ég sem ritstjóri blaðsins
beinlínis sökuð um að hafa frumkvæði
að tilhæfulausum- frásögnum um átök
innan flokksins. Ég er með öðrum
orðum sökuð urn að búa málið til.
Þetta eru alvarlegar ásakanir sem ég
neita að sitja undir.
Þau „átök“, sem eru tilefhi greinar-
innar, hafa orðið fréttaefni í öðrum
fjölmiðlum. Stórir prentmiðlar hafa
lagt undir það útsíður og þess hefúr
verið getið í aðalfréttatímum ljósvaka-
miðlanna. Allt þetta gerðist áður en
grein Vikublaðsins var skrifuð. Ekkert
efnisatriði í frétt Vikublaðsins hafði
ekki komið fram annars staðar áður.
Helsti munurinn á grein Vikublaðsins
og annarra fjölmiðla felst í að í þeirri
fyrrnefndu eru beinar tilvitnanir í
ýnisa flokksfélaga á landsbyggðinni
sem skýra sína afstöðu sjálfir. Að öðru
leyti er gætt fyllsta jafnvægis rnilli
þeirra tveggja meginsjónarmiða sem
fram hafa komið f máli þessu, þau út-
skýrð og enginn dómur lagður á mál- •
stað hlutaðeigandi.
I grein Guðrúnar grillir í járnbenta
hótun undir silkislæðu mjúkmælginn-
ar og sömu hótun í garð Vikublaðsins
má finna í orðum Gunnlaugs. Hana
má draga saman með orðunum:
Framgangsmáti ritstjóra er í andstöðu
við það sem flokksmenn ætluðust til
með stofnun Vikublaðsins. Látið er í
það skína að hvenær sem er sé hægt að
slá blaðið af eða að það verði sjálfgert
með því að blaðið verði „bitbein inn-
anflokksátaka", svo vitnað sé í orð
Guðrúnar Ágústsdóttur. Kemur mér í
hug sú nöturlega ályktun sem draga
rná af útgáfusögu' Alþýðubandalags-
ins, að hefði flokkurinn vald til að
drepa fleiri fjölmiðla en sína eigin
væri ördeyða á fjölmiðlasviðinu í
landinu.
Að lokum þetta: Ef fréttaflutningur
Vikublaðsins af málum sem þessum á
að einskorðast við orðréttar tilvitnan-
ir í þegar samþykktar ályktanir flokks-
stofnana eða í mesta lagi fárra línu
fréttir af væntanlegum fundum og
dagskrá þeirra er algerlega út í hött að
leita út á almennan vinnumarkað með
faglært starfsfólk fyrir blaðið. Þá ætti
Flokkurinn að kjósa starfsfólk þess af
félagaskrám eftir jafnvel spennandi
kosningabaráttu þar sem ffambjóð-
endur kynna stefúu sína, og vera til-
búinn til að setja það af eins og gildir
urn hvert annað flokkslegt embætti.
Væri það ekki í samræmi við kröfu
Gunnlaugs um hreint flokksmálgagn?
Utboð
F.h. Byggingadeildar borgarverkfræðings, er óskað eftir til-
boðum í endurmálun á ýmsum fasteignum Reykjavíkurborgar.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri, Fríkirkjuvegi 3,
Reykjavík, gegn kr. 5.000,- skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað miðvikudaginn 16. febrúar
1994, kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
AUGLYSING
UM INNLAUSNARVERÐ
VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR INNLAUSNARTÍMABIL INNLAUSNARVERÐ*) Á KR. 10.000,00
1984-1 .fl. 1988- 1.fl.A6 ár 1989- 1.fl.D 01.02.94 - 01.08.94 01.02.94-01.02.95 10.02.94 kr. 64.468,70 kr. 26.563,80 kr. 20.671,40
*) Innlausnarverð er höfuðstóll, vextir, vaxtavextir og verðbætur.
Innlausn spariskírteina ríkissjóðs fer fram í afgreiðslu
Seðlabanka íslands, Kalkofnsvegi 1, og liggja þar jafnframt
frammi nánari upplýsingar um skírteinin.
Reykjavík, janúar 1994.
SEÐLABANKIÍSLANDS