Morgunblaðið - 11.06.2005, Síða 18

Morgunblaðið - 11.06.2005, Síða 18
18 LAUGARDAGUR 11. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ ERLENT LEIÐTOGAFUNDUR Evrópusam- bandsins í næstu viku þykir líklegur til að verða stormasamur í meira lagi eftir að leiðtogar Frakklands og Þýskalands sameinuðust um það í gær að þrýsta á bresk stjórnvöld að gefa eftir afsláttinn af greiðslum í sameiginlega sjóði sem Margaret Thatcher, þáverandi forsætisráð- herra, knúði fram árið 1984. Var þó ljóst fyrir að um átakafund yrði að ræða, enda stendur ESB frammi fyrir miklum vanda eftir að almenningur í Hollandi og Frakk- landi hafnaði stjórnarskrársáttmála ESB í þjóðaratkvæðagreiðslum ný- verið. Verða leiðtogar ESB að kom- ast að einhverju samkomulagi um það í næstu viku hver verða næstu skref í stjórnarskrármálinu. En þeir þurfa jafnframt að fara að ná lend- ingu varðandi fjárlög sambandsins. Vill „grundvallarendurskoðun“ Jacques Chirac, forseti Frakk- lands, og Gerhard Schröder, kansl- ari Þýskalands, hittust í París í gær og héldu í kjölfarið blaðamannafund þar sem þeir fóru fram á það við Tony Blair, forsætisráðherra Bret- lands, að gefa eftir afslátt af greiðslum í sameiginlega sjóði ESB upp á fimm milljarða evra sem Bret- ar fá árlega, um 390 milljarða ísl. kr. Ekki voru þó nema tveir dagar síðan Blair hafnaði þessum mögu- leika með öllu. „Afslátturinn mun ekki leggjast af. Við munum alls ekki semja um neitt slíkt,“ sagði Blair þá. „Umfram allt verða hinir bresku vinir okkar að átta sig á því hversu miklar breytingar hafa átt sér stað og að þörf er á því að meiri jöfnuður ríki um greiðslur hvers aðildarríkis [í sjóði sambandsins],“ sagði Chirac í gær. Bætti hann því við að afslátt- urinn, sem Thatcher knúði fram 1984, væri nú orðinn „gamall“. Chirac sagði að hvert aðildarríki ESB þyrfti nú að leggja sitt af mörk- um til að fjárhagsleg vandræði sam- bandsins mögnuðu ekki hin pólitísku vandamál sem ESB ætti við að etja vegna stjórnarskrársáttmálans. Þykir nú mjög líklegt að spenna muni einkenna samskipti Chiracs og Blairs á fundinum í næstu viku, en þeir hafa áður eldað grátt silfur sam- an á leiðtogafundum ESB. Ítrekaði Blair í gær að ekki kæmi til greina að Bretland gæfi afsláttinn eftir. Benti hann á að jafnvel þegar afslátturinn væri tekinn með þá legði Bretland meira fé í sjóði ESB heldur en Frakkland – en franskir bændur fá árlega stórar upphæðir úr sjóðum ESB á grundvelli hinnar sameigin- legu landbúnaðarstefnu (CAP). Sagði Blair að aðeins kæmi til greina af hans hálfu að ræða afslátt- inn, sem Bretar fá, ef fram færi „grundvallarendurskoðun á því hvernig Evrópa ver fjármunum sín- um“ en þetta var túlkað sem tilvísun til landbúnaðarstefnunnar sem Frakkar hagnast á, sem fyrr segir. Að mati fréttaritara BBC í París, Caroline Wyatt, gefur þessi deila til kynna að um átakafund verði að ræða í næstu viku. Bretland verði þar harla einangrað, enda vilja allar aðrar ESB-þjóðir að afsláttur Breta verði aflagður. En á hinn bóginn koma bæði Chirac og Schröder býsna vængstýfðir til þessa fundar, pólitísk staða Chiracs er mjög veik eftir úrslit þjóðaratkvæðagreiðsl- unnar um stjórnarskrársáttmálann í Frakklandi og Schröder á mjög í vök að verjast heima fyrir sömuleiðis. Krefjast þess að Bretar gefi afsláttinn eftir Eftir Davíð Loga Sigurðsson david@mbl.is Reuters Jacques Chirac og Gerhard Schröder gantast eftir fund sinn í gær. Tony Blair er hins vegar ekki hlátur í hug. Leiðtogafundur ESB í næstu viku verður líklega stormasamur í meira lagi Jerúsalem. AFP, AP. | Hæstiréttur í Ísrael lagði á fimmtudag blessun sína yfir þá áætlun stjórnvalda að leggja af byggðir landtökumanna á Gaza-svæðinu. Þar með hefur verið rutt úr vegi síðustu lagalegu hindr- uninni fyrir því að áætlunin verði að veruleika. Hæstiréttur Ísraels hafnaði þeirri kröfu landtökumanna að hætt verði við áform þessi þar eð þau brjóti gegn mannréttindum þeirra. Áætlun stjórnar Ariels Sharons, forsætis- ráðherra Ísraels, kveður á um að fjórar byggðir landtökumanna verði lagðar niður á Gaza-svæðinu. Þar ræðir um 8.000 manns sem fá bætur fyrir að neyðast til að yfirgefa heim- ili sín. Brottflutningur landtöku- manna hefst í ágústmánuði. Síðar verða nokkrar smærri byggðir á Vesturbakkanum lagðar af. Sigur fyrir ríkisstjórnina Samtök landtökumanna hafa bar- ist af hörku gegn áætluninni og ítrekað vísað málinu til dómstóla. Niðurstaða Hæstaréttar þykir af- gerandi mjög og mikill sigur fyrir ríkisstjórnina. Ljóst þykir að frekari fyrirstaða af hálfu landtökumanna með vísan til laga sé tilgangslaus. Yoram Sheftel, lögmaður land- tökumanna, sagði niðurstöðu Hæstaréttar ekki koma á óvart. „Ég varð ekki fyrir vonbrigðum vegna þess að við bundum engar vonir við niðurstöðu réttarins,“ sagði hann. Landtökumenn hafa boðað að þeir hyggist áfram mótmæla fyrirhuguð- um brottflutningi með ýmsu móti. Í Ísrael óttast margir að valdbeiting reynist nauðsynleg til að flytja land- nema frá þeim byggðum sem þeir hafa lagt undir sig. Hæstiréttur staðfestir áætlun um Gaza CLEMENTINA Cantoni, hjálp- arstarfsmaðurinn sem afganskir mannræningjar héldu í gíslingu í 24 daga, kom aftur heim til Ítalíu í gær en henni var sleppt í fyrradag. Tók Silvio Berlusconi, forsætisráðherra Ítalíu, á móti henni við komuna til Rómar. Cantoni, sem er 32 ára göm- ul og starfaði fyrir hjálparsamtökin CARE, sagði að mannræningjarnir hefðu komið vel fram við hana. Þakkaði hún öllum er unnu að því að fá hana lausa. „En mér verður hugs- að til annarra sem enn eru í haldi mannræningja,“ sagði hún. Reuters Cantoni komin heim KONUR í Guatemala eru í auknum mæli beittar hrottalegu ofbeldi og myrtar, að því er fram kemur í nýrri skýrslu Amnesty International um morð á stúlkum og konum í Guate- mala, sem birt var á fimmtudag. Samkvæmt upplýsingum yfir- valda í landinu voru 1.188 stúlkur og konur myrtar þar á árunum 2001– 2004, en þarlend mannréttindasam- tök segja þær hafa verið talsvert fleiri og benda á að fjöldinn fari stig- vaxandi. Samkvæmt upplýsingum þeirra voru 222 konur myrtar í land- inu árið 2001, 494 árið 2004 og 225 það sem af er þessu ári. Flestar hina myrtu voru húsmæður, námsmenn og fagmenntaðar konur, á aldrinum 13–40 ára. Aðeins 9% málanna rannsökuð Í skýrslu Amnesty segir að fjöldi þessara kvenna hafi verið myrtur á viðurstyggilegan hátt. Þeim hafi oft- ast verið nauðgað og þær beittar öðru grófu kynferðislegu ofbeldi, en slíkar upplýsingar komi þó sjaldnast fram í opinberum gögnum. Enn- fremur kemur fram að aðeins 9% morðmálanna hafi verið rannsökuð af lögreglu. Skortur á rannsóknum og sakfellingum gefi „þau skilaboð að ofbeldi gegn konum sé samþykkt í landinu,“ segir í skýrslunni. Sergio Morales, umboðsmaður mannréttindamála í Guatemala, seg- ir morð á konum í landinu eiga eitt sameiginlegt, það er að segja að ekki sé refsað fyrir þau. Frá skrifstofu hans koma þær upplýsingar að árið 2004 hafi um 500 konur verið myrtar í landinu en að aðeins eitt af þeim málum hafi endað með sakfellingu. Mikið og djúpt hatur á konum Í samtali við fréttavef BBC segir Hilda Morales Trujillo, sem starfar með samtökum sem berjast gegn of- beldi gagnvart konum í Guatemala, að konur þar búi við stöðugan ótta og finni lítið öryggi hjá lögreglu lands- ins sem sé í senn undirmönnuð, -fjár- mögnuð og spillt. Trujillo segir eitt þyngsta áhyggjuefnið vera hversu margar konur eru pyntaðar og beitt- ar skelfilega grófu ofbeldi ýmist áður eða eftir að þær eru myrtar. „Eina skýringin sem við fáum séð á svo yf- irgengilegu ofbeldi er sú að verið sé að tjá mikið og djúpt hatur á kon- um,“ segir Trujillo. Sandra Moran, sem einnig berst gegn ofbeldi gagnvart konum í land- inu, segir tvær meginástæður fyrir því að ofbeldið gegn þeim þar sé jafn grimmilegt og raun ber vitni. „Ann- ars vegar er engin virðing borin fyrir líkama konunnar. Hins vegar er sú hugmynd við lýði að konur séu eign. Því eru konur sem eru myrtar oft pyntaðar og svívirtar kynferðislega. Og í sumum tilfellum eru þær meira að segja aflimaðar,“ segir Moran. Vaxandi óhugur er í landinu vegna ástandsins og reyna hópar sem berj- ast fyrir því að mannréttindi kvenna séu virt, að vekja athygli heima- manna og umheimsins á stöðunni. „En við búum við ástand þar sem allt er þaggað niður,“ segir Moran. Sakfellt fyrir eitt morð af 500 Skýrsla Amnesty lýsir grófu ofbeldi og morðum á konum í Guatemala  Meira á mbl.is/itarefni Sydney. AFP. | Lögreglan í Ástralíu leitar nú dyrum og dyngjum að ind- verskum skurðlækni sem hlotið hef- ur viðurnefnið „doktor dauði“ þar í landi eftir að opinber rannsókn leiddi í ljós að 87 sjúklingar hefðu hugsanlega dáið af hans völdum. Var hvatt til þess að læknirinn, Jayant Patel, yrði ákærður fyrir morð. Patel mun hafa flúið land í mars en nú hefur verið lýst eftir honum í þeim tilgangi að fá hann framseldan aftur til Ástralíu þar sem meiningin er m.a. að ákæra hann fyrir morð og glæpsamlega vanrækslu í starfi. Vís- ar morðákæran til þeirrar ákvörð- unar læknisins að fjarlægja hluta af vélinda sjúklings er lá á sjúkrahús- inu í Bundaberg í Queensland. Mað- urinn dó skömmu eftir uppskurðinn og hafa læknar sagt að aldrei hefði átt að ráðast í að skera manninn upp. Patel hóf að starfa við Bundaberg- sjúkrahúsið fyrir tveimur árum en hafði á tuttugu ára læknisferli oft- sinnis gerst sig sekan um afglöp í starfi. Patel nam læknisfræði í Ind- landi en flutti síðar til Bandaríkj- anna og starfaði í bæði New York og Oregon. Ítrekað var hins vegar kvartað yfir honum og hann var end- anlega sviptur starfsleyfi í Banda- ríkjunum árið 2001 skv. frétt BBC. Patel gaf hins vegar ekki upp neinar upplýsingar um þennan feril sinn er hann sótti um starfið í Queensland. Hefur mál hans orðið til þess að kastljósinu hefur verið beint að því í Ástralíu hvernig erlendir læknar eru ráðnir til starfa á af- skekktari stöðum, þar sem skortur er á heilbrigðisstarfsfólki. Þykir ljóst að ekki er farið nægilega vel of- an í bakgrunn manna. Þá er ljóst að eftirliti með störfum lækna er ábóta- vant í dreifðari byggðum landsins. Efnt var til rannsóknar í mars á þessu ári eftir að hjúkrunarkona ein, sem starfað hafði með Patel, gekk fram fyrir skjöldu og bar fram kvört- un. Báru nokkrar hjúkrunarkonur síðar að alkunna hefði verið á spít- alanum að Patel væri óhæfur læknir og að þær hefðu jafnvel nokkrum sinnum falið sjúklinga fyrir honum, þannig að hann gæti ekki valdið þeim skaða. Patel mun m.a. hafa skil- ið sprautu eftir í maga aldraðs manns, þá skar hann óvart í sundur þvagrás konu er lagðist á skurðar- borðið og loks varð hann þess valdandi að 28 ára gamall maður missti kyngetuna. „Doktor dauði“ talinn eiga sök á dauða 87 manna Hjúkrunarfólk faldi sjúklinga fyrir lækninum

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.