Fréttablaðið - 24.10.2002, Blaðsíða 10

10 24. október 2002 FIMMTUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúi: Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
BRÉF TIL BLAÐSINS
VIÐSKIPTI
ÍFréttablaðinu í dag er sagt fráfjárhagsvandræðum meðferðar-
heimilisins Byrgisins og ákvörðun
Jóhannesar Jónssonar í Bónus og
Jakúp Purkhus í Rúmfatalagern-
um um að hlaupa
þar undir bagga. Í
Fréttablaðinu í
gær var sagt frá
erfðaskrá Sonju
Zorrilla. Þar ánafn-
aði Sonja megninu
af miklum auðæf-
um sínum til sjóðs
til styrktar lang-
veikum börnum. Í sama blaði var
sagt frá 25 milljóna króna framlagi
Jóhannesar í Bónus til skjólstæð-
inga Mæðrastyrksnefndar Reykja-
víkur. Fyrir skömmu svöruðu
stjórnendur Búnaðarbankans og
Vífilfells ákalli Stefáns Karls Stef-
ánssonar um stuðning við Regn-
bogabörn, þolendur eineltis.
Sú trú hefur vaxið á undanförn-
um áratugum að það sé opinberra
aðila að sjá um flest mál í samfé-
laginu. Það þykir orðið hallæris-
legt að beina kröfum sínum inn í
samfélagið. Hið rétta er að beina
þeim að ríkisvaldinu. Þörf stjórn-
málamanna fyrir hlutverk – helst
sem mikilvægast hlutverk – hefur
ýtt mjög undir þessa þróun. Þeim
er ekkert óviðkomandi. Ef frétta-
menn stilla þeim upp við tré í garð-
inum heima hjá þeim og beina að
þeim myndavél og hljóðnema eru
þeir tilbúnir að tjá sig um nauðsyn
samræmdrar áætlunar stjórn-
valda til stuðnings öllu mögulegu
og ómögulegu. Og það er eins og
almenningi finnist þetta þægilegt
fyrirkomulag. Ríkið reddar þessu
– jafnvel þótt vandinn sé langt utan
seilingarfjarlægðar fyrir ríkið;
heimilisofbeldi, agaleysi barna.
Það er áhyggjulaust að láta ríkið
klípa duglega af laununum um
hver mánaðamót og leggja dug-
lega ofan á allar nauðsynjar og
treysta því að það sjái þá um það
sem aflaga fer í samfélaginu.
Þetta fyrirkomulag er hins veg-
ar ómögulegt fyrir alla aðila. Ríkið
er sálarlaust batterí sem finnur
ekki hvar neyðin er sárust. Það er
auk þess einkar lagið við að veita
litla aðstoð með ærnum tilkostn-
aði. Það gagnast því illa þeim sem
eru hjálparþurfi. Og fólkið í land-
inu, sem afsalar sér helmingi af
ráðstöfunartekjum sínum til að
halda uppi ríkiskerfinu, situr eftir
með þá tilfinningu að samfélagið
sem það lifa í komi því í raun ekk-
ert við.
Framlög einstaklinga og fyrir-
tækja til samfélagsmála á undan-
förnum dögum er vonandi ekki
stök gusa. Vonandi munu fleiri
fara að dæmi þeirra. Og vonandi
leiðir það til þess að samfélaginu
vaxi kjarkur til að takast sjálft á
við þessi mál án afskipta ríkis-
valdsins. Og krefjast aftur umráða
yfir fjármununum sem hingað til
hafa farið í skatta.

Samfélagið taki yfir hlutverk ríkisvaldsins
skrifar um rausnarlegar gjafir einstak-
linga og fyrirtækja til samfélagsmála.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
PHARMACO Í SERBÍU Einkavæð-
ingarnefnd Serbíu hefur boðið
Pharmaco til viðræðna um kaup á
meirihluta hlutafjár í serbnesku
lyfjaverksmiðjunni Zdravlje
Leskovac. Pharmaco var eina
fyrirtækið sem bauð í verksmiðj-
una.
SPÁ GÓÐRI AFKOMU Flugleiða-
menn gera ráð fyrir að góð af-
koma hafi verið af rekstri
fyrirtækisins í september. Sæta-
framboð hafi minnkað um 9,9
prósent en sætanýting batnað um
4,8% milli ára. Níu mánaða upp-
gjör verður birt 9. nóvember.
JAKARTA,INDÓNESÍU,AP Yfirvöld í
Indónesíu hafa látið teikna and-
litsmyndir af þremur mönnum
sem eru grunaðir um aðild að
sprengingunni á
Balí fyrir ellefu
dögum síðan þeg-
ar tæplega 200
manns létu lífið.
Myndirnar verða
aðeins notaðar af
lögreglunni í land-
inu og verður
þeim ekki dreift
til almennings
nema mennirnir verði opinber-
lega lýstir grunaðir um verknað-
inn. Allir mennirnir eru
Indónesíubúar. Engar frekari
upplýsingar hafa verið gefnar
um mennina, þar á meðal hvaða
trúarflokki þeir tilheyri.
Bandaríkin lýstu því yfir í gær
að samtökin Jemaah Islamiyah,
sem grunuð eru um að hafa stað-
ið á bak við sprenginguna, verði
framvegis flokkuð sem hryðju-
verkasamtök. Þar með verður
það ólöglegt að veita þeim fjár-
framlög auk þess sem meðlimir
þeirra geta ekki fengið vega-
bréfsáritun til Bandaríkjanna.
Samtökin, sem eru starfrækt
víðs vegar um Suðaustur-Asíu,
vilja að stofnað verði íslamskt
ríki úr löndunum Indónesíu,
Malasíu, Singapore og suðurhluta
Filippseyja.
Lögreglan í Indónesíu, sem
handtók Abu Bakar Bashir, and-
legan leiðtoga samtakanna, í síð-
ustu viku, ætlar ekki að yfir-
heyra hann fyrr en hann hefur
náð sér af veikindum sem hafa
hrjáð hann undanfarið. Hann er
ekki grunaður opinberlega um
sprenginguna á Balí. Hann er
hins vegar grunaður um aðild að
sprengingum í Indónesíu á jólun-
um árið 2000 þegar 19 fórust.
Auk þess er hann grunaður um
að hafa ætlað sér að myrða
Megawati, forseta Indónesíu.
Ríkisstjórn Ástralíu mun að
öllum líkindum auka útgjöld sín
til hernaðar- og öryggismála í
kjölfar sprengingarinnar á Balí,
en meirihluti þeirra sem létust
voru Ástralar. Svo gæti farið að
hersveitir verði sendar til
Indónesíu og nálægra landa í bar-
áttunni gegn hryðjuverkum.

Þrír grunaðir um
sprenginguna á Balí
Lögreglan í Indónesíu hefur látið teikna andlitsmyndir af mönnunum.
Bandaríkin hafa flokkað samtökin Jemaah Islamiyah sem hryðjuverka-
samtök. Ástralar ætla að auka hernaðarútgjöld sín.
BORINN TIL GRAFAR
Fjölskylda Made Wijaya frá Balí, sem fórst í
sprengingunni þann 12. október, hafði
myndir af honum meðferðis er hann var
borinn til grafar síðastliðinn þriðjudag.
Tæplega 200 manns fórust í sprenging-
unni, flestir erlendir ferðamenn.
AP
/M
YN
D
Engar frekari
upplýsingar
hafa verið
gefnar um
mennina, þar á
meðal hvaða
trúarflokki þeir
tilheyri.

 

  
 

 !"# $%# 
%&'' (&')
%*+++, $, -.
/  . 
  01 /
2




 34

  
. 3
"  


5

  
56

  
/77
89%
48
$# .: 9
# /77
896
48"88# 


   ALÞINGI Frumvarp til raforku-
laga verður eitt af stóru mál-
unum í vetur segir Bryndís
Hlöðversdóttir, þingflokks-
formaður Samfylkingar. „Við
höfum gert nokkrar tilraunir
til að ræða það en ríkisstjórn-
inni hefur gengið illa að
koma því í endanlegan bún-
ing.“ Bryndís gerir einnig
ráð fyrir mikilli umræðu um
afleiðingarnar af skatta-
breytingum ríkisstjórnarinn-
ar. Úttekt ASÍ hefði sýnt að
breytingarnar hefðu verið í
þágu hinna tekjuhærri og
eignameiri.
Evrópumálin ættu að vera
áfram í umræðunni, segir
Bryndís og vísar til póstkosningar
Samfylkingar og áframhaldandi
umræðu á vettvangi ASÍ.

HALLDÓR ÁSGRÍMSSON
Gegnir störfum ráðherra þrátt fyrir veikindi.
Halldór Ásgrímsson:
Ráðherra
á batavegi
VEIKINDI Halldór Ásgrímsson utan-
ríkisráðherra dvelur enn á sjúkra-
húsi eftir aðgerð sem hann gekkst
undir vegna staðbundins meins í
blöðruhálskitli 15. október síðast-
liðinn. Aðgerðin gekk vel og án
hliðarverkanna og er ráðherrann
á góðum batavegi. Halldór Ás-
grímsson hefur gegnt ráðherra-
störfum sínum af sjúkrabeði og
tekið þar allar þær ákvarðanir
sem þótt hefur þurfa. Ekki er vit-
að hversu lengi enn utanríkisráð-
herra verður á sjúkrahúsi en að
lokinni dvöl þar tekur við hvíld og
eðlileg endurhæfing.

Þingflokksformaður Samfylkingar:
Raforka og
skattabreytingar
BRYNDÍS HLÖÐVERSDÓTTIR
Raforkulög, afleiðingar skattabreytinga og
Evrópumál eru meðal þeirra mála sem
mest verður rætt um.
Áfyrsta almenna starfsdegi Al-þingis mælti undirrituð fyrir til-
lögu til þingsályktunar um að rann-
sakaðar yrðu orsakir hins háa mat-
vælaverðs hér á Íslandi. Að skoða
eigi skilyrði matvælaframleiðslu
hérlendis og það umhverfi sem inn-
flutningi og verslun væri búin sam-
anborið við önnur Norðurlönd.
Ástæða tillögunnar var svar for-
sætisráðherra við fyrirspurn minni
á síðasta þingi um þróun matvæla-
vísitölunnar en í því svari kom
fram að vísitalan hjá okkur og
Norðmönnum hefur skautað upp úr
öllu valdi á liðnum árum miðað við
hin Norðurlöndin en þessi tvö lönd
standa utan Evrópusambandsins.
Áhugavert er því jafnframt að vita
hvort ólík tenging við Evrópusam-
bandið ráði verðlagi en það er þó
ekki inntak tillögunnar.
Íslendingar taka þátt í viðamik-
illi könnun sem nær hverju sinni
yfir 3 ár og tekur til 31 ríkis. Þær
samanburðartölur eru teknar út frá
viðmiði við meðaltal 15 Evrópu-
sambandslanda. Norrænn saman-
burður matarverðs í tillögu minni
er unninn út frá slíkri könnun en
veigamesta staðreyndin er þróun
matvælavísitölunnar sem reyndar
tók heljarstökk milli áranna 2000
og 2001.
Í kjölfarið hefur góð umræða
farið fram í þjóðfélaginu um matar-
verðið en þó ber á því að fólk telji
að matarumræðan snúist um gagn-
rýni forsætisráðherra í garð Baugs
eða andúð Halldórs Blöndals á Sam-
keppnisstofnun.
Málið er miklu stærra. Við verð-
um að þekkja alla þætti þess og
hverjir þeirra eru öðruvísi en hjá
nágrannaþjóðunum og þá er mögu-
leiki að grípa til aðgerða.
Dettum ekki í þröngsýna um-
ræðu. Málið er allt of stórt til
þess.

Matarverð
er allt of hátt
Rannveig Guðmundsdóttir skrifar:
„Og það er
eins og al-
menningi finn-
ist þetta þægi-
legt fyrirkomu-
lag. Ríkið redd-
ar þessu.“