Tíminn - 27.01.1972, Síða 9

FIMMTUDAGUR, 27. janúar 1972
'HlVlliMN
9
í The Living Theatre, er flutt
af eldmóði og ofsa. Stefnt er
gagngert að því að snúa mönn-
um til réttrar trúar. Munurinn
á bandarísku „listamönnunum"
og þeim sænsku er aðeins sá,
að þeir fyrrnefndu eru komnir
alla leið upp í prédikunarstól-
inn, þar sem aftur á móti þeir
síðarnefndu eru bara komnir
hálfa leið. Þeir eru enn á milli
sviðs og stóls, en hugur þeirra
stefnir í „rétta“ átt.
Vinnubrögðum er lýst svo í
leikskrá: „Viðfangsefnið er
rætt, leikarar spinna (impró-
visera) út frá hugmyndum, sem
kvikna, smám saman verða heil
atriði til og jafnvel fest á blað“.
Nokkru neðar er eftirfárandi
orðum bætt við: „En ef vel á
að vera þarf ritfærni og hug-
myndaauðgi við að búa hugs-
anir í búning og Kent Ander-
son er ekki síður snjall rithöf-
undur en leikari.“ Mér er það
hreinasta ráðgáta hvernig grein
arhöfundur fer að því að koma
þessu tvennu heim og saman.
Eru „allir þátttakendur“ „höf-
undar hugmyndanna" en Kent
Anderson og ef til vill fleiri
hins vegar höfundar sjálfs
verksins? — Eftiir þetta þanka-
strik, gefst ég hreinlega upp.
Höfundar Sandkassans virðast
því miður fylgja blindri ein-
stefnu í málflutningi og ádeilu.
Þótt sum skeyti þeirra hitti f
mark, gera hin ýmist að geiga
eða fljúga lágt yfir flatneskjuna,
sem er þeim svo nær. Staða
barna og unglinga í velferðar-
ríki er hér mjög til umræðu, svo
og uppeldismál og sitthvað fleira
Svíarnir vilja ólmir skella allri
skuld á þjóðfélag og velferðar-
hugsjónir, foreldra og a®ra-upp-
alendur fyrir „ríkjandi" ófremd-
ar ástand í öllum uppeldis- og
fræðslumálum. Barnanna er rík-
ið og dýrðin, rétturinn og vizkan.
Foreldranna er smæðin og smán-
in, órétturinn og fáfræðin. Stærri
spámenn hefðu eflaust gefið í
skyn með duldari orðum. að við
værum í rauninni öll undir sömu
sökina seld, en það er önnur
saga, og hitt er satt, að minni
spámennirnir eru ekki mínir
menn og sízt af öllu þessir vel-
fenðarhrjáðu Svíar. Ef það er
rétt, að Sandkassinn sé „bezta
sænska „leikritið" á síðari árum“,
þá er risið á sænskum leikskáld-
skap auðsjáanlega ekki himin-
hátt. Enda þótt verkið sé ekki
nema tveggja ára gamalt hljóm-
ar samt boðskapur þess, hversu
kynlegt sem það má nú kallast,
eins og gömul plata, gömul tugga
eða leiðari í dagblaði frá því í
fyrra.
I ljóði eftir Kahlil Gibran, sem
birtist í leikskrá standa þessar
Frh á bls. 14
ærdómsrík
Ekki veit ég, hve ráðgert er aö
saga Matthiasar i Kaldrananesi
komi út i mörgum bindum, en jafn
augljóst sem það er, að hún eigi er-
indi á prent, er hitt vist, að mesta
hætta hennar er sú, að hún verði of
löng. Þeim sem búa slikar bækur
undir prentun eða rita úr stórum
efnissjóði, er vandi á höndum i
þessu efni, og oftast verður saman-
tektin of löng. Hið góða nýtur sin
ekki, og hið sérstæða týnist, ef þar
er of margt af hinu almenna og al-
genga, sem fylgir hverjum manni,
hverjum bæ og sveit. t þessari bók
hefði ýmsu mátt sleppa að ósekju,
svo að betur kæmi fram lif og starf
sérstæðs manns og kjör og lif-
shættir, sem nú eru úr sögu, og þvi
forvitnilegt fróöleiksefni nýjum
kynslóðum. Þrátt fyrir það veröur
að telja sögu Matthiasar á
Kaldrananesi allgóöan feng i sögu-
sjóðinn.
—AK.
Mörgum er snjórinn til
óþæginda, en hann er þaö ekki i
Artúnsbrekkunni, eða öðrum
brekkum, þaö sem ungviðið leikur
sér þessa daga. Timinn brá sér i
Artúnsbrekkuna til aö skoða
mannlifið, það sem heita mátti að
það væri á fleygiferð, og bæöi búið
að bregöa undir sig sleðum og
skiðum.
Þó að norðarlega sé, þá vill
jafnvel bera svo við, þegar menn
hafa æft sig og undirbúið undir ný
afrek i snjóiþróttum,að snjóinn
vantar. Og nýlegt er dæmi þess
að skiðahótelið i Hliðarfjalli
skortir aðeins eitt, og það er
snjór. En i Artúnsbrekkunni
erum við ekki i neinum vanda.
Sleöafærið er ágætt og unga fólkið
veltist á öllum endum undan
brekkunni.
Annars þarf ekki að lasta sjnó-
inn, þótt fólk leiki sér ekki i
honum. Hann hefur löngum verið
til margs hentugur. Og illa heföi
Grænlendingum liðið, heföu þeir
ekki haft snjó hér fyrr á timum,
þar sem hibýli þeirra hafa lengst
af verið gerð úr snjó. Þá höfum
við notað snjóinn á ýmsan veg,
þótt þvi hafi ekki verið haldiö á
lofti, enda óþægindin af honum
skyggt á kostina. Þegar öll vötn
voru i klakaböndum á veturna,
þótti gott aö gefa skepnum snjó
viðþorsta. Og þess eru dæmi, að
menn hafi lært að draga til stafs á
snjó, þegar bæði skorti blek og
penna. Nú, og menn björguöu lifi
sinu með vi að grafa sig i snjó,
kannski villtir á heiöum uppi
undir nótt.
En ailt þetta var viðsfjarri i
Artúnsbrekkunni, þar sem þessar
myndir voru teknar. Þarna er
snjórinn á við heilan Tivoligarð,
og ekkert getur komiö i staðinn
fyrir fallega og hála brekku,
þegar nota skal hana undir sleða
og skiði. Málið færi aftur á móti
að vandast,ef menn ætluðu um
svona finan stað á bilum eða ein-
hverjum öðrum tryllitækjum.
Nútiminn á ekki heima i svona
fallegri sleðabrekku. Það er eins
og með margt annað i veröldinni,
að gjafir náttúrunnar eru beztar,
þegar maöurinn lætur sem allra
minnst skilja á milli sin og þeirra.
(Timamyndir—Gunnar).