Tíminn - 07.03.1972, Blaðsíða 2

2
1 liVll!\iN
ÞriOjudagur 7. marz 1972.
Öfugmæli Gylfa
Gylfi Þ. Gislason, formaöur
Alþýöuflokksins, fagnar þvi
meö fallegum oröum, aö
Alþýöublaöiö hefur stakka-
skipti á iangsklæöum og ,,ytri
gerö blaösins veröur eins og
hún gcrist bezt i blaöaheimi
nútimans”. Þessu er sjálfsagt
aö fagna vel og óska blaöinu af
heilum hug til hamingju meö
umskiptin. Hins vegar veröur
formanninum gleöistigurinn
tæpur, þegar hann fer aö setja
upp geislabauginn á sjálfan
sig. Hann segir:
„Alþýöublaöiö var fyrsta
málgagn jafnaöarstefnunnar
islandi og hefur i hálfa öld
veriö eina dagblaöiö, sem
barizt hefur fyrir framgangi
þeirra hugsjóna, sem eru
kjarni lýöræöislegrar jafn-
aöarstefnu”.
Þegar menn lita yfir feril
Alþýöuflokksins og Alþýöu-
blaösins siöasta áratug, Gylfa-
skeiöiö, þá hljómar þetta eins
og öfugmæli i eyrum þeirra,
sem eitthvaö hafa fylgzt meö
málum fyrr á timum og hinum
siöustu og ber þá saman.
í gamla daga
Þaö er auövitaö rétt, aö
Alþýöublaöiö hefur veriö
meginmálgagn lýöræöislegrar
jafnaöarstefnu hér á landi I
marga áratugi, eöa allt fram á
sjötta áratug aldarinnar. Aö
viöu réöu á stundum nokkuö
afturhaldssamir forystumenn
svo aö afturkippir uröu, en
meginstefnan var þó enn
nokkurn vegin hrein og skýr,
þegar á reyndi.
Gylfaskeið
En eftir þvi sem lengra
hefur liöiö á Gylfaskeiö
Alþýöuflokksins, hefur hallazt
til hægri bæöi I orði og verki —
og einkum þó i vcrki. Þannig
er siöasti áratugur varöaöur
legsteinum yfir hugsjónum
„lýöræöislegrar jafnaðar-
stefnu”, svo aö nú vita jaf-
naöarmenn þaö allra manna
bezt, aö snúa vcröur viö og
hreinsa flokkinn af Gylfa-
ginningunni, og þeir hafa
þegar sem betur fer sýnt þann
vilja I ýmsu.
Berklaplága
og áfengisböl
Óskar Sigtryggsson á Reykja-
hóli i Reykjahverfi i S-Þing., sem
stundum hefur sent okkur
athyglisveröar ádrepur og pistla,
ræöir i eftirfarandi bréfi um
áfengisböliö eöa áfengissýkina
frá dálitiö nýstárlegu sjónarhorni
og gerir merkilegan samanburð
og tillögur um nýja hernaðarað-
ferð i barátturrni:
LANDFARI GÓÐUR
Vilt þú gefa þessu rúm.?
Fram undir siöustu áratugi var
berklaveikin sá ógnvaldur, sem
allir hræddust. Enginn gat vitað
fyrr en á dundi hvar næst yrði
reitt til höggs og skarö rofið i hóp
frænda eða vina. Þessi ógnvaldur
þrýsti mönnum til sameiginlegr-
ar varnar. Það vaknaöi þjóðar-
eining um að útrýma böli berkla-
veikinnar.
Mér er i unglingsminni sú alda,
sem fór um Norðurland, til
baráttu fyrir framgangi stofnun-
ar heilsuhælis fyrir berklaveika
aö Kristnesi. Þar vildi hver
leggja fram sinn skerf, smáan
eða stóran eftir getu. Hver og
einn vann að þvi, eftir þvi sem
þekking og geta leyfðu, aö koma i
VANDIÐ
VALIÐ
VEIJIt)
CERHNA
Sendum gegn póstkröfu
GUÐM. ÞORSTEINSSON
GULLSMIÐUR
Bankastr. 12
A þessu samstarfsskeiöi
ihaldsins og Gylfa siöasta
áratuginn, hefur „kjarni lýö-
ræðissinnaðrar jafnaöar-
stefnu” hvaö eftir annaö
brotnaö undan þungum
höggum ihaldshamarsins.
Hér skulu þeir ihaldssigrar
ekki raktir — nema einn.
Þaö var undir lok hinnar
miklu Ihaldssóknar á kostnaö
jafnaöarstefnunnar, sem leitt
var I lög, meö tilstyrk Gylfa og
fylgifiska hans, skattfrelsi
peningaarös I hlutafélögum aö
verulegi marki. Þaö er eins
konar kóróna eöa veldissproti
ihaldsþjóöfélags, hinnar
mestu andstæöu allrar jaf-
naöarstefnu, Ihaldseinkenni,
sem hægt er aö kalla eins
konar tákn þess, sem jaf-
naðarmenn hljóta aö berjast
viö. Þaö væri afar fróölegt, ef
Gylfi skýröi þaö fyrir mönnum
af fræðimennsku sinni,
hvernig slik aðgerö þjónaöi
jafnaöarstefnu. Er ekki hitt
nær sanni, aö þetta og einmitt
þetta hafi veriö alveg sérstök
sviviröing við alla „lýöræöis-
sinnaöa jafnaðarstefnu”. Og
sú svivirðing var verk Gylfa. -
AK
S. Helgason hf. STEINIÐIA
Einholtl 4 Slmar 26677 00 U2S4
Gamlar góóar
bækur fyrir
gamlar góóar krónur
BOKA
MARKAÐURINN
SILLA OG VALDA-
HÚSINU ÁLFHEIMUM
veg fyrir útbreiðslu þessa ægilega
faraldurs. Það var vilji alþjóðar
aö sigrast á honum og sú þjóðar-
eining, sem vaknaði til baráttu
gegn berklunum, hlaut að vinna
þann sigur, sem nú hefur unnizt,
til útrýmingar þessum háskalega
sjúkdómi. Ekki vil ég vanmeta
þátt visindanna og hinna mátt-
ugu lyfja, sem fram hafa komiö
og stórlega flýtt fyrir þeim sigri,
sem unnizt hefur.
Nú vekur hvitidauðinn ekki
lengur þá ógn i hugum manna,
sem áður var, enda þótt hann
varpi skugga á minningar fjöl-
margra, einkum miðaldra og
eldri, sem hafa átt á bak að sjá
ástvinum i blóma lifsins, af hans
völdum.
Nú er okkur sagt aö önnur
plága herji á þjóðina, sem engu
smáhöggari sé en tæringin, þegar
hún var hvað skæðust: það er
áfengisbölið. En ólikt er viöhorf
þjóðarinnar enn til þessara
tveggja plága. Nú er ekki varið
minna fé, en sem nemur 25 þús.
kr. á hverja fjölskyldu i landinu,
árlega til þess að útbreiða sýkil
þessarar plágu. Það ætti þó að
vera stórum auðveldara að forð-
ast áfengissýkilinn en berklasýk-
illinn, þar sem sá fyrrnefndi er
áþreifanlegur en hinn ekki. Megin
háskinn liggur i þvi, hvað al-
menningur hefur ólik viðhorf til
þessara tveggja skaðvalda.
Ég þekki þvi betur litið til
áfengissjúklinga, en kunnugur er
égí(hófdrykkjumönnum”, sem
fara á „kénderi” tvisvar til fjór-
um sinnum i mánuöí og fremja þá
gjarnan undir áhrifum áfengis
heimskupör, sem þeir teldu langt
fyrir neðan virðingu sina að hafa L
frammi, væru þeir allsgáðir.
Almenningsálitið er lika
fjarskalega umburðarlynt gagn-
vart svona gönuhlaupum. Menn
ypta gjarnan öxlum þegar talið
berst að ölæðisafbrotum og
segja: „Hann var bara kenndur
greyið”. Ég hef aldrei getað til-
einkað mér það viðhorf, aö
ölæðisafbrot séu á einhvern hátt
meinlausari tegund afborta en
önnur. Hinn ölvaði hefur oftast af
yfirlögöu ráði, komið sér i það
ástand, sem leiðir til dómgreind-
arskorts þess, sem orsakar af-
brotiö. Þvi finnst mér fráleitt að
ástandið geti réttlætt verknaðinn.
Hefði þjóðin sýnt berklasýk-
ingunni áþekkt umburðarlyndi og
áfengissýkingunni nú, væri sú
plága ekki yfirunnin.
Það var svo, að tiltekinn
hundraðshluti þeirra, sem tóku
berklasýkilinn, var dæmdur til
ótimabærs dauða, eða æfilangrar
örorku. Það sama má segja um
þá, sem áfengisneyzlu hefja. Af
þeim er ákveðinn hundraðshluti
dæmdur til þess að verða áfengis-
sjúklingar,
Gagnvart berklasýkingunni var
ekki ráðandi það léttúðuga við-
horf, sem virðist alls ráðandi
gagnvart áfengissýkingunni.
Hver og einn, sem hefur áfengis-
neyzlu, álitur sig ónæmann fyrir
sýkingu. Viðhorfið er ætið það, að
það séu einungis hinir, sem ekki
hafi þann viðnámsþrótt, sem þarf
til þess að standast.
Hliðstætt viðhorf til berkla-
smitunar á sinum tima.hefði ekki
verið sigurstranglegt i baráttunni
sem háð var gegn henni. Það
hefði engum þótt lofsverð breytni,
þegar berklarnir herjuðu sem
ákafast, að ögra mönnum til þess,
að nálgast sýkingarhættuna. Nú
er þaö svo um margan manninn,
sem ekki gæti hugsað sér að
granda flugu, að þegar hann er
kominn undir áfengisáhrif, á
hann ákaflega illt með að þola
ófulla menn nálægt sér, án þess
að gera tilraun til þess, að koma
þeim I sama ástand og hann er
sjálfur i, og neytir þá gjarnan til
þess ráða, sem allsgáður væri
óliklegur til að neyta. Ég er
hræddur um, að tæring hefði skil-
ið eftir sig fleiri og dýpri sár en
hún þrátt fyrir allt geröi, ef hver
og einn smitberi heföi útbreitt
sýkilinn eftir sinni getu, og hvaöa
dóm hefði slikt athæfi hlotið?
pao er taiao um þjóöarböl, þar
sem áfengisvandamálið er. Jafn-
vel þeir, sem engan veginn eru
saklausir af þvi, að stuðla að út-
breiðslu bölsins taka sér þetta orð
i munn. En það böl þarf ekki að
vara stundinni lengur en þjóðin
vill.Ef það á að skapast jafn
samstilltur þjóðarvilji til útrým-
ingar áfengisbölinu og til útrým-
ingar hvitadauðans á sinunj tima,
væri sigur yfir þvi auðunninn. Og
sú þjóðareining verður að skapast
áður en áfengið hefur unnið okkur
það tjón, sem aldrei verður bætt.
Óskar Sigtryggsson.
Fullkominn tækjavúnaður — Hámarks endursöluverö — 100% óháö vökvakerfi —
Léttara fótstig á kúpplingu — Frábær girskipting — Hámarks afköst — Kraftmiklar
vélar — Yfirstærö á hjólum —Enn meiri dráttarhæfni.
Pantid Ford traktor fyrir 20.marz !
ÞÖR HF
REYKJAVÍK SKOLAVÖRÐUSTÍG 25 TRAKTORAR
Meiri gædi-minni vidhaldskostnadur-
Sparid ekki gædin-kaupid þad bezta-
Síminn er 81500.