Tíminn - 08.03.1972, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 8. marz 1972.
TÍMINN
7
flStNÍJitt

ÓJíiefwíH; FMWtókttarfiokkurirtn :
Mtrarh 6. Þor js?on lóhL Andrós KrFsfjánssort, íón Holsawrt, sfeínsson pg Tómas KsrtMPO> AoglýsJnflaíiióU: ndriðl Steirt
dosfmi
|1 :AugiýsIngasimi:: 19523,: Aítraj- skrjfstofvr:: simi: targjaW : :kr> : :í2S;0fl : :á: : :mánu5t : Jnnanlanifs. : : iat T83O0, isaspfv
ku íS.flír aJntakiá. — fiiaSaþrcnt h.f. |Off»*t)t
i
Skattalækkanir
Stjórnarflokkarnir hafa nú lagt fram breyt-
ingatillögur sinar við frumvörpin um tekju-
stofna sveitarfélaga og tekju- og eignaskatt.
Þær breytingar, sem stjórnarflokkarnir leggja
til að gerðar verði, miðast allar að þvi að létta
skattabyrði einstaklinga með miðlungstekjur.
Meirihlutinn leggur til, að gerðar verði
breytingar á frumvarpinu um tekjustofna
sveitarfélaga, sem munu hafa i för með sér 190
milljón króna lækkun á útsvörum einstaklinga,
en á móti er heimilað að hækka aðstöðugjöld á
fyrirtækjum um allt að 100 milljónir.
Meirihlutinn leggur til^að persónufrádráttur
verði hækkaður i tekjuskattsfrumvarpinu og
skattþrepunum fjölgað i þrjú. Þá er lagt til að
hækka verulega persónufrádrátt einstæðs
foreldris og að 8% af brúttótekjum fiskimanna
dragist frá við álagningu tekjuskatts. Þessi
breyting ein út af fyrir sig þýðir lækkun á
sköttum fiskimanna um 60 milljónir króna.
Aðrar breytingar á álagningu tekjuskatts, sem
meirihlutinn leggur til að gerðar verði á frum-
vörpunum, nema um 200 milljónum króna á
sköttum einstaklinga.
1 heild þýða þvi breytingar þær, sem meiri-
hlutinn leggur til að gerðar verði á frum-
vörpunum um tekjustofna sveitarfélaga og
tekjuskatt, að skattar og útsvör einstaklinga
verða lækkuð um 414 m. kr., þegar frá hefir
verið dregin hækkun á eignasköttum einstak-
linga, 36 millj. kr.
Miðað við gamla kerfið þýðir þetta, að
skattar einstaklinga lækka verulega á lágum
og miðlungstekjum. Það er ekki fyrr en komið
er i 750 þúsund króna tekjur, sem skattbyrðin
fer að aukast frá þvi sem var i „viðreisn”.
Þrátt fyrir þessar staðreyndir heldur stjórn-
arandstaðan áfram að halda þvi fram, að
ætlunin sé að stórhækka skatta á meginþorra
gjaldenda.
Stjórnarandstaðan leggur til, að skattalaga-
breytingunum verði frestað og lagt á eftir
gamla kerfinu, en með þeirri breytingu á þvi,
að skattvisitalan verði hækkuð um 21.5%.
Rikisstjórnin miðar skattvisitöluna við hækkun
framfærslukostnaðar á siðasta ári, svo sem
vera ber og nemur hún 6.5%. Skattvisitalan ák-
veður hækkun persónufrádráttar i samræmi
við dýrtiðarbætur og tilfærslu skattstiga i sam-
ræmi við það. Núverandi rikisstjórn ætlar að
fylgja hækkun framfærslukostnaðar við ák-
vörðun skattvisitölu. Fyrrverandi rikisstjórn
rauf hins vegar sambandið á milli framfærslu-
visitölunnar og skattvisitölunnar á þann hátt,
að á árunum 1966—1971 hækkuðu persónufrá-
drættir um þriðjungi minna en visitala fram-
færslukostnaðar. Svo koma þeir, sem þá sátu i
rikisstjórn og sifellt voru að auka skattbyrðina
á nauðþurftartekjum og segja að skattvisitalan
eigi að hækka um 21.5%, án þess að rökstyðja
það hið minnsta. Ástæðan er sú, að samkvæmt
þeirri tilbúnu tölu fá þeir út, að gamla skatt-
kerfið hefði orðið launafólki nokkru hag-
stæðara en hið nýja! —TK.
ROBERT R. BOWIE:
Stefna Nixons veldur
Japönum áhyggjum
Þeir óttast að verða neyddir til að hervœðast að nýju
Eisaku Sato forsætisráöherra i Japan.
HALFSMANAÐARDVÖL i
Japan hefir vakiö hjá mér
grun um, að Japanir skilji
stefnu Nixons forseta i utan-
rikismálum betur en banda-
riskir rýnendur. Japanir velta
fyrir sér, hvaö hann ætlist
fyrir i Asiu og hverjar afleið-
ingar, ætlanir hans hafi fyrir
Japan. Niðurstöðurnar, sem
þeir telja sig komast að i
þessum hugleiðingum, valda
þeim þungum áhyggjum.
Þarna kemur margt fleira
til álita en hinar skyndilegu
ákvarðanir Nixons um Kina
og peningamálin i júli og ágúst
i sumar sem leið- Japanireru
ekki andstæðir viðleitni til að
bæta sambúðina við Kinverja
og margir þeirra viðurkenna,
að þeir hafi verið helzt til
seinir að átta sig á af-
leiðingum viðskiptahallans og
afstöðu yens til dollars. Þeim
gremst hins vegar verulega.
hvernig Nixon fór að. Þeim
mislikaði sérstaklega,að hann
skyldi allt i einu breyta um
afstöðu til Kina án alls sam-
ráðs við Japani, sem hafa um
langt skeið fylgt afstöðu
Bandarikjanna til Kina og
Formósu.
FUNDUR Nixons og Sato i
San Clemente hefði átt að
jafna ágreininginn um þetta
tvennt, ef ekki hefði komið
fleira til. En áhyggjur Japana
eru miklu viðtækari og snerta
megintilgang Bandarikjanna i
málefnum Asiu i framtiðinni
og heimsmálunum yfirleitt.
Japönum finnst mestu skipta,
hvort Nixon stefni að einhvers
konar valdajafnvægi likt og
Evrópumenn á nitjándu öld.
Er hann þá að reyna að auka
olbogarými Bandarikjamanna
sjálfra með þvi að losa um
tengslin við fyrri bandamenn
og drag a úr fjandskap and-
stæðinganna um leið?
Japanir leita i orðum og
athöfnum forsetans að ábend-
ingum um, hvað fyrir honum
vaki. Þeir hafa rifjað upp
ræðu hans i Kansas City i júli,
þar sem hann talaði um stór-
veldin fimm, Bandarikin,
Sivétrikin, Kina, Vestur-
Evrópu og Japan. I viðtali við
Times i desember mælti hann
sérstaklega með valdajafn-
vægi þessara fimm velda sem
öruggustum grundvelli friðar.
Nýbirt greinargerð hans um
utanríkismál er öllu ljósari.
Hann talar að visu um Japani
sem helztu bandamenn
Bandarikjamanna i Asiu og
vikur að mörgum sameigin-
legum hagsmunum. En við
lestur milli linanna þykjast
Japanir finna þunga áherzíu á
sjálfsforræði Bandarikja-
manna, og þeim rennur kalt
vatn milli skinns og hörunds
þegar kemur áð óumflýjan-
legum breytingum i varna-
málunum. Þeir velta því
fyrir sér, hvort Nixon ætli að
stilla þeim upp til jafnvægis
andspænis Kina kommúnista.
JAPONUM viröist þetta
ekki hin rétta leið til öryggis i
Asiu. í þeirra augum verður
undirstaða friðarins að hvila á
nánu samfélagi rikjanna, sem
eru hvert öðru háö, og þetta
verður að hefjast hjá þeim
iðnþróuðu. Þeireru reiðubúnir
að leggja að mörkum sinn
skerf i þessari viðleitni og geta
sennilega fullnægt óskum
sinum um aukið hlutverk með
þvi móti.
En Japanir lita ekki svo á,
að Kinverjar eða Sovétmenn
séu reiðubúnir til þátttöku.
Frumkvæði Nixons er beinn
ávinningur fyrir Kinverja,
tryggði þeim aðild að
Sameinuðu þjóðunum, eflir þá
gegn Sovétrikjunum og eykur
áhrif þeirra i Asiu um leið og
Bandarikjamenn draga að sér
hendina þar. Auðvitað væri
Kinvérjum kærkomið aö geta
notað þessa aðstöðu til að ein-
angra Japani og veikja
aöstöðu þeirra...
LEIÐTOGAR Japana eru
tregir til þátttöku I upp-
byggingu valdajafnvægis,
sem þeir telja ekki henta
heiminum, og gæti auk þess
leitt til endurvigbúnaðar
Japans, Við þá tilhugsun
renna upp svipir frá fortiðinni
og Japönum væri þvi ljúfara
að komast hjá öllu sliku með
þvi að geta haldiö áfram svip-
aðri samvinnu og aö undan-
förnu. Loki stefna Ban-
darikjamanna þessari leið eru
Japanir illa staddir. Þeir eru
allt of öflugir orðnir til að
sætta sig viö, að Bandarikja-
menn, Kinverjar og Sovét-
menn noti þá sem peð i tafli.
Telji Japanir sig einangraða
verður þörfin á auknu öryggi
austur þar verulega til-
finnanleg. Þeir kynnu þá að
telja sig knúna til að koma upp
eigin kjarnorkuafla, bæði til
mótvægis gegn kjarnorkuafla
Kinverja og Sovétmanna og.til
að vernda aöföng og markaði i
fjarlægð.
ÞETTA eru ekki hugarórar,
heldur likleg afleiöing þeirrar
stefnu, sem við Banda-
rikjamenn sýnumst hafa
tekið.
Við virðumst ennfremur
hafa framkvæmt þessa stefnu-
breytingu án þess aö veru-
legar rökræður hafi farið fram
um málefni og valkosti. Væri
ekki rétt, að væntanlegir
frambjóðendur við forseta-
kosningarnar athuguðu og
ræddu þessa örlagariku
stefnubreytingu? Hún er
stórum mun mikilvægari fyrir
framtið okkar sjálfra og
heimsfriðarins en flest af þvi,
sem fjölrhiðlarnir hampa
mest og hrópað er hæst um i
kosningaræðunum.