Tíminn - 11.06.1972, Blaðsíða 17

Sunnudagur 11. júni 1972.
TÍMINN
17
FRÆGT BRÚÐKAUP í BORGAR
FIRÐI FYRIR 205 ÁRUM
Frásögn Timans af goösögu-
brúökaupinu i Grábrókarhrauni
hefur vakiö gifurlega athygii, svo
aö vart mun hafa meira veriö
talaö um aöra fréttafrásögn i
blööum landsins nú um langt
skeiö. Mörg sögufræg brúökaup
hafa veriö haldin í Borgarfiröi,
ekki sizt á Leirá, eins og til dæmis
þegar ólafur Stefánsson stift
amtmaður gekk aö eiga Sigriöi
Magnúsdóttur. En frægasta brúö-
kaupið á þessu skeiöi var þó
haidiö i Reykholti i september -
mánuöi fyrir 205 árum, er Eggert
lögmaður ólafsson gekk aö eiga
Ingibjörgu, dóttur Guömundar
sýslumanns Sigurössonar á
Ingjaidshóli.
Þetta var afar veglegt og fjöl-
mennt brúðkaup, þar sem fylgt
var fornum brúðkaups-siðum, er
brúðguminn hafði sjálfur sagt
fyrir um, og stóð veizlan marga
daga. Sérlegir boðsgestir voru
um eitt hundrað, auk fólks, sem
að dróst af bæjum i grennd við
Reykholt.
Sérstök búð hafði verið hlaðin
og tjölduð i Reykholti, svo að
rúmt yrði um veizlugesti, og var
allur matur framreiddur þar.
Meðal boðsgesta voru Bjarni
Pálsson landlæknir og fólk hans,
Einar JÓnsson Skálholtsrektor,
séra Gunnar Pálsson i Hjarðar-
holti, Jón Árnason sýslumaður,
séra Vigfús Jónsson i Hvitadal,
séra Vigfús Jónsson i Mikla
holti, Björn Markússon lög-
maður, Þorgrimur Sigurðsson
sýslumaður, Þorleifur Nikulás-
son landsskrifari, prestar úr
Borgarfirði með konum sinum og
dætrum og nokkrir hinna fremstu
bænda og konur þeirra.
Brúðgumareiðin
Boðsfóik kom aö Reyk-
holti á laugardegi, en áður höfðu
tiu til tólf tjöld verið reist með-
fram götu á sléttum bala kipp-
korn fyrir neðan túnið. Þangað
kom brúðgumi meö sveinum sin-
um og reið eigi heim á staðinn
fyrr en á sunnudaginn. Voru
hvilur reiddar i tjöldunum, borð
og stólar til afnota og matur og
drykkur fram borinn.
A sunnudagsmorguninn safn-
aðist fólk að tjöldunum, jafnótt og
það kom á staðinn, og þangað
kom og boðsfólk, er gist hafði
heima á staðnum um nóttina.
Steig loks allur flokkurinn á hesta
sina, og riðu tveir og tveir sam-
siða heim á staðinn, nema einn,
sem fór fyrir. Sjálfur var brúð-
gumi i miðjum flokki með svara-
manni sinum, en næstir honum
riðu hinir tignustu gestir og
nákomnustu. Fremstir voru i
reiðinni þeir fyrirmenn, er
minnstar höföu viröingar, en
lestina ráku bændur og unglingar.
Tilhögun fyrsta veizludag
Þegar komið var fyrir
sáluhliðið, stigu menn af baki og
gengu i kirkjugarð. Séra Þor-
leifur prófastur Bjarnason kom i
sama mund út úr kirkjunni með
tvo presta i fylgd með sér og
fagnaði gestum með söng og
leiddi þá i kirkju syngjandi.
Þessu næst var kvenfólki, sem
beðið hafði heima á staðnum,
fylgt i kirkju, og hófst siðan
morgunsöngur. Nokkru siðar var
embættað, og eftir predikun var
lýst með þeim Eggert og Ingi-
björgu i þriðja sinn.
Eftir messu var drukkið
velkomandaminni með for-
sögnum og söngvum, sem til
höfðu verið valdir þrir eða fjórir
hinir beztu söngmenn. Siðan voru
minni send i brúðhús til kven-
fólks, er þar sat aö matborði eift
sins liðs, með kveðju frá karl-
mönnum, og sagt fyrir þeim og
sungið sem fyrr.
Um kvöldið var sagt upp
fagnaðarminni og við þá skál
slegið við algleymingi, áöur en
menn fóru til svefnstaðar sins.
Hjónavígsla á öörum degi
Á mánudaginn gengu
karlmenn fyrst i brúðhús á fund
kvenna og heilsuðu þeim virðu-
lega. Siðan gekk brúögumi fram
og fastnaði sér brúðina að fornum
siö. Að þeirri athöfn lokinni
kvöddu karlar og gengu brott.
Skömmu siðar var haldið til
kirkju, og fór hjónavigslan fram
með venjulegum hætti.
Siðan var sezt að veizluboröi,
og voru þá karlar og konur saman
i veizlunni. Engin minni voru þar
drukkin, heldur skáluðu menn,
eins og þeim þótti bezt henta, án
forsagna. En eftir aftansöng
þennan dag var kóngsminni
drukkið með hátiðlegum hætti.
Bóndaminni í Sturlungareit
Á þriðjudaginn var
hjónaskál drukkin eftir morgun-
Nýjar heyþyrlur frá

Yf\
Vinnubreiddir: 4,60 og 3,80 metrar.

Nýju Fella heyþyrlunar eru sterkbyggðar og endingar-
góðar. Þær vinna ótrúlega vel á jöfnu sem ójöfnu landi.
Hægt er að skástilla Fella heyþyrlunar þannig að heyið
kastistekki á girðingareða i skurði. Það er mjög auðvelt
og létt að setja í flutningsstöðu og fer þá lítið fyrir vél-
unum. Framúrskarandi niðurstöður prófana erlendis og
hjá Bútæknideildinni að Hvanneyri sanna yfirburði nýju
Fella heyþyrlana.
Hafið samband við okkur og kynnist kostum og
nýjungum Fella heyþyrlanna.
Við bjóðum hagstæð verð og greiðsluskilmála.
Globusa
LÁGMÚLI 5, SlMI 81555
söng og árbit og sagt íyrir henm
af öllum boðsmönnum.
Þegar matazt hafði veriö, gekk
allur flokkurinn i kirkjugarö. f út-
norðurhorni garösins er slétt flöt
sem nefnist Sturlungareitur. Þar
er sagt, aö margir Sturlunga séu
grafnir, og hafa Reykholtsprestar
forðazt að láta grafa þar á seinni
öldum.
Nú höfðu bekkir verið settir
meöfram garðinum, og þar var
boðsmönnum visað til sætis, hin-
um helztu þeirra á miðjan bekk.
Nokkra faöma frá bekkjunúm var
stóll siðamanns, og að baki hon-
um stóðu aðstoöarmenn hans,
söngvarar og gamall bóndi, er
bera skyldi mönnum minnið.
Annað fólk stóð þar út frá.
Tveir menn komu inn meö
mjöðdrekku á milli sin, fulla af
miði og mungáti áfengu og krydd-
uðu grösum. Lyftu þeir mjöð-
drekkunni og helltu á minniskerin
eins og með þurfti.
Siðamaður tók ofan hatt sinn og
flutti boðsmönnum kveöju, en
þeir hlýddu á með hatta á höfði.
Siðan hafði hann þá forsögn, er til
þessa var ætluð, og aö þvi búnu
bar bóndinn fram minnin, ávarp-
aði brúðhjónin, gaf þeim nafn
bónda og húsfreyju og árnaði
þeim heilla. i sama bili hófst
minnasöngur, en þeir, sem á
bekkjunum sátu, risu á fætur og
sneru sér að brúðhjónunum.
Þegar söngurinn var úti, steig
Eggert Ólafsson fram, og þakkaði
minnið fyrir sina hönd og konu
sinnar og kvað sér mikla sæmd
gerða er nefndist nú bóndi. Að
svo mæltu drukku þau brúöhjónin
minnin og siðan boðsgestir hver
af öðrum, sem viðstaddir voru,
unz mjöðinn þraut.
Loks var setzt að veizluborði,
en þegar fólk hafði matazt, var
aftansöngur. S iðast var föður-
landsminni drukkið, áður en
gengiö var til náða þetta kvöld.
Alislenzkur klæðnaður
Þaö þykir frásagnavert,
aö búnaður Eggerts við þessa at-
höfn var að öllu leyti islenzkur,
jafnt hattur sem parruk, kjóll
sem vesti, sokkar sem skór. Hann
bar ekkert lin á sér þennan dag,
þvi að honum haföi ekki unnizt
timi til þess að rækta hör til
þeirra nota, og hver þráður og
pjatla var af islenzkum uppruna,
hver spjör unnin af islenzkum
höndum.
Málmur sá, sem hann bar á sér,
sagði hann væri þó allra landa, en
samt allt af tslendingum smiðað
— hnappar og spennur, hringar
og korði.
Þessari miklu veizlu lauk á
miövikudag. Var þá velfarandi
drukkinn, er matazt hafði verið,
og riðu siöan margir brott. Sumir
fóru þó ekki fyrr en á fimmtudag
eða föstudag.
Áður hafði kaupöl veriö drukkið
i Hjarðarholti i Dölum, og var
þangaö boöið fimmtiu manns,
prestum og bændum úrbyggöum
Breiöafjaröar. Þar voru og
drukkin velkomandaminni.
velfarandaminni og trúlofunar-
skál. Eggert og Ingibjörg höfðu
þar handsöl að kaupmála sinum,
og dró Eggert siðan á hönd fest-
armeyjar sinnar hring með
tveimur rúbinshjörtum og þrem-
ur demöntum.
Morgungjöfin var virt á tuttugu
hundruð, og var þar einn gripur-
inn islenzk perla af fullri stærð, er
Eggert virti á fimm hundruð fyrir
fágætis sakir, þvi að hann sagðist
ekki aðra perlu vita, er fundizt
hefði hérlendis.
Þvi miöur eru ekki til verulega gamlar myndir af Reykholti, svo aö
viö getum ekki sýnt lesendum blaösins, hvernig þar var umhorfs á
dögum Eggerts Ólafssonar. Sjálfsagt hefur þó veriö þar staöarlegt
En svona voru bæjarhúsinn áöur en umrót nýs tima kom til sögunnar.
Orlofsferðir verkafólks
Alþýðusamband Islands hefur ákveðið aö efna I sumar til orlofsferöa fyrir félagsmenn i verka-
lýösfélögum innan sambandsins, i samvinnu viö Feröaskrifstofuna Sunnu.
Ferðirnar verða sem hér segir:
Noröurlanda og Rinarferöir.
Vikuferð til Kaupmannahafnar.
Brottför 24. ágúst. Verð sem félagsmenn greiða sjálfir kr. 11.900.00. Innifalið flugferðir milli
Keflavikur og Kaupmannahafnar, ferðir milli flugvallar og hótels I Kaupmannahöfn, dvöl á Hotel
Absalon eöa hliðstæðu hóteli ásamt morgunverði og einni léttri máltlö á dag. Fararstjórn og þjón-
usta skrifstofu SUNNU i Kaupmannahöfn, þar sem íslenzkt starfsfólk liösinnir farþegunum.
Tvær vikur i Kaupmannahöfn.
Brottfarardagur 20.júlí, 17. ágúst og 31. ágúst. Verö til félagsmanna 14.900.00.
Innifalið flugferðirnar, feröir milli hótels og flugvallar i Kaupmannahöfn, dvöl á Hotel Absalon
eöa hliöstæðu hóteli I Kaupmannahöfn, morgunmatur og ein létt máltið á dag. Fararstjórn og
fyrirgreiðsla Islenzks starfsfólks á skrifstofu SUNNU I Kaupmannahöfn.
Vika i Kaupmannahöfn og vikuferð
með bil tii Rinarlanda.
Brottfarardagur 20. júlí, 17. ágúst og 31. ágúst. Verð til félagsmanna 19.700.00.
Innifaliö er það sem áður er nefnt I Kaupmannahafnarferöunum þar sem dvalið er í viku af
tveggja vikna ferð. Fariðer með ísl fararstjóra I viðburðarrika vikuferð til Rinarlanda. Ekið er
um Danmörk og Þýzkaland og dvalið I nokkra daga f hinum glaöværu byggðum við Rín.
Tveggja vikna dvöl i fjöl-
skylduibúð á Mallorka.
Brottfarardagar 29. júni, 13. júli og 27. júli. Verð til félagsmanna kr. 14.300.00.
Innifalið: Flugferöir milli Islands og Mallorka, flutningar á farþegum og farangri milli flug-
vallar og gististaðar, dvöl i ibúð (4 i íbúð, sem er tvö herbergi og eldhús). Fararstjórn, aðstoð og
fyrirgreiðsla skrifstofu SUNNU i Palma, þar sem íslenzkt starfsfólk annast upplýsingar og fyrir-
greiðslu.
Þátttakendum i ferðum þessum gefstkostur á margvislegum skemmti- og skoðunarferðum frá
dvalarstöðum og eru tvær slikar ferðir innifaldar i framangreindu verði.
Ferðaskrifstofan Sunna -simi 12070 - veitir allar upplýsingar um ferðirnar, skráir þátttakendur
og afhendir farseðla gegn framvísun félagsskirteinis og greiðslu þess hluta ferðakostnaöar sem
þátttakendur greiða sjálfir.
Orlofsnefnd ASÍ.