Tíminn - 18.08.1972, Blaðsíða 1

IGNIS
FRYSTIKISTUR
Frf?.
RAFTORG SIMI: 26660
RAFIÐJAN SÍMI: 19294
kæli-
skápar
2)a<í ttccfx véiteut. A/
raftækjadeild
Hafnarstræti 23
Simar 18395 & 86500
(lERA
V
/
ÚRSKURÐUR f HflflG BRETUM
OG VESTUR-ÞJÓÐVERJUM f VIL
Krækiberjalyng
ÞM-JH — Reykjavík
i hcruAuin.þar sem berjalönd
eru góft, virftast víftast vera
horfur á góftri berjasprettu i ár.
Berin hafa aft visu tekift nokkuft
seint út vöxt yfirleitt, en úr þvi
mun rætast, ef sæmilega hlýtt
veftur verftur næstu vikur og
næturfrost spilla ekki. Vifta um
land cr heyskapur vel á veg
koininn, og á bæjum, þar sem ein-
hver mannafli er, verftur um
þessar mundir nokkurt hlé á hey-
vinnu, þar til farið vcrftur aft slá
hána. Kynni þvi berjatekja aft
geta orftift þeim bændum sem
dáglóð berjalönd eiga, nokkur bú-
bót aft þessu sinni.
Eins og kunnugt er hóf Áfengis-
verzlun rikisins i fyrra tilraunir
með framleiðslu á islenzkum
krækiberjalikjör. Voru þá fram-
leiddar á milli tvö og þrjú þúsund
hálfflöskur af krækiberjalikjör,
og er skemmst af þvi að segja, að
þessi drykkur rann út. Mörgum
þótti þessi likjör harla góður — og
Spasski kvað vera sama sinnis.
Kilógrammið á fimmtiu
krónur i fyrra
Timinn snéri sér þess vegna til
Ragnars Jónssonar, skrifstofu-
stóllinn að taka megi til endur-
skoðunar 15. ágúst 1973, beri ein-
hver aðili fram slika ósk, verði
ekki fullnaðarúrskuröur fallinn
áður.
1 framhaldi af þessu eru
Bretar, Vestur-Þjóöverjar, og Is-
lendingar áminntir um að hafast
ekkertað, er geti magnað deiluna
né gripa til ráðstafana sem
brjóta i bága við úrskurð dóm-
stólsins, og sér i lagi er þvi beint
til Islendinga að láta hjá liða að
framfylgja ákvörðunum sinum i
reglugerð þeirri, sem gefin var út
14. júli i sumar, og falla frá
kröfum sinum um lögsögu utan
tólf milna marka.
Sératkvæði:
Samningurinn frá 1961
réttlætir ekki úrskurð-
inn
Louis Patio Nervo frá Mexikó
greiddi einn dómaranna atkvæði
gegn úrskurðinum. 1 sératkvæði
hans segir, að dómstóllinn geti
ekki kveðið upp slikan úrskurð i
máli rikis, sem ekki viðurkenni
lögsögu Haagdómstólsins. Hann
taldi ekki sannað að útfærsla is
lenzku fiskveiðitakmarkanna
bryti i bága við alþjóðalög og lög-
saga dómstólsins i þessu máli
hefði ekki verið könnuð á full-
nægjandi hátt.
Louis Patio Nervo vitnaði til
orðsendinga þeirra, sem fóru á
milli rikisstjórna Islands, Stóra-
Bretlands og Vestur-Þýzkalands
stjóra Afengis- og tóbaksverzlun-
ar rikis i gær, og spuröi hann,
hvað i ráðum væri um berjakaup i
sumar.
Ragnar kvaöst að visu fátt geta
látið uppi um það að sinni, þar
sem Áfengisverzluninni hefðu
engin ber veriö boöin enn sem
komið er, og ekki væri búið að
ákveða verðið á berjunum, né
hversu mikið keypt yrði. En i
fyrra hefðu verið goldnar
fimmtiu krónur fyrir hvert kiló-
gramm.
Hitt lægi aftur á móti i augum
uppi, að Áfengisverzlunin gæti
ekki keypt smáslatta, örfáa potta,
og sýndist sér ekki óeðlilegt, að
menn yrðu að hafa að minnsta
kosti fimmtiu kilógrömm á boð-
stólum, ef Afengisverzlunin ætti
að geta skipt við þá.
Torvelt að selja bláber
til muna
Verri eru horfur á sölu á
bláberjum, þar sem litill
markaður er fyrir þau. Að visu
nota sultugerðir hér bláber við
framleiðslu sina,en þær flytja inn
öll þau bláber, sem þær þurfa á
að halda, aðallega frá Danmörku
og Hollandi. Heildsöluverð á 13
árið 1961 og minnti á, að Bretar og
Vestur-Þjóðverjar teldu
samningana sem þá voru gerðir
réttmæta, að alþjóðadómstóllinn
fjallaði um málið. Islendingar
væru á hinn bóginn þeirrar skoð-
unar að ekki væri lengur unnt að
visa til þessa samnings frá 1961.
íslendingar geta ekki
talið úrskurðinn
bindandi
Eins og áður var tekið fram, og
öllum er kunnugt, viðurkenna ts-
lendingar ekki lögsögu alþjóða-
dómstólsins á hafinu milli tólf og
fimmtiu milna marka, enda eiga
þeir einir þjóða alla lifsafkomu
sina undir fiskimiðunum um-
hverfis landið. Rikisstjórn ts-
lands getur þess vegna ekki talið
þennan úrskurð bindandi. Mun
hún koma saman til fundar jafn-
skjótt og öll gögn eru fengin um
úrskurðinn og rök þess, sem
liggja honum til grundvallar, og
ræða á hvern veg skuli við honum
brugðizt. Siðan verður fjallað um
málið með landhelgisnefndinni.
— fcg gct afteins sagt á þessu
stigi, sagfti Kinar Ágústsson,
utanrikisráfthcrra, cr Timinn
leilafti umsagnar hans i gær, aft
cg undrasl mjög aft alþjóftadóm-
stóllinn i llaag skuli tclja sig liafa
lögsögu i þessu máli. Krekari um-
sögn af minni hálfu vcrftur aö
hifta, þar til vift hölum kannaft
málift til hiítar.
kg. af bláberjasultu eru 1119.50
krónur.
Sultuframleiðendur segja, að
það yrði of dýrt að nota innlend
ber, auk þess sem ekki fengist
nægilegt magn af þeim.
Ekki snemmsprottin —
horfurnar góðar
Timinn leitaöi einnig i gær
fréttaumberjasprettuhérog þar
um landið. Fréttaritari Timans á
Húsavik tjáði blaðinu, að þar
væruhorfurá miklum berjavexti,
en ennþá væru berin þó van-
þroska. Krækiber væru sæmilega
á veg komin, en aðalbláberin sem
ofter mikið um i Þingeyjarsýslu,
miklu skemmra. Eru á Tjörnesi
góð krækiberjalönd, en aöalblá-
ber um Kinn, Aðaldal og Reykja-
dal og viðar.
1 Svarfaðardal eru berjahorfur
einnig góðar, en þaðan er þá
sömu sögu að segja, aö þau eru
tæpast fullsprottin, sizt bláber.
Viða á Vestfjörðum eru af-
bragðsgóð berjalönd, einhver hin
beztu á landinu. Fréttaritari
Timans, á Hólmavik, sagði, að
þar i héraðinu væri krækiber að
visu ekki fullþroskuö og liklegt,
Kramhald á 5. siftu.
Hlakkar i brezkum út-
gerðarmönnum
Samtök brezkra útgerðar-
manna hafa aftur á móti lýst yfir
ánægju sinni með úrskurðinn, svo
sem vænta mátti, og tjáð sig fúsa
til þess að sætta sig vift 170 þúsund
smálesta veiði á Islandsmiðum,
er þeir raunar nefna úthaf. Vitna
þeir til þess að aflahlutur sá, sem
dómstóllinn úrskurðar þeim, sé
öllu meiri en nefndur hafi verið i
siðustu samningaviðræðum i
Reykjavik. —JH.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
X X
X 4 X
| Fox krefsi |
Íl50millj. kn$
|skaðabóta |
| af Fischer |
S Sjá bls. 3 i
x * x
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
- meira að segja ákveðið, að þeir þurfi lítið að draga úr veiðum
r
Islendingar, sem einir þjóða eiga
lífsafkomu sína undir aflabrögðum
á þessum miðum, geta ekki fallizt
á, að úrskurðurinn sé bindandi
í gærmorgun kvað alþjóðadómstóllinn i Haag
upp bráðabirgðaúrskurð að beiðni rikisstjórna
Stóra-Bretlands og Vestur-Þýzkalands, um fyrir-
hugaða útfærzlu islenzkrar fiskveiðilögsögu i
fimmtiu sjómilur hinn 1. sept. næstkomandi. í úr-
skurði þessum, sem samþykktur var með fjórtán
atkvæðum gegn einu, felst það, að íslendingar megi
ekki hafa afskipti af veiðum brezkra og vestur-
þýzkra togara á milli tólf og fimmtiu milna
markanna, þar eð íslandi beri þar ekki lögsaga
Jafnframt er i úrskurðinum lagt mat á það, hversu
mikið aflmagn Bretar og Vestur-Þjóðverjar megi
sækja á þessi mið. Eins og alkunna er viðurkenna ís
lendingar ekki lögsögu Haagdómstólsins i þessu
máli og hljóta að meta úrskurðinn i samræmi við
það.
1 úrskurði Haagdómstólsins er
örlitið dregið úr þvi aflamagni,
er Bretar og Vestur-Þjóðverjar
mega sækja á Islandsmið. Þannig
gerirdómstóllinn ráð fyrir því, að
hámarksafli Breta verði 170
þúsund lestir á ári, en þeir höfðu
farið fram á 185 þúsund lestir, en
Þjóðverja 119 þúsund lestir, einu
þúsundi lesta minna en nemur
meöalafla þeirra hér við land.
Brctum og Vestur-Þjóöverjum er
sjálfum falift eftirlit meft þvi, að
ákvæöunum um aflamagnið sé
fyigt-
Þennan úrskurð segir dóm-
BUB0T
BERJATEKJA HUGSANLEG
— r
Horfur á góðum berjavexti - og Afengisverzlunin
komin upp á lag með að brugga krækiberjalíkjör
Ognanir
við ís-
lendinga
Þegar cr tckift aft brydda á
húlunum i garft Islendinga.
Þannig scgir f fréttastofu-
frcgnúm, aft vestur-þýzk
stjúrnvöld liafi gefift til
kynna, aft það gæti haft
úþægindi i för meft sér, fyrir
islcndinga, cf vestur-
þýzkum skipum vcrfti tor-
veldaftar vciftar á islands-
iniftum.
Sagt er, að hvorki Bretar
né Vestur-Þjóöverjar hafi
ráðgert að senda herskip á
tslandsmiö, en tslendingar
megi búast viö, að báftar
þjóðir muni auka þá vernd,
sem fiskiflotanum hefur
verið veitt. Hversu mikil sú
vernd verði, segir þar, ræðst
af viðbrögðum Islendinga
við úrskuröi Haag-dóm-
stólsins. Komi til árekstra á
Islandsmiðum, sé liklegt, aö
Vestur-Þjóðver jar sendi
þangaö rannsóknarskip,
og reyni tslendingar að taka
veiðiskip á miöunum,
veröi aðstoðarskipunum
beitt á þann hátt, að þau
verndi veiðiskip, sem ógnaö
er, segir i fréttaskeytum.
t þessu orðalagi er að
sjálfsögðu fólgin litt dulbúin
hótun um valdbeitingu.