Tíminn - 16.09.1972, Blaðsíða 12

12
TÍMINN
Laugardagur 16. september 1972
Ég sá, aö það var tilgangslaust að lengja þessar samræður. Það
myndi aðeins veröa okkur til meiri áskilnaðar. Ég var hrygg i huga.
Hann halði látið sér gremjast löngun mina til þess að skilja og álasað
mér lyrir að hjálpa til við læknisaðgerð á veiku barni. Það var eins og
ég heíði brugðizt einhverri skyldu, til dæmis gengið i lið með ofbeldis-
mönnunum hinum megin við ána. Mér létti, þegar hann stakk upp á
þvi, að við skryppum út úr bænum i bilreiðinni.
Það var eins og borgin heíði tekiö snöggum stakkaskiptum þennan
sunnudag. Tötralegir verklallsverðirnir hölðu yfirgelið verksmiðju-
hliöið, og á helgum degi stöð engin ögn af þvi, þött engan reyk legði upp
úr reykháfunum og þögn rikli i vélasölunum. Snjörinn, sem venjulega
varð undir eins öskugrár af sötfallinu, var drilhvilur.
Við héldum eltir aöalveginum og stefndum norður að hæöunum. Ég
dró andann léttar, þegar við vorum komin úl úr borginni. Vagninn
flaug álram éinsog hann hefði ósýnilega vængi. Kngin-var öruggari bif-
reiðarsljóri heldur en Ilarrý. Það var eins og eitthvert óskilgreinan-
legt samband væri á milli hans og aflvélarinnar. Þetta samband
skynjaði ég miklu gerr siðan ég missti heyrnina. Allur sársauki
dvinaði,öll gremja hvarl'. Ég hefði verið fullkomlega hamingjusöm, ef
hann hefði tekið utan um hönd mina.
En þólt hann gerði það ekki, var mér horfinn allur óróleiki og kviði.
Eltir tiu daga voru jól, og ég l'ann þegar nálægð þeirra. Snjólölið haföi
þiðnað af rauðum hlöðuþökunum. þar sem sólin hafði náð að verma .
Greinar kræklóttra eplatrjáa bar við fölan himininn, og hér og þar
um hagann risu rauðbrúnar viðirunnarnir upp úr sjónum. Grænar
greinafléttur héngu viða yfir dýrum sveitabýlanna og á einum stað var
maður við veginn með jólatré og rauðberjagreinar, sem voru til sölu.
Þegar við hölðum snúið heim á leið bað ég Harrý að nema staðar hjá
sölumanninum.
. „Mig langar til að lá nokkrar greinar”, sagði ég, ,,þó að Emma
lrænka sé fyrir löngu búin að leggja drög að þvi að lá jólatré og jóla-
sveiga handa okkur”. Ilann stöðvaði vagninn, og ég fór út til þess að
velja mér greinar. Ég sá strax, að rauðberin voru óeðlilega litrik.
IJumbrauð kvöldsólin hlaut að eiga sinn þátt i þvi. Ég keypti einn jóla-
sveig, sem var svo litill, aðég gat með naumindum smeygt honum upp
á báða úlnliði mina i einu. Hann hlaut að hverfa i öllu jólaskrautinu,
sem ár hvert prýddi hús okkar. En mér datt i hug að gaman væri að
hengja litinn sveig yl'ir dyrnar hjá lækninum.
Harrý brosti vingjarnlega þegar ég settist aftur inn i bifreiðina með
feng minn, og siðan ókum við heim. Sólin var að ganga til viðar, og
svarta reykháfa Eriðarpipuverksmiðjanna bar i dökkrauða skýja-
flókana.
Það var Ijós i húsi Weeks læknis er við ókum framhjá þvi og i álmu
Vanee læknis var ljós í einum glugga. Ég þóttist grilla i hann við skrif-
borðið silt. Það var ekki óliklegt, að hann sæti þar einn. Það var svo
stult siðan hann kom til Blairsborgar. Svo datt mér i hug, að Blairs-
borg va>ri honum ekki Iramandi staður. Þetta var hans borg ekki siður
en min. Skuggi blakkra reykháfanna i verksmiðjuhverfinu, reykjar-
mekkirnir, sem ultu upp úr djúpu gini þeirra, og gnýrinn i stritandi
vélunum hafði fyrir löngu sett mark sitt á okkur bæði. Við vorum bæði
„framleidd i verksmiðjunum”. Svo hafði harry komizt að orði við mig
lyrir skömmu. Ég hafði litinn gaum gefið að þessari samlikingu, en nú
lengu þessi orð skyndilega nýja merkingur i vitund minni. Verk-
smiðjurnar höfðu gert mig það, sem ég var. Merek Vance var lika
mótaður undir largi þcirra — mótaður af þrengingum og beiskju
bernskuáranna hinum megin við ána.
... Eriðarpipur — gæðin tryggð”. Ég vonaði.að það sannaðist á mér.
En þó var ég ekki jaln viss um sjálfa mig og hann. Ég brosti ósjálfrátt
þegar mér varð hugsað til þess, hve ákalt dökkhærði hvasseygi
maðurinn við skril'borðið myndi mótmæla þessari kenningu.
THTTIIGASTI OG ÞKIO.II KAPÍTUI.l
Kraftaverkin eru hætt að gerast. El' til vill eru þau nú, i ljósi
aukinnar þekkingar, talin eðlilegir atburðir. Utvarp og blöð og skólar
hafa svipt af þeim dularhjúpnum. Þó lifum við oft mikil undur— meiri
undur en við getum trúað. Við áttum okkur ekki fyrr en aftir á. Skyn-
semin trúir ekki á það, sem hjartað þráir. Ég spyrnti fótum við þvi
undri sem fyrir mig skyldi koma en eigi að siður gerðist það.
Ég verð að lýsa þvi eins og mér er bezt lagið, og við því verður ekki
gert, þótt orð min fullnægi ekki þeim, sem heimta visindalegar út-
skýringar. Læknar og liffærafræðingar hafa skrifað margt um heyrnar
hjálp Mereks Vance og aðferð hans til þess að lækna skemmdar
taugar. Aðgerðum hans hefir verið rækilega lýst siðasta ár, og ár-
angur þeirra hefur verið talinn einn af mestu sigrum læknavisindanna.
Sams konar aðgerðum er þegar beitt i sjúkrahúsum og lækninga-
stofum um þvera álfuna, og fregnir berast sifellt um það að á
svipaðan hátt hafi auðnazt að ráða bót á æ fleiri manna meinum. En
um það myndi ég ekki fjölyrða hér, þótt ég væri þess umkomin. Þessir
glæstu sigrar varða ekki að neinu leyti komur minar i fátæklega
lækningastofu Vance þessa mánuöi og þau straumhvörf sem þær ollu í
lifi minu.
Þegar ég sé talað um „hinn fræga lækni, Merek Vance” i blöðum og
timaritum landsins — og það er oft nú orðið — tekur það mig ævinlega
dálitla stund að átta mig á þvi, að þar er átt við manninn, sem réð
rikjum i þvi herbergi og sveigði alla, sem þangað leituðu, til hlýðni við
sig með viljakrafti sinum og einlægni. Minningin um svipbrigða-
rikt andlit hans sem i einu vetlangi gat sortnaö al misþóknun og vermzi
af skyndilegri samúð, er mér miklu raunverulegri en þessar frásagnir
blaöanna. Gleði læknaritanna yfir uppgötvunum hans og sporgöngu-
manna hans er mér framandi og annarleg f samanburði við þefinn af
tilraunalyfjum hans og hornskakka miðana, sem hann háfði sjálfur
klipptog limtá glösin.og langa og hraða fingurna ,sem fitluðu við þau,
og sársaukann, er nálinni var stungið i hörund mitt — mér til engrar
þurftar, að ég hélt. Ég verð hálf-óróleg, þegar ég les um þennan lækni
og afrek hans, en ég verð aftur róleg, þegar ég minnist þess hvernig
hann horfði á mig yfir skrifborðið. Mér hafði staðið ógn af hvössum
augum hans og hranalegum orðum, en þau höfðu náð á mér þvi valdi
sem ég lýt enn.
Blindi maðurinn, sem ritningin segir, að fengið hafi sjónina aftur, gat
ekki skýrt kraftaverkið. Hann stóð aðeins i sömu sporum og starði i
kringum sig og endurtók sömu orðin: ,,Ég, sem var blindur, er nú sjá-
andi”. — Mér fer eins. Hvað, sem ikann aðskerast, verðég aldrei eins
og ég var áður. Nú er ég ekki lengur svipt þeirri náðargjöf að heyra
raddir lifsins, ljúfar og bitrar. Ég hef aftur öðlazt hinn upphaflega, hinn
hræðilega eiginleika að heyra orðin af vörum fólks, en ég mun aldrei
framar lita á þann hæfileika sem sjálfsagðan. Þótt ég verði háöldruð,
mun ég aldrei óhrærð heyra fyrstu regndropana falla né fuglana kliða,
Lárétt
1) Skyrið. (i) Draup. — 7)
Vé. - !)) Tvihljóði. — 10)
Samanvið. — 11) Skáld. — 12)
Eélag. - 13) Trant. — 15)
Eestist með nagla. —
Lóðrétt
1) Sönn. 2) Ber. - 3)
Sauðfjártegund. 4) Röð. —
5)Tæpast - 8) Til þessa. — 9)
Ennlremur. - 13) Eins. — 14)
51. -
Ráðning á gátu No. 1207
Lárétt
1) Ornaðir. - 0) Ála. — 7) Tó.
!)) TT. - 10) Óspakan. — 11)
BA. 12) LI. — 13) Sót. — 15)
Róstuna. -
Lóðrétt.
1) óktóber. — 2) Ná. — 3)
Aldamót. — 4) ÐA. — 5) Rætn-
ina 8) Ósa. — 9) Tal. — 13) SS.
— 14) TU. —
D
R
E
K
I
~T 11:11-11 UJ
Dr. Luaga,
forseti i
Bengalla.
Nokkuð að
frétta af far-
sóttinni?
Farsóttin
breiðist út! Læknar okkar
geta ekkert gert!y£
!!!!! liliSSI
LAUGARDAGUR
16. september
7.00 Morgunútvarp.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Eréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Óskalög sjúklinga
Kristin Sveinbjörnsdóttir
kynnir.
14.30 i liágir Jökull Jakobsson
sér um þáttinn.
15.00 Eréttir.
15.15 í hljómskálagaröi a.
Frelúdia og persneskur
dans úr óperunni „Khó-
vatsjina” eftir Mússorgský.
Suisse Romande hljóm-
sveitin leikur:Ernst Anser-
met stj. b. Atriði úr „Kátu
ekkjunni” eftir Lehár. Aust-
urriskir listamenn flytja:
Eranz Marzalek stj. c.
„Boðið upp i dans” eftir
Weber. Hljómsveitin Fil-
harmónia leikur: Igor
Markevitsj stj. d. Valsar
eftir Johann Strauss. Óper-
ettuhljómsveitin i Vin leik-
ur: Jan Marek stj.
16.15 Veðurfregnir. A nótum
æskunnar Pétur Stein-
grimsson og Andrea Jóns-
dóttir kynna.
17.00 Eréttir. Létt lög.
17.30 Úr feröalagi um Noröur-
lönd. Erásögn Malfriðar
Einarsdóttur.
18.00 Ercttir á en.sku
18.10 Söngvar i iéttum dúr.The
Knights leika og syngja.
18.30 Tilkynningar
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Frcttir. Tilkynningar.
19.30 „Glaður og reifur skyli
gumna hver” Geir Christ-
ensen ræöir við Þórð Hall-
dórsson frá Dagverðará.
20.10 Illjómplöturabb Þor-
steins Hannessonar
20.55 A listabrautinni Jón B.
Gunnlaugsson kynnir.
21.40 Gömlu dansarnir Kare
Korneliussen og hljómsveit
22.00 Fréttir.
22.15 Veöurfregnir. Danslög
23.55 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Laugardagur
16. september
17.00 Frá Ólympiuleikunum
Kynnir Ómar Ragnarssön.
(Evrovision)
18.30 Enska knattspyrnan
19.20 HIc
20.00 Krcttir
20.25 Veöur og auglýsingar
20.30 llve glöö er vor æska
Brezkur gamanmynda-
flokkur. Þegar Doris er
fjarri. Þýðandi Jón Thor
Haraldsson.
20.50 Fjöllin blá.Bandarisk
mynd um Klettafjöllin i
Norður-Ameriku. Fjallað er
um landslag og leiðir, nátt-
úrufar og náttúruauðæfi.
Þýðandi Jón Thor Haralds-
son. Þulur Guðbjartur
Gunnarsson.
21.40 I.jóö og myndir.Sænskur
þáttur með ljóðalestri, söng
og myndskreytingum af
ýmsu tagi. (Nordvision —
Sænska sjónvarpið) Þýð-
andi Jóhanna Jóhannsdótt-
ir.
22.00 Marty.Bandarisk bió-
mynd frá árinu 1955. Leik-
stjóri Delbert Mann. Aðal-
hlutverk Ernest Borgnine,
Betsy Blair og Joe Mantell.
Þýðandi óskar Ingimars-
son.
Myndin greinir frá hæglát-
um kjötkaupmanni á
fertugsaldri. sem býr með
aldraðri móður sinni.
Gamla konan hefur af þvi
þungar áhyggjur. að sonur-
inn „gangi ekki út” og sjálf-
ur er hann ekki með öllu á-
hyggjulaus. Loks kynnist
hann ungri kennslukonu.
sem á að ýmsu leyti við
svipaðan vanda að glima.
23.25 Dagskrárlok