Tíminn - 15.11.1972, Blaðsíða 15

Miövikudagur 15. nóvember 1972
TÍMINN
15
StykkishólmurK»“
beinist hún ekki gegn fiskifræð-
ingunum, þeirra sjónarmið er
eðlilegt og heilbrigt, enda ætti að
öllu eðlilegu,að vera mikilvægast
fyrir heimabyggðina, að þessi
sjávarafli, sem svo margur
annar, veröi ekki rányrkjunni að
bráð þegar i upphafi.
Það er skoðun þessa fólks, að
þeir sem enn hjara, úti á lands-
byggðinni, og reyna með þvi að
hamla mót straumnum til Stór-
Reykjavikur, eigi að fá að njóta
þeirra lifsskilyrða, sem heima-
byggðin gefur, en þau séu ekki frá
þeim tekin og flutt á þéttbýlis-
svæðin við Faxaflóa.
Samgöngur
Framhald
af bls. 6.
kæmi, að kanna þyrfti nánar
samgöngur milli Akraness og
Reykjavikur i öðru formi en
vegagerð, þá værieðlilegtað gera
það, og þá ekki endilega að binda
sig viö þá tvo kosti sem nefndir
væru
Hins vegar benti ráðherra á, að
i skýrslu nefndarinnar væri
fjallað um bifreiðaferju og sýnt
fram á, að mikið skorti á að það
væri arðbært fyrirtæki.
Benedikt Gröndal (A) taldi, að
þingmenn hefðu ekki almennt
gert sér ljóst, að þeir væru með
samþykkt um fjárveitingu til
hraðbrautarinnar að útiloka aðra
samgöngumöguleika. Þá taldi
hann það ekki rök gegn bifreiða-
ferju, að hún bæri sig ekki — þvi
sama mætti segja bæði um
strandferðaskip og flóabáta.
Vfðivangur XT
tekjuhæð. Er nokkurt vit í þvi
t.d. að afnema skatta af þeim>
sem hafa yfir 600 þúsund krón-
ur i árstekjur, þótt þeir séu
orðnir 67 ára. Það er tillaga
Alþýðuflokksins.
Þingmenn Alþýðufiokksins
gerðu hins vegar þeim, sem
ekkert höfðu fyrir sig að
leggja nema ellilffeyri al-
mannatrygginganna að lifa af
5 þúsund kr. á mánuði meðan
þeir fóru með stjórn þessara
mála. __TK
__r • rramhaJ
Orætingar af bis 1
verk. Við komum að Klaustri eftir
tveggja tima akstur.sagði Ari.
Sem fyrr segir, þá var verið á
dansleik i félagsheimilinu á
Kirkjubæjarklaustri á laugar-
dagskvöldið, og um nóttina gistu
öræfingar i félagsheimilinu.
Ferðin heim gekk vel, nema hvað
það þurfti að stöðva bilana við
Gigjukvisl og brjóta is af ánni,
þar sem is hafði setzt á ána um
nóttina, þrátt fyrir að frost væri
ekki mikið. Ferðin heim i öræfa-
sveit tók ekki nema um tvo tima,
og má það heita fljótfarið yfir
þennan mikla farartálma, þó svo
að farið sé að minnka i ánum
vegna vetrarins.
Smíða báta
til útflutnings
GB—Akranesi.
Undanfarna daga hefur skip
Eimskipafélags Islands, Laxfoss,
legið hér við hafnargarðinn til
viðgerðar og breytinga. Þessa
viðgerð og breytingar fram-
kvæma Skipasmiðastöð Þorgeirs
og Ellerts og er þetta þriðja
skipið, sem fyrirtækið tekur til
viðgerðar og breytinga á stuttum
tima. Aætlað var að viögerðum og
breytingum á Laxfoss lyki i gær-
kvöldi og átti skipið þá aö halda
héðan.
í dráttarbrautinni hjá Þorgeir
og Ellert eru nú i smiðum tvö 105
lesta stálskip, er annað þeirra all-
langt á veg komið, en verið er aö
byrja á hinu.
Þá er fyrirtækið að smiða 14
metra skemmtibát úr áli, sem
seldur verður til Bandarikjanna,
með það fyrir augum, að mikill
útflutningur á slikum bátum geti
siðar hafizt þangað. Stendur
fyrirtækið eitt að þessari smiði,
en fyrirtækið hyggst vinna upp
markað fyrir skemmtibáta i
Bandarikjunum.
Hjá Þorgeir og Ellert starfa nú
130 manns, flestir iðnaðarmenn,
og lærlingar eru margir hjá
fyrirtækinu.
Haft verður samráð við
heimamenn um orkumál
Ríkisstjórnin hefur markað
nýja stefnu i raforkumálum, sem
felur i sér mun meiri samráð við
heimamenn en áður hefur verið,
auk þess sem heimamenn fá
miklu meiri áhrif á reksturinn en
hingað til, — sagöi iðnaðarráð-
herra, Magnús Kjartansson, i sa-
einuðu þingi i gær, er hann
svaraöi fyrirspurn frá Magnúsi
Jónssyni (S) um orkumál
Norðurlands.
Spurt var, hvort rikisstjórnin
ætli að verða við ósk fjórðungs-
ráðs Norðlendinga um að skipa
nefnd með fulltrúum rikis-
stjórnarinnar og Fjórðungssam-
bands Norðlendinga til að gera
hlutlausa könnun á orkuþörf,
orkuöflun og skipulagi á dreifingu
orkunnar á Noröurlandi.
Ráðherra benti á, að þessi ósk
hefði komið fram fyrst fyrir ári
siðan, Astæðan fyrir þvi, að þessi
nefnd hefði ekki verið skipuð,
væri einfaldlega sú, að þróunin
hefði orðið miklu örari en þá hefði
verið gert ráð fyrir, að samráðið
við ráðamenn þessara mála á
Norðurlandi komið miklu lengra
heldur en felist i einni nefndar-
skipun.
Ráðherra kvaðst vona, að mjög
bráðlega yröi myndað sérstakt
landshlutafyrirtæki á Norður-
landi, þar sem heimamenn ættu
50% og rikið 50%. Með slikri
skipulagsbreytingu myndu áhrif
heimamanna aukast mjög frá þvi
sem áður var.
Þá rakti ráðherra nokkuð
þróun raforkumálanna og sagði,
aö þegar væri hafizt handa um
samtengingu Norðurlands vestra
og Norðurlands eystra, þannig að
orka frá Sigöldu myndi koma öllu
Norðurlandi að gagni. Viða-
miklar rannsóknir færu nú fram
varðandi væntanlega linulögn
norður, og auk þess væri unnið að
virkjunarrannsóknum á Norður-
landi á mörgum stöðum.
Ráðherra taldi, að fljótlega
þyrfti að gera sér grein fyrir í
hvaða timaröð rétt væri að ráðst í
stórar virkjanir norðanlands og
sunnan, og kæmu þær ýmiskonar
röðun virkjunarframkvæmda til
greina.
Einnig tóku til máls Magnús
Jónsson (S) og Lárus Jónsson
(S).
Samtökin Þjóð með þjóð
kynnt fyrir Islendingum
Nýlega voru hér á ferð fulltrúar
samtakanna Þjóð með þjóð, i
þeim tilgangi að kynna samtökin
og starfsemina fyrir íslending-
um. Það var Lúðrasveitin Svan-
ur, sem gekkst fyrir þessari
kynningu.
Það var Dwight D. Eisenhower,
fyrrum Bandarikjaforseti, sem
stofnaði þessi samtök árið 1956.
Markmið þeirra er að koma til
leiðar persónulegum samskiptum
þjóða og einstaklinga og efla
þannig skilning og bræðralag
milli fólks af óliku þjóðerni og
ólikum kynþáttum. Reyna sam-
tökin að stofna til alþjóðlegra
samskipta milli einstaklinga, fél-
aga og menntastofnana og leggja
áherzlu á að ná til sem flestra
aldurshópa og stétta.
Stór liður i starfseminni er
skipulagning ferða, þar sem
notað er ódýrt leiguflug og gist á
einkaheimilum. Þjóð með þjóð i
Kaupmannahöfn taka til dæmis á
móti um niu hundruð gestum á ári
með þessum hætti.
Miklar likur eru til þess, að is-
lenzk deild verði bráðlega stofn-
uð, en það var m.a. til umræðu á
fundunum hér á dögunum.
Vinnuhjú hjó náttúruvísindunum:
Gervihnöttur á
sveimi yfir okkur
Hátt uppi i geimnum eru gervi-
hnettir á sveimi, og tæknin er orð-
in svo fullkomin, að með þeim má
heyja sér vitneskju, sem ótrúleg
getur kallazt. „Auga þeirra er svo
næmt, að með svolitlu ivafi af
gamansemi getum við sagt, aö
það megi fast að þvi þekkja bíla á
jörðu niðri”, sagði dr. Sigurður
Þórarinsson I viðtali við Timann i
gær.
Tilefnið var, að braut gervi-
hnattar, sem skotið var á loft i
Bandarikjunum fyrir nokkrum
mánuðum, hefur verið beint yfir
Island, og tvær bandariskar
stofnanir, sem að þvi standa, hafa
leitað samvinnu við allmargar is-
lenzkar stofnanir. Þennan gervi-
hnött á sem sé fyrst og fremst að
nota til náttúrufræðilegra rann
sókna. Bandarisku visinda-
mennirnir hafa meðal annars
bent á verkefni hér, sem æskilegt
væri að leysa, og er fulltrúi ann-
arrar hinnar bandarisku stofnun-
ar, Jules Friedmann, staddur hér
á landi um þessar mundir.
Timinn sneri sér einnig til
þeirra dr. Guðmundar Pálssonar
og dr. Vilhjálms -Lúðvikssonar.
Þeir kváðu þessa samvinnu enn
skammt á veg komna, en
fyrirhuguð er gagnasöfnun sem
varðar eldfjallafræði, jarðhita,
vatnamælingar, gróðurathuganir
og fleira. Sagði dr. Vilhjálmur
okkur, að hnötturinn bærist hring
um jörð á eitthvað tveim klukku-
stundum, og hefur þegar verið
tekið hér nokkuð af myndum.
„Þegar hnötturinn fer yfir
Island”, sagði dr. Guðmundur,
„eru opnuð viss tæki, sem skrá
mælingar i formi mynda. Torvelt
er þó að segja að svo stöddu,
hversu mikið hagnýtt gagn
verður að þessari gagnasöfnun,
og vafalaust verður það mismun-
andi eftir landsvæðum. Við getum
vænzt þess að fá aukna vitneskju
um þau svæði landsins, sem litið
hafa verið könnuð á jörðu niðri,
en að sjálfsögðu siður um þau
svæði, er nær liggja byggðum ból-
um”.
Loftfarið
Frh.
af bls. i
smánámskeið i meðferð tækj-
anna, sjá myndir þar lútandi o.fl.
Fréttamaður Timans og ljós-
myndari urðu þeim félögum sam-
ferða suður á Völl i gær. Þótti
okkur einkennandi, hve liprir og
alúðlegir Bandarikjamennirnir
voru við þá félaga. Þeir sýndu
mjög mikinn áhuga á öllu málinu,
útskýrðu allt sem bezt fyrir
strákunum og virtust yfirleitt
vilja allt fyrir þá gera. Þetta voru
glaðværir náungar,en engir skrif-
finnskupúkar og áttu oft til að
hlæja dátt að öllu saman.
Ef allt gengur að óskum búast
Holberg og félagar viö, aö geta
farið að setja gasið á belginn i
dag, eða i siðasta lagi á morgun.
Gasáfyllingin tekur 6-12 tima og
að þvi loknu, þ.e. einhvern tima á
morgun, ætti þá flugtak að geta
orðið, ef allir hlutaðeigandi aðilar
veita sitt samþykki.
Síðustu fréttir
í gærkvöldi:
Er fréttamaður hafði samband
við Holberg og félaga rétt áður en
blaðið fór i prentun i gærkvöldi,
sögðu þeir, að nú stæði aöeins á
Loftferðaeftirlitinu að veita sam-
þykki sitt. Yrði það veitt, myndi
Varnarmáladeildin gefa sitt sam-
þykki og Varnarliðið þá einnig i
beinu framhaldi. Hugðust þeir
félagar semja áðurnefnda
skýrslu i gærkvöldi og fara með
hana til Loftferðaeftirlitsins i
dag.
AAozart og AAahler
á næstu tónleikum
JGK—Reykjavik, þriðjudag
Fimmtu reglulegu tónleikar
Sinfóniuhljómsveitar Islands á
þessu starfsári verða haldnir i
Háskólabiói n.k. fimmtudags-
kvöld kl. 20,30. Stjórnandi verður
dr. Róbert A. Ottósson. Á
efnisskrá veröa Sinfónia nr. 39 i
Es. dúr K 543 eftir Mozart og
fyrsta sinfónia Gustavs Mahlers
og er það i fyrsta sinn sem hún er
flutt hér á landi.
Róbert Abraham sagði
blaðamönnum i gær að 39. sin-
fónia Mozarts væri ein af þrem
sinfónium hans sem tónlistar-
menn kalla gjarna hina heilögu
þrenningu. Hinar eru sinfónia i C-
dúr eða Júpiter-sinfónian og sin-
fónia i g-moll, allar samdar á
tæpum tveim mánuðum á árinu
1788, þrem árum fyrir lát tón-
skáldsins. Mozart samdi alls
fjörutiu sinfóniur meðan flest
önnur stórmenni tónlistarsögunn-
ar hafa orðið að láta sér nægja niu
eða tiu og það sem meira er, að
þeir munu æöi margir sem eru
reiðubúnir að játa að magnið hafi
ekki dregið úr gæðunum.
Fyrsta sinfónia Mahlers var
samin hundrað árum seinna en
sinfónia Mozarts eða 1888, en alls
samdi Mahler niu heilar sinfóniur
og til er brot af þeirri tiundu.
Mahler var vist mun umdeildara
tónskáld en Mozart, hann á sér
heita aðdáendur og svarna and-
stæðinga. Fyrst i stað var
flutningur verka hans næstum
einangraður við Vinarborg og
Þýzkaland, en nú hefur vaknaö
áhugi á þeim viöa um heim og
þau leikin bæði austan tjalds og i
Bandarikjunum og sögðu þeir dr.
Róbertog Gunnar Guömundsson,
að engu væri likara en Mahler
væri að veröa tizkufyrirbrigöi i
sumum löndum. Dr. Róbert sagði
að sú sinfónia hans sem nú verður
flutt væri e.t.v. sú aðgengilegasta
og gæfi bezta hugmynd um tón-
skáldið, þeim sem litt eru kunnir
verkum þess.
Þyrla sótti
Skipverji af þýzka togaranum
Hans Bukler slasaðist illa á fæti
er skipið var að veiðum 70
sjómílur SA af Stokksnesi i gær-
morgun.
Þegar slysið bar aö var veður á
þessum slóðum NV átta vindstig.
Slysavarnarfélagi Islands barst
hjálparbeiðni frá þýzka togaran-
um fyrir hádegi i gær, og leitaði
það þegar til Varnarliðsins sem
sendi björgunar — og tankflugvél
iátt til togarans. Sömuleiðis lagöi
björgunarþyrla af stað, en svo
vildi til að björgunarþyrlur
Geir Aðils
látinn
Siðastliðinn sunnudag lézt i
Kaupmannahöfn Geir Aðils, sem
um árabil var fréttaritari Timans
þar i borg. Hann hafði átt við
langvarandi vanheilsu að striða.
Geir var sonur Jóns Jónssonar
Aðils sagnfræðings og var búsett-
ur i Kaupmannahöfn mestan
hluta ævi sinnar, eða hartnær
hálfa öld. Hann var mikil hjálpar-
hella Islendingum, sem erindi
áttu þangað og munu margir eiga
honum gott upp að unna fyrir
veitta aðstoð. Lesendum Timans
er hann vel kunnur fyrir greinar
sinar og frásagnir.
Ógæftir
hamla
veiðum
BK-Stöðvarfirði
Talsverður snjór er á
Stöðvarfirði, en ekki eru Stöö-
firðingar þó lokaðir inni, þvi
veginum til Fáskrúðsfjarðar er
haldið opnum.
Nægileg atvinna hefur verið á
Stöðvarfirði fram til þessa, en
eitthvað mun draga úr á næst-
unni. Tveir bátar róa þaðan meö
linu og fiska ágætlega i þau fáu
skipti sem gefur á sjó, en ógæftir
hafa mjög hamlað veiðum upp á
siðkastið.
sjómann
Varnarliðsins, voru á æfingar-
flugi út af Stokksnesi þegar
hjálparbeiðnin kom.
Sjúkraliði fór úr annarri þyrl-
unni niður i togarann og leit hann
á sár mannsins, sem hafði misst
mikið blóð og jafnvel talinn lær-
brotinn. Siðan var maðurinn
sendur upp i þyrluna og lagði hún
af stað með hann til Reykjavfkur.
A leiðinni upp i þyrluna og lagði
hún af stað með hann til Reykja-
vikur. A leiðinnu þurfti þyrlan að
bæta á sig eldsneyti. og lenti hún i
Reykjavik kl. 16.45.