Tíminn - 18.11.1972, Blaðsíða 3

Laugardagur 18. nóvember 1972
TÍMINN
3
Séö yfir þingheim á landsþingi menntaskólanema.en hinir ungu virðast ekki eftirbátar eldri þingseta i
málefnalegu, (eða lausu) þrasi og orðalagsþrætum.
Menntaskólanemar
þinga - og þrasa
Erl—Reykjavik
i gær var Landsþing mennta-
skólancma sett i Menntaskólan-
um við Ilamrahlið. Rafn Jónsson
setti þingið og bauð menn vel-
komna, en siðán flutti Guðmund-
ur Arnlaugsson rektor ávarp, þar
sem hann einkum hvatti þingfull-
trúa til umburðarlyndis gagnvart
skoöunum annarra.
Þingið sækja fulltrúar allra
menntaskólanna og mennta-
deilda framhaldsskóla, og eru
þingfulltrúar alls 44. Nefndastörf
IfRÍMERKI — MYNT
Kaup — *ala
Skrifið eftir ókeypis
vörulista.
Frímerkjamiðstöðin
Skólavörðustíg 21 A|
Reykjavík
taka mestan tima þingseta, en
eins munu fara fram almennar
umræður um starf og hlutverk
L.I.M. og hagsmunamál nem-
enda. Þá mun og nokkuð verða
fjallað um þjóðmál á þinginu, en
þau mál hafa stundum verið við-
kvæm innan L.I.M., sem annars
staðar. Sú varð og raunin á i gær,
þvi að eftir að fram hafði komið
dagskrártillaga um, að fjallað
skyldi um þau mál á sjálfu þing-
inu, hófust deilur, sem enduðu
með þvi að allir fulltrúar M.R.
gengu af fundi. Áður hafði verið
ákveðið, að fjallað skyldi um þau
utan þingtima og samþykktir um
þau birtar sérstaklega. Þeir
brotthlaupnu komu þó aftur til
þings eftir að náðst hafði mála-
miðlun, sem fól i sér.að málin
skyldu rædd utan þingtima, en til-
lögur þaðan frá, nánar tiltekið frá
þjóðmálanefnd, skyldu ræddar og
atkvæði um þær greidd i þing-
tima. Andstæðir MRingum i
þessu máli munu hafa verið full-
trúar allra hinna menntaskól-
anna, nema e.t.v. menntadeildar-
innar við Flenzborg i Hafnarfirði.
Norræna húsið:
Maðurinn,
náttúran
og tæknin
Erl—Reykjavik
Á mánudaginn næsta kl. 20.30
heldur hinn kunni norski fyrir-
lesari Thorleif Schjeldrup erindi
með litkvikmynd i fundasal
Norræna hússins. Erindið nefnir
hann: „Maðurinn, náttúran og
tæknin", og fjallar það, eins og
nafnið bendir til, um umhverfis-
vernd og sambúð mannsins við
náttúruna.
Schjeldrup er þekktur viða
um heim fyrir fyrirlestra sina og
kvikmyndir, sem hann tekur
sjálfur. Hann er lögfræðingur að
mennt, en þekktari fyrir önnur
störf, t.d. vann hann til verðlauna
i skiðastökki á ólympiuleikunum
1948. Einnig hefur hann ritað
bækur um útilif og náttúruvernd.
Hingað til lands kemur hann á
vegum Landverndar.
I þessu tilefni verður komið upp
i Norræna húsinu litilli sýningu
um umhverfisspjöll og umhverf-
isvernd i Sviþjóð.
i framhaldi af þessu er rétt að
geta þess, að fulltrúafundur
Landverndar verður haldinn á
morgun, sunnudag 19. nóv. kl. 10
að Ilótel Loftieiöum. Þar munu
mæta fulltrúar aðildarfélaga, 55
að tölu.
Á fundinum verða lagðir fram
reikningar samtakanna fyrir
árið 1972 og rætt um starfsemi
þeirra i nútið og framtið. Þá mun
Thorleif Schjelerup flytja þar
erindi og sýna inyndir.
Bygging Sjúkrahúss
Suðurlands hafin
Stjas—Vorsabæ.
Sunnlendingar eru að hefjast
handa um byggingu hins nýja
sjúkrahúss á Selfossi, er verða
mun sameign Árnessýslu, Rang-
árvallasýslu og Vestur-Skafta-
fellssýslu. Var byrjað á grunnin-
um i gær, en að því er stefnt að
Ijúka byggingu, sem i verða
Ijörutiu sjúkrarúm, fæðingar-
deild og iniðstöð fjögurra lækna,
á næstu þrem árum.
I gamla sjúkrahúsinu, sem
Batnar heilsufar
norðlenzks búfjár?
Erl—Reykjavik
Rannsóknastofa Norðurlands á
Akureyri annast margháttaða
rannsóknastarfsemi, m.a. á
fóðurgildi heys. Það er einkum
innihald heysins á steinefnum og
eggjahvituefnum, sem rannsakað
er, en rannsóknir á meltanleika
hafa ekki verið stundaðar til
þessa. Úr þvi mun þó verða bætt
innan tiðar, þvi að nú eru komin
til landsins mjög fullkomin tæki
til að ákvarða meltanleika heys,
og munu þau verða tekin i notkun
næsta haust, eða e.t.v. á
útmánuðum i vetur. Þetta eru
mjög afkastamikil tæki, og er
með þeim hægt að rannsaka 180
sýni á viku.
Þetta kom fram i samtali við
Þórarin Lárusson á Rannsókna-
stofunni i gær. Hann sagði enn
fremur, að heyið frá sl. sumri
virtist heldur snauðara að stein-
efnum, einkum kalsium og
magnesium en i fyrra, en á þvi
væri þó ekki mikill munur.
Eggjahvitan virtist hins vegar
ekki minni en i fyrra. Þetta er þó
til muna minna nú en árið 1970, en
þá var heyskapur minni, en
nýting heyja betri. Fosfórinni
haldið, sem hefur verið allt of litið
viðast hvar undanfarin ár, hefur
nú aukizt, og ætti þvi heilsufar
búpenings heldur að batna en
versna i vetur, enda viða ekki
vanþörf á.
Heysýnin eru flest af Norður-
landi, en nokkur austan af
Héraði. — Þar virðist langbezta
heyið á þessu ári, sagði Þórarinn
að lokum.
raunar var upphaflega bústaður
héraðslæknis, eru um þrjátiu
sjúkrarúm, og hefur það verið
nýtt til þeirrar hlitar siðustu árin,
að varla er autt rúm nema dag-
stund i hæsta lagi. Þar hafa legu-
dagar verið tiu til ellefu þúsund á
ári, og frá siðustu áramótum hafa
sjúklingar þar verið 420.
Sá áfangi byggingarinnar, sem
nú er hafinn, var boðinn út i
haust; og kom lægsta tilboðið frá
Völundi Hermóðssyni frá Árnesi,
tæpar tvær milljónir króna,
og var þvi tekið. Fyrir það hefur
hann tekið að sér að grafa grunn-
inn, sprengja klöpp, sem er i
hússtæðinu, gera veg að þvi að
bflastæði, sjá um ræsalögn, raf-
magnsheimtaug og neyzluvatns-
lögn. Verki sinu á hann að hafa
lokið um miðjan jánúarmánuð i
vetur.
Afsökunarbréfin sigla í
kjölfar lögveðsbréfanna
Að undanförnu hefur rignt yfir
fólk svokölluðum lögveðsbréfum,
þar sem lögfræðingur, sem tekið
liefur aö sér innheimlu á vegum
Rikisútvarpsins, ógnar fólki með
nauðungaruppboði á sjónvarps-
tækjum þess vegna afnotagjalda,
sem talin eru i vanskilum. Hafa
verið að þvi mikil brögð sið-
ustu daga, að fólk hringdi til Tim
ans til þess að bera sig upp undan
þessu þar er það hefur ýmis i
höndum gögn, sem sanna, að það
hafi g'reitt þessi gjöld skilvislega,
eöa það, sem verra er: Þykist
muna það með fullri vissu, að það
liafi borgað sitt skilvislega, þótt
það hafi viðeigandi kvittanir ekki
handbærar.
Margt fólk virðist hafa tekið
þetta óstinnt upp, og liklega sér i
lagi þeir, sem jafnan leitast við að
borga sérhver gjöld á réttum
tima, auk þess sem þeim, er litt
eru vanir viðskiptaumstangi,
þykir það allalvarleg
kveðja,þegar nauðungaruppboð
,,án frekari aðvörunar” er orðað i
bréfum til þess.
Það er sannast sagna, að við út-
sendingu þessara kröfubréfa hafa
orðið veruleg mistök, eins og
raunar má sjá af þvi, er þegar
hefur verið sagt. Það eru vita-
skuld ekki annað en mannleg
mistök, þótt stöku maður sé rang-
lega krafinn um gjöld, sem hann
hefur þegar greitt, en lakara er,
þegar það gengur út yfir fjölda
fólks, er lagt hefur kvittanir sinar
til hliðar eða hreinlega fleygt
þeim i trausti sinu á innheimtu-
kerfi útvarpsins.
Fjöldi afsökunarbréfa hefur nú
þegar verið sendur fólki, sem vit-
neskja hefur fengizt um, að var
ranglega krafið um greiðslu, og
mun þar stærsti hópurinn vera út-
varpsnotendur, sem greiddu af-
notagjöld i Vesturbæjarútibúi
Landsbankans, en þar höfðu skil
riki gleymzt inni i skap
vegna veikinda starfsmanns.
Svipaða sögu mun að segja um
eitthvað af afnotagjöldum utan af
landi, að seinkað mun hafa skila
grein um þau.
— Við tókum upp þetta nýja
fyrirkomulag, að fólk gæti greitt
afnotagjöld sin hjá Landsbankan-
um i þvi skyni að auðvelda fólki
skil, sagði innheimtustjóri út-
varpsins við Timann i gær, en
þarna hefur einmitt sú viðleitni
komið okkur i koll i sumum tilvik-
um. Ég þarf varla að taka það
fram, hve okkur þykir leitt að
valda skilvisu fólki og góðum og
gegnum viðskipta vinum
útvarpsins, leiðindum og
fyrirhöfn. — JH
Nauðsynleg þjónusta
við fiskiðnaðinn
Nýlega var opnuð rann-
sóknastofnun fyrir fiskið-
naðinn i Vestmannaeyjum.
Það eru fiskiðjuverin I Vest-
mannaeyjum, sem lagthafa fé
tii rannsóknastofnunar, en
starfsmenn Rannsókna-
stofnunar fiskiðnaöarins
starfrækja liana.
Þeir Steingrimur Hcr-
mannsson og Páll Þorsteins-
son liafa nú endurflutt á
Alþingi frumvarp til laga um,
að stefnt skuli að þvi, að
Rannsóknastofnun fiskiðnað-
arins starfræki rannsókna-
stofur, a.m.k. eina i hverjum
landsfjórðungi og viðar, sam-
kvæmt ákvörðun ráðherra og
að fengnum tillöguin aðila
fiskiðnaðarins. Skal leita sam-
starfs við fiskiðnað og aðra
matvælaframleiðendur og
svcitarfélög á viökomandi
svæðum um stofnsetningu og
starfrækslu slikra rannsókna-
stofa og athuga möguleika á
að nýta aðstöðu og samstarf
við menntastofnanir á
staðnum.
i framtiðinni verða gerðar
siauknar kröfur um hreinlæti
og hollustuhætti i fiskiðnaði,
og Bandarikjamenn hafa
þegar gert stórauknar kröfur i
þessum efnum, en einnig til
gæðaeftirlits og meðferðar á
iillum fiski i fiskvinnslu-
stöðvunum hér á landi.
Þctta mun þýða stóraukna
þörf á þjónustu við fiskiðjuver,
og talið hefur verið sjálfsagt,
að Rannsóknastofnun fisk-
iðnaðarins annaðist það starf.
Þcssi þjónusta verður aldrei
af hcndi látin, svo viðunandi
sé, nema sérfræðingar og að-
staða sé a.m.k. i öllum lands-
hlutum.
Starfsemi fjórðungsstofn-
unar af þessu tagi myndi
beinast að gerlarannsóknum,
söfnun upplýsinga, almennu
gæöaeftirliti og leiðbeininga-
starfsemi. Einnig væri sjálf-
sagt, aö slikar rann-
sóknastofur veittu öðrum
matvælaframleiðendum, svo
sem mjólkurbúum, sams
konar þjónustu.
Samstarf við heimaaðila
i greinargcrð með þessu
frumvarpi segja þeir Stein-
grimur og Páll m.a.:
i frumv. er lögð áherzla
á, að leita verður samstarfs
frainlciðendur og sveitar-
stjórnir á viðkomandi stöðum.
Er hér að nokkru farið að
þvi fordæmi, sem skapazt
liefur i Vestmannaeyjum. Þar
er hafin starfræksla rann-
sóknastofu með samvinnu
Itannsóknastofnunar fiskiðn-
aðarins og fiskvinnslustöðva i
Vestmannaeyjum. Eðlilegt
virðist, að einnig sé leitaö til
sveitarstjórna um slikt sam-
starf. Loks er sjálfsagt að nýta
aðstöðu, sem fáanleg kann að
vera við menntastofnanir á
viðkomandi stað, báðum
aöilum til hagsbóta. Sérfræð-
ingar geta t.d. tekið að sér
kennslu og nemendur kynnazt
rannsóknastarfseminni.
i þessu sambandi er rétt að
vekja athygli á þvi, að rann-
sóknastofur cin sog þær, sem
um ræðir i þessu frumvarpi,
geta, þótt litlar séu, haft
ótrúleg áhrif til hagsbóta fyrir
viðkomandi byggðarlag. Þær
geta ásamt menntastofnunum
myndað kjarna sérfróðra
manna, sem er oft ótrúlcga
fljótur að laða að ýmiss konar
aðra starfsemi, sem ekki fengi
þróazt án sliks samfélags.
Þetta atriði eitt út af fyrir sig
réttlætir myndarlegt átak hins
opinbera og forustu til þess að
koma umræddum rannsókna-
stofum á fót hið fyrsta.
Flutningsmenn þessa frum-
Framhald á bls. 19