Tíminn - 23.02.1973, Blaðsíða 8

TiMINN
Föstudagur 23. febr. 1973.
ALÞINGI
Benedikt Gröndal um síendurteknar umræður utan dagskrár:
„Eldhúsdagsumræður
Umsjón:
Elias Snæland Jónsson
II
• •
i
ein-
auglýsingaskyni!
gongu
Bjarni Guðnason firrir sig ábyrgð af verðlagsþróuninni:
— Það er algjör óhæfa, sem átt hefur sér stað oft
að undanförnu, aðþingmenn hefji almennar eldhús-
dagsumræður utan dagskrár. Það eru nokkrir þing-
menn, sem gera þetta hvað eftir annað eingöngu i
auglýsingaskyni, og er það óþolandi, — sagði Bene-
dikt Gröndal (A) i umræðum utan dagskrár i
sameinuðu þingi i gær. Nokkru áður hafði forseti
sameinaðs þings gagnrýnt umræður þær, sem fram
fóru utan dagskrár, og taldi þær ekki samrýmast
almennri þingvenju.
Umræður þessar voru fram-
hald umræðna utan dagskrár s.l.
þriðjudag, en þá kvaddi Bjarni
Guðnason (SFV) sér hljóðs og
varpaði fram fyrirspurnum til
viðskiptaráðherra varðandi álit
hansá gengisfellingunni i desem-
ber og verðlagsþróuninni á þessu
ári.
Geir llall-
grímsson (S)
f jallaði um
gengisfell-
ingarnar Og
efnahagsmálin
almennt. Taldi
hann, að um
briár gengis-
fellingar væri
að ræða i tið nú-
verandi rikis-
stjórnar. Hluli
þeirra væri
vegna
ytri gengisbreytinga, en a.m.k.
16% gengisfall félli undir það,
sem viðskiptaráðherra hefði kall-
að hreinræktaða islenzka gengis-
fellingu. Þetta gerðist á sama
tima og verð á frystum fiski
erlendis hækkaði um 20-25% og
loðnuverð um 100%.
Hann kvaðst ekki draga þörf út-
flutningsatvinnuveganna i efa,
þeir þyldu ekki innlendu verð-
lagsþróunina. Þar væri hins
vegar um heimatilbúinn vanda að
ræða. Óhugnanlegt væri, að nú-
verandi rikisstjórn stæði uppi
ráðalaus.
Þá taldi hann, að viðskiptaráð-
herra hefði tekið undir gagnrýnir
stjórnarandstöðunnar um,
hvernig staðið
var að gengisfellingunni i desem-
bers.l. Hin jákvæðu áhrif hennar
væru að verða uppétin. Það væri
þvi komið að skuldadögunum. Og
hvað yrði gert? Væri nú að koma
að fjórðu gengisfellingunni, eða
röð gengisfellinga?
Bjarni Guðna
son (SFV)
taldi, að við-
skiptaráöherra
hefði staðfest
það i umræðun-
um á þriðjudag-
inn, að forsend-
ur hefðu ekki
verið fyrir
gengisfellingu i
desember i
fyrra þar meö
væri
komin opinber viðurkenning á
þvi, að hann hefði haft rétt fyrif
sér i desember, að gengisfelling
væri sú leið, sem sizt skyldi fara.
Þá taldi hann, að gengis-
fellingin nú væri of há og hefði of
mikil áhrif til hækunnar á vöru-
verði. Sagði þingmaðurinn, að
gengisfellingin i desember, og
gengisfellingin sú, ásamt væntan-
legum launahækkunum nú um
mánaðamótin, myndu leiða til
einhverra mestu vixlhækkana
verðlags og kaupgjalds, sem um
gæti frá striðslokum. Áætluð
hækkun á kaupgjaldsvisitölu á
timabilinu frá 1. nóvember í fyrra
til 1. nóvember i ár væri 20%.
Myndi þvi skammt liða þar til
gengislækkunaröflin myndu
knýja á um nýja gengisfellingu.
Verður rúllugjaldið hækkað í 100 krónur?
Fjölgar erlendum ferða-
mönnum í 160 þús. 1980?
Til þess þarf að gera margvíslegar skipulegar ráðstafanir
IIANNIBAL VALDIMARSSON, samgönguráð-
herra, sagði á Alþingi i gær, að tillaga sú, sem fram
hefði komið um aukna fjáröflun Ferðamálasjóðs
með þvi að hækka svonefnt rúllugjald veitingahúsa
úr 25 krónum i 100 krónur væri siður en svo fjar-
stæða. Nauðsynlegt væri að efla sjóðinn mjög, og
þetta væri skynsamleg aðferð til þess.
Þetta kom
fram i ræðu,
sem ráðherrann
flutti þegar
hann mælti fyr-
ir stjórnar-
frumvarpi um
skipulag ferða-
mála i neðril
deild Alþingis i |
g æ r. F r u m -
varpið hef'
ur þann
tilgang, að koma á skipuiegri
vinnubrögðum en áður i ferða-
málum Islendinga, bæði vegna
ferðalaga landsmanna íjálfra og
útlendinga, sem til landsins
koma, svo og að auka hlutdeild
Islendinga i alþjóðlegum ferða-
málum, að þvi marki, sem þjóð-
hagsleg hagkvæmni og um-
hverfissjónarmið leyfa, sagði
ráðherrann.
Hann sagði, að frumvarpið
gerði ráð fyrir. að sérstök Ferða-
málastofnun Islands tæki við af
Ferðaskrifstofu rikisins og nú-
verandi Ferðamálaráði. Þessi
nýja stofnun á að fara með stjórn
ferðamála undir yfirstjórn sam-
gönguráðuney tisins.
Til viðbótar er gert ráð fyrir
sérstöku ferðamálaþingi, sem
kjósi Ferðamálaráð. Þessar
stofnanir tvær eiga að vera
tengiliður milli þeirra fjölmörgu
aðila, stofnana og samtaka, sem
ferðamálaþjónustuna varðar á
einhvern hátt, og þess hluta af
stjórnkerfi rikisins, sem þessi
starl'semi lýtur.
Skýrsla i
marz/april
Kaðherrann rakti i ræðu sinni
þá könnun á ferðamálum hér-
lendis, sem gerð var á vegum
Sameinuðu þjóðanna. Bandariskt
fyrirtæki hefur að undanförnu
unnið að ferðamálarannsóknum,
og mun fyrirtækið skila skýrslu
sinni þar um fyrir lok marz 1973
eða i byrjun april. Skammtima-
markmiðið er, að iengja ferða-
mannatimann með ýmsur.i að-
ferðum og að hefja aukna mót-
töku ferðamanna að vetraiagi, og
treysta þannig rekstrargrundvöll
þeirra fyrirtækja, sem i ferðaiðn-
aðinum starfa.
Ráðherrann upplýsti, að
erlendir sérfræðingar teldu, að
12% aukning ferðamanna hér-
lendis væri æskileg á ári hverju.
Það þýddi, að erlendir ferða-
menn, sem nú eru um 60-70 þús-
und á ári, yrðu um 1980 um 150-160
þúsund á ári. Til þess að taka á
móti þeim fjölda þyrfti hins vegar
margt að gera á skipulegan hátt.
Ilækkun á
rúllugjaldi
Varðandi tekjuöflun til Ferða-
málasjóðs sagði ráðherrann, að
tillaga hefði komið fram um
hækkun rúllugjaldsins úr 25 kr. i
100 kr. Þessi tillaga hefði verið at-
huguð vandlega, og þætti eðlileg
tekjuöflun. Þessi hækkun gerir
ráð fyrir, að i hinu nýja rúllu-
gjaldi verði skemmtanaskattur 16
kr., menningarsjóðsgjald 4 kr.,
hluti veitingahússins 30 krónur og
hluti Ferðamálasjóðs 50 kr.
Frumvarpinu var visað til 2.
umræðu og nefndar. — EJ.
Kannski myndu verkalýös-
foringjarnir standa fyrir þvi?
Þingmaðurinn kvaðst vilja lýsa
þungum áhyggjum sinum af
verðlagsþróuninni á næstunni.
Hann hefði varað við þenslu-
stefnunni i efnahagsmálum og
miklum framkvæmdum,
uppsprengdum fjárlögum og
gengisfellingum, og vildi fyrra
sig allri ábyrgð á efnahags-
þróuninni. Þeir, sem að gengis-
fellingunni stóðu, yrðu að bera
ábyrgðina,
Eysteinn Jónsson, forseti
sameinaðs alþingis,sagði að um-
ræður sem þessar utan dagskrár
samrýmdust ekki almennri þing-
venju. Hann vildi hins vegar ekki
neita þingmönnum um að tala, en
takmarkaði ræðutíma við 5
minútur.
Ingólfur
Jónsson (S)
kvaðst vilja
taka undir
áhyggjur fyrri
ræðumanna af
verðlagsmálun-
um og ástandi
og horfum i
efnahags- og at-
vinnumálum.
Kostnaðarverð-
bólgan gengi
laus. Vandinn
væri heimatil-
búinn, þvi ekki
segja, að um
minnkun aflaverðmætis væri að
ræða að undanförnu. Nefndi hann
siðan tölur um heilarútflutning og
heildaraflamagn á síðustu árum
til marks um þetta.
Hann taldi, að rikisstjórnin
hefði ekki traust hjá launþegum i
landinu.
Lúðvík
Jósefsson, við-
skiptaráðherra,
kvaðst ekki
hafa ætlað að
blanda sér i
umræðurnar,
en kvaðst þó
ekki geta látið
Ingólf Jónsson
komast upp
m e ð þæ r
fölsuðu tölur,
nefnt. Megin
atriði
varðandi minnkunina á aflaverð-
mætinu væri, að siðustu tvö árin
hefði dýrmætasti aflinn —
þorskurinn — minnkað um 30%,
þar af um 15% á siðasta ári. Og
jafnvel þótt loðnumagnið hafi
Framhald á bls. 19
væri hægt að
aflabrest eða
lii
11
LANGUR fundur var i sam-
einuðu alþingi i gær, og voru
ýmis mál tekin fyrir og eru
sum þeirra rakin á öðrum stað
hér á siðunni.
SverrirHermannsson (S)
mælti fyrir þingsályktunartil-
lögu, sem hann flytur ásamt
tveimur öðrum Sjálfstæðis-
mönnum um fiskeldi i sjó.
Fjallar tillagan um, að Fiski-
félag Islands fái nauðsynlegan
fjárstuðning til ýmissa að-
gerða á þessu sviði.
472 sveitabæir
hafa ekki sjónvarp
Þorvaldur G. Kristjánsson
(S)og nokkrir aðrir Sjálfstæð-
ismenn hafa lagt fram þings-
ályktunartillögu um, að komið
verði á fót endurvarpsstöðv-
um fyrir þá sveitabæi, sem nú
njóta ónothæfra eða engra
sjónvarpsskilyrða. Kemur
fram i greinargerð, að þarna
er um 472 sveitabæi að ræða,
og er þörf á um 150 endur-
varpsstöðvum i þessu skyni.
Heildarkostnaður er áætlaður
um 150 milljónir. — EJ.
Samgöngu-
ráðherra
styður
veggjaldið
1 gær var enn framhaldið
umræðum Um veggjald af
hraðbrautum, og var þetta
þriðji þingfundurinn i
sameinuðu alþingi, þar sem
um mál þetta hefur verið
fjallað að þessu sinni. I um-
ræðunum i gær lýsti sam-
göngumálaráðherra sig
fylgjandi tillögunni um, að
veggjald verði innheimt á ný,
og kvaðst myndi innheimta
slikt gjald um leið og vilji
alþingis lægi fyrir.
1 umræðunum i gær tóku
þátt Ólafur G. Einarsson (S),
Oddur Ólafsson (S), Friðjón
Þórðarson (S), Hannibal
Valdimarsson, samgönguráð-
herra, Bjarni Guðnason
(SFV), og Vilhjálmur
Hjálmarsson (F).
Þingsályktunartillaga Vilhjálms Hjálmarssonar samþykkt:
STARFSHÆTTIR SKÓLA
VERÐI RANNSAKAÐIR
A fundi sameinaðs alþingis i gær var einróma samþykkt þings-
ályktunartillaga frá Vilhjálmi Hjálmarssyni (F), þar sem skorað er á
rikisstjórnina að láta rannsaka aðstöðu til likamsræktar i skólum
landsins, og eins vinnuálagið i skólunum. Þessari rannsókn á að hraða
svo seni tök eru á og gera alþingi grein fyrir árangri þegar að rannsókn
lokinni.
Vilhjálmur
Hjálmarsson
þakkaði nefnd-
inni jákvæða af-
greiðslu til-
lögunnar og
sagði siðan
m.a.:
„Þrátt fyrir
ákvæði laga um
likamsrækt i
skólum lands-
ins, hefur þróun
þeirra þátta i starfsemi skólanna
hvergi nærri fylgt eftir aukinni
þörf fyrir hreyfingu á námsárun-
um sjálfum, sem stöðugt verða
fleiri og fleiri þegar á
heildina er litið. Þvi siður hefur
það náðst, sem hlýtur að vera
höfuðmarkmið likamsræktar og
hvers konar iþróttaiðkana i skól-
um, að glæða almennan skilning á
þvi, að i kyrrsetuþjóðfélagi eins
og hið islenzka er orðið öðrum
þræði, er dagleg hreyfing og
likamsáreynsla jafnmikil nauð-
syn þeim, sem vinnur störfin i
skólum sinum, og matur og
drykkur er öllu mannfólki.
Stór hluti af ævistarfi sérhvers
Islendings er nú unnið i skólum,
og eðlilegt verður að telja, að
nokkurs samræmis sé gætt um
starfshætti og vinnuálag á hinum
ýmsu starfssviðum þjóðfélagsins.
Sérstaka áherzlu legg ég á það,
að eitt höfuðmarkmið allrar
fræðslu hlýtur að vera að búa
nemandann undir störfin i þvi
samfélagi, sem biður hans að
námi loknu.
Við höfum komið okkur upp
eins konar tómstundaþjóðfélagi
að þvi er tekur til fjölmargra
starfsgreina. Sú þróun verður til
litillar gæfu nema unga fólkið,
sem kemur inn i þetta nýja sam-
félag, nái tökum á tómstundum
sinum.
Skólarnir eiga m.a. að miða
störf sin við það, að hjálpa
nemendum sinum til þess arna,”
sagði Vilhjálmur. Hann kvaðst að
lokum vona, að tillagan yrði sam-
þykkt og að vel tækist til um
framkvæmd hennar.
Tillagan var siðan samþykkt
samhljóða eins og áður segir. EJ.