Tíminn - 07.04.1973, Page 25

TÍMINN
25
Laugardagur 7. apríl l»7;i.
„ÞETTA ER OFT
ANZI ERFITT
— segir póstfrey|an, sem hefur borið út
í Skerjafirðinum í meira en sjö ór
Disa Hermannsdóttir póstfreyja
KUNNINGI okkar, sem heima á i
Skerjafiröinum, bentiokkur á það
um daginn, að tala við konuna,
sem ber úr póstinn I hverfið hjá
honum.
,,Þetta er áreiðanlega mikill
forkur, sem hefur borið út hér hjá
okkur i fjöldamörg ár i hvern'g
veðri sem er. En að bera út á
þessu svæöi, sem er bæði opið og
stórt, er ekki á færi nema
dugnaðarfólks,” sagði hann.
Við tókum hann á orðinu og
renndum suður i Skerjafjörð einn
morguninn og fundum þar póst-
freyjuna eftir skamma stund, þar
sem hún óð snjóinn i ökkla og
burðaðist með stóran póstpoka á
öxlunum.
Hún sagðist heita Disa Her-
mannsdóttir og vera frá Mikla-
hóli i Viðvikursveit i Skagafirði.
Hún sagðist hafa flutzt til Reykja-
vikur fyrir 7 árum og hefði þá
þegar byrjað að bera út póst i
þessu sama hverfi. Það nær frá
Arnagarði niður að Shellstöðinni
og er i þvi bæði litli og stóri
Skerjafjörður, auk prófessora-
bústaðanna. Ekki sagðist hún
vita, hvað þetta sé stórt svæði, en
göturnar eru eitthvað yfir fimm
kilómetrar á lengd, að viðbættum
tröppum og húsasundum, sem
hún þarf að fara um þá fimm
daga vikunnar sem hún ber út.
Hún á að vinna þrjá og hálfan
tima á dag, en þetta hverfi er svo
stórt og þangað oft það mikill
póstur, að hún er oftast mun leng-
ur. Fyrir þetta fær hún 13.500
krónur á mánuði, sem ekki er
mikið miðað við alla þá vinnu,
sem þessu fylgir. Hún þarf að
fara af stað snemma á morgnana,
þvi að hún á heima inni i Vogum.
Fyrst þarf hún að fara niður á
pósthús til að lesa i sundur póst-
inn og svo þaðan suður i Skerja-
fjörð.
ólafur Jóhannesson og
Gylfi Þ. fá flest bréfin
Póstpokinn er misjafnlega
þungur, þó oftast þetta 15 til 20
kiló. Eftir að hún er búin með
prófessorabústaðina, léttist hann
að mun, þvi þangað fer að jafnaði
drjúgur hluti. Þegar við spurðum
hana hverjir fái flest bréfin, sagði
hún, að það séu þeir Ólafur Jó-
hannesson forsætisráðherra og
Gylfi Þ. Gislason.
Eftir að hún er búin með það
hverfi og litla Skerjafjörð, kemur
það versta viö þennan burð, en
það er að fara meðfram öllum
fiugvellinum og yfir i stóra
Skerjafjörð. Þar er yfir mikið og
opið svæði að fara og þegar veður
er vont, er það þrælavinna. Þetta
hverfi er alltaf að stækka, en hún
hefur ekki viljað hætta að bera út i
það, þvi að þarna býr gott fólk, og
hún veit nánast hvar hver maður
á heima. Er það ein aðalástæðan
til þess, að hún er ekki hætt eða
hefur fengið sig flutta i annað og
léttara hverfi.
Það hefur þó stundum hvarflað
að henni, þegar hún er að arka
þarna um með 15 kg poka á bak-
inu i rigningu og kulda og þá orðin
gegnblaut og köld. En þvi miður
er eins og yfirmennirnir i póstin-
um hafi ekki nægan skilning á
þvi, hvað þetta starf er erfitt, og
koma þeir litið á móts við það fólk
sem stundar það.
Karlmenn vilja
ekki starfið
Hún sagðist vita til þess, að
viða erlendis hafi það fólk, sem
ber út póstinn, litla bila til um-
ráða. En þó að það yrði nú ekki
svo iburðarmikið hér, væri ekki
úr vegi að fara að kanna betur,
hvað hægt sé að gera til að létta
þessu fólki vinnuna, og gera þetta
starf eftirsóknarverðara. En nú
fæst t.d. varla nokkur karlmaður
til að fara i það. Það mætti nánast
SJALFVIRKT KERFI
FYRIR LÍNUBÁTA
Ýmsar fregnir hafa borizt af
þróun og útbreiðslu Mustad Auto-
line linuvélakerfisins, sem reynt
var hér á landi á siðasta ári i
fiskiskipinu m/s Ásþór, með þeim
ummælum skipstjórans að
„nauðsyn sé að fvlgja þessu fast
eftir fram á veg, en láta ekki falla
niður að reyna þessa nýjung til
fulinustu” hér á tslandi.
Til upprifjunar, fyrir þá sem
ekki hafa áður kynnzt Autoline
linukerfinu, skal þvi lýst i örfáum
orðum. — Kerfi þetta vinnur
þannig, að með nokkrum viðbót-
arútbúnaði á linuspili bátanna, er
linan dregin með svipuðum hætti
og áður, en linan fer þó i gegnum
hreinsitæki á borðstokknum,
þannig að önglarnir fara hreinir
um linuspilið og inn i stálpipur
þvert yfir bátinn og aftur með
borðstokknum þeim megin.
Linuleiðslan liggur aftur að þil-
farsgangi við hlið stjórnpalls, en
þar er uppstokkunarvélinni kom-
ið fyrir. Stokkast önglarnir þar
upp á langa önglastokka úr áli, og
fer þar fram nauðsynleg lagfær-
ing á krókum og taumum, jafnóð-
um. eða eftir að önglarnir koma á
stokkana. Linan gengur þannig
aftur eftir ganginum á þessum
álstokkum. og er þar með til-
búin til linulagningar á ný. Fyrir
aftan afturenda stokkanna er
beitingarvélinni komið fyrir, og
þegar linulögnin fer fram, er það
gert þannig að báturinn dregur
linuna ofan af linustokknum, i
gegnum beitingarvélina, sem
beitir sjálfvirkt.
Reynslan hefur sýnt og stað-
fest, að verulegur sparnaður hef-
ur orðið við notkun Autoline
kerfisins, þegar veiðin er skipu-
lögð þannig, að veiðitimi sólar-
hringsins lengist úr 18 timum i 24
tima, en þessu marki hefur
reynzt auðvelt að ná á veiðum
með Autoline kerfinu. Á slikum
veiðum er gert ráð fyrir vakta-
vinnu án fækkunar i mannskap,
en aukning hagræðingar næst
með sex tima viðbót á veiðitima á
hverjum sólarhring. Þannig
verður aukning veiðitima á 10
daga úthaldi nokkurn veginn 60
klukkutimar. Hér er um að ræða
einn mikilvægasta kost þess að
nýta Autoline kerfið til aukinnar
hagræðingar, en jafnframt næst
það mark að vera ávallt með
fersk beitta linu.
Eins og að framan getur, er
hreinsitæki við linuspilið, þar sem
heilar beitur, smáfiskar og ann-
að, sem fylgir önglunum, er
hreisnað af. Ekki þarf að stöðva
linudrátt, þó að stórfiskar komi á
öngii. Aður en linan kemur að
linustokkunum, hefur undizt ofan
af snúningi tauma um linuna,
þannig að önglarnir ganga sjálf-
virkt á linustokkana. Hagræða
þarf linunni sjálfri undir linu-
stokkunum, þannig að hún liggi i
reglulegum ,,bugtum”. Lagfær-
ingarvinna við linuna er unnin
þannig, að hægt er að hefja linu-
lagningu á ný stuttu eftir linu-
drátt. Beitingarvélin vinnur með
afköstum, sem er allt að 120 krók-
ar á minutu. Velin sker beituna og
skilar einum beitubita á hvern
krók, þannig að krókurinn stingst
inn úr roðinu og um leið snýst
beitan, þar til önguloddurinn og
agnhaldið ganga i gegnum roðið
öðru sinni. Með þessari kerfis-
bundnu aðferð fæst trygg festing
beitu á krók.
t einum norskum báti hefur
áhöfn verið minnkuð úr 10 mönn-
um i 7 og við það að taka upp fisk-
veiðar með Mustad Autoline-
kerfinu. A þessum sérstaka bati
hefur þessum árangri verið náð
með óbreyttum veiðitima og
sömu afköstum i önglafjölda eins
og áður, og siðast en ekki sizt með
jafn góðum aflaárangri. A öðrum
báti hefur verið fækkað aðeins um
einn i áhöfn, en skip þetta veiðir
24 klst. á sólarhring i staðinn fyrir
18tima áður, og vinnst þannig að
afköst i linulögn, hvað snertir
önglafjölda, aukast hlutfallslega
og veiðitimi nýtist betur.
Að lokum er rétt að geta þess,
að Autoline kerfið er þannig úr
garði gert, að auðvelt hefur
reyzt að koma þvi fyrir i all
flestar gerðir af fiskiskipum allt
frá 80 tonnum að stærð og uppúr.
Vélakerfið er nú fáanlegt hvort
sem hentar belur að koma vélun-
um fyrir stjórnborðs- eða bak-
borðsmegin.
segja, að hér sé búið að hjakka i
sama farinu frá aldarmótum,
hvað varðar póstburðinn, en von-
andi fer það nú eitthvað að breyt-
ast.
lfún gaf sér ekki tima til að
ræða frekar við okkur, þvi að
pósturinn þurfti að komast til
skila, hvernig sem veðrið var og
hver svo sem þurfti að taka við
honum. Þar með var hún rokin af
stað með sinn stóra poka á bakinu
og gekk öruggum skrefum eftir
götunum, sem hún hefur gengið
um nær daglega i sjö ár.
—klp—
SÆLU-
VIKAN
GENG-
UR VEL
_GÓ—Sauðárkróki — Sæluvika
Skagfirðinga hófst á sunnudaginn
ini'ð syningu á leikrtinu Tehús
ágústinánans eftir John I’atrick,
leikstjóri er Kári Jónsson og leik-
mynd gerði Jónas Þ. Pálsson.
Ilúsfyllir var á frumsýningunni.
Var leiknum ákaflega vel tekið,
og þóttn sýningin heppnast mjög
vel. Með aðalhlutverk í Tehúsi
ágústmánans fara Hafsteinn
Hannesson, Kristján Skarphéð-
insson og Ililmar Jóhannesson.
Mánudagurinn var helgaður
unglingunum og skemmtu þá
nemendur úr gagnfræðaskólan-
um, siðar var barnasýning á
Tehúsinu og um kvöldið var
unglingadansieikur. A þriðju-
dagskvöldið söng karlakórinn
Heimir undir stjórn Arna Ingi-
mundarsonar, og á el tir var dans-
leikur. Söngskemmtunin og dans-
leikurinn var hvoru tve’ggja vel
sótt.
Félasskapurinn Junior
Chamber opnaði málverkasýn-
ingu á sunnudaginn og stendur
hún fram til 8. april. Málverkin,
sem flest eru fengin að láni frá
Listasafni Islands, sýna timabil
islenzkrar málaralistar á árunum
1960-1970. A föstudaginn mun
Hörður Ágústsson, skólastjóri,
fytja erindi um byggingarlist.
Til sölu
10 fullorðnar kýr og 6 kvigur
að fyrsta kálfi. Einnig 65-70
Ingólfur Ingvarsson,
Neðradal, Eyjafjöllum.
Bræðslu að Ijúka á Eskifirði
ÞÓ—Reykjavik — Alls var tekið á
móti 28 þúsund tonnum af loðnu á
Eskifirði, og að sögn Hilmars
Thorarenssens þar á staðnum, er
gert ráð fyrir, að bræðslu ljúki 10.
april.
Tveir netabátar róa frá Eski-
firði, Friðþjófur og Hafaldan.
Fvrir siðustu helgi voru bátarnir
komnir með um 450 tonn, enda
hefur afli verið góður hjá þeim i
seinni tið. Ekki er þetta þó bezti
afli Austfjarðarbáta, þvi Gunnar
frá Reyðarfirði var á sama tima
kominn með 470 tonn, og einnig
fór sá bátur i söluferð til Þýzka-
lands eftir áramót með góðan
afla.
Nýskipaður sendiherra Rúmeníu hr. George Ploesteanu afhenti
april s.l. forseta islands trúnaðarbréf sitt að viðstöddum utanrikisrái
herra, Einari Agústssyni. Sendiherra þá siðdegisboð forsetahjónann
að Bessastöðum ásaml fleiri gestum.