Tíminn - 07.09.1973, Blaðsíða 9

Föstudagur 7. september 1973
TÍMINN
9
Útgcfandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þór-'
arinn Þórarinsson (ábm.), Jón Helgason, Tómas Karlsson,
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason. Kitstjórnarskrif-
stofur i Edduhúsinu við Lindargötu, simar 18300-18306. Skrif-
stofur i Aöaistræti 7, simi 26500 — afgreiðsluslmi 12323 — aug-
lýsingasimi 19523. Askriftagjald 300 kr. á mánuði innan lands,
i lausasölu 18 kr. eintakið.
Rlaöaprent h.f
n—------------------------
Stjórnmála-
sambandi slitið?
Á sameiginlegum fundi þingflokks og fram-
kvæmdastjórnar Framsóknarflokksins, sem
haldinn var á Hallormsstað nú i vikunni, bar
Ólafur Jóhannesson forsætisráðherra upp til-
lögu þess efnis, að þvi verði lýst yfir við Breta,
að eigi sér stað frekari ásiglingar af þeirra
hálfu,muni þeim verða tilkynnt, að stjórnmála-
sambandi milli íslands og Bretlands verði slit-
ið.
í tillögunni var jafnframt skorað á Atlants-
hafsbandalagið að fordæma njósnaflug brezku
Nimrod-þotanna hér við land og þvi lýst yfir,
að verði það ekki gert.muni íslendingar taka
afstöðu sina til Nato til endurskoðunar.
Þessi tillaga ólafs Jóhannessonar forsætis-
ráðherra var samþykkt einróma á fundinum.
Mun tillagan nú koma til afgreiðslu á fundi
rikisstjórnarinnar n.k. þriðjudag,og má telja
vist, að hún verði samþykkt þar, og rikisstjórn-
in muni þá tilkynna brezku rikisstjórninni um
þessa ákvörðun.
Nato hefur lýst þvi yfir af sinni hálfu, að flug
brezku Nimrod-þotanna hér við land, sé ekkert
á vegum Atlantshafsbandalagsins og þvi óvið-
komandi. Það flug sé eingöngu á vegum Breta
og á þeirra ábyrgð. Eins og kunnugt er,hafa
þessar njósnaflugvélar Breta hlotið fyrir-
greiðslu flugumsjónar á íslandi við þetta
njósnaflug, sem er til beins stuðnings við of-
beldisaðgerðir Breta innan islenzku fiskveiði-
lögsögunnar. Bretum mun verða tilkynnt,að
fyrir alla slika þjónustu við brezkar njósna- og
herflugvélar verði tekið af hálfu islenzkra flug-
umferðaryfiravalda,og verði það þá á ábyrgð
Breta, ef sliku flugiverðurhaldiðáframog slys
hlýzt af. Mun rikisstjórnin endanlega ganga
frá slikri tilkynningu á rikisstjórnarfundi á
þriðjudag.
Eins og komið hefur fram i fréttum,lýsti Ól-
afur Jóhannesson forsætisráðherra þvi yfir á
ársafmæli útfærslunnar i 50 milur, að aðgerð-
irnar gegn ofbeldisverkum Breta hér við land
yrðu hertar bæði á sviði gæzlu og stjórnmála.
Forsætisráðherra hefur nú gert tillögur sinar
um næstu aðgerðir Islendinga á stjórnmála-
sviðinu.
Ólafur Jóhannesson hefur látið i ljós undrun
sina á þvi, að almenningur skuli ekki hafa
dregið úr kaupum sinum á brezkum vörum,
þegar svo alvarlegt ástand hefur skapazt i
samskiptum Bretlands og fslands og Bretar
beita okkur ofbeldi og efnahagslegum hefndar-
aðgerðum. Hvatti hann almenning til að fylgja
gagnráðstöfunum stjórnvalda eftir með þvi að
hætta að kaupa brezkar vörur.
Timinn vill i þessu sambandi benda á, að
verkalýðsfélögin hafa það algerlega i hendi
sér að taka fyrir sölu og dreifingu á brezkum
vörum hér á landi með þvi að neita að vinna við
uppskipun á vörum frá Bretlandi. Slikt bann,á-
kveðið af frjálsum samtökum verkalýðsfélaga,
myndi verða verðugt svar við áframhaldandi
ofbeldi Breta, sem þegar hefur leitt til dauða
eins varðskipsmanna okkar. — TK.
P. E. H., Aftenposten:
Flótti fró Austur-Þýzka-
landi veldur ógreiningi
Austur-Þjóðverjar vilja fó flóttamenn framselda
en Vestur-Þjóðverjar harðneita því
FRANSKA rikisstjórnin
kvartar undan þvi, að vestur-
þýzka stjórnin i Bonn sýni
málefnum Vestur-Evrópu
ekki nægilega hollustu.
Samtimis sjást þess æ fleiri
merki, að Austur-Evrópu-
menn eru ákaflega óánægðir
með þá annmarka, sem koma
i veg fyrir að unnt sé að nálg-
ast eðlilegt samband milli
Vestur-Þýzkalands annars
vegar og Tékkóslóvakiu, Ung-
verjalands og Bulgariu hins
vegar.
Þessi þrjú Austur-Evrópu-
riki hafa ekki stjórnmálasam-
band við Vestur-Þýzkaland.
Fulltrúar stjórnanna i Bonn og
Prag hafa setið á fundum, þar
sem ganga átti frá samning-
um um stjórnmálasamband
að nýju. Þeir samningar
strönduðu gersamlega á deilu
um eitt atriði i samningunum
um Berlin, eða hvort erind-
rekar stjórnarinnar i Bonn
hafi haft rétt til þess að gerast
fulltrúar svonefndra
„jurdiskra persóna”, (eða
fyrirtækja og stofnana) sem
heima eiga i Vestur-Beriin.
STJÖRNIN i Bonn á þannig i
striði við undarlegar mót-
sagnir. Leiðtogarnir i Paris
voru frumkvöðlar baráttunn-
ar fyrir bættri sambúð við
Austur-Evrópurikin. Samt
kvartar franska stjórnin
undan þvi, að Willy Brahdt
kanslari séofákafur i viðleitni
sinni til þess að bæta sambúð-
ina við Austur-Evrópurikin og
sé á hraðri leið i austurátt.
Jafnframt kvarta rikisstjórnir
Austur-Evrópurikjanna yfir
þvi, að Bonnstjórnin sé allt of
þvermóðskufull og ósveigjan-
leg i afstöðu sinni.
Nokkurt hlé varð á sam-
komulagsumleitunum milli
Vestur-Þjóðverja og Tékka og
Vestur-Þjóðverja og Ung-
verja. Eftir þetta hlé hafa blöð
i Austur-Evrópu verið mun
hvassyrtari i ummælum sin-
um um Vestur-Þýzkaland en
áður.
AUSTUR-ÞJÓÐVERJAR
hafa haft forustu i þessu efni.
Þeir gera ágreining um samn-
ingana um flutninga að og frá
Vestur-Berlin um austur-bvzk
umráðasvæði og segja Dlátt
afram, að lifandi fólki sé
smyglað úr landi.
Austur-Þjóðverjar eiga
þarna við flóttamenn, sem
hjálpað er til þess að komast
til Vestur-Þýzkalands — og
greiða oft stórfé fyrir. Þessa
aðstoö er mun auðveldara að
veita eftir að samningarnir
um flutninga milli Vestur-
Þýzkalands og Vestur-Berlin-
ar gengu i gildi.
Þessir flutningar eiga að
ganga truflunarlaust sam-
kvæmt samningunum og þess
vegna hefir verið slakað á
könnun landamæravarða á
flutningabilunum. Flóttamenn
eru teknir i bilana á fyrirfram
ákveðnum stöðum meðfram
veginum. Þeir er ýmist fengið
falskt vegabréf eða þeir eru
faldir i flutningum, og siðan
skilað ýmist til Vestur-Þýzka-
lands eöa Vestur-Berlinar.
SAMKVÆMT frásögnum i
blöðum i Tékkóslóvakiu hafa
svipaöir atburöir gerzt þar.
Flokksblaöið Rude Pravo
sagði fyrir skömmu frá tveim-
ur Austurrikismönnum, sem
báöir aka vöruflutningabilum,
og voru dæmdir til þriggja ára
fangelsisvistar fyrirtilraun til
að smygla tékkneskum rikis-
borgurum úr landi.
Vestur-þýzka stjórnin hefir
snúizt gegn viðskiptahlið þess-
arar aðstoðar við flóttafólk, en
þóknunin fyrir flutninginn
nemur venjulega fjörtiu þús-
und þýzkum mörkum. En
stjórnin er og verður sýnilega
ósveigjanleg i þvi efni, að allir
Austur-Þjóðverjar, sem sam-
band hafa við vestur-þýzk
stjórnvöld skuli sæta sömu
veðferð og vestur-þýzkir
þegnar að þvi leyti, að þeim
verði leyfð búseta i landinu.
Flóttamenn verða þvi
velkomnir til Vestur-Þýzka-
lands hér eftir sem hingað til.
Óhugsandi er, að vestur-þýzk
stjórnvöld fáist til að bæta við
fyrri samninga ákvæöum um,
að flóttamenn, sem ekki eru
afbrotamenn samkvæmt vest-
ur-þýzkum lögum, verði
framseldir. Aöeins er til eitt
dæmi um slika samninga milli
austræns og vestræns rikis,
eða milli Sovétrikjanna og
Finnlands.
HVER er þá mannfjöldinn,
sem þarna er um að ræða?
Siðan 1969 hafa komiðfimm til
sex þúsund Austur-Þjóðverjar
til Vestur-Þýzkalands á ári.
Um fjórðungur þeirra hefir
brotizt yfir jarðsprengjusvæði
eða flúið á annan lifshættuleg-
an hátt. Samkvæmt frásögn
vikublaösins Die Zeit koma
hinir flestir frá öðrum Austur-
Evrópurikjum
Fullyrt er i frásögnum
blaðsins, að um 100 manns
hafi komið með flutningabil-
um á þvi ári, sem liðið er siðan
samningurinn um flutninga að
og frá Vestur-Berlin var
undirritaður. Þessi tala er þó
hverfi nærri viss og fullyrt er
til dæmis i Der Spiegel, að 2000
manns hafi komiö með þess-
um hætti siðast liðið ár, þar.af
115 læknar, sem mikill skortur
er á i Austur-Þýzkalandi, en
þeim veitist auðvitað auðveld-
ara en öðrum að vinna sér inn
þær fjárhæðir, sem greiða
verður fyrir flutninginn.
Samkvæmt samningnum
eru Vestur-Þjóðverjar skyldir
að leggja sig fram um að
koma i veg fyrir misnotkun
hans. Til mála kemur þvi, að
snúast gegn þeim, sem stunda
aðstoð við flóttamenn eina og
hver önnur viðskipti, og að þvi
vék talsmaöur rikisstjórnar-
innar fyrir um það bil mánuði.
FÓLKSFLÓTTINN hlýtur
óhjákvæmilega að torvelda
sambúð þýzku rikjanna með-
an það er freistandi fyrir
Austur-Þjóðverja, annað
hvort af stjórnmálaástæðum
eða efnahagsástæðum, að
komast til Vestur-Þýzkalands,
hvað sem liður hættunni á
fangelsisdómi eða dauða.
Grundvallarmunur er á
skilningi rikisstjórnanna á
réttarmeðferð i þessu sam-
bandi og er þvi óhugsandi, að
samkomulag verði um það at-
riði. Onnur rikisstjornin litur
svo á, að fólk eigi að vera
frjálst ferða sinna eins og þvi
sýnistog tekiðskuli vel á móti
flóttafólki. Hin rikisstjórnin er
aftur á móti þeirrar skoðunar,
að landamærin og allir
flutningar yfir þau eigi að lúta
afar ströngu eftirliti. Hvorug
sýnir minnstu merki um
skoðanaskipti.
Þetta þrátefli er ekki upp-
örvandi fyrir þá, sem vonast
eftir, og vinna að þvi að eðli-
legt ástand verði i Evrópu og
„flutningur hugmynda, fólks
og upplýsinga”, verði frjáls
milli landa. En þráteflið ætti
hins vegar að róa þá, sem ótt-
ast að Vestur-Þjóðverjar séu
i þann veginn að fjarlægjast
Vestur-Evrópu.
Aðstoð við
flóttamenn
er glæpur
.Svona vill Honecker hafa þaö”, stóð undir þessari teikningu I Die Welt.