Tíminn - 02.10.1973, Blaðsíða 14

14
TÍMINN
Þriðjudagur 2, október 1973.
Hans Fallada:
Hvaðnú,ungi maður?
93
r
Þýðing Magnúsar Asgeirssonar
ina og borðar brauðsneiðina sina
og fagnar hinum komandi degi.
„Þegar þú ferð i bæinn i dag,
held ég að þú verðir að kaupa
smáklipu af almennilegu smjöri
handa honum. Ég er h rædd um að
smjörlikiö sé ekki nógu nær-
ingarmikið fyrir hann”, segir
Pússer.
,,En Puttbreese veröur að fá sin
sex mörk”, segir Pinneberg.
,,Já, blessaöur gleymdu þvi
ekki”, segir Pússer.
,,Og Heilbutt verður að fá sin
tiu mörk. Viö skuldum honum
húsaleigu fyrir allan þann tima,
sem við höfum verið hérna”.
„Auðvitað!” segir Pússer.
„En þá er heldur ekkert eftir af
kreppustyrkinum. Ekki nema
ökuskildingarnir”.
„Ég get látiö þig fá fimm
mörk”, segir hún. „Það er allt,
sem ég hef. En svo fæ ég þrjú
mörk i kvöld. Þú kaupir þá
smjörið, og ef þú getur einhvers
staðar fengið banana fyrir fimm
pfenninga stykkið, þá kauptu þrjá
handa Dengsa. Hérna kosta þeir
fimmtán”.
„Ég skal sjá um þetta allt”,
segir Pinneberg. „En komdu nú
ekki allt of seint heim, svo að
Dengsi þurfi ekki að vera lengi
einn heima”.
Þau hafa bæöi áhyggjur af þvi,
að eitthvað misjafnt geti komið
fyrir barnið, þegar þau verða
bæði að fara svona að heiman og
skilja þann litla einan eftir.
„Hingað til hefir allt farið vel”,
segir Pússer eins og til að draga
úr ótta þeirra beggja.
„Já, þangaö til þaö fer einhvern
tima illa”, segir Pinneberg.
„Þvi ertu svona svartsýnn á
allt”? spyr Pússer. „Núna þegar
ég er búin að fá vinnu, finnst mér
i rauninni ekki aö við höfum
ástæðu til að kvarta. Það stendur
þó hvergi skrifað, aö ólániö skuli
alltaf elta okkur”.
„Ég veit ekki”, segir Pinne-
berg. Hann situr hokinn og álútur
og starir döprum augum fram
undan sér.
„Hannes”, hvislar Pússer i
bænarrómi: „Þúmáttekki missa
kjarkinn. Það er það einasta,
sem ég get ekki þolað”.
„Nei”, segir hann: „Það er
heldur ekki það. En það kvelur
mig svo, að þú skulir verða að sjá
fyrir mér. Hefði ég haft hugboð
um það, þegar viö giftum okkur —
„Hvað þá?” segir Pússer og
reynir að snúa þessu upp i
gaman.
„Hefðir þú kannski hætt við að
giftast mér, af þvi að ég fæ þessi
skitnu þrjú mörk á dag?”.
Hún hlær ertnislega, og hann
verður, hvort sem honum likar
það betur eða ver, að láta sem
honum finnist lika hann sjálfur
dálitið skoplegur.
„Annars gætir þú gert mér
greiða”, segir Pússer. „Það er
svo sem ekki skemmtilegt verk,
en þaö verður að gerast. Heldur
þú að þú komir þér að þvi?”
„Ég skal gera allt.sem ég get til
að hjálpa þér”. segir Pinneberg
alvarlegur. „Hvað er það?”
„Fyrir þremur vikumvar ég að
staga i tvo daga hjá frú Rusch i
Garðastræti. Ég átti að fá sex
mörk fyrir það, en frú Rusch
hafði ekki nema tuttugu marka
seöil og bað mig að biða þangað
til daginn eftir, þá skyldi hún
senda peningana. En ég er ekki
farin að sjá þá enn þá”.
„Viltu að ég fari þangað?”.
„Já — en þú verður að lofa mér
þvi, að gera ekki neina reki-
stefnu, þó að þú fáir þá ekki undir
eins. Fú Rusch er ekki lambið að
leika sér við, Lofar þú þvi?”.
Pinneberg lofar þvi hátiðlega.
Og frú Pússer Pinneberg verður
nú að hraða sér af stað. Henni
veitist alltaf erfitt að fara
heiman að á morgnana og fela
manninum öll heimilisstörfin og
umsjá með barninu. Þvi að nú
hefir verið skift um hlutverk. Það
er Pússer, sem nú verður að sjá
fjölskyldunni fyrir lifsviðurværi
og jafnframt að gæta þess, að
Pinneberg fái ekki tima til að
ganga með neina höfuðóra. Þvi að
Pinneberg er svo hætt við að fá þá
flugu i höfuðið, aö honum sé
ofaukið, aumingjanum.
Ilinar nýju skyldur Pinnebergs —
Barátta um sex inörk
Aöur en Pinneberg byrjar að
taka til i herberginu, breiðir hann
gamalt sjal á gólfið og setur
Dengsa á það. Hann fær honum
dagblað til að leika sér að. Það er
stórt blað, og það liður góð stund,
þangað til Dengsi hefur alveg
breitt úr þvi með litlu klaufsku
höndunum slnum. Herbergið er
litið, þrir metrar á hvern vegn, og
allt sem þar er inni er rúmiö,
vaggan, tveir stólar, borð, og loks
búningsborðið, sem Pinneberg
keypti eitt sinn i léttúð sinni,
sællar minningar.
Dengsi hefir komið auga á
myndirnar i blaðinu. Karlmanna-
myndirnar kallar hann „pebb-
pebb”, eins og hann er vanur að
kalla föður sinn, en kvennamynd-
irnar „memm-memm”, þvi
nafni, sem hann hefur gefið móð-
ur sinni. Hann er i ljómandi skapi
og skrikir af hrifningu. En faðir-
inn verður að smáskrafa við hann
alltaf öðru hvoru.
Pinneberg lætur rúmfötin i
gluggakistuna til að viðra þau i
sólskininu. Hann sópar og þvær
gólfið, þurrkar ryk af húsgögnum
og fer siðan fram i eldhúsið til að
þvo upp ilátin og taka til þar
frammi. Hann getur vel sætt sig
viö að hreinsa til, en hins vegar
er honum varla mögulegt að fá
sig til að skræla kartöflur eða
hreinsa gulrætur i miödegismat-
inn.
Þegar hann hefir lokið innan-
hússstörfunum, tekur hann
Dengsa á handlegg sér og geng-
ur út i garðinn. Garðurinn er svo
sem nógu stór — yfir þúsund
fermetrar. En hann ber vott um
mikla vanrækslu. Siðan Heilbutt
erföi hann fyrir þrem árum, hefir
ekki verið hreyft við jarðvegin-
um. Pinneberg veltir fyrir sér
hvort, ekki myndi vera hægt að
bjarga jarðarberjunum, ef maður
tæki sig til og græfi i kring um
allan blettínn.
Sólin er komin góðan spöl upp á
loftið. Loftið er hreint og svalandi
eftir rigninguna i gær. Pinneberg
færir son sinn i yfirhöfn og segir
honum að nú eigi hann að fara út
að aka. Litil barnakerra stendur
úti I sólbyrginu. Þau fengu hana i
fyrra i skiptum fyrir gamla
barnavagninn. Nú setur Pinne-
berg drenginn i vagninn, dúðar
hann vel i sjölum og fær honum
vindlingahulstrið með spilunum.
En Pinneberg ætlar i dag aðra
leið en hann er vanur. Hann kærir
sig ekki um að hitta Krymna fyrst
um sinn. Þaðgæti vel haft hávaða
og erjur i för með sér. Pinneberg
er nú orðinn svo hörundssár upp á
siökastið, að hann vill helzt kom-
ast hjá öllum árekstrum. En það
er auðvitað ekki svo auðvelt, þeg-
ar búið er i Garðahverfi, þar sem
þennan vetur voru ekki færri en
þrjú þúsund manns, sem holuðu
sér niður i þessi garðhýsi sin, allir
af þeim ástæðum, að þeir höfðu
ekki haft ráð á að leigja sér ibúð
eða herbergi I borginni sjálfri.
Það versta af öllu saman er þó, að
helmingurinn af þeim er kommún
istar og helmingurinn nazistar,
sem aldrei sitja á sáttshöfði og
gefa illt auga þeim fáu, er reyna
af heilum hug að halda sér utan
viö allar flokkadeildur.
Pinneberg hefir tekið þá af-
stöðu að vera kurteis við alla.
Hann heilsar alúðlega á báðar
hendur, meðan hann dregur hið
litla æki Dengsa gegnum „bæ-
inn”. Hann tekur eftir þvi, að
margir karlmennirnir eru önnum
kafnir við það að höggva brenni.
Oðru hvoru heyrist sagarhljóð.
Þetta eru menn, sem hafa farið
um nóttina til að ná sér i eldivið,
annaðhvort með Krymna eða i
öðrum hóp. Þeir svara heldur fá-
lega, þegar Pinneberg býður
þeim „góðan dag”. Hann gerir
sér i hugarlund að þeir seu strax
farnir að gefa honum hronauga.
Og þaðgerir honum þungt i skapi.
Pinneberg léttir stórum, þegar
hann er kominn út úr Garða-
hverfinu. Hann fer yfir litla tré-
brú og fram með læknum.
Dengsi vill fá að sjá vatnið og
kallar „prú-ú — prú!” og kippir i
1515
Lárétt
1) Lestrarmerki.- 6)
Kaupstaður.- 10) Hasar.- 11)
Haf,- 12) Grútar.- 15) Punt.-
Lóðrétt
2) Fornafn.- 3) 1055.-4) Land,-
5) Verkfæri,- 7) Utanhúss,- 8)
Eigur.-9) Klaka,-13) Bók,- 14)
Dýr.-
Ráðning á gátu No. 1514
Lárétt
I) Öholl.-6) Drangey.-10) Do,-
II) Es.- 12) Akranes.- 15)
Snúir,-
Lárétt
2) Hóa.- 3) Lýg.- 4) Oddar,- 5)
Byssa,- 7) Rok,- 8) Nia,- 9)
EEE.- 13) Rán,- 14) Nei.-

io
mzmi
li 7i
n n n
amy
HVELL
Égvarhræddur um þetta.
Yfirhöfuðið vareitthvað i
vafa um Zokko til að
byrja
111111
1
Þriöjudagur
2. október
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10
Fréttir kl. 7,30, 8,15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00 Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Magnea Matthías-
dóttir flytur miðhluta sögu
um „Hugdjarfa telpu” eftir
Francis Hodgson i þýðingu
Arna Matthiassonar.
Tilkynningar kl. 9.30. Létt
lög á milli liða. Viðsjóinnkl.
10.25: Ingólfur Stefánsson
talar við Jóhann J. E. Kúld
um notkun fiskikassa og
nýtingu hráefnis. Morgun-
popp kl. 10.40: Stevie
Wonder syngur. Fréttir kl.
11.00. Hljómplöturabb
(endurt. þáttur G.J.)
13.00 Eftir hádegið
14.30 Siðdegissagan: „Hin
gulina framtið”
15.00 Miðdegistónieikar
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Popphorniö
17.05 Tónleikar. Tilkynn-
ingar.
18.30 Fréttir.
18.45 Veðurfregnir.
18.55 Tilkynningar.
19.00 Veðurspá. Fréttaspegill.
19.15 Fyrri landsieikur Norð-
manna og íslendinga
19.50 Umhverfismál. Gestur
Guðfinnsson blaðamaður
talar um ferðalög á hálend-
inu.
20.05 Lög unga fólksins
Sigurður Tómas Garðars-
son kynnir.
20.50 Fljúgandi furðuhlutir
Ingibjörg Jónsdóttir flytur
erindi, þýtt og endursagt.
21.10 Rómtisk fantasía
21.30 Skúmaskot Hrafn Gunn-
laugsson sér um þáttinn.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir.
„Hjúkrunarkonan góða”,
smásaga eftir Agnar
Þórðarson Höfundur les.
22.40 Harmonikulög ansana.
23.15 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
2.október1973
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýsingar
20.30 Heima og heiman.Bresk
framhaldsmynd. 2. þáttur.
Þýðandi Dóra Hafsteins-
dóttir.
Efni 1. þáttar:
Aðalpersónan, Brenda, er
húsmóðir á miðjum aldri.
Börn hennar fjögur eru öll
fullvaxta, og samband
þeirra við heimilið verður æ
lauslegra. Eiginmaðurinn
er oftast bundinn við starf
sitt eða tómstundaiðju, og
Brendu leiðis’t heima. Loks
tekur hún á sig rögg og ræð
ur sig I vinnu, þrátt fyrir
eindregin mótmæli eigin-
mannsins og dauflegar und-
irtektir barnanna.
21.25 Ralph McTell. Breskur
visnasöngvari og gitarleik-
ari flytur létt lög og rabbar
um sjálfan sig og tónlist
sina. Þýðandi Heba Július-
dóttir.
21.50 Skák. Stuttur, banda-
riskur skákþáttur. Þýðandi
Jón Thor Haraldsson.
22.00 Heimshorn. Nýr fréttá-
skýringaþáttur um erlend
málefni. Þátturinn verður á
þriðjudagskvöldum i vetur,
og sjá fréttamennirnir Jón
Hákon Magnússon og Sonja
Diego um hann til skiptis,
Jón um þennan fyrsta þátt.
Auk þeirra vinna að þættin-
um Arni Bergman, Björn
Bjarnason og Haraldur
Ólafsson.
22.30 Krabbamein i leghálsi.
Fræðslumynd frá Krabba-
meinsfélagi Islands. Þulur
Þórarinn Guðnason læknir.
Siðast á dagskrá 10. október
1971.
22.50 Dagskrárlok.