Tíminn - 02.10.1973, Blaðsíða 19

Þriðjudagur 2. október 1973.
TÍMINN
19
Útvarpsráð og fréttamenn:
Samstarfið í
kaldakoli
Agreiningur meirihluta Ut-
varpsráðs og fréttamanna út-
varps og sjónvarps er kominn á
það stig, að vart er hægt að
segja að um samstarí útvarps-
ráðs og stjórnenda útvarps og
sjónvarps sé að ræða.
Eins og sagt hefur veriö frá i
fréttum gengu útvarpsstjóri og
tveir af deildarstjórum hans af
fundi ráðsins i fyrri viku, og er
Útvarpsráð hélt i gær fund um
málefni sjónvarpsins, mætti
enginn af yfirmönnum
sjónvarpsins á þann fund. Þeir,
sem sitja þessa fundi af hálfu
sjónvarpsins að jafnaði eru
Andrés Björnsson, útvarps-
stjóri, Pétur Guöfinnsson,
framkvæmdarstjóri sjónvarps.,
Emil Björnsson, fréttastjori og
Jón Þórarinsson deildarstjóri
lista- og skemmtideildar.
o Ræða Einars
versnað vegna þess, að Bretar
hafa haldið áfram togveiöum
sinum undir herskipavernd. Her-
skip þessi hafa samvinnu viö
brezkar orrustuflugvélar, sem
fljúga yfir svæöið og skýra her-
skipunum frá stöðu islenzkra
varðskipa. Herskipin hafa þrá-
faldlega virt að vettugi alþjóða-
reglur um siglingar og siglt á
varðskipin. Þetta sifellda ófriöar-
framferði hefur þegar leitt til
manntjóns. Slikar aðgerðir eru
ekki aðeins óþolandi, heldur gætu
þær auðveldlega leitt til enn
hörmulegri afleiðinga. Rikisstj.
Islands hefur þráfaldlega mót-
mælt þessum hernaöarlegu að-
gerðum og krafist þess, að her-
skipin verði þegar i stað kvödd á
brott. Hingaö til hefur verið dauf-
heyrst við þeim kröfum. tslenzka
rikisstjórnin hefur tilkynnt rikis-
stjórn Bretlands að verði þessum
aðgerðum ekki hætt, muni hún
neyöast til að slita stjórnmála-
sambandi milli landanna. Vegna
hinnar gömlu vináttu Islenzku og
brezku þjóðanna vona ég af ein-
lægni, að ekki muni reynast nauð-
synlegt að stiga það skref.
Ég vil leggja áherzlu á þaö i
þessu sambandi, að áður en til út-
færslu fiskveiðitakmarkanna
kom, tjáði rikisstjórn Islands sig
fúsa til að semja um hagkvæmt
fyrirkomulag til bráðabirgða, er
gæti leyst vanda brezku togaraút-
gerðarinnar vegna útfærslunnar.
Samningaviðræður um þetta mál
voru raunar komnar langt i þá
átt að finna lausn, þegar brezki
flotinn var sendur á vettvang.
Ástæða Breta er sú, að afskipti
brezka flotans hafi verið nauð-
synleg vegna þess, að brezkir tog-
arar á veiðum innan fiskveiðitak-
markanna hafi orðið fyrir áreitni
af hálfu islenzkra varöskipa. Hið
rétta er, að varðskipin reyndu
með mjög takmörkuðum að-
gerðum að koma i veg fyrir ólög-
legar veiöar innan fiskveiðimark-
anna, sem voru virt af öllum
þjóðum nema Bretlandi og þýzka
Sambandslýðveldinu. Ég vil taka
það skýrt fram, að samningavið-
ræður standa enn yfir við Sam-
bandsrikið Þýzkaland um hag-
kvæmt fyrirkomulag fyrir togara
þeirra og virðist nú, að fullnægj-
andi lausn sé ekki langt framund-
an. Og viðhöfum þegar gengið frá
samningum við Belgiu, Noreg og
Færeyjar um timabundnar
heimildir til veiöa fyrir takmark-
aðan fjölda skipa samkvæmt sér-
stöku leyfi. Þar til búið var að
ganga frá samningum við þessar
þjóöir virtu vinir okkar frá þess-
um löndum 50 milna mörkin og
héldu sig utan þeirra. Er það
skemmst frá að segja, að engin
fiskiskip frá neinni þjóð nema
Bretum hafa haldið áfram
veiðum innan fiskveiðimarkanna
undir herskipavernd. Það hafa
einungis brezkir togarar gert —
og gera enn. Ég hefi talið mér
skylt að skýra allsherjarþinginu
frá þessu nú.
Ekki má dragast að
halda hafréttarráðstefn-
una
Þetta ófremdarástand sýnir,
hversu bráönauðsynlegt það er,
að komist verði hjá hvers konar
ónauðsynlegum drætti á þvi að
kveöja saman ráðstefnu Samein-
uðu þjóðanna um réttarreglur á
hafinu. Ég vil þvi nota þetta til-
efni og þetta tækifæri til að skýra
I stuttu máli frá sjónarmiðum is-
lenzku rikisstjórnarinnar i þvi
efni.
Undirbúningsnefnd ráðstefn-
unnar hefur varið miklum tima
og starfi til undirbúnings ráð-
stefnunnar og mun skýrsla
hennar verða rædd innan
skamms i fyrstu nefnd allsherjar-
þingsins. Með ályktun nr. 3029A
frá 27. þinginu ákvað allsherjar-
þingið að það þing, sem nú situr,
skyldi ræða undirbúningsstarf-
ið, gera ráðstafanir til aö auð-
velda störf ráðstefnunnar og taka
aðrar nauðsynlegar ákvaröanir.
Samkvæmt sömu ályktun var
ákveðiö að kveðja til fyrsta
fundar hafréttarráöstefnunnar i
New York I tvær vikur i nóvem-
ber/desember 1973 til að fást við
skipulagsatriði. Var þar einnig
ákveðið, að kveðja til annars
fundar ráðstefnunnar til að fjalla
um efnisatriði i april/mai 1974.
Rikisstjórn íslands leggur á það
höfuðáherzlu, að þessari áætlun
verði haldiö eða a.m.k. verði
komist hjá öllum ónauðsynlegum
drætti.
Þeirri röksemd hefur verið
hreyft, að nauðsyn sé á frekari
undirbúningi, þar sem undirbún-
ingsnefndinni hafi ekki tekist að
semja frumdrög að samningi
fyrir ráðstefnuna. Rikisstjórn ís-
lands telur, að hafa verði i huga,
að undirbúningsnefndin hefur
starfað á samkomulagsgrund-
velli. Engar atkvæöagreiöslur
fóru fram i nefndinni um hinar
ýmsu tillögur, sem fram voru
bornar. Var þvi aldrei við þvi að
búast, að nefndin gæti gengiö frá
samræmdum samningstextum.
Hins vegar hefur nefndin fjallað
Itarlega um öll þau atriði, sem
um er að ræða og valkostir eru
fyrir hendi á flestum sviöum.
Hugsanlegt er að fækka mætti
slikum valkostum nokkuö með
frekara starfi, en það starf gæti
ráðstefnan sjálf unnið. Þetta er
atriöi, sem nánar verður rætt i
fyrstu nefnd allsherjarþingsins,
en ég vil endurtaka hér, að rikis-
stjórn min telur það hafa höfuð-
þýðingu, að komist verði hjá
hvers konar ónauðsynlegum
drætti varðandi efnisþátt ráð-
stefnunnar, enda þótt við mund-
um ekki mæla þvl i mót, að um
stutta frestun i tvo eða þrjá
mánuði yrði að ræða til frekari
undirbúnings, ef það er almennt
talið hagkvæmt.
200 milna efnahagslög-
saga
Herra forseti,
Fimmtán ár eru nú liðin síðan
hafréttarráðstefnan var haldin
árið 1958. Hvorki þeirri ráðstefnu
né hafréttarráðsfefnunni á árinu
1960 tókst að finna lausn varðandi
viðáttu lögsögu strandrikisins.
Siðan hefur þróun þjóðarréttarins
veriö óðfluga og ætti nú aö vera
mögulegt fyrir þá ráðstefnu, sem
nú stendur fyrir dyrum, að vinna
störf sln á grundvelli valkosta og
samræmdra tillagna, sem þegar
eru fyrir hendi. Mikiö starf hefur
verið unnið til að skýra vanda-
málin og vissulega liggja þau nú
ljóst fyrir til ákvörðunar á ráð-
stefnunni.
Alþjóðahafsbotnssvæðið er
sameiginleg arfleifð mannkyns-
ins og verður að afmarkast
þannig, að það komi þróunarlönd-
unum að verulegu gagni og stjórn
svæöisins veröur að hafa nægileg
völd og starfssvið til að fram-
fylgja þvi markmiði. Gagnleg
frumdrög að samningstextum
varöandi þessi atriði eru þegar
fyrir hendi. Vandamál varðandi
mengun og visindalegar rann-
sóknir verður einnig að leysa I
ljósi hins þýðingarmikla starfs,
sem unnið hefur verið I nefndinni.
Miklar umræður hafa einnig farið
fram um vandamál varðandi eyj-
ar, eyjahópa og lönd, sem ekki
liggjaaðsjó. Vandamál þau, sem
tengd eru umferð um sund sem
notuð er i alþjóðlegum siglingum
ætti aö vera hægt að leysa innan
ramma 12 milna landhelgi.
1 stað hins úrelta fyrirkomu-
lags, sem miðar lögsögu strand-
rikis yfir auðlindum viö land-
helgi, sem hugsuð er fyrir
hernaðarlega hagsmuni, kemur
nú efnahagsleg lögsaga utan
landhelgi allt aö 200 sjómilur frá
ströndum, enda nýtur sú lausn
yfirgnæfandi stuðnings á öllum
heimssvæðum. Slik auðlindalög-
saga er i fullu samræmi viö sigl-
ingafrelsi á hafinu. Siglingafrelsi
á hafinu er hugtak, sem lengi
hefur verið notað sem röksemd til
aö vernda sérhagsmuni valda-
mikilla siglingaþjóða og þ.á.m.
veiöar þeirra á fjarlægum
miðum. í stað þessa kemur sú
auölindalögsaga strandrikisins.
Þetta kemur greinilega fram af
afstöðu hinna ýmsu rikja i undir-
búningsstarfinu fyrir ráöstefn-
una, sem fulltrúar 90 rikja og
áheyrnarfulltrúar 30 annarra —
alls 120 rikja — hafa tekið þátt i.
Og þegar öllu er á botninn hvolft,
er það stefna rikjanna og yfirlýs-
ingar þeirra, sem endurspeglast i
venjureglum þjóðaréttarins. Nú
er það hlutverk ráöstefnunnar að
skrá þessar reglur.
Hugmyndir íslands
Sendinefnd Islands á undirbún-
ingsfundunum lagði hinn 5. april
1973 fram svohljóöandi vinnu-
skjal i nefndinni:
„Strandriki er heimilt að
ákveða viöáttu lögsögu sinnar og
yfirráða yfir auðlindum hafs-
svæðisins utan landhelgi þess.
Ytri mörk svæðisins skulu
ákveðin með sanngjörnum hætti
með hliðsjón af landfræðilegum,
jarðfræöilegum, vistfræðilegum,
efnahagslegum og öðrum að-
stæðum, sem máli skipta, og
skulu ekki ná lengra en 200 sjó-
milur.”
Sendinefndir annarra rikja
hafa lagt fram svipaðar tillögur
og þaö er nú ljóst, að auðlindalög-
saga strandrikja allt að 200 mil-
um er meginstefna, sem nýtur si-
vaxandi fylgis i öllum heimsálf-
um, svo sem skýrt kemur fram i
tillögum og stefnuyfirlýsingum
rikja á öllum svæðum heims — i
Afriku, Asiu, Astraliu, Kanada,
Miö- og Suður-Ameriku og \
Evrópu. Þessi þróun er nú orðin
svo máttug, að hún mun ekki
stöövast og verður ekki stöðvuð.
Herra forseti,
Hafréttarráöstefna Sameinuðu
þjóðanna hefur veriö undirbúin
meö margra ára þrotlausu starfi.
Þau störf verða að byggjast á
haröfylgi og hugrekki i þvi mikla
hlutverki, sem henni er trúað
fyrir.
O Yfirlýsing VI
stöðu sinni við viss atriði I henni á
fundinum. Sú andstaða mun hafa
byggzt á þvi, að þeir töldu, að
ekki ætti að taka pólitiska afstööu
til málsins i ályktuninni, heldur
einungis skýra frá hinni faglegu
hlið þess.
Þær breytingar, sem fulltrúar
iðnrekenda fóru fram á, náðust
ekki fram og þvi er ljóst, aö þeir
voru efnislega andvigir vissum
atriðum samþykktarinnar og þvi
ekki reiðubúnir til að skrifa undir
hana, enda munu engar undir-
skriftir hafa átt sér stað. Samt
sem áður voru nöfn allra
stjórnarmanna sett undir
ályktunina, þegar hún var send
valdhöfum og fjölmiðlum.
Afsalsbréf
innfærð 16/7—20/7 — 1973:
Guömundur Þorkelsson selur
Sigriði Magnúsd. hluta i Freyju-
götu 10.
Pétur Kristjánsson selur Sigur-
jóni Guðmundssyni hluta I
Laugateig 29.
Jón L. Þórðarson o.fl. selja Vil-
borgu Sigurðard. o.fl. hluta i
Hraunbæ 122.
Sigriður Kristjánsd. selur
Markúsi Einarss. hluta i Reyni-
mel 74.
Kristján Þorsteinsson selur
Guömundi Jósefssyni hluta i
Mávahlið 17.
Erla og Auður Bjarnadætur
selja Guðnýju Friðbjörnsd. og
Guðrúnu Björgvinsd. hluta i
Njörvasundi 7.
Þorkell Jónsson selur Jóhanni
S. Einarss. hluta i Sogavegi 182.
Friðrik Þorsteinsson selur
Oddnýju Pétursd. hluta i Efsta-
landi 24.
Breiðholt h.f. selur Alfreð
Þórarinssyni hluta i Æsufelli 6.
Hörður Haraldsson selur Þor-
birni Arnasyni hluta i Reynimel
90.
Gunnar Richardsson selur Ólafi
Sigurjónssyni hluta i Stórholti 43.
Eirikur Stefánsson o.fl. selja
borgarsjóði Rvikur fasteignina
Grjótagötu 4.
Veggur h.f. selur borgarsjóði
Rvikur hluta I Skaftahlið 24.
Guðjón Guðjónss. og Steinþóra
Grimsd. selja Þórði Hjartarsyni
hluta á Unnarst. 2.
Kristmundur Haukur Jónsson
selur Björgvin Salomonssyni
hluta i Kleppsvégi 14.
Sveinbjörn Hafliðason selur
Böðvari S. Bjarnasyni hluta 1
Kjartansgötu 3.
Þorvaldur Þorvaldsson selur
Þórði Guðjóni Kjartanssyni rað-
húsið að Torfufelli 9.
Guðm. !. Guðmundsson selur
Margréti Hjálmtýsd. fokheld
geröishús aö Vesturhólum 9.
Gylfi Theodórsson selur Krist-
mundi H. Jónssyni hluta i Ljós-
heimum 2.
Matthildur Petersen selur
Stefán Karlssyni hluta i Viöimel
45.
Laura L. Biering selur Sigurrós
Júliusd. hluta I Týsgötu 8A.
Pétur Pétursson selur Ólafi S.
Helgasyni hluta i Bergsstaða-
stræti 45.
Eli Jóhannesson selur Kristjáni
Benediktss. og Gunnlaugi
Óskarssyni hluta I Skipasundi 88.
Einar Ingi Guðjónss. selur
Lovisu Jónsdóttur hluta i Holtsg.
9.
Björgvin Sigurjónsson selur
Einari Hermannss. og Kristinu
Guðnad. hluta i Laugarnesvegi
102.
Davið Askelsson o.fl. selja
Einari Vigfússyni hluta i Ljós-
heimum 12.
Björn A. Óskarsson selur Herði
Ó. Helgasyni hluta i Skipholti 16.
Kristján Þorvaldsson selur Vil-
hjálmi H. Vilhjálmss. hluta i
Bergstaðastræti 13.
Sæmundur Gislason o.fl. selja
Hreiðari Svavarss. v/Leikvangs
h.f. húseignina Bókhlöðustig 6B.
Magnús Haraldsson selur Atla
Heimi Sveinssyni fokhelt gerðis-
hús að Vesturbergi 95.
Tómas Jónsson selur Halldóru
Eyjólfsd. hluta i Ljósheimum 22.
Pétur Axel Jónsson selur Jóni
S. Pálssyni hluta i Nýlendugötu
24B.
Saga Hellman selur Jónasi P.
Aðalsteinss. hluta i Skaftahlið 10.
Breiðholt h.f. selur Auði Torfa-
dóttur hluta i Æsufelli 2.
Afsalsbréf
innfærð 9/7—13/7 — 1973:
Kveldúlfur h.f. selur Lands-
banka tslands fasteignina
Lindargötu 31.
Sama selur sama fasteignina
Lindargötu 37.
Atli Eiriksson s.f. selur
Magnúsi Jósefssyni hluta i
Vesturbergi 6.
Hreyfill s.f. selur Almennu
verkfræðistofunni h.f. hluta i
Fellsmúla 26.
Jóhannes Björnsson selur Páli
Friðbertssyni hluta i Dunhaga 16.
Sæmundur Agústsson seiur
Guðrúnu Þorgeirsd. hluta i
Hraunbæ 170.
Elis Kristjánsson selur Geir
Friðgeirssyni hluta I Sörlaskjóli
92.
Friörik Guðmundsson selur
Lindu Ríkarðsdóttur hluta I Goð-
heimum 7.
Óskar Jóhannsson selur Þor-
steini Friðrikssyni húsið Þykkva-
bæ 20.
Hafsteinn Guðmundsson selur
Ottó Þorvaldssyni hluta i Laugar-
nesvegi 38.
Agúst Geirsson selur Jóhanni
Pálssyni hluta i Kleppsvegi 126.
Rannveig Sigurvaldadóttir sel-
ur Skúla J. Theodórss. hluta I
Framnesvegi 48.
Steinunn Stefánsdóttir selur
Jóhönnu P. Ingimarsd. og Stein-
grimi Hálfdánarsyni hluta i
Skarphéðinsg. 6.
Gunnar Páll Jakobss. og Erna
Magnúsd. selja Ingibjörgu Þór-
hallsd. hluta i Garðsenda 12.
Gisli Guömundss. selur Magn-
hildi Sigurðard. hluta I Dverga-
bakka 22.
örn O. Johnson selur Ólafi Ó.
Johnson huta i Hafnarstræti 1-lB.
örn Ó. Johnson selur Hannesi
Ó. Johnson hluta I Hafnarstræti 1-
ÍB.
Sigurður Eiriksson selur Alan
Boucher hluta I Kaplaskjólsvegi
65.
Stefán H. Aðalsteinsson selur
Birgi Sigurðssyni hluta I Hörða-
landi 6.
Óli P. Friðþjófsson selur
Petrónellu Arsælsd. hluta I Ljós-
heimum 14A.
Guömundur Andrésson selur
Heröi Arinbjarnar og Ragnheiði
G. Haraldsd. hluta I Asvallagötu
31.
Þórlaug Sigurðard. selur
Styrmi Þorgeirssyni hluta i
Skúlagötu 62.
Afsalsbréf
innfærð 30/7—30/8 — 1973:
Skúli Óskarsson selur Ragnari
Guðmundssyni hluta i Jörfa-
bakka 6.
Þórhallur Helgason selur Vil-
hjálmi Angantýssyni hluta i Ljós-
heimum 22.
Þorsteinn S. Asmundsson selur
Jóni J. Jóhannessyni hluta i Sam-
túni 24.
Sveinn Jónsson selur Hermanni
Danielssyni Langholtsveg 120A.
Gestur Magnússon selur Þór-
arni Arnasyni húseignina Steina-
gerði 9.
Margrét Gústafsd. selur
Halldóri G. Halldórssyni, hluta i
Barmahlið 33.
Antonia Erlendsdóttir selur
Þórði Sveinbjörnssyni, hluta I
Óðinsgötu 20B.
Sigurður Helgason selur Martin
Tómassyni hluta i Viöimel 58.
Ævar Hugason selur Hugrúnu
Hraunfjörð hluta i Sogavegi 123.
Einar Ingvarsson o.fl. selja
Jónasi Jónssyni hluta i Mána-
götu 8.
Marteinn Guðjónsson o.fl. selja
Sumarliöa Betúelssyni hluta i
Hverfisgötu 102.
Sigurður Guðmundsson selur
Rakel Jónsdóttur hluta i Hring-
braut 101.
Maria Ingibj. Guðbjörnsdóttir
selur Kristjáni Jóhannss. hluta i
Kaplaskjólsvegi 3.
Margrét Thors selur Ólafi
Erlingss. eignarlóð nr. 5 við
Baugatanga.
Breiðholt h.f. selur Sigþóri
Sigurðssyni hluta i Æsufelli 6.
Sverrir Þórðarson selur Knud
Kaaber hluta i Þórsgötu 12.
Böðvar S. Bjarnason selur
Hjálmtý Guðmundss. hluta i
Hraunbæ 78.
Byggingafél. Afl. s.f. selur Jóni
tsakssyni hluta i Vesturbergi 72.
Sama selur Arna tsakssyni
hluta I Vesturbergi 74.
Sama selur Matthiasi Sigurðs-
syni hluta i Vesturbergi 74.
Guðjón Guðjónsson selur
Magnúsi Magnússyni hluta
I Hraunbæ 80.
Magnús Kr. Magnússon selur
Guðjóni Guðjónssyni hluta i
Hraunbæ 126.
Sf. Hreyfill selur Arnóri
Halldórss. hluta I Fellsmúla 26.
Guðmundur Þengilsson selur
Oddrúnu Ó. Reykdal hluta I Vest-
urbergi 78.
Magnús Ólafsson selur Huldu
Magnúsdóttur og Aslaugu
Jóhannesd. hluta i Seljavegi 11.
Þórir ólafsson selur Ólafi Kr.
Ólafssyni hluta i Alftamýri 54.
Glava
glerullar-
hólkar
Hlýindin afgóðri
hitaeinangrun
vara lengur en ánægjan af
”lágu”verði.