Tíminn - 06.12.1973, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Fimmtudagur (!. desember 1!)73.
skóiaviirðustig 2 — simi
SAAAVIRKI
Barmahlíö 4ASími 15-4-60
Framleiöslu
samvinnufélag
RAFVIRKJA
annast allar
almennar
raflagnir
og viðgerðir
Jólabækurnar
VASAÚTGAFA
NÝ PRENTUN
Þunnur biblíupappír
Balacron-band * Fjórir litir
Sálmabókin
nýja
Fást í bókaverslunum og
hjá kristilegu félögunum.
HIÐ ÍSL. BIBLÍUFÉLAG
(^ubbraiibóötofu
Hallgrimskirkja Reykjavík
simi 17805 opiÖ3-5e.h.

IniiliíiisTÍðskipii lcið
-#\ lil liínsviðskipiii
-BÚNAÐARBANKI
ÍSLANDS
Að gefnu tilefni
t 27. tölubl. Lesbókar Timans
las ég nýlega grein t>uriðar
Guðmundsd. um gamla og nýja
timann. Höfundur setur þar fram
skoðanir sinar og ályktanir, og er
það fjarri mér að vilja gera litið
úr þeim, enda allir frjálsir að
segja álit sitt, hvort heldur er
munnlega eða á prenti. Hað sem
hér er sagt, ber ekki að lita á sem
neitt svar við nefndri grein,
fremur en mörgum álika. Það
rifjaðist nefnilega upp fyrir mér
við lestur hennar, hvilikan urmul
slikra pistla maður hefur séð á
tiltölulega fáum árum.
Hað eru einkum þrjú atriði,
sem eru þeim öllum sameiginleg:
angurhliður tónn, sem fólk notar
gjarna, þegar það talar um
bernsku sina og æsku: sú trú, að
fólk innan við fertugt viti litið sem
ekkert um fyrri tima (frekar en
annað), og loks fallegar og vel
meintar ráðleggingar i lokin.
Við getum sleppt að fjölyrða
um fyrsta atriðið. Það er
alkunnugt, að fjarlægðin gerir
fjöllin blá, og trúlega er erfitt að
forðast þann pytt.
Annað atriðið þarfnast mikil-
lega leiðrettingar. Við vitum sem
sé bæði hitt og þetta. Við vitum,
að staðreyndirnar tala dálitið
öðru máli en hinir rómantísku
fortiðarrithöfundar. Við vitum,
að ekki voru þá, fremur en nú,
allar mæður fórnfúsar, góðar og
göfugar. Mörg börn báru alla ævi
menjar harðneskjulegs uppeldis.
Margir foreldrar áttu svo mörg
börn, að þeir höfðu engin ráð með
að sjá fyrir þeim og urðu að láta
þér getid veríd
Westinghouse
Westinghouse uppþvottavélin er fáanleg
til innbyggingar, fríttstandandi og með
toppborði.
Tekur inn kalt vatn, er með
2000 w elementi og hitar í
í 85° (dauðhreinsar).
Innbyggð sorpkvörn og
öryggisrofi í hurð.
Þvær frá 8 manna borðhaldi
með Ijósstýrðu vinnslukerfi.
Er ódýrasta uppþvottavélin
á markaðinum.
UTSÖLUSTAÐIR
í REYKJAVIK
LIVERPOOL
DOMUS
DRÁTTARVÉLAR HF
KAUPFÉLÖGIN
VIÐA UM LAND
Samband íslenzkra samvinnufélaga
VÉLADEILD
Ármúla 3 Reykjavík simi 38900
þau frá sér á ýmsum aldri. Og
þótt foreldrarnir væru allir af
vilja gerðir að reynast
afkvæmunum vel, var það iðu-
lega útilokað af utanaðkomandi
ástæðum Hvernig skyldi þeirri
móður (það er vist ekki
viðeigandi að nefna föður) hafa
liöið, sem vissi sig ekkert geta
veitt börnunum sinum annað en
lffið, ekki fæði og klæði, hvað þá
menntun eða nokkurn stuðning i
framtiðinni, stundum ekki einu
sinni næstu máltið? Veröur ekki
nokkuð ótrúleg kenningin um, að
hún hafi verið ánægð og unað glöð
við sitt? Slikt myndi að minnsta
kosti vera talið vitavert kæruleysi
nú á dögum, enda þarflaust að
bera formæðrum okkar slikt á
brýn í gröfinni.
Annað er svo hitt, að tiðar-
andinn var ótrúlega miskunnar
laus. Alkunn er sagan um fæðingu
skáldsins Hjálmars Jónssonar frá
Bólu, sem borinn var frá móður
sinni næturgamall, áleiðis til
hreppstjórans. Ekki einu sinnu
sængurlegunni fékk hún að hafa
hann hjá sér. Ætli það hefði
breytt miklu þótt hún hefði tjáð
sig fúsa til að fórna sér fyrir hann
og ala hann upp i guðsótta og
góöum siðum? Hún hefur vfst
ekki verið orðin eins hátt skrifuð
þá sem nú, hin margrómaða
móðurást þeirra góðu gömlu
daga.
Sá sem af hreinskilni vill
skyggnast aftur fyrir aldamótin,
sér ekkert nema þrotlausa bar-
áttu frá vöggu til grafar fyrir
brýnustu lifsnauðsynjum — hjá
öllum þorra þjóðarinnar. Langafi
minn og langamma munu ekki
hafa getað kallað neinn stað
heimili sitt. Þau voru sitt á hvað i
vinnumennsku. Þessi þrjú börn,
sem þau eignuðust, reyndu þau að
láta fylgja sér. Kaupið þeirra
hefur þá varla verið nein himin
há upphæð, a.m.k. ekki kaup
langömmu, sem jafnan hafði tvö
börnin. Ætli þau hafi ekki alltaf
verið ánægð? Fólk var þá ekki
oröið eins hræðilega heimtufrekt
og núna.
Þá mætti ef til vill minnast á
Amerikuferðirnar, sem gengu
hér yfir eins og landplága á
siðustu öld. Fólkið sópaðist vestur
um haf, ef svo þjóð, frændur og
vini, jafnvel unnustur og
unnustar lögðu út i óvissuna með
tvær hendur tómar, margir
hverjir? Það hefur þó aldrei verið
i von um illskárri lifskjör? t von
um að þurfa ekki að setja ástvini
sina á svsveitina, sem taldi eftir
hverja minnstu hjálp? t von um
að losna við að verða fluttir
hreppaflutningi eins og óskila-
skepna, ef heilsan bilaði? Eða er
það goðgá að láta sér detta i hug,
að þeir sem urðu fyrir slikrim
meðferð, hafi ekki verið nógu
nægjusamir til að una glaðir við
sitt?
Nei, það er áreiðanlegt, að
vandamálin hafa verið margvis-
leg hér áður og fyrr, engu siður en
nú er, þótt fólkið kunni að hafa átt
sinar gleðistundir, alveg eins og
við, sem nú lifum. Hæfileikinn til
að gleðjast yfirgefur vist seint
þetta hrjáða mannkyn.
t greininni, sem ég nefndi, i
upphafi, er bent á það (auðvitað
eingöngu mæðrum) að taka nú
meira mark á Kristi heldur en
rauðsokkunum. (Mega feður vera
rauðsokkar?) Ég get nú ekki séð
neina augljósa ástæðu til
þessarar ráðleggingar. Þessir
tveir aðilar, þ.e. Kristur og rauð-
sokkar, hafa aldrei sagt hvor
öðrum strið á hendur, það ég til
veit. Enda Kristur að minnsta
kosti jafnan verið talinn
friðelskandi og litið fyrir að gera
sér manrfamun. Vitað er, að i
flokki þeim, sem fylgdi Kristi á
ferðum hans, voru margar konur,
og styrktu sumar þeirra starf-
semina fjárhagslega. Er þess
hvergi getið, að meistarinn hafi
sagt þeim að snáfa heim og þvo
gólfin. Ekkert liggur fyrir þvi til
sönnunar, að færri (mæður)
gangi á Guðs vegum nú en verið
hefur. Hallgrimur Pétursson
segir svo i formála fyrir Passiu-
sálmunum, um öldina: — A
hverri réttir Jésú...elskendur
meir sorga en gleðjast og sofandi
hirðuleysingjar, sem of margir
finnast, þvi verr, meir fagna en
sorga....
Fólkið hefur þó ekki verið farið
að versna, þegar á dögum sálma-
skáldsins? Þá fer nú að lengjast
alvarlega i ,,hina góðu gömlu tið
með gull i mund”.
Steinunn Eyjólfsdóttir.
mnvmnrmi '■
Menntamálaráðuneytið,
3. desember 1973.
Styrkir
til háskólandms í Frakklandi
Frönsk stjórnvöld bjóða fram nokkra styrki handa ts-
lendingum til háskólanáms I Frakklandi námsárið
1374-75.
Umsóknum um styrki þessa skal komiö til mennta-
málaráðuneytisins, Hverfisgötu 6, Reykjavik fyrir 5.
janúar n.k., ásamt staðfestum afritum prófskirteina
og meðmælum. Umsóknareyðublöð fást i ráðuneytinu
og erlendis hjá sendiráðum tslands.

Menntamálaráðuneytið,
3. desember 1973.
Laust embætti
er forseti íslans veitir
Prófessorsembætti i heimilislækningum við lækna-
deild Háskóla islands er laust til umsóknar. Prófess-
ornum er ætlað að veita forstöðu kennslu i heimil-
islækningum og rannsóknum i þeirri grein samkvæmt
reglugerö læknadeildar.
Umsóknarfrestur er til 5. janúar 1974.
Laun samkv. launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsækjendur um prófessorsembætti þetta skulu láta
fylgja umsókn sinni rækilega skýrslu um visindastörf
þau, er þeir hafa unnið, ritsmiðar og rannsóknir, svo
og námsferil sinn og störf.