Tíminn - 10.01.1974, Qupperneq 5

Fimmtudagur 10. janúar 1974
TÍMINN
5
Rækjan fyrir norðan
SKÖMMU fyrir jól birti dagblaðið
Vísir frétt um góðan rækjuafla
báts frá Dalvik i dýpinu austur af
Grimsey. Jafnframt var þess get-
iö, að rannsóknaskipið Hafþór
hafi verið i rækjuleit fyrir
Norðurlandi skömmu áður án
þess að verða var við rækju. Hér
er þó um reginmisskilning að
ræða, þar sem Hafþór leitaði að
rækju út af Austfjörðum i haust
en ekki út af Norðurlandi. Þar að
auki er rétt að taka fram, að þau
rækjumið sem fundist hafa á
djúpmiðum út af Norðurlandi,
þ.e. við Kolbeinsey og Grimsey
hafa fundizt i leiðangri r/s
Hafþórs i desember 1969.
Undirritaður bað blaðamann
Visis simleiðis að leiðrétta áður-
nefnda frétt, en þar sem djúpt
virðist ætla að verða á leiðrétt-
ingunni, telur undirritaður rétt að
rifja ögn upp rækjuleit Hafþórs og
annarra skipa á vegum Hafrann-
sóknastofnunarinnar á djúp-
miðum fyrir norðan á undanförn-
um árum.
Það var sem sagt i desember
1969, að Hafþór „fann” rækjumið
viö Kolbeinsey og Grimsey. Afli á
togtima við Kolbeinsey reyndist
70-140 kg og við Grimsey 35-230
kg. Siðan hefur verið fylgst með
miöum þessum jafnframt þvi
sem leitað hefur verið viðar.
Einkum hefur verið borið niður á
Grimseyjarmiðum, þar sem þau
eru liklegri til að nýtast vegna
minni fjarlægðar frá landi. Afli
þar hefur verið rýr framan af
sumri eða 10-80 kg/togtima i júni
1972, 20-70 kg/togtima i júli/ágúst
1970, en hins vegar góður i ágúst
1971 eða 60-200 kg/togtima. Að
haust- og vetrarlagi hefur afli
jafnan verið ágætur eða 60-220
kg/togtima i febrúar 1970 og i
október-nóvember 1970 120
kg/togtima að jafnaði i 26 togum,
sem tekin voru jöfnum höndum
allan sólarhringinn. 1 þeim tog-
um, sem tekin voru á daginn tkl.
06-18) var meðalafli á togtima
hins vegar 146 kg. 1 öðrum
leiðöngrum var litið eða ekkert
togað á nóttunni.
Samkvæmt þessu er það þvi i
sjálfu sér ekki svo mjög frétt-
næmt, þótt góður rækjuafli fáist á
þessum slóðum að haustinu. Hins
vegar er það bæði mjög gleðilegt
og um leið tilefni til fréttaskrifa,
að loksins sé farið að nýta þessi
mið. Hér að lútandi er þó rétt að
benda á, að vélskipið Draupnir
frá Reykjavik var við veiðar á
þessum slóðum i fyrrahaust
(1972)). Þvi miður viðraði mjög
illa á þessum tima, svo að mjög
sjaldan var hægt að bera niður
troll, en afli var þá jafnan sam-
bærilegur við það, sem áður hefur
komið fram.
1 Þjóðviljanum i dag er siðan
grein eftir Jóhann Kúld, þar sem
rækjan fyrir Norðúrlandi er gerð
að umtalsefni. Jóhann telur, að
enn hljóti að vera ófundin
auðugri rækjumið úti fyrir Mið-
norðurlandi, en þau mið, sem
hingað til hafa fundist og vitnar
þar að lútandi á mikilvægi rækj-
unnar sem fæðu grálúðu. Þessu
viðvikjandi er rétt að benda á, að
við hjá Hafrannsóknastofnuninni
höfum oft fengið fisk i rækjutroll.
sem var úttroðinn af rækju án
þess að um mikinn rækjuafla hafi
verið að ræða, oft um 10-20 kg á
togtima. A hinn bóginn má benda
á, að fisk- og rækjuveiði geta farið
saman eins og stundum á Breiða-
firði. Engu að siður þykir mér
mjög liklegt að hægt væri að finna
fengsæl rækjumið á svæðinu milli
Kolbeinseyjar og Grænlands, en
spurningin er hins vegar sú, hvort
slik mið yrðu nýtt frekar en þau
mið sem fundist hafa vestur af
Kolbeinsey á um 67 gráðum 09’ —
67 gráður 15’N og i kringum 19
gráöur 15’V. Þar fengust t.d. 230
kg á togtima i ágúst 1971, en is-
brún kom i veg fyrir áframhald-
andi veiðar og leit.
Loks er rétt að geta þess, að
Hafrannsóknastofnunin hefur
leitað mjög viða að rækju fyrir
Norðurlandi, án þess að afli hafi
orðið verulegur. 1 Reykjafjarðar-
ál, Húnaflóaál og Eyjafjarðarál
hefur togtimaaflinn sjaldan farið
upp fyrir 25-50 kg. Auk þess er
viða ófýsilegt að toga i þessum
álum vegna gljúps botnlags.
Innfjarða hefur hvergi fundizt
verulegt rækjumagn utan
Húnaflóa og innfjarða hans.Ekki
er þó loku fyrir það skotið, að
rækja gæti leitað inn á firði á viss-
um timum eða i vissum árum eins
og komið hefur fyrir við Austfirði.
Reykjavik 4/1 1974
Guðni Þorsteinsson.
TIMINN
ER
TROMP
Árbæjarbúar
Kennslugreinar i Námsflokka Reykja-
vikur i Árbæjarskóla eru:
Barnafatasaumur, kennsla hefst þriðju-
dag 15. jan. kl. 8. Þátttaka tilkynnist i
sima 41787 eða 21430.
Enska I. fl. fer fram þriðjud. og föstud. kl.
8 til 8.45.
Enska II fl. er kennd þriðjud. kl. 8,50 til
10,20.
Enska III fl. er kennd föstud. kl. 8.50 til
10.20.
Kennsla hefst föstudaginn 11. jan.
Aðalmól héraðsfundarins:
ENDURSKOÐUN Á STARFS-
HÁTTUM KIRKJUNNAR
HÉRADSFUNDUR Borgar-
fjarðarprófastsdæinis var
haldinn á Akranesi að þessu
sinni. Hófst hann með
guðsþjónustu i Akraneskirkju kl.
14. Séra Jóhannes Pálmason,
prestur i Reykholti, prédikaði.
Prófasturinn, séra Jón M.
Guðjónsson á Akranesi, flutti
yfirlitsskýrslu um kirkjulega
starfsemi i prófastsdæminu, frá
þvi að siðasti fundur var haldinn.
I skýrslu sinni greindi prófastur
frá þvi, að Húsafellskirkja hefði
verið vigð á s.l. vori. Þá gat hann
um endurbætur á tveimur kirkj-
um, Siðumúlakirkju og Leirár-
kirkju, og skýrði frá þvi, að mjög
vandaðar og óvenjufagur kirkju-
garðsveggur hefði verið byggður
að Saurbæ á Hvalfjarðarströnd.
1 skýrslu sinni ræddi. prófastur
nokkuð um frumvarp til laga um
veitingu prestakalla, en um' það
mál urðu miklar og almennar
umræður á fundinum. Voru
skoðanir manna á téðu frumvarpi
miög skiptar.
Aöalmál héraðsfundarins var
álitsgerð millifundanefndar, sem
kosin var i fyrra til að fjalla um
endurskoðun á starfsháttum is-
lenzku þjóðkirkjunnar. Formaður
nefndarinnar séra Jón Einarsson
I Saurbæ flutti framsöguræðu og
gerði grein fyrir áliti nefndar-
innar en auk hans áttu sæti i
nefndinni þeir Hjörtur Þórarins-
son, skólastjóri á Kleppjárns
reykjum, og Sigurþór Halldórs-
son, skólastjóri i Borgarnesi.
Nefndinlagði fram ýtarlega álits-
gerð i tveimur meginköflum.
Fjallar annar kaflirn um ytra
skipulag og réttarstöðu
kirkjunnar, en hinu um endur-
skoðun á innri starfsháttuin
kirkjunnar.
Margt fleira bar á góma á
fundinum, m.a. var rætt um
nauðsyn þess, að lögin um tekju-
stofna kirkna yrðu endurskoðuð.
Einnig var rætt um aðfarir og
óæskileg afskipti rikisvaldsins og
fleiri opinberra aðila af prests-
setrinu, höfuðbóli og
landnámsjörö héraðsins, Borg á
Mýrum. t lok fundarins flutti
Þórarinn Jónsson kennari á
Kjaransstöðum, erindi og hug-
leiðingu, er hann nefndi „Verði
ljós.”
Eftirtaldar tillögur voru
samþykktar á héraðsfundinum
með samhljóða atkvæðum.
1. Héraðsfundur Borgarfjarðar-
prófastsdæmis, haldinn á Akra-
nesi 18. nóvember 1973, beinir
þeim endregnu tilmælum til
kirkjumálaráðherra, að hann
beiti sér fyrir þvi,að lögin um
tekjustofna kirkna verði endur
skoðuð með það fyrir augum, að
kirkjum verði séð fyrir nægilegu
viðhalds- og rekstrarfé.
2. Héraðsfundur Borgar-
fjarðarprófastsdæmis, haldinn á
Akranesi 18. nóvember 1973, lýsir
undrun sinni og mótmælum á allri
málsmeðferð vegna sölu á hluta
af landi Borgar á Mýrum, bæði er
tekurtil málsmeðferðar á Alþingi
Heimilis
ónægjan
eykst
með
Tímanum
og i héraði og óskar þess að frá
þessu máli verði greint opinber-
lega, svo að allir þættir þess komi
fram.
Jafnframt beinir fundur-
inn þeim eindregnu tilmælum til
forsætisráðherra, að ekki veröi
notuðs heimild til sölu á fyrr
greindu landi, sem Alþingi
samþykkti til handa rikis
stjórninni á s.l. vetri.
Breiðholtsbúar
Kennsludagar Námsflokka Reykjavikur i
Breiðholtsskóla eru mánudagar: barna-
farasaumur, kl. 7,45 — enska L.fl. kl. 7,45
— enska III.fl. kl. 8,35. Fimmtudagar:
enska I.fl. kl. 7,45 — enska II.fl. kl. 8,35
kjólasaumur kl. 8,00. Kennsla hefst
limmtudag 10. jan.

Hvert er hlutverk Byggðasjóðs?
Samkvæmt lögum um Framkvæmdastofnun rikisins er
Byggðasjóður eign rikisins og starfar sem hluti af Framkvæmda-
stofnun rikisins og lýtur sömu stjórn.
Hlutverk Byggðasjóðs er að stuðla að jafnvægi i byggð landsins með
þvi að veita fjárhagslegan stuðning til framkvæmda og eflingar at-
vinnulifs með hliðsjón af landshlutaáætlunum og til að bæta aðstöðu
til búsetu i einstökum byggðarlögum og koma i veg fyrir, að lif-
vænlegar byggðir fari i eyði.
Á þeim tveimur árum sem byggðasjóður hefur starfað hafa lán-
veitingar hans numið eftirtöldum fjárhæðum:
Árið 1972 kr. 480.398.000,00
Árið 1973 kr. 360.412.000,00
Svæði það er lán Byggðasjóðs ná til er frá Akranesi, vestur, norður
og austur um land suður til Þorlákshafnar að báðum stöðum
meðtöldum.
Helztu atvinnugreinar sem lán úr Byggðasjóði eru veitt til eru
þessar:
Nýsmiði fiskiskipa, kaup á notuðum fiskiskipum, endurbætur fiski-
skipa, fiskvinnslustöðvar (hraðfrystihús, saltfiskverkun o.fl.),
niðursuða, fiskmjölsverksmiðjur, framleiðsluiðnaður, þjónustu-
iðnaður, sveitarfélög.
Æskilegt er að þau fyrirtæki og einstaklingar sem sækja ætla um lán
úr Byggðasjóði á þessu ári sendi inn umsóknir og nauðsynleg gögn
hið fyrsta.
Allar upplýsingar um lán og lánskjör Byggðasjóðs eru veittar i
skrifstofu sjóðsins að Rauðarárstig 31, Reykjavik, simi 25133.
FRAMKVÆAADASTOFNUN RÍKISINS
Byggðasjóður