Tíminn - 07.01.1975, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 7. janúar 1975.
TÍIMINN
15
Skyldutrygg-
ingarvegna
tjóns af
völdum
nóttúru-
hamfara
HEILBRIGÐIS- og trygginga-
málaráðherra hefur skipað
nefnd, sem fær það hlutverk að
gera tillögur um fyrirkomulag
skyldutrygginga, er bæti tjón á
húseignum og lausafé af völdum
náttúruhamfara, svo sem jarð-
skjálfta, eldgosa, snjóflóða,
skriðufalla, flóða og ofviðra, og
semja frumvarp til laga um slik-
ar tryggingar.
í nefndina hafa verið skipaðir
þeir Asgeir Ólafsson forstjóri,
sem er formaður nefndarinnar,
Bjarni Þórðarson trygginga-
fræðingur og Benedikt Sigurjóns-
son hæstaréttardómari.
Lögð er áherzla á það, að
nefndin hraöi störfum eftir þvi
sem föng eru á.
Ein í jeppa
þangað til að það yrði gert, sagði
Gylfi. 1 Húnavatnssýslu hittum
viö svo fólk i bifreið, sem var að
koma að sunna, og sagði það
okkur, að heiðin hefði verið rudd
þá um daginn, svo að við
ákváðum að halda rakleiðis
áfram.
Það var þvi komið undir mið-
nætti á fimmtudagskvöld, þegar
haldið var á heiðina. Þegar upp á
hana kom, var kominn mikill
skafrenningur og snjókoma, og
sáu þau sér ekki annað fært, en að
stöðva bifreiðina og biða eftir að
heiðin yrði rudd.
Kristin og Gylfi sögðu, að bif-
reiðin hefði ekki festst, og að þau
hefðu lagt henni á bersvæði, svo
að ekki skefldi að henni, og það
hefðu þau gert af ótta við kol-
sýring. Einnig gátu þau hitað bif-
reiðina upp öðru hverju, þannig
að ekki varð þeim kalt.
— Við höfðum svefnpoka meö-
ferðis, og mat, þannig að það fór
alls ekki illa um okkur, og mér
finnst þetta alls ekkert I frásögur
færandi, sagði Kristín.
Þarna biðu þau svo allan föstu-
daginn, en þegar liða tók á
daginn fór veðrinu að slota, og
vonuðust þau þá til að ýtan kæmi,
en sú von brást. Undir miðnætti, á
föstudagskvöld var komið ágætis-
veður, og ákváðu þá Gylfi og
Jónatan að ganga til byggða og
athuga, hvað ruðningi liði, en
Kristln og sonur hennar urðu eftir
I bifreiðinni.
Þeir komu að Brú eftir um það
bil tveggja og hálfs tima göngu,
en þetta er um 13 km vegalengd.
Þar fengu þeir að hringja til
Gunnars Sæmundssonar I Hrúta
tungu, en hann er með ýtu, og sér
um að ryðja heiöina. Var þegar I
stað haldið upp á heiðina á ný, og
komu þeir að bifreiðinni um
klukkan fjögur um nóttina.
— Við vorum fimm tima ein i
bifreiðinni, sagði Kristin, og þaö
fór vel um okkur. Við gátum búið
um okkur i svefnpokum, þvi að
bifreiðin er stór og rúmgóð,
Sigurður litli var orðinn heldur
leiður á að biða, en var annars
rólegur allan timann.
Vel gekk aö ryðja veginn að bif-
reiðinni, og var ferðafólkið komiö
að Brú kl. tæplega 5 á laugar-
dagsmorgun. Þar biðu þau I bif-
reiöinni, unz lokið hafði verið viö
að ryðja heiðina og þau gátu
haldið áfram ferð sinni.
Til Reykjavikur komu þau svo
um klukkan þrjú á laugardag.
Þar með var lokið rúmlega
tveggja sólarhringa ferð þeirra,
og ferðafólkið var hvildinni
sannarlega fegiö.
— Okkur finnst þetta ekki i frá-
sögur færandi, sögðu þau Gylfi og
Kristin. Við erum vön að fara
þessa leið og förum hana oft. Það
tók okkur einu sinni sex tima að
komast yfir Holtavörðuheiðina,
en aldrei hefur ferðin þó sótzt eins
seint og nú. Við vorum að sjálf-
sögðu orðin nokkuð þreytt og
dösuð,en að öðru leyti leið okkur
vel.
0 Sement
sagði hann, að viðræður stæðu nú
yfir um sementskaupin milli
Sementsverksmiðjunnar og
steypustöðvanna, svo að litið væri
hægt að segja um þessi mál fyrst
um sinn.
Svavar sagði að ekki væri hægt
að bera saman viðskipti kaup-
félaganna og verksmiðjunnar
annars vegar og steypustöðvanna
og hennar hins vegar.
Kaupfélögin væru smásöluaðilar,
sem önnuðust dreifingu sements-
ins, og tækju þau sölulaun fyrir að
annast þá dreifingu, eins og gerist
og gengur um smásöluaðila. Hins
vegar væri sementið flutt til
steypustöðvanna i lausu og I stór-
um stll. Á hinn bóginn sagði hann
það rétt athugað hjá steypustöðv-
unum, að erlendis gilti oftast sú
regla, að sement væri ódýrara,
þegar það væri selt I lausu, heldur
en I pokum, og teldi sements-
verksmiðjan sig lika selja það
ódýrara á þann hátt.
Sementsverksmiðjan
framleiðir um 100 þúsund lestir af
sementi á ári, og flytur auk þess
inn um 30 þúsund lestir.
0 Gjaldskrá
fylgjast sérstaklega með rekstri
og fjárfestingum stofnunarinnar
og hvernig þessar áætlanir
reyndust i framkvæmd.
Til þess skipaði ráðuneytiö
þriggja manna nefnd, sem skal
vera póst- og simamálastjóra til
ráðuneytis og fjalla með honum
bæði um reksturs- og fjár-
festingarmál stofnunarinnar og
einnig um gjaldskrár- og skipu-
lagsbreytingar i stofnuninni.
I nefndina voru skipaðir
Brynjólfur Ingólfsson, ráðu-
neytisstjóri, sem er formaður,
Lárus Jónsson, alþm. og
Gamaliel Sveinsson, viðskipta-
fræðingur.
Jón Skúlason póst- og sima-
málastjóri sagði i gær, að
reksturshalli pósts- og sima um
áramótin hafi numið 900-1000
milljónum króna, og eru þá giró-
peningarnir meðtaldir. Miðast
hin nýja gjaldskráning við það að
hægt verði að ná endum saman
fyrir næstu áramót.
0 Landbúnaður
tilgangi, en verst er mér við að
láta sifellt kroppa I sparifé lands-
manna með gengisfellingum, þótt
nauðsynlegt sé talið til að unnt sé
að afla gjaldeyris. Ég vildi heldur
greiða hærri skatta og styrkja at-
vinnuvegina beint en að gera
krónuna einskis virði, eins og is-
lenzka þjóðin er vel á vegi meö að
gera.
En svo vikið sé aftur að Visis
vitleysunni þá má geta þess, að
ætti að draga stórlega úr land-
búnaðarframleiðslu eða hætta
henni alveg þá þyrfti að senda
fleirum en bændum ávisun til að
lifa á eða útvega þeim vinnu i ál-
verum eða annarsstaðar. Ég
hygg að allt að þvl jafnmargt fóík
vinni að þjónustu við land-
búnaðinn og við iðnað úr búvöru
eins og við framleiðsluna sjálfa.
Hvar stæðu ibúar Selfoss,
Borgarness, Búðardals, Blöndu-
óss, Akureyrar, Egilsstaða
o.s.frv. ef enginn landbúnaður
væri stundaöur hér á landi.
Það aumkunarverðasta við
Visisbullið er þó undirlægju-
hátturinn við hið erlenda fjár-
málavald. Að vilja leysa vanda
þjóðfélagsins i atvinnumálum _
með þvi aö bjóða erlendum
aðilum að reisa hér stóriðjuver,
og selja þeim eöa hálfgefa þeim
hina dýrmætu orku þjóðarinnar.
Slikur hugsunarháttur sæmir
ekki Islendingum. Hann ber vott
um úrkynjun, sem leiöir til
glötunar sjálfstæðis þjóðarinnar
ef hann er ekki bældur niður af
þjóðhollum öflum.
Það sem þjóðinni riður mest á
er að standa saman um að halda
atvinnuvegunum i höndum
Islendinga, og að allt erlendt fjár-
magn, sem fengið er að láni til
framkvæmda hér á landi verði al
gjörlega undir stjórn Islendinga
sjálfra, Þeir sem yfir óbeizlaðri
orku ráða ættu að gera það að
skilyrði áður en I virkjanir er
ráðist, að orkan verði beizluð I
þágu Islendinga sjálfra, en ekki
handa útlendingum.
Vandamál land-
búnaðarins
Bændur og forvigismenn þeirra
þurfa við mörg vandamál að fást
i náinni framtið. Er enginn timi
til að gera þeim skil hér, en drepa
skal á nokkur þeirra. Það þarf að
koma til móts, við bændur i þeim
byggðarlögum, þar sem erfiðar
samgöngur o.fl. hafa orsakað að
framfarir hafa orðið litlar að
undanförnu og skipuleggja þar
eðlilegar framkvæmdir
byggðinni til blessunar bæði
sveitabýlunum og þorpunum i
viðkomandi byggðarlögum. Það
má ekki einblina á að hefja þar
stórbúskap á hverju býli i skyndi
heldur stuðla að þvi fyrst og
fremst, að framleidd sé næg bú-
vara, t.d. mjólk fyrir viðkomandi
byggðarlög, jafnvel þótt þar sé
gott undir sauðbú. Það þarf að
rækta landið áður en byggð eru
peningshús yfir fjölda fénaðar,
það þarf að aðstoða fólkið á
þessum afskekktu stöðum til
ibúðarhúsabygginga, svo það geti
unað við sitt landbúnað, nýtingu
hlunninda og vinnu við sjávarafla
og hverskonar þjónustu i
byggðarlaginu. Við þurfum að
halda öllu landinu i byggð, en i
svipinn er ekki sérstök ástæða til
aö stefna að stóraukinni búvöru-
framleiðslu a.m.k. ekki ef til þess
þarf aukin kaup á innfluttum rán-
dýrum rekstrarvörum. Það er
nauðsynlegt að leita stöðugt
nýrra markaða fyrir þá búvöru,
sem flytja þarf úr landi og skipu-
leggja framleiðsluna þannig, að
sem minnst þurfi að flytja út af
þeirri búvöru, sem er erfiðast að
selja fyrir skaplegt verð.
Verndun og nýting
náttúrugæða.
Þjóðinni er orðið ljóst, að bráð
nauðsyn er að vernda og viðhalda
náttúrugæðum landsins og eigi
siður lifríkinu I hafinu kringum
landið og lifsskilyrðum þar. En
mikið vantar á að enn hafi tekist
að koma á þvl skipulagi, sem
nauðsynlegt er til þess að
verndum, viðhald og aukning
Verndun og nýting
náttúrugæða.
Þjóðinni er oröið ljóst, að bráð
nauðsyn er að vernda og viðhalda
náttúrugæðum landsins og eigi
slður lifrikinu I hafinu kringum
landið og lifsskilyrðum þar. En
mikiö vantar á að enn hafi tekist
aö koma á þvi skipulagi, sem
nauðsynlegt er til þess að
verndun, viðhald og aukning
náttúrugæðanna fari saman viö
hagkvæmustu nýtingu hinna
sömu gæða. En sliku skipulagi
þarf að koma á bæði til sjós og
lands. Það er t.d. ömurlegt að
mörg silungsvötn, eru nú I bili
litils virði vegna vannýtingar á
undanförnum árum.
Búnaðarfélag Islands mun á
hinu nýbyrjaða ári ráða I
þjónustu sina landnýtingarráðu-
naut, sem er mikilvægt framfara-
spor.
Eins munu nokkrar land-
búnaðarstofnanir. Rannsóknar-
stofnun landbúnaðarins, Land-
græðsla rikisins Bændaskólinn á
Hvanneyri og Búnðarfélag
Islands hefja af fullum krafti
beitartilraunir á nokkrum stöðum
á landinu, sem á að svara hvaða
áhrif mismunandi beitarþungi
hefurannarsvegará gróðurinn en
hins vegar á fénaðinn við hin
ólikustu beitarskilyrði og til við-
bótar hvaöa áhrif notkun áburðar
hefur á beitarþol, gróðursam-
félagið og notagildi landsins. Við
vitum aö gróður má auka með
áburöarnotkun frá strönd til
hárra heiða, en viö vitum ekki
enn nóg um varanleg áhrif
áburðarnotkunar og hagkvæmni,
en eitt er vist að hæfilegt samspil
milli gróðursins og beitarfénaðar
hið lifræna eðlilega samband er
landinu, búfénu og þjóöinni fyrir
beztu,
Megi hið nýbyrjaða ár verða
gjöfult og gott.
»»••••••••
Tíminn er
peningar
| Auglýsicf
: í Tímanum
>•—•••M—i
Framsóknarfélag Kjósarsýslu
og Mosfellssveitar
efnir til skemmtikvölds i Hlégarði, fimmtudaginn 16. jan. kl.
20.30. Ólafur Jóhannesson flytur ávarp. Guðmundur Jónsson
óperusöngvari syngur. Karl Einarsson fer með gamanmál, að
lokum verður spiluð. framsóknarvist. Guðmundur G.
Þórarinsson stjórnar, mjög glæsileg verðlaun.
Stjórnin.~
' FUF Reykjavík
Aðalfundur FUF i Reykjavik verður haldinn 30. janúar næst-
komandi. Tillögur um fulltrúa i fulltrúaráö skulu berast stjórn-
inni fyrir 15. þessa mánaðar, að Rauðárstig 18, Reykjavik
^_______________________________________Stjórnin ^
/-------------------------
Fró Félagi framsóknarkvenna
í Reykjavík
Fundur um félagsmál verður n.k. fimmtudag 9. jan. kl. 21.00 að
Rauðarárstig 18.
Aðalfundur félagsins verður 30. jan. n.k. að Hallveigarstöðum.
Stjórnin.
0 Flugið
sögu er að segja um Vestmanna-
eyjar, Þangað hefur ekki verið
flogið siðan fyrir áramót, en
fjórar ferðir voru áætlaðar
þangað I gær.
A laugardaginn stöðvuðust
tvær flugvélar á Akureyri og
komust ekki suður fyrr en á
sunnudag. Auk þess voru farnar
sjö ferðir til Akureyrar á sunnu
dag, þar af ein einnig til Egils-
staða.
Þá voru áætlaðar 2 ferðir til
Egilsstaða I gær, 4 til Húsavikur
til Sauðárkróks, 4 til Húsavlkur,
ef fært yrði og 3 til Patreks-
fjarðar.
Eins og áður er sagt, er það floti
fimm Fokker-véla, sem annast
allt þetta flug. Nú er skólafólk
óðum að koma til Reykjavíkur
utan af landi eftir hátiðarnar, þvi
að skólar hefjast flestir að nýju
nú I byrjun vikunnar.
Þýzkukennsla fyrir
börn 7-14 ára
hefst laugardaginn 18. janúar i Hliðaskóla
(inngangur frá Hamrahlið). Innritað
verður laugardag 11. janúar kl. 10-10,30.
Innritunargjald 1000 kr.
Félagið Germania.
EEE VINRUDE
NY SENDING:
Norseman (21
hestafl) og Trail
Blazer (30 hestöfl)
t> ÞORHF
■ . ! REYKJAVIK SKOLAVOROUSTÍG 25
Breyttar ferðir
AKRABORGAR
frá 9. janúar til 15. marz 1975:
Frá Akranesi kl. 8.30.
Frá Reykjavík kl. 10.00
Frá Akranesi kl. 15.00
Frá Reykjavik kl. 17.30.
Bilar eru fluttir með öllum ferðum. Af-
greiðsla i Reykjavik, simi 1-64-20, á
Akranesi 2275.
H.f. Skallagrimur.