Tíminn - 21.01.1975, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 21. janúar 1975
TÍMINN
3
Hundrað ára í dag:
Er að sauma teppi
til minningar um
aldarafmæli sitt
Stígur aidrei fæti sínum í lyftu
-SJ-Reykjavík Hundrað ára er I
dag Þorbjörg Halldórsdóttir frá
Strandarhjáleigu í Vestur-Land-
eyjum. Þorbjörg er nú búsett að
dvalarheimilinu Hrafnistu i
Reykjavik og er ern vel, saumar
út og les gleraugnaiaust, og geng-
ur á milli þrigggja hæða heimilis-
ins daglega, en notar aldrei lyftu.
Við hittum Þorbjörgu i gær i
herbergi hennar, og var hún að
ljúka við að sauma teppi til minn-
ingarum afmælið með ártölunum
1875—1975, en útsaumur er henn-
ar lif og yndi. Þorbjörg er ekki
allra og var litið um spurningar
blaðamanna gefið. Samt kom-
umst við að þvi aö hún fæddist að
Strönd i Landeyjum, en sú jörð
hefur verið i hennar ætt frá þvi
1625. — Nú búa þar tvö systkini,
sem eiga engin börn, sagði
Þorbjörg, — svo að ekki er að
vita, hve lengi jöröin helst i ætt-
inni.
Þorbjörg dvaldist að Strönd, og
siðar Strandarhjáleigu, þangað
til hún var 28 ára gömul. Þá flutt-
isthún með systur sinni Sigriði og
hennar manni að Kröggólfsstöð-
um i ölfusi og siðar Gljúfri, þar
sem þau bjuggu lengi. Þorbjörg
var lengst af i vinnumennsku,
m.a. I Hraungerðishreppi.
Þorbjörg átti tólf systkini.
Bræður hennar sex dóu ungir og
tvær systur. Fimm systur, sem
upp komust, náðu hinsvegar allar
háum aldri. Hallbera systir henn-
ar hafði hálft ár um öldina, þegar
hún lézt fyrir fáum árum, og hin-
ar systurnar urðu 85—86 ára og
eldri. Þorbjörg lifir nú ein
systkinanna. Foreldrar þeirra
voru Halldór Guðmundsson á
Strönd og kona hans Guðbjörg
Guðmundsdóttir frá Teigi.
Þorbjörg á ættingja hér I
Reykjavik, og I dag verður fá-
menn afmælisveizla á Hrafnistu.
Bernharð prins á
Keflavíkurflugvelli
AS-Keflavikurfl, — Bernharð
prins, eiginmaður Hollands-
drottningar, kom viö á Kefla-
vikurflugvelli sl. iaugardags-
morgun. Það var um kl. 10,30, áð
einkavél prinsins renndi upp að
flugstöðvarbyggingunni, og sat
hann sjálfur viö stjörnvölinn.
Aðalræðismaður Hollands hér á
landi, Árni Kristjánsson, tók á
móti prinsinum, ásamt Páli As-
geiri Tryggvasyni og Þorgeiri
Þorsteinssyni lögreglustjóra. ls-
lenzkir lögreglumenn stóöu
heiðursvörð við flugstöðvarbygg-
inguna.
Prinsinn dvaldist hér I hálfa
Framhald á 14. siðu.
Bernharð prins stfgur útúr einkaþotu sinni á Keflavikurfiugvelii.
Liósmynd: Ari Sigurðsson.
Einar Agústsson utanrikisráð-
herra
Utanríkisráð-
herra til
Sovétríkjanna
SAMKOMULAG hefir orðið um
það, að Einar Agústsson utan-
rikisráðherra fari i opinbera
heimsókn til Sovétrikjanna i byrj-
un febrúar 1975.
Sáttasemjari
heldur fyrsta
fund í togara-
deilunni í dag
Sáttasemjari heldur fyrsta fund
með aðilum I togaradeiiunni i
dag, og hefst hann kl. 14.00.
Akveðið hafði verið, aö sáttafund-
urinn yrði haldinn I siöustu viku,
en var þá frestað.
Einn sáttafundur hefur verið
haldinn með fulltrúum bátasjó-
manna og útgerðarmanna, en
ekkert hefur veriö ákveöið um
hvenær næsti fundur verður hald-
inn.
Þyrluslysið:
Enn
óljóst
hvað olli
slysinu
GSAL-Reykjavik — Rannsóknar-
nefnd dauðaslysa vinnur stöðugt
að rannsókn þyrluslyssins við
Hj arðarnes á Kjalarnesi s.l.
föstudag, og að sögn Jóhannesar
Snorrasonar flugstjóra sem sæti á
i nefndinni, eru orsakir slyssins
enn ókunnar, enda rannsókn á
byrjunarstigi.
Strax á föstudaginn voru hlutar
þyrluflaksins fluttir til Reykja-
vikur, og á laugardag voru sóttir
fleiri og stærri hlutar flaksins.
Rannsóknin beindist þvi að
þeim hlutum, og eins er verið að
fara I gegnum alla pappira og
önnur gögn, sem á einhvern hátt
-tilheyrðu þyrlunni.
— Það er unnið að þessu af full-
um krafti, og ég vona, 'iað þess
verði ekki langt að biða, að málið
skýrist eitthvað, sagði Jóhannes.
Nokkuð hefur veriö um það
rætt, að á þeim stað, er þyrlan
fórst, sé mjög sviptivindasamt.
Þyrlur eru hins vegar taldar láta
mjög vel að stjórn I slikum mis-
vindum. Við spurðum Jóhannes
um þetta atriði I gær.
— Já,en þaðermeð þyrlur eins
og öll önnur loftför, að fullrar að-
gæzlu þarf við I sllkum tilfellum,
— og flugmenn reyna yfirleitt að
forðast svæði sem þetta. Hins
vegar vitum við ekki, hvernig
þetta hefur litið út frá sjónarmiði
flugmannsins. Við vitum heldur
ekkert um það, hvort veðrið var
ástæöan fyrir þvi, aö þessi þyrla
fórst. Það er alveg óljóst enn þá,
hvaö slysinu olli.
Á kreppudrum
Bryndís Schram flutti fyrir
nokkru athyglisvert útvarps-
erindi í þættinum um daginn
og veginn. Það hefur nú verið
birt I Þjóðviljanum. i erindinu
ræðir Bryndis
einkum um
menninguna
fyrr og siðar
með tilliti til
ísafjarðar,
en þangað
fluttist hún
fyrir
nokkru. M.a.
vikur hún að
tsafirði á
kreppuárum og segir:
,,Það er svolitið skritið, að á
árunum milli 30 og 40 þegar
allir vasar voru tómir, voru
byggð stórhýsi á isafirði — fé-
lagsheimili aiþýðunnar, höll
undir starfsemi kaupfélagsins
og nokkru fyrr glæsilegasta
sjúkrahús þess tima á landinu.
A þessum árum blómstraði
leiklist, það voru færðar upp
heimatilbúnar revíur og söng-
ieikir, fólk stundaði bióma-
rækt og kom saman til te-
drykkju i garðhúsum — sumir
a.m.k. A meðan enginn átti
neitt og menn gengu um at-
vinnulausir, var eins og fólk
þjappaðist saman, og það gat
byggt sér hallir með bjartsýn-
ina eina að vopni. Nú er vinn-
an meir en nóg, og fyrir
nokkru mátti lesa á forsiðu
dagblaðanna, að samkvæmt
framtalsskýrslum væri Isa-
fjörður tekjuhæsti bær á land-
inu að meðaltali. Samt bregö-
ur svo við, að nú er eins og
menn hunsi gersamlega sam-
eiginlegar þarfir. Getur verið
að einstakiingshyggjan vaxi
með auknum fjárráðum?
Menn fá borgað að verðleikum
fyrir þessa miklu vinnu, og
þeir leggja mikið á sig til þess
að koma sér vel fyrir, eins og
það er kallað, eignast hús, bil
og öll hugsanleg þægindi,
skapa sér sinn litla heim, sem
ekkert getur haggað, og
gleyma þvi, aö þeir lifa I sam-
félagi við annað fólk".
Ef að er gáð
Bryndis bregður upp
skemmtilegri mynd frá lsa-
firði i erindinu:
„Þegar við Reykvikingar
flytjum út á land, er auðvitað
margt, sem við söknum, en við
getum ekki krafist þess, að
allt sé eins og það var i höfuð-
borginni. Aðstæðurnar úti á
landi eru svo gerólikar. Hins
vegar uppgötvum við margt,
sem höfuðborgin hefur ekki og
er svo margfalt meira virði og
upprunalegra. Reykjavik er
ekki stórborg, öllu heldur of-
vaxið þorp. Hún hefur marga
ókosti stórborgarinnar, eins
og t.d. fjarlægðirnar, hávað-
ann, án þess að búa yfir fjöl-
breytileik stórborgar. Hugsiö
ykkur hvaö það er þægilegt að
hafa allar stofnanir, sem mað-
ur þarf að leita til, á einum
punkti, að þekkja öll andlit,
sem maður mætir og heilsa
glaðlega, þegar maður kemur
inn I pósthúsið, bankann, fisk-
búðina, kaupfélagið, að þurfa
aldrei að bíða eftir strætó,
aldrei að standa i biðröð,
aldrei að vera I vafa, hvort
maður eigi að fara i þetta bió
eða hitt, þvi að það er bara eitt
á staðnum”.
Fer að birta til?
Erindinu lýkur Bryndís með
þessum orðum:
„Ég gat þess áðan, að
menningarllf á tsafirði hefði
blómstrað á kreppuárunum.
Nú vofir yfir okkur heims-
kreppa, og ástandinu i is-
lenskum efnahagsmálum eftir
langvarandi gullöld og gósen-
tið er þannig lýst, að þjóðar-
búið riði á barmi gjaldþrots.
Og þá vaknar sú spurning,
hvort þetta lifsþægindakapp-
hlaup undanfarandi ára hafi
kannski veriö einhvers konar
eftirsókn eftir vindi. Hvað
skilur það eftir sig? Og ef
utanaðkomandi aðstæður
valda þvl, að viö getum ekki
lengur lifaö um efni fram,
hvernig erum við þá undir þaö
búin að breyta lifsgæðamati
okkar og lifsstil I samræmi við
breyttar aðstæður? Fer þá
kannski að birta til? Hver veit
nema Eyjólfur hressist!”
Þ.Þ.
Hvernig er heilsan?
Nýtt sænskt leikrit
frumsýnt
í Þjóðleikhúsinu
NÆSTA frumsýning i Þjóðleik-
húsinu verður þann 30. þ.m., en
þá verður frumsýnt þar nýlegt
sænskt nútímaverk, er ncfnist,
Hvernig er heilsan?, en höfundar
eru: Kent Andersson og Bengt
Bratt.
Þetta mun vera þriðja leikritið
sem sýnt er eftir þá félaga hér á
landi. Þjóðleikhúsið sýndi Elli-
heimilið eftir sömu höfunda I
Lindarbæ á liðnu leikári. Leik-
stjóri var Stefán Baldursson, og
vakti sú sýning veröskuldaða at-
hygli. Þá var Sandkassinn sýndur
hér i Reykjavlk fyrir þremur ár-
um, einnig undir leikstjórn
Stefáns. Sá leikur hefur einnig
verið sýndur á nokkrum stöðum
úti á landi. Enn fremur hafa
nokkur leikrit eftir þessa höfunda
verið flutt i útvarpinu.
Framhald á 14. slðu.
Þessi mynd var tekin á æfingu á Hvernig er heilsan? eftir Kent Anders
son og Bengt Bratt.