Atuagagdliutit - 10.02.1955, Page 18
ukiut 50 ingerdlaneråne misigissat
ilamernge
inungorpunga Kangitdlermiune
(K’cKertarssuatsiait kujatåne asimio-
Karfinguamc måna iriuerutume)
ukioic 1904 oktoberip 21-åne. tagpit-
suvngoK påssugpånga (Nahomep).
angumerårame ilitsornutdlugulo tag-
pilsoic suliumatoK.
ilitsorivunga Kangitdlermiune ig-
dlut sisamaussut Kajitiårujuk ajoitiu-
ssok. taimanikut ukiussartorssuaK
ilisimavara sikussartorssussoiv. Kulai.
luat ericane ukioKalerama ukiume si-
kukut samungarssuait atåtaga anga-
laoKatigissarpara siko imånguarsio-
i'aluardlugo, imånguarsisanatalo. tai-
mågdlåt Takissup ikera K’ajarissap
sania imaujuartarpoK sarfartuto-
Kaugamimet miterpagssuarnigdlo u-
livkfirtuartoK piniarfigitsiartaråt ili-
simavara, åmame sikusiutinik Kag-
ssuteivanginamik. kisiåne ilitsoriga-
’Uale ajorssarnivigssuarmik malugi-
ssaKångilagul, tåssame aussame pilia-
Kardluartaramik ukiume sikuvdlune
sdardlugtusitdlarångat tamåko ilua-
KutigissaKigavtigik; asuåsit niuver-
larfingmik isumavdlutcKångitsut. ki-
S1ane ilanikut ukiordlulitdlarångat
utorKait pigutut nalunartångitdlat
. eKertarssuatsiait tungånut ajornar-
^dluinarångat ilanikut Kåumat ar-
uterdlug0> nauk akigssånguanik pe-
^artaraluardiutik pingårtumik teri-
angniat aminguinik, taimanikume te-
langniaK KernertaK (i kroneKarmal
ivaKortardlo 4 kroneKardlune, pisiag-
ssanut nalericiutdlugit aningaussar-
Pagssuit, manakut naleridukuvtigik
kavfit 10 øremut tupatdlo 5 øremut
pisiaussaratdlarmata — månåkm nå-
mi k.
ukiutdle ingerdlåput åssiglngeKa-
lutik. arKaneK-mardlungnik ukioKa-
lerama nunåkut piniarneK ingerdlav-
dlualerérpara piniutitdlo sussut ator-
uigssåt påsivdlualerdlugo. kisiåne
taimanikut sule Kajaitångilanga. aper-
ssorterérama aitsåt atåtama Kajartår-
j'Pånga. eritaimavdluarpara Eiea-
iungnitdluta KajartårKårama nuåni-
ssAUsia. sitdlakutdlangmik Kajartårti-
Panga Kalusserartumik, asugoK su-
ngiukuvko pertujaitsonaivdlunga.
taimanernit sungiusapalålerpara
nauk sungiutivingikaluardlugo, åma-
me atåtama sungiusånginaminga,
nangminoK iluarissavnik sungiusar-
;Uvf.ra erninardlume ukiåkut pui-
sissutigissalerérdlugo. kisiåne ting-
niarsiuteKånginama KorortoK kisiat
mamagordlo såkugineruvåka. Kåina-
™k piniarnialerama taimåitumik
KorortoK sungiukaluarpara tagpikat-
Olarama ukiume kisiat såkugissarav-
ko. 15-inik ukioitalerdlunga avatar-
tårama såkugivdlualerpara. kisiåne
ndanerssornaKaoK, taimåitorme na-
'ualissutigingivigdlugo nauk ilanikut
a sag d 1 uk o r t i t a r a lu a rd 1 u il g a. _ 18-inik
ukioiiardlunga aussame natorKårama
Sl|nauna taima ånilårnartigissoK.
tåssalume KajaKateicarnanga Ka-
rnft,Vmik» Atdlumersamut åtårniarta-
n„r,fravta> juni nåjartulersoK, su-
k„„”a nuvika Kerdlugsimavdlugit
åta^ gaussara putorKusimavdlugo,
v;?,mSUaK naparujortoK nåmaginah-
nåukiarpara sukagtortuka-
• gmik tugfigigå tasama, avatara
^ ngcnaraluafpgra mångåtdlak, tå-
tm 0 s.nkatdiartoK taimåitorme pau-
tiguvdluåinardlugit Kanga ig-
autiak! pigaluatdlarame tangérute-
'■aoiv. nålåinardlugo saninguåkut niv.
uukarmigame toKungarme, sunauvfa
KUerersimavdlugo ilungmut putuina-
tgsimavdlugo. taimane ånilårnera
PuiorneK ajorpara pernartarigavkc
ukuit ingerdlanerine.
ukiut ingerdlanere misigssulerdlu-
kit mkitåututut i tut malungnångitsu-
ngitdlat, ilait ukiut tugdlerit ukiume
sseivångitsorssuit ukiorigsårnartor.
^suit aputeifångitsorssuit aitsåt upér-
aivut apinialersartut. sujugdlermik
misigivctiuaierama ukiut 1920—25
ukiuc taimåitut ilisimavåka, pingår-
tumik nunasarnimik kisiåne anorer-
ssuarnerussartut isseKångitsorssuar-
nuk, puerivuartitdlunilo silagigsor-
ssuångortartut taimanikut piniarnia-
palålerama uvdloic atauserdlunit uni-
ngavigisavdlugo aussame ukitimilo
itingugerugtuleravko ukiume anorer-
ssuit nalåutarpåka Kajaii nuånersise-
rugtoravko (manåkumutdlo sunauvfa
sapilinguåsavdlugo). 19-inik ukioKar-
dlunga anorerssuavigssuarmik nalau-
tavnik oKalugtutisavavse:
taimanikut januariugå, asit issai-
sagtorssuaK, tånertumik puissiku-
magdlerdlunga fkåtut påvånut ugssu-
kulorniardlunga uvdlångugå sule
KåumariiajångitsoK autdlarpunga.
KatsunganeK sunamita’ ajusava. Kåu-
malermat Kilak avdlångoraiiissoK
malugåra, piniarniarfigssarale patdle-
réravko uterniångilanga. Kåumar-
dlualermat pasivåka KåKarssuit Ker-
ncrtorssuarmik persersut, tåssalume
itungnerssue tusålerdlugit — isuma-
mingnik. piniarfigssavnut pigama
flrime ugssugssuaK pugtarérpoK. Ka-
mavdlugo puissoK toKungarérpoii.
sanarfinialerdlugo nianua mcrivoKå-
nginioic; igdlålik angmalortuinauvoK.
namagsigavko tunungmut autdlarul-
dlugulo tunungmut Kiviarpunga tau-
vauna atsigsumut agdlåt tårtisima-
ssok. nuna ungasingingmat isumami-
nik, åmame nunap akornatigortug-
ssångorérama. tåssame kangivnit er-
sserpoiv erninaic Kåicat Kiterårérdlu-
tik. sancridartugssaugavko ajusanga-
tingilara. tåssame tikiuteKaoK, soru-
name Kajara isserérdlugo ingerdlåi-
narpunga. ulimukarmat SarKarigsu-
kut pulavdlunga Sarfakasiup tungå-
nut autdlarpunga, tåuna majoråsagav-
ko kisiat pigaluardlugo uvalimume
autdlarérmat sarfarigsisimåsangmat.
kisiåne tikikavko sordluna ulimuka-
rane. sunauvfame kigdlormut sarfa-
nigsimavoK, tåssalo sujunera iluamik
misigssugagssaunane. kalitarssuara
Kajangnaerdluaréravko singussortug-
ssaujungnaerdlugo ånilångateKångi-
langa pautika napingigpata. tåuna
ikerput ikågagssara kisiat nalorKUV-
figåra kaligfiunaviångitsoK ilisima-
gavko. K’aersup avatånut pivdlunga
ingangmik itugssuaK sualugpatdlåler-
mat Kiviarpara kingunera imaK ivipi-
ssorssuvdlune aggersoK. Kangåtauti-
sasoralunga sitdlimartåginarpunga.
asume tikiuteKaoK. pitdlarame igsåt-
dlaivåtartoK nuna agtorpatdlåinaKåra
tåssalo malugalugo Kaersuatsiarssfip
Kånitdlunga. åipagssånik taimaile-
riatdlarmat torniariardlugo avalarér-
punga tåssalo kalitara aulanane. ava-
lagfigssara tikikaluardlugo merseri-
lcrpara tåssånga atorssaunérutdlune
KanoK maleKartigissartoK nalungi-
navko. atorssarorseraluardlugo tai-
maigin annal tårsissutinaiiingmanga
kalitara KaKlnarpara tåssalume Kaja-
ra perorivårdlugo, namagsigavko ava.
lagkiartusagavko Kajara manilaeruti-
vigdlugo tarnåka tamaisa sukatdluåi-
nardlugit ugssugtarssuavnik nårsiku-
loriardlunga kapussivivnut norsser-
fivnutdlo katagtugssaujungnaerdlugo
Kitdlugssupara. avalåsagama kangu-
jartilåsavdlunga anersårtorniarneK
ajoraluarpoK. anorå sanericiaravko
itivncj'årncra katsornanga angugavko
anersårfigssaKarnerulerame ajungi-
laK kisiåne magdlit nungiineK ajora-
mik nagsataritinaKalutik. nunaga ag-
ssungereravko kåvssalissat maning-
mata niperujorninguaKl kisiåne ug-
ssukulup savanit (nårnerssuaiv) Kig-
dlugssara katagsimavoit. avdlat ano-
rerssuit nalåutuartaraluarpåka, su-
nauvfa ingminut aserorsalernarmat.
ilait nangmineK ilisimåinardlåka. Ka-
jara malinarmut napigavko magdler-
simaKaoK!
nunåkutdle piniarneu; mérakasiu-
nivnit ilaukatårfigileravko sujornali-
game tugtunianik KaKissunik ilaicar-
tarnera univkarilasavara.
méraunerma nalåne atåtama Sar-
KaK Alångordlo (K’eiiertarssuatsiait
kangerdluane) aussat tamavisa auvar-
figissarai ilisimavara, amerdlaneru-
ssunik inualugssussardluta. Kåumat
juli najartulerångat ilånilo auguste-
Kalerångat Kaidartordlutik autdlar-
tarput arnat mérKatdlo ilagalugit.
SarKap KarKivia AngmalortoK uv-
dlut 2—3 ornigtarparput. Angnndor-
tumut pigångavta arnat merivatdlo tå-
ssunga unigtitarpai, ericå auvartar-
dlugo uningassugssat perKumautig-
ssåinik, nåmagilerångamiko tunung-
mut autdlaKåtårdlutik arnartalersui-
nardlutik. mérakasiugatdlarama Ang-
malortumut Kimatat ilagigajugpåka.
auvfat angatdlatilerångatigik erKav-
tigut tugtut Kimåssut tåkutalerångata
sunauko taima pilerinartigissaraluar-
tut såkoKaråine. aitsåt Kulingiluanik
ukioKalerama autdlaisikumik Koror-
tumik såkunipalårama, asulo nordle-
Kångitsordlunlt, sunauna taima nuå-
nertigissoK.
taimanikut 1913-ime åsit ilagalugit
ilaieardlunga tugtussutigcrKåravko
uisanånguaksik. tåssame piniarniale-
rama piniagkavne pilerinarnerpåtut
issigissåka tåssa tugtut piniåsavdlu-
git, nauk méraunerma nalåne åmu-
kalernikasik nuånersuinaussångit-
sok! sunauvfame atåtama perorsarå-
nga. erivaimavara arfinOK-pingasunik
ukioKardlunga åmut nangmangner-
dliornerssuara. taimanikut tugtuasso-
rujugssuvdlutik utertartut inugpålug-
ssuinåsit atåtama Angmalortumit aut-
dlalerdlutalo oKarfigfinga nangmatag-
ssåka ameraitsup ugpassue tikuariar-
rllugit: „tåssa ivdlit sinånut apunia-
gagssatit!" sunauvfame misigdliuti-
gisavdlugit, ilait angumaneii ajorna-
vingmata Kiarussårutigigaluardlugo.
utersissut inusugtorssuit saniorKuti-
lerdlutigdlo igdlautigingnigtarnere
puiorneK ajorpåka, tåssalo nangmå-
varssugssuavnik sivnerneKåsananga,
taimåitorme Kasunera atåtama nala-
garerivungingmago sunauvfame nåla-
gagssåungitsoK sujumukardlune. tai-
måitorme perdlasinanga sinånut apu-
tipalårnarput.
taimatut angalassarnerit peroriar-
tornivnut ilakåtauvigiuartarpåka.
erKarputdle auvarfigineiiajuitsoK
K’uvnilik Nunatardlo aitsåt uvagut pi-
niardlualeravta navssåråvut, sunauv-
fa tugtorpagssuaivartut. 19-inik ukio-
Kalerama angajora igdlorigaluarput-
dlo pingasuvdluta juli autdlartilårtoK
pingasuvdluta Majorarissåkordluta
Nunataic ornerKårparput sermikut.
tulåinardluta åmåko aulåluinarput.
soruname nåmagissåinavtinik toKut-
sivigalugit uteriåinarpugut tulagfig-
putdlunit itimangnago. påseréravtigo
tugtorpagssuaKartoK. taiinanime au-
ssåinarmut tugtut pissaussut titarto-
ravkit 667-it Nunatåinarme pissari-
neKartut ilisimavåka. tamåkulo ona-
lugtuarisångilåka sujornatigut sarKii-
miutarérsimagavkit. kisiåne ukiut
ingerdlanerine soruname pisagtikiar-
t°TPl,t. K’uvnilingmilo maunga
(Kungmut) nulernivta sujuninguati-
gllt (1940) atausiukut kisimik tåkuta-
lersut Kimagparput. mrinaiuitdie nn-
larnångilaK pinigkiartulisassut.
piniarneK nuånersoKaitissoK åma
ilåtigut erdloifinartoKartaraluartoK
piniartuvdlune nikatdluinarfiungi-
laK. uvanga nunavnit Kimåssutiga er-
dloifinartumik misigssanarfigåra, tå-
ssa nangiartalernera. 1947-me sujor-
natigut die malugisimarujortaraluar-
dlugo soKutiginiångilara. pingårtu-
mik usiartitdlunga malugissaleritår-
para pautima tigulé amitsuararssuar-
tut ilissut, sordlulunit ivigkat ag-
ssangma iluine. taimåitoK soku-
tigineK ajorpara naliinginavkit tai-
maingitsut. kisiåne taimanikut åtata-
icarnanga tunungmukarpunga okto-
berip 14-åne 1947. nunaKarfivta tu-
ngånut ikålerdlunga åmame maluga-
lugo uvdlormut xdajuåinaramåsit tå-
ssångåinavik silaga avdlångormat.
silaga tåirnaigalugiuaravko unlnar-
dlunga silaga tårtuinarssuångormat
isumaKångilanga anigusavdlugo. ki-
siåne kingusimångilanga tupingnar-
tumik. silagtumigama nuna anguniar-
para Kåinama igulua kaputitdlugo
tåssale makitaniarnerniit. ailarner-
mit maicissuinaiivdlunga tikikama
kingorna misiligtaraluarpara avalå-
mineic ajornavigppK> nunamilo su-
mik misingnartoi<asa,nane. isumaKa-
leraluarpunga .sapiljv*savdlugo. kisiå-
ne akiorniartuarpara måna tikitdlu-
go. taimane taimailj8ania nakorsalia-
rama nakorsap nalunaerfigånga
ukioK ilivitsoic ivåinamut ikingikuma
pitsaunerulerumårtoK, katsorsautig-
ssavnigdlo tunivdlanga augigsautinik
péruterKunangalo nungfdiångata na-
lunaertarKuvdlunga, augagoic suli-
ssarsimanermit icasussimagame. ilu-
nniine taimåitoit påsiydluarpara ava-
tika nigdlertilårdlutigdlo ldssagsi-
naujungnaertarmata. taimåitumik,
nunaga KimagtariaKardlugo påsigav-
ko ititornåka pivdlugit nuniutigåra
perivigsimingilangalume måne Nung-
mileravta Kitornavut iluaKutigivdlua-
lcKigavtigik. åmalo månilerama pu-
jortuléraKalerdlutalo piniarniarner-
mut iluaKutigileivigavko, månåkume
Kåinamik piniarniarnera mérångua-
tut misigissaleravko piginainérutivig-
kama Kåinåkut, aussåinarmime Ka-
jarlupalårtalerama. kisiånime sule
puissinguit ilångartarpåka nauk tali-
kasivnik ipiortuaraluardlungasungiu-
tlnaravko.
månilerama aussat tamaisa auvar-
tarpunga nauk åma nunåkut Kasuja-
sigaluaicalunga OKimailårtunik nag-
sa taKarsinaujungnaeraluardlunga su-
le aliånaertarpunga. aussardle Ta-
serssualiaravta ameraitsoit nalugtor-
ssuaK Kåinamik saningeravko Kat-
sunganeK pingortitamik nuånersu-
mik misigssaivarfigåra piniagaK pi-
lerinartoK ånagkusugkaluartoK ånag-
tugssaunane måssa, silagigssuaic
Kaersumut amoratdlugo ågtoravtigo
nuåneitigujoK.
oKalugtuagssaKaraluaKaunga nå-
nialeravkit inigssaK pivdlugo. inu-
sugtungunivnit piniarniarnivne tate-
Kartarnerma måna angutikå Kulari-
ngivigpara. Kavsinime taima toKo
ajapersimagaluardlugo misigissar-
punga; kisiåne inunera uvanga pi-
ginginavko tateicarnivkut anigor-
tuartaravko uvdlune måkunane pa-
katsivigssaKångilanga. inunera ki-
ngumut Kiviarångavko Klmåumingil-
sorneK ajorpunga mingnerpånguåkut
iluaKutaulårtarsimanera pivdlugo pi-
ngortitaKavtinut — tingmiånguanut-
dlunit.
inuvdluaritse.
Nungme, 21. oktober 1954.
Julius Heinrich.
Fra Egedesminde meddeles, at der
er ankommet to slæder fra Hunde
Ejlande, hvorfra meldes alt vel. Al-
le er raske, og fra begyndelsen af
januar til i dag er fanget cirka 200
sæler og een hvidfisk. Slæderne
melder, at der er is overalt.
KaerKiissaKåsa-
guvit
piumajuk
MANTERNA
tauva
tujorminåi-
ssutsimik
misigissa-
Kalisause...
Skal De ha’
Gæster
forlang
MANTERNA
saa
breder
Hyggen
sig...
19