Atuagagdliutit - 22.11.1956, Blaðsíða 2
amiutivut Hanorme akcKåsanait? - Hvad mon vi får for vore skind?
avangnånit
kujatanut
Københavnime atuagaerniarfik
„Grønlunds Forlag" åssiliårKanik ag-
dlagfigssianik mardluinik Kalåtdlit-
nunane Danmarkimilo niorKutigine-
Kartugssanik sarKumersitsisimavoK.
åssiliartarigdlutigdlo KalipautigeKaut.
åssiliartait avånga Kavångalo pissii-
put Nup pisoKaunerssåta ukiuncra-
ne åssinga sordlo ilagåt.
ininisler Kjærbøl finansudvalgimik
atautslmeKatigingningncrinine nalu-
naersimavoK Kalåtdlit-nunåta inger-
dlatitaunera KanoK akikinerussumik
ingcrdlåncKarsinauncrsoK misigssor-
tlniardlugo misigssuissugssanik piler-
sitsisimavdlune. tamatuma saniatigut
ingmikut atautsimititalianik avdlanik
Kjærbøl pilersitsiniagssamårdlunc
nalunaerpoK sipårnigssaK pivdlugo
årivigssussiniartugssanik.
nov. 15-iåne ukiut inardluk Kangiu-
put SAS Kangerdlugssuåkortumik
tingmissarfeKalermat Københavnimi-
ngånlt Los Angelesirnut. ukiut tåukua
inardluk ingerdlaneråne ilaussut
20,000-ingajait angatdlåncKarsimåput.
Nordpole Karssutdlugo Tokiomut
tingmissarfigtågssaK februarime ang-
marneKartugssauvoK,
piniartut napertuivdluartumik pineKarpat?
agdl. Helge Knudsen, Upernavik
1951-imit „Kavdlunåtsiåtut" måni-
lernivnit aperKUt matuma Kulåne tai-
neKartoK akulikitsunik ernarsautigi-
ssåinarsimavara. uvagut tungåinari-
ngisavtinit avativtinitaoK aperKUt ta-
nuina sariiumiuneKartafpoK, akineKå-
ngitsorsinaussarpoK a'ngnikitsuinar-
migdlunit piniartut pineKarnerånik
iluarsineKarsinaussardlune. ukiune
måkunanc aulisarnerltaarmik soicuti-
gingnilerneråisagåine kiikuncruvat-
dlårnaviångilaK. aulisarnerup kitåta
KerKane kujatånilo piorsagauniarnera
pasivdluarpara isumanatauvdlungalo,
sormc piniarfigigsune piniarneK ata-
tinarniarncKarniångila? piniartut nu-
ngutinåsavdlugit taortigssaKarpugut?
uvanga isumaKarpunga nåmik, pi-
ngårtumik kangerdlungne aulisarne-
rup atåinarsinaunera ersserKigsumik
OKautigineKarsinautinago mianersso-
Kalutigdlo avatåne aulisarnermik aut-
dlartitsiniarussårtitdlugit.
piniartut misukutaussutut misigisi-
malernerånik tusartagkavut akuliki-
patdlartul nåmalcKaut, sulissutigissa-
riaKarput - tauvale, sumilunit tamå-
na pivdlugo agdlagsimassunik taku-
ssagssaKångilaK. oKåtåsavara aperau-
tit Kavsigsiinguit sarKumiutdlugit,
isumaga maligdlugo piniartut tamar-
mik, Cmånap Upernaviuvdlunit kom-
muneane najugaKarunik, Tunuiniku-
nik, Thulemlkunik avdlamilunit na-
juganaraluarunik, kimitdlunit, niu-
vernerme direktøritåmit, styrelsesrå-
demit minister Kjærbølimitdlunlt
akerKugaluaKissait.
1) puissit amisa aké: puissit amisa
akisa Kagfangnerat måne erKåmiuvti-
nilo KutsatigineKaKaoK, Kularnångi-
lardlo sule puissit amisa pitsaunerpåt
akisa Kutdlarnerunigssåt tamarmik
kigsautigisinaugåt. niuvernerup må-
nåkut akinilc iluarsartussinermine
niornutigssat ajunårutåunginigssåt
nautsorssutigalugo akigssat aulaja-
ngersartarpai — imåingilalunit taima
iluarsartussineK piniarnerme pigssar-
sianut tungassunerussoK? radiokut
tusåsinaussavta ilagisimavåt ukiune
kingugdliunerussune årninik akitsor-
tenissinikut tuniniainerme KanoK
pigssarsiat amerdlatigissarsimassut,
sulilo puissit amisa aké Kutdlariar-
tordlutik. 1954 akitsorterussivdlune
tuniniainerme akisa avguaKatigigsi-
nerine amen atauseK 58 kronet mig-
ssiliordlugit akeKarsimavoK. 1955-
ime akia 10 kronet migssiliordlugit
KagfariartineKarpoK, upernakut ing-
mikut itumik tuniniainerme akit su-
le Kagfasingnerugunarput, atuarsima-
varame natsiup amiata atautsip 185
kroner angussarsimagai.
upcrnaK akitsorterussivdlune tuni-
niaineK akit Kutdlariarnerånik ma-
lungnauteKångivigpoK. amit akitsor-
terutdlugit tagpavane tuniniartagkat
manganit 10- 14 kronet migssåine
akilerdlugit pisiaussarunarput, niu-
vernerdlo suliarinerinut avdlatutdlu-
nit akitsorsautaussunik akiliuteKar-
patdlårneK ajunguatsiarpon. amit niu-
vertorutsinut tunineKartarput, uni-
ngatineKartarput, portorneKartarput,
avalagtincKartarput, pfiiarneKartar-
put, ingmikortiterncKarlarput akit-
sorterisitsivdlunilo tuniniaivigssamut
inigssineKartardlutik. tamana perKU-
tauvdluarsinauvoK akitsorsautit ag-
dliartornerinut, amit pitsaunerpår-
tait 20 kroneKåsagunik akiat uvdluv-
tinut nalerKutingitdluinarpoK. ilisi-
marrajugpåka akinik åpartoriatårnig-
ssamut sitdlimasissarfingme periaut-
sit KanoK ingerdlaneKartartut (suna
pivdlugo nangmingnérdlutik inutig-
ssarsiortunut tamåko ilisimatineKar-
neic ajorpat?), kisidne måna tikitdlu-
go tamatuma iluanårutigissartagaisa
ilarujugssua åminik akitsorterussiv-
dlune tuniniainikut iluanårutitigut
pincKartanginerdlune??? aningau-
ssautcKarfigdlo tåuna taima isserluii-
ngitsigissumik aulisarnerinarmut pi-
gitiniarncKarsin aunerdlune?
niuvernerme styrelsesrådip suju-
ligtaissuata Ebbe Groesip atuagagssia-
me „GRØNLAND“ime nr. 4-me agdla-
garisimasså soKutigeKalugo aluarsi-
mavara, KuperneK 141-me taima på-
singnigsoringningnera ugpernarsar-
dluarpara, agdlagsimangmat piniar-
tut nautsorssutigissarianaråt taima
toricorterinerme ilaugamik, utarKi-
ssariaKardlutigdle torKortigkat auli-
sarnermut sitdlimataugatdlartaria-
Karmata. ilumut taimåisinauva? pi-
niartut „kingulerutut" aulisartut n.i-
patitauniarnerånut ikiutariaKarpat?
atagule, erssarigdluinarpoK amit aki-
sa akikeKissut kommunine avdlanik
niuvernermit akisunerussungordlugit
tunitsivigssalingne niuvernermut tu-
nissaKartångincK sunersimangmå-
ssuk. amerpålugssuit pitsauvdluinar-
lut niuverneK avarKutdlugo tuniorar-
neKartarput, tåssa åmitigut tåukunu-
na iluanårutigisinaussatik iluanåruti-
gissarsinaujumavdlugit. såkor tu mi k
oKautigalugo — orssuerniartarnermi-
le amérniaftarnermilo migssingersu-
tit migssingersutigalugit —• isuma-
Karpunga kommunene aulisarfiussu-
ne puissit amisa Kulerarterutait kisi-
mik niuvernermut tunineKartartut.
tamåna ugpernarsarneKarslnauvoK
niuvernerup 1953-ime nalUnacrssutai
najorKutaralugit, (Meddelelser om
Grønland nr. 8 1954, Klip. 34-mit 30-
mut). tamatumunga ilånguneKarsi-
nauvoK kalåtdlit atissatoKåinik tåmal-
sailiuiniarneK, takissut imalunit Kar-
11 li t amit il. il., silatusåriaraluarncrit
taimåitut KanganisaoKaut, åssersutigi-
sinauvavut tugtut aminik akikitsunik
nioriuiteKarnerugaluit - sormc ulu-
tanik? — maminga péruminåsaga-
luaKaoK.
aperKutaulerportaoK isumaitsulior-
neriinginersoK niuvernerup åmit pit-
saunerssait avalagternårnagit, nauk
taimailiornermigut akisunårneruv-
dlugit tunisinaugaluardlugit,tuniniar-
Kigtarmagit. amen nr. 2 naulitaunine
avdlatutdlunit putussausimanine piv-
dlugit nr. 2-ngortitausiinassoK, ati-
ssagssångordlugo ilivsertorneK ajor-
narnaviångivigpoK, isumaKångilanga-
lo åmit nr. 2-ngortitausimassut åpa-
singnerussunigdlunit normuligausi-
inassut akisa KagfagtineKarnigssanik.
nauk åmit aké ingmingnut akilersi-
naunigssåt nautsorssutigalugo aulaja-
(kuj). 7-me nanyisaon).
uvdlune kingugdlerne Ausiangne
agsut silakulugsimavoK. anorcrssuit
nivtailaligssuvdlutik taorserautina-
vigsimåput. sujorname ukiunera ta-
måkerdlugo aputåningarnit mana a-
pinerorérpoK. Fylla arferup neKånik
30 tonsimik usivdlune TovKussamit
tikiusimavoK. ausiangmiut nutårtu-
gagssaileKilersut KujanåtdlageKåt.
„Auvck" tikågugdlingniarungnaerdlli-
ne rejernialermatdle pisiniarfik sang-
missaunerulersimavoK. pisiniarfik
Kivdlertussarmiunik ukiumåna tuni-
ssaKarsimaKaoK, Kanganitdle niorivu-
tigssarigsårncrusimaKaut. igdloKarfit
avdlat pisiniårfingne amigautiming-
nik målåruteKartaraluartut ausiang-
miut målåruteKarnigssamut pissutig-
ssaKarsimångitdlat.
*
filmit Kalåtdlit-nunane misigssor-
neKartalcrnigssåt ilåtigut igdloKarfit
avisine erKartorneKartarsimavoK. ])i-
ngårtumik filmit ilaisa mérnanut
inerterKutaussalernigssåt tåinarine-
KartarsimavoK. kulturrådip tugdlia-
nik atautsiminigssåne novemberip
ingerdlanerane pissugssamc aperKUt
oKaluserineivåsaoiv, sulissutiginiarne-
uåsaordlo igdloKarfingne filmsudval-
giussut sapingisamik filmit sussusiå-
nik ilisimatineKartarnigssåt.
★
kigsautigissanik autdlakåtitsissar-
ncrne nipilerssorneKartartut avdlå-
ngorarnerulålcrKugaluardlugit Kalåt-
dlit-nunåta radioata nutautime ilait
300-1 ingmikut duplikérerdlugit ag-
dlagtortisimavai. agdlagtorsimavfiat
uvdlune måkunanc kulturudvalginut
tamanut nagsiussorneKarpoK, radio-
Karfingne tamane igdloKarfingnilo
inungnut sarKumissune avdlane kisa-
lo niuvertoruseKarfit pisiniarfine
sarKumitineKartugssångordlugo. nuti t
tåuko 1-imingånit 300-mut normuler-
sugåuput. kikut agdlagkatigut tele-
gramikutdlunit inuvdluarKiissuteKar-
niartut normut ardlåt nalunaiginar-
sinauvåt. normo nutip arKata kingor-
nagut agdlagsimassoiv nutip sumissu-
siata normorå, kigsauteKartumitdlo
agdlangneKartugssåungilaK. agdlag-
torsimavfik kingorna angnertusine-
KarumårpoK ilåtigut kalåtdlit erinar-
ssutaisa nipilerssugaisalo nalunaer-
ssornerinik.
2