Atuagagdliutit - 15.01.1959, Qupperneq 7
pingårtmerussariaKartOK tassa inuit
erKigsisimanigssåt pivdluarnigssåtdlo
landshøvdingip ukiortåme cwausé Kalåtdlit-nunåta radioatigut
kingumut ukiumut nutåmut ikårså-
lerpugut, pissarnivtitutdlo 1958-ime
pisimassut iliniarfigisimassavut tai-
ssariaKarnerusorissåka 1959-imilo pi-
ssugssatut ilimagisinaujumågkavut er-
Kartornialerpåka imaKa måssa tusar-
nårtut Kasutinardlugitdlo radio piv-
figssaiéinåsagaluardlugo.
Kalåtdlit-nunåne tamarme tusar-
nårtut — sujornatigut ukiortåme o-
Kauserissartagkavnik Katsussisimav-
dlutik radiomingnik Kamitsisimångit-
sut — pisångatigigunarpåt tusåsav-
dlugo nutånik sujomagut OKausererér-
simångisavnik oKausigssaKarnersu-
nga.
piårtumik taigatdlardlara pernar-
dlunga 1958-ime pisimassut tamanit
ilisimaneKarérsut taigorniångivkika.
tassa sujumut årKigssussiniameK, i-
nussutigssarsiornerme pisusiussunik
pitsång'orsainerme atugagssatut koru-
nit 70 milliunit akuerssissutigineKarsi-
massut, samarbejdsudvalge, umiarssu-
artåK, sinerssortautigssardlo sule ami-
gautigissarput, inussutigssarsiomerme
angusimassat pitsaussut, landslægip a-
junårtunut tungassun'ik nautsorssutai,
atuartut igdlugssåt, radiortåK radio-
kutdlunit atuartitsissarneK åssigissait-
dlo erKartorniångilåka. agdlåme Kéu-
marsainerme suliniameK, katerssor-
tarfit åmalo landsrådimut kommunal-
bestyrelsenutdlo KinersinigssaK mi-
ningniarpåka.
ånåussiniartarnermik åndgssussi-
ssariaKaraluarneK amigautigissarput
ingmikortutut erKartorneKarsinauga-
luarpoK.
åma taimailiorusugkaluardlunga Tu-
nup, Kitåta Avangnåtalo ataKatiging-
nerat erKartunginarpara.
Kalåtdlit-nunåne atorfigdlit ming-
nerit angneritdlo kisalo sulissartut a-
kigssarsiaisa aulajangersagaunerisa i-
nernigssåt pisångatigineKaKissoK åma
Kånginaratdlarpara.
malingnaisinauneic
taimatutaoK imigagssamut tungassut
oKaluseriniångilåka — ila imaKale! ta-
måkua autdlamiutigiguvkit pitsaune-
rusånginerdlune?
imåingilaK aperKumut tamatumunga
Kalåtdlit-nunåne OKatdlisaoKissumut
nutånik ilångutagssaKartunga, isuma-
Kartungaliuna imigagssamut tungassut
avdlamik .tungaveKartumik issigine-
KartariaKalersut, åmame Kalåtdlit-
nunåne angussausimassut ineriartor-
neruvdlo tungåtigut pingåruteKarner-
paussut aperKUt tamåna avKusårdlugo
tikitagssaungmata.
autdlarKåumut ersserKigsardlara ti-
mitagssatut suliausimassut tamatumu-
nalo anguneKarsimassut — erKartor-
niarnagit taisimassåka — Kalåtdlit-
nunåne inuit inunerånut sinigssåinau-
ssutdlusoK, åmalo imigagssap atugar-
dliortitsinera inusugtunutdlo tunga-
ssutigut erKasutigssaussut, ajornar-
torsiutitdlo avdlat akiomiagarissavut
isumaga maligdlugo pissuteKartut må-
na tikitdlugo suliausimassut inuit su-
ngiussisimånginerénik.
pingåruteKamerussariaKartume tå-
ssåuput inuit, inunerat atugagssaitdlo,
inuit erKigsisimanigssåt, tondsimårsi-
naunigssåt pivdluarnigssåtdlo.
Kalåtdlit-nunåne pissutut sukatigi-
ssumik pingitsugagssaugunångitsu-
migdlo ineriartorneKartitdlugo erKar-
sautigssaulerpoK nuname Kagdlikut
suliaussut inuitdlo atausiåkåt maling-
naisinaunerat pisimassutdlo tungavi-
galugit inussautsimingnik avdlångute-
Kartitsisinaunerat ingmingnut naler-
Kunersut.
matuma sujornatigut ardlaleriaKa-
lunga taåna erKartortarsimavara, isu-
magalo maligdlugo tamåna pingårtine-
Kaleriartordlunilo erKarsautigineKar-
nerujartunguatiarpoK — måssa inuit
akornåne månamut oKatdlisaineru-
ssartut tåssaugaluartut aperKutit tå-
kuitsugagssåunginerussut, sordlo inu-
sugtut ajomartorsiutigissait imigag-
ssardlo.
imigagssaK ingassåuneKavingilaK
måne tamatuma KanoK anigorniar-
neKarsinaunigssånik isumavnik sarKu-
miussiniångilanga, isumanarpungale
isumaKatiglssutigisinaugigput tama-
tuma ajomartorsiortitsinera Kalåt-
dlit-nunåne susupaginagagssåungit-
sok. pissusigssamisortutut issigåra a-
perKut tamåna anigorniardlugo suli-
niartoKarmat. Kularutigingilara 1959-
me pissusiussut ardlaligtigut avdlå-
ngorsaivigineKarumårtut, nangminer-
dle isumavtut tailara måna pissusiu-
ssut ikiorférutdluinartutut issigingi-
kivka. Kularåra inuit ilaisa kigdligsså
isumagiungnaerdlugo imertarnerat i-
nu'iaKatigingnik aseruisinaussutut issi-
gissagssaunersoK.
taimåikaluartoK taima imerpatdlår-
toKartarnera, ikigtuinaunerat amer-
dlavatdlårneratdlunit erKarsautigina-
go, kigdleKångitsumik imigagssarsisi-
naunerinarmut kingunerisoringilara,
inuiaKatigingnile pissusiussut ineriar-
tornerup nagsatarissainut ajomartor-
siutigssartaldngnut kingunerusoralu-
gutaoK, tåssa sutut måna Kalåtdlit-
nunåne taima ineriartorneKartitdlugo
ilimagerérsimassariaKartutut issiga-
lugo.
taimale oKarama isumaKéngilanga
ilatstnardluinardluta issigingnåginåsa-
ssugut, åmalume Kularutigssaungitsu-
mik KanoK iliorniarumårpugut. erKai-
massariaKarpordle erKarsartariaKå-
ngitsoK ajornartorsiut tamåna avdla-
nut atéssuteKarane ånilångatigissa-
riaKartorujugssussoK.
avdlångornerup kingunere
tamatumale akerdlianik silatusår-
nerorKajatpoK ajornartorsiutit tama-
tuma tunulerissai susupaginavérså-
råine.
naitsumik OKautigalugo: isumaKar-
punga inusugtune ajornartorsiutau-
ssut — imigagssamutdlume tungassut
ilumut nunane avdlane pissusiussunik
akimuivdluinartunik atomerdluine-
Karsimagpat — timip pisigut ineriar-
tornerup inungne akiligssaKartineKå-
ngin^rata nagsatarigai, taimåitumigdlo
avdlanit pingårnerutitdlugo erKarsau-
tigissariaKartOK inuit pissutsinut av-
dlanut ikårsålerfingmingne sut ajor-
nartorsiutiginerait tamåkualo KanoK
akiorniartariaKamersut. tamatumuna-
me oKimaeKatigigdluarneK angune-
icarsinåusagaluarmat.
isumaga maligdlugo pingårtuvoK i-
nungnit atausiåkånit påsineKarsinau-
gune sutdlunit tamarmik tungaisigut
miserratigissagssåungitsumik avdlå-
ngornerussut inuit misigissusiånik,
pissusilersornerånik, oKalugtaus'iånik
periausiénigdlo avdlångortitsingitso-
rungnångitsut.
KularutigssåungilaK pisimassut nu-
tåt inuit akornåne sarfamigdlusoK pi-
lersitsisimassut oKaloKatigingnertigut,
Kåumarsainikut, oKatdlinertigut av-
dlatigutdlo navsuiameKartariaKartu-
mik, tamatumuname aitsåt inoKati-
gingne ilaussut atausiåkåt misigiler-
dlugulo påsilersinauvåt suna sianigi-
ssariaKardlugulo sut ilungersutigissa-
riaKaritik tåssame tamåko avKutiga-
lugit påsissaKarnerusinåuput sut Ka-
låtdlit nunåne pivdlutigdlo tamåkua
inungnut atausiåkånut KanoK suniu-
teKarsinaussut.
ratigut ilaKutaringne pissusitorKat uv-
dlutdlo ingerdlaneråne åssigiginarmik
piuartartusimassut avdlangortitauv-
dlutigdlunit atorungnaersitausimåput
sulile måna tikitdlugo taortigssarsine-
Karsimanatik. tamatuma inoKatigit a-
kornåne nalornilerneK erKigsisima-
jungnaernerdlo nagsatarissarpå.
aningaussat nagsatarissait
taima avdlångutaussut imaKa ani-
ngaussat atordlugit inuniaiernerup
nagsatarisinauvai, tåssame Kavsitigut
inuiangne kalåliussune pingåruteKa-
lersimagame.
aningaussat atordlugit inunialerneK
inuiangne ineriartulinartunile Kångi-
nagagssaujungnaertarpoK, aningau-
ssatdlo måna Kalåtdlit-nunåne uvdlu-
inarne inunerme pigssaKarniarnermut
tungaviussutut pingitsugagssåungitsu-
tut issigissariaKalerérunarput. taimale
aningaussat atordlugit inuniamerup
nagsatainut pitsåunginerussunut inuit
aitsåt akiligssaKartitsilersarput pivfig-
ssap sivisungåtsiartup Kångiunerati-
gut.
aningaussat atugaulernerata niorKU-
tigssat angnertunerussumik ajornaute-
Kånginarussumigdlo niorKutaulersi-
naunerat nagsatarissarpå; tamatumale
saniatigut misigissutsit nutåt sujorna-
tigut pigineicarsimångikaluartut, tåssa
niorKutigssanik amigauteKardlunilo
maKaissingnilerneK, pilersitarpai.
aningaussat atugaulernerata ajoma-
KuteKånginerussumik akiligagssarsi-
sinaulerneK nagsatarissarpå, sordlume
taorsigagssarsivdlune pitsaunerussu-
nik angnerussunigdlo igdluliorneK, a-
kisunik inutigssarsiornerme atugag-
ssanik såkugssarsisinaulemeK pujor-
tulérartårsinaulernerdlunit nagsatari-
ssaramigit; tamatumale saniatigut pi-
ssugssåussutsip OKimåinerussutut dli—
nera åmalo pisup pitsuvdlo éssigingi-
ssutåta erssaringnerulera nagsatari-
ssarpai.
atorfit kalåtdlitdlo
pissusiussut årKigssussivfigissaria-
Kartutut taissariaKartut Slagait ajor-
nartorsiutit akigssautinut tungassut.
tamåkua tunuleKutigissaisa navsuiar-
neKarneratigut inoKatigit tatiging-
ningnerulerdlutigdlo inuit tamåker-
dlutik årKigssussiniamigssame peKa-
taorusulernerat kisalo inoKatigit ineri-
artornermut nalentiutdlugo erKigsisi-
maKatigingnerat anguneKarsinåusar-
KOKaOK.
ilångutdlugo erKarsautigissariaKar-
soråråtaoK ukiune måkunane sulini-
amerup inoKatigingnut atåssuteKår-
— sukåssusialume miningnago — ta-
tup angnertussusia Kanordlo itunera
matumungalo ilångutdlugo ajornar-
torsiutit inoKatigingne nutaussune ka-
låtdlit atorfingnik sugaluartunigdlu-
nit tigusisinaulernigssånik kigsauti-
gissap pilersisimassai.
inuit tamarmik ilisimåsavåt kigsau-
tigivigkigput kalåtdlit sujunigssame
nålagkersuinerme inutigssarsiornermi-
lume inuinarnit ingerdlåneKartume a-
torfingnik angnerussunik tigussisinau-
lernigssåt, taimåikaluartordle pissari-
aKarane pissusigssamisusångilaK Kav-
dlunåt atorfigssaerutineKardluinamig-
ssåt.
åmale tamatuma tungåtigut pissu-
sigssamisortumik ingerdlatsineKarta-
riaKarpoK, ajorKajaKaorme nåpertu-
ivdluarsoringninardlune inuit taima
pissortatut sulinigssamut piginåussu-
seKaratigdlo iliniarsimassaKångikaluit
OKartugsséussutsimik angisumik tuni-
neKartåsagpata, piukungnauteKartut
migssingiussuneKartamerat tamatu-
mane tungavigissariaKartarumårpoK.
angisumik nangmagkersorneKar-
neK
inuiaKatigingnut ilaussut tamarmik
nangmagkersorneKartorujugssuput, i-
maKame Kavsitigut OKimåipatdl&nik
nangmagkerneKartardlutik. inungnik
suliagssanut akuliutoKartarumårpoK
ingmingnut piarérsardluarsimasoralu-
tigdlo piukunauteKardluarsorissunik,
sunauvfale malingnerKalåginavigsi-
naussunik.
tamåna 'iluaKutausinaussutut issigi-
ngilara.
taima suliagssamik nåmagsingnig-
dluarsinåunginermik misiginerup inuit
pissutigssaKångitsumik ingmingnut
avdlanit atorfigssaKånginerussutut
misigilernerat kingunerissarpå. tamå-
na inungnut tåukununga ajoKutaugi-
narane ingminut nikingavatdlålerne-
rup avåmut erssiiutai inoKatigingnut
ajoKutigssaussumik kinguneKarsinåu-
put.
Kalåtdlit-nunåt nunat avdlat nu-
navdlunit ingmikortue avdlat åssiga-
lugit suleKatigingnikut ingerdlatinia-
gagssauvoK; nutårtaKaKaordle ineri-
artomeralo sukaKalune.
iluaKutaunaviångilaK nunap inue
pingitsailineKåsagunik tamanik nåku-
tigdlisiniardlugit, imalunit nunap inue
pingitsailineKardlutigdlunit ingming-
nut pingitsailisagunik ingmingnut su-
nik tamanik isumagingnigtugssångor-
titdlutik, åma ajorKajaKaoK nunap i-
nue isumanerdluteKalisagunik ardla-
ligtigut avdlanit inorssarnerunertik
pissutigalugo, tamåname pissariaKå-
ngilaK nangminerdle isumagingniler-
sinaunigssaK anguniardlugo iliniagkat
issigingningnerdlo ingerdlatitagssap
KanoK Issusianut nalerKutungorsar-
KårtariaKardlutik.
inuit tamai-mik påsissariaKardlui-
narpåt angnertumik UmiagaKarneK
sungiussiniarnerdlo pissarianardlui -
nartussut imungangåtdlugssuardlo
autdlutariaKardlutik.
pingårtuvdlunilo pissariaKartuvoic
kalåtdlit peKataunerulernigssåta a-
nguniarneKarnigssåne kikutdlunit ta-
marmik suleKataunigssåt åmale påsi-
ssariaKarpoK iliniagaKarssutsip agdli-
artornera tamatuma angnertusiartor-
neranut tungaviussariaKartoK; taima-
tutaoK kikutdlunit tamarmik suliag-
ssanik åsSigingitsunik inugtagssarsiu-
inerme peKataussariaKarput, aitsåtdle
inersussissariaKardlutik isumaKarunik
inuk tåuna suliagssamut tamatumu-
nga inerisimåssutsimigutaoK piuku-
nauteKalersimassoK, taimatutaoK inuk
suliagssanik aulajangersimassumik
suliaKarusugkaluardlune pikorigssut-
simik nåmagtumik pigingningitsOK ta-
matumuna ingminut avdlanit atorfig-
ssaKénginerussutut misigilerane ator-
figerusutaraluaminik taima'ititsinarsi-
naussariaKarpoK.
kalåtdline inuiaitatigingne suliaKa-
rusugtut tamarmik atorfigssalerujug-
ssuput.
navsuiautit årKigssussineritdlo
tamatumunga tungassutigut avdla-
tigutdlo tamåkerdlta nalerKutungor-
såinglkuvta pakatsisineK isumaKatigi-
nginerdlo pilersisavavut — imaKalo
tamåkua imerpatdlålernermik avdla-
migdlunit ajortumik kinguneKarKigsi-
nåuput.
suleKatigingnialernermile akornu-
tausinaussut månåkut atutut navsui-
arsinauvdlugitd'lo årKigssusinauguvti-
gik åmalo inuit atausiåkåt uvdluinar-
ne inunerat sulineratdlo Kagdlikut ine-
riartornermut nalerKutungorsarsinau-
ssuguvtigik isumaga maligdlugo inui-
aKatigingne ajornartorsiutaussut i-
nungnut tunganerussut ilarpagssue
angnertungåtsiartumik pitsånguat-
dlagterérsimåsagaluarpavut.
erKarsautigissariaKartutdle ajornar
torsiutaussutdlo årKigssussiv'igisinåu
saguvtigik taukua sunersut ilisimassa
riaKarparput.
tåssa måna angusimassarput taimåi-
tumigdlo isumaga maligdlugo ukiume
aggersume suliarineKartariaKagkavta
pingårnerpåt ilåt.
(nup. 23-me nangisaoK)
7