Atuagagdliutit - 07.01.1966, Síða 21
kavfiliagssaK icalagpat Kalåtdlit-
nunåt puiorneKarisaoK-åsit
Kalåtdlit-nunanit pissunik fjernsynikut autdlakåtitame Dan-
markime aulagsagtitsinerujugssuånut årnigssuissup Chr. Kry-
gerip tåssa sukangassumik OKauserissai — kisiåne Kavserpag-
ssuarne OKatdlineK Kagdlikut aulagsagsimårnerinaunane itine-
russumut tungavoK
sapåtip akunerine Kångiutune Dan-
markime fjernsynikut issigingnårtine-
Karsimåput autdlakåtitagssiat Kalåt-
dlit-nunanit pissut. autdlakåtitagssiat
pigssarsiarineKarsimåput aussaK Ka-
låtdlit-nunåta kitåta sineniåne Chr.
Krygerip angalanerane, Chr. Kryger-
ilo suliane pivdlugo agsut nersome-
KarsimavoK — åma folketingime. aut-
dlakåtitagssiame takutineKartut tå-
ssauneruput Kalåtdlit-nunåne inuia-
Katigit pitsåungitsortait, tamåkulo
Danmarkime agsut aulagsagsimårtit-
sisimåput.
„profetitut ajoKersuiartortitatutdlu-
nft påsineKarnigssara kigsautigingila-
ra,“ Chr. Kryger taima OKarpoK nå-
lagkersuissut avisiånut „Aktuelt“imut.
„kisiåne Kalåtdlit-nunåne ardlåinåi-
nutdlunit tungåssuteKångitsunik aut-
dlakåtitagssiorneK ajornarpoK suner-
neKarsinåungitdluinartumik isumaicå-
ngikåine. suliagssaringilara påsissag-
ssanik linerigkanik sarKumiussisavdlu-
nga, kisiåne 'autdlakåtitagssiat tamar-
mik ilusilersugaussarput inungmit
autdlakåtitagssamik xinersissumit a-
perKuteKartumitdlo. taimåingigpat a-
jortoKarsimåsaoK. — såkortumik ilior-
simanera pivdlugo agssuarineiearsi-
mångilanga. påsivdluarsinauvaralo
Kalåtdlit-nunånut ministerip pissutsdt
piviussut soKUtiginerusunangmagit o-
Kalugtuarissanit tusarnersågkaningar-
nit.“
„pissutsit
narrujumissutigisimavigit?“
„ilåtigut, ilumume. Kalåtdlit-nunå-
ta avdlangortitemigsså suliagssaussoK
oKitsungitsoK påsivdluarsimavara, i-
sumaKarpungale narrujuminartussoK
erKortumik periauseKarneK patsiisigi-
nardlugo inuit peridngnigssåt navia-
nartorsiortitåusagpat, sordlo Ausiang-
ne eiiKaissarnikut pissutsine taimåi-
itOK
påsinertaoK saperdluinarpara ikiui-
ssarnermut tungassut tamai*dlulnar-
mik landskassip aningaussautainik a-
kilerneKartarmata. arråme landskasse
— imigagssat kimigtut tupatdlo akit-
sutåinit aningaussarsissartoK ukiu-
me 1965-ime 19—20 milL kruninik a-
tortitagssamauteKarpoK, åmalo akiler-
tugssauvdlugit igdloKarfingne avKu-
sernit, umiarssualiviliat mingnerussut
il. il. ajorpatdlåKaoKi tamatuma ki-
ngunere malungnarnerpåuput nuna-
Karfingne soKånginerussune, tamåne
inuit kågtut takuvåka.. “
Louils Bobé:
Hans Egede
Grønlandilo
kalåtdlit apostelivta Hans Egedep
inungorneranit toKuneranut oicalug-
tuarineKarnera danskimit inungnik
ilaKutaringnigdlo utanga inusimassu-
nik tusåmaneKartunik nunavtinutdlo
tungassunik agdlautigingnigtartumit
Louis Bobémit atuagkiarineKarnerata
kalåtdlisungortineKarnera niuvertar-
fingne pisiagssaulerpoK. atuagaK ili-
niartitsissumit Lars Møller Lundimit
nugterneKarsimassoK Kalåtdlit-nunå-
ne naKiterisitsissarfiup ukiume Kå-
ngiutume sarKumersitarpåluisa ilagåt.
Hans Egedemut nunavtinilo suline-
ranut påsissutigssat atautsimut kater-
ssorsimassut agdlangneKåsangmata
atuagkiortuata „Danmarkime Norge-
milo agdlagautitoncat ukiorpagssuit
sangmerérsimavdlugit sisamariardlu-
nilo Egedep nunaKarfigisimassai a-
ngatdlavingnårisimassailo misigssor-
dluarumavdlugit Kalåtdlit-nunånitar-
nermigut nuna inuilo ilisarivdluarér-
simavdlugit" atuagaK suliarisimavå.
Hans Egedep malartitagssaorpiå-
ngitsup anguniagkaminigdlo aulaja-
ngiussivdluinartartup inunermine a-
tugarigsårsimångissusia nuliaminitdlo
tapersersordluinarneKarnera „Hans
Egede Grønlandilo" atuardlugit påsi-
ssagssat ilagåt. Norgep avangnåne ja-
nuarip uvdluisa naggatåne 1686-ime
inungorneranit inusugtuararssuvdlune
palasingornera, nunavtinut autdlar-
niarnermine ajornartorsiorujugssua-
raluardlune nikatdlujuinera, nunavti-
sualugtumik åma Kagdlinåkut
åi-KigssuissoK Chr. Krygerip sapåtip
akunerine ikigtuinarne angussarå a-
visit ukiorpagssuarne anguniarssari-
simagaluardlugo sapersimassåt: dan-
skeK inuinaK påsissutigssarsisisav-
dlugo Danmarkip ilå Atlanterhavip
igdluatungåningmat, tåssaningmatdlo
suliagssarujugssuaK. avisit ardlagdlit
ajuatdlakulugdlutik oKautigisimavåt
nangmingneK ilungersuagaluarsima-
nitik kingunøKångipatdlårsimangmata
fjernsynip ilungersuaneranut naler-
Kiutdlugit, tamatumungale peKatigi-
titdlugo ersserKigsarneKarpoK dnug-
pagssuit sunigaunigssånut periusigssa-
rujugssuaKarmat, tåssa inuit eKérså-
■savdlugit ajornartorsiutit inuit nang-
mingneK igdluinut erKutdlugit tåuku-
nungalo tungåssuteKartutut misigitit-
dlugit. isumaKatigingneKarpoK fjern-
synip atorneKarneratigut periusigssat
angnertut — navianartutdlo — Ka-
låtdlit-nunånik autdlakåtitagssiorni-
kut pitsaunerpåmik atorneKarsima-
ssut.
aulagsagsimårneK angnertusimaKaoK
— ilåtigutdlo Kagdlinarsiordlune. „å-
ssilissane nagdlingnartut takuvdlugit-
dlo nåkigiumertarpavut, tåssugungu-
ardle puiorérsimassaråvut kavfiliu-
gagssavta imå Kalangmat.." tåssalo
Chr. Krygerip aulagsagsimårnemut
nangmineK pikunartumik OKauseri-
ssai.
Kalåtdlit-nunat sujugdliuniardle,
nunat avdlat sujuarsagagssat
kingugdliujumarput
OKauserissat erKarsautigssissutit
mardluk aulagsagsimårnerme takug-
ssaujuarput avisit -agdlautigissaisa pi-
ngårnerssåine atuantartutdlo agdla-
gåine erssersineKartartut: „uvagut
nangmineK nåmagsiniagagssavut su-
jugdliuniartigik", åma Bjørnstjerne
Bjørnsonip taigdliåniit issuagkat „nu-
naga igdlersorumavara", tåssanilo o-
Kauserissat uko: „pisinaussatit atukit
nåmagsiniagagssanut Kaningnernut".
tamåko taigdliutdlugit inuinait ilar-
parujugssuisa danskit nunanut suju-
arsagagssanut ikiunerat akerdliuvfigi-
lersimavåt, Kalåtdlit-nunåt sujugdliu-
tariaKarpoK, taima OKautigineKarpoK.
tamatumungalo peKatigititdlugo pri-
vatimik ikiuiniarnigssat Kavsérpag-
ssuit tungånit norKåissutigineKalerput.
nilerame sulinerujugssua nuånersui-
nåungitsunigdlo atugaKartarnera kisa-
lo nunavtinit avalagkame nunavtine
ajoKersuinermik sudlissinerminik na-
ngitsinera naggatågutdlo Stubbekø-
bingime nuliaridutine ilagalugo pa-
ningmine angajugdlerme ernigssami-
nik uvinigsimassume utorKalitsernera
atuarneKarsinåuput. Hans Egede to-
kuvok novemberip tatdlimåne 1758
Stubbekøbingimilo ilissauvdlune,
nangminerdle kigsauteKarnera malig-
dlugo nuliame sujugdliup ilerfata sa-
niane KasuersårfigssaKarumavdlune
igdlerfia KøbenhavniliåuneKarsima-
vok decemberip 21-åne, nuliata to-
Kuvfia erKordlugo, nipaitsumigdlo Ni-
kolai Kirkegaardime ilivemeKardlune.
ilerfata Kåtigut såtorssuarmik uja-
ragtalerneicarsimavoK, ujaragtardle
ernernit mardlungnit taimanikut Kø-
benhavnimitunit ukiune 20-ne nutar-
terneKarsimångeriarmat akitsorteriv-
dlune tuniniaissartunit tunineKarsi-
mavoK. iliveKarfik 1848-me agssang-
neKarmat igdlerfit saunikutdlo tamar-
mik KagdlorneKarput igdlOKarfiuvdlo
avatåne iliveKarfingmut avdlamut
ilerKingneKardlutik. taima eriagingni-
ngitsigisimaneK iluarsiniardlugo Ege-
dikut kingusinåkut erKåissuserneKar-
tarsimåput DanmarkiminåungitsoK a-
måtaordle Kalåtdlit-nunåne," atuag-
kiortup ilåtigut OKautigå.
atuagaK Hans Egedep palasituinaK
ajoKersuiartortitåinartutdlo pinane
ilisimassariaKartunigdle nunap pissu-
sianut, inuinut niuvernikutdlo inger-
dlatseKataunei-anut tungassunik ima-
KartOK åtarKissarssuavta uvavtinit
kalåtdlinit ilisimaneKarnerulernigsså-
nut ikiutauvdluartugssauvoK.
misigissusersiortoK
piviussorpalångitsordlo
avisime nålagkersuinermut tunga-
ssutigut ardlåinåinutdlunit atåssute-
Kångitsume „Information“ime tama-
tumunga tungatitdlugit OKauserissat
nakerissaKångipasingnerpauvdlutig-
dlo piviussorpalåmerpaussut agdlau-
tigissame pingårnerme imåiput:
isuma aulagsagsimårnerup pilersitå
misigissusersiortuvdlunilo piviussor-
palångilaK: nunat sujuarsagagssat i-
laginåsagivut uvagut nangmineK ajor-
nartorsiutivut iluarsineK saperuvtigik
— sordlo Kalåtdlit-nunånit åssilissat
taima takutitsissut. tåukule mardluk
ingmingnut atåssuteKangångitdlat,
una tåisångikåine, tamarmik pissug-
ssautitsingmata.
taimåtaoK misigissusersiorneruvdlu-
nilo piviussorpalugtungilaK OKauseri-
ssat narrujumisimassorpagssuit åni-
lårsimassutdlo nagsatarissåt: privati-
mik ikiuiniarnerit autdlarnertariaKa-
rivut. — sordlume tarnivta nalungi-
ssusia ikiuiniarnermut tungassoK ni-
paitdlisarniartariaKartoK atissagssat
nuerssagkat nagsiuneKarneratigut.
Kalåtdlit-nunåne pissutsinut isuma-
gingningneK mérujussoK atorfigssa-
Kartingilarput, ilungersortumigdle er-
KarsarKigsårneK atorfigssaKartiparput.
ajorssartunik ikiuiniardlune ilioriu-
sigssat isumaliutigivdluagåungitsut
aulagsagsimårnermitdlo pissut ator-
tugssåungitdlat. tåssauginarsinåuput
ilårtuinernut ilårtuinerit, asule matu-
ssiniutåinaussut."
anguniagagssat
ingerdlåneKarpat?
Kalåtdlit-nunåne ineriartornermut
anguniagagssarititavta ingerdlåneKar-
nera perKigsårtumik isumaliutigissa-
riaKarneruvoK. „Information" Kavsé-
riarujugssuardlune mianerssorKussu-
teKartai’simavoK kalåtdlit danskitdlo
akornåne pissutsit akerdlerilernigsså-
nut neriorssutit erKutineKarsinåu-
ngitsut påsinarsigpata. akerdlerile-
riartornerit tåuko Kalåtdlit-nunåne
uvdluinarne inunerup Kåta atåne au-
maulerérsimåput, Kitåtalo sineriåne
igdloKarfit agdliartortitdlugit ming-
nerulernaviångitdlat."
isumanerdlungnartuput
Carl P. Jensenip Knud Hertlingiv-
dlo radiukut OKatdlinerånut — Atua-
gagdliutine avdlame erKartornøKarér-
sumut — tungatitdlugit OKauserissa-
mine „Information" agdlagpoK:
„ineriartorneK ingerdlautsimit kata-
tausimavoK .. OKariartauseK ingmi-
nut akerdlilersorinartoK tåuna ator-
dlugo, taimåitordle erKortumik isu-
maKarunartoK, sordlume ersserKigsu-
mik OKautiginøKartortaoK, Kalåtdlit-
nunånut ministerip Carl P. Jensenip
kalåtdlit folketingimut dlaussortåt
Knud Hertling radiukut oKaloKatigi-
titdlugo OKatdlineK piviussorpalugtu-
mut pisipå. sualugtajårnerusagunå-
ngilardlo oKaråine tamatumunga pe-
Katigititdlugo aperKut una sarKumiu-
neKartoK akigåtaoK: Kalåtdlit-nunåne
kigdlormut lingerdlaneKarpa?
ilåtigut mianerssortumik akissut tå-
ssaussariaKarpoK, åp. tåssame ineriar-
tornerme nalornissornarnerpaussar-
Pok ilungersuanernut tungaviussoK
atungikångat, avdlamigdlo isumaner-
dlungnarnerussoKarane påsigåine ine-
riartorneK nangmineK sujulerssortau-
lersimassoK, autdlarnissut pinatik.
ei-Karsautigivdluagåungitsumik
igdluliortiterneK
ineriartorneK måna tikitdlugo suju-
artusimavoK Kalåtdlit-nunåne ajor-
nartorsiutit igdloKarnermut tungassut
iluarsiniardlugit ilungersuanivtinit,
tamånale måna påsivdluarneHarsima-
vok ajortut ilarparujugssuinut sor-
dlaussoK. tupingnångilaK OKatdliner-
me tamåna iperarneK ajornanga-
jangmat, ajornartortå ministerip per-
Kigsårtumik navsuiaréraluarå, tama-
tumalo pissusiata inernera ilåtigut ig-
dlersorneKaraluartoK atorfigdlit ator-
feKarfitdlo pissortait ministerip pig-
ssarsiarisinaussai ilumorfigalugit, mi-
nisterime igdloKarnermut tungassu-
nut ministeriusimagame ajornartor-
siutit nalungingmagit.
taimåikaluartordle isumarearnarpoK
tåvane ineriartornerup tamatuma tu-
ngassortåne kukusimassoKardluinar-
toK, påsinarsorinardlune inuiaKatigit
erKigsisimassumik agtikutigigsumig-
dlo ineriartornigssånut tungavigssauv-
dluinartup tamatuma pissariaKåssu-
sia pivfigssaugatdlartitdlugo påsiv-
dluarnerearsimångingmat. imåingilaK
sanaortugkat nåviagsiniångingmata,
kisiåne nåmagtumik pitsåussusiling-
nik sanaortorneKarsimångingmat, na-
magtumik pikorissusetcardlune encar-
sardluardlunilo sanaortomeKarsimå-
ngingmat.
kukunerit
Kalåtdlit-nunåne igdluliortiterdlu-
ne ilungersuanerit tunuåne maKaissi-
narnerpåuput aricit danskit igdluliag-
ssanik titartaissartuine takugssauju-
artartut; igdluliat 40 procenté uvdlu-
mikut taorserneKartariaKalersutut på-
sineKarsimassut pilersinøKarsimana-
viångitdlat Kalåtdlit-nunåne klimap
artornartup pissariaKarntai nåpertu-
tumik eraarsautigalugit. tamåko tå-
ssausimåput nålagkersuinermut tu-
ngassutigut kukunerit, sujumut ta-
koidluismaunermik amigauteKarnerit
sulissutdlo kukulugtortarnere atautsi-
mut øKitersimassut. tauveilo tåuko ar-
dlåta pautigagssaK erKortoK Kineru-
mårpå.
anguniagkat kussanartut
nåmångitdlat
utorKatsissutauniartartut måna på-
silerérsimavavut, pivfigssardlo sivike-
KaoK påsissariaKaleravtigo suliagssaK
autdlarnigaK nåmagsisinaunerigput,
sukaniunerit såkortugaluaKissut.
påsisinaussarput nåpertordlugo tai-
mågdlåt piviussungortineKarsinauvoK
påsineKarpat Kalåtdlit-nunåt nunavta
tamarmiuvdlune nåmagsiniagagssa-
rigå, suliagssavdlo taimåitup nåmag-
siniarneKarnigssånut ingmikut påsisi-
massaKardluartut pigssarsiarisinaussat
tamaisa atordlugit. .. anguniagagssat
kussanartut nåmaginartardaerupavut.
isumangnaitdlisautigssat pitsaunerpåt
pigssarsiariniartariaKarpavut anguni-
agagssat angusinaujumavdlugit. kialo
ugperisavå tamåna piumårtoK suliag-
ssatigut åssigingitsutigut nåmåinar-
tumik pikorissusigdlit sagdliutineKar-
titdlugit? Kalåtdlit-nunåt pivdlugo
nåmagsiniagagssat pikoringnerpånut
katerssordlugit Carl P. Jensen aitsåt
oKångitsorsinaulerumårpoK påsisi-
mavdlugo avångunartumik ineriar-
torneK ingerdlautsimit katatausima-
SSOK."
taima agdlagpoK avise tamanut a-
tångitsoK „Information".
isumaliutit kukussut
konservativet avisiåne „Berlingske
Tidende“me åridgssuissoK Jørgen
Felbo agdlagpoK:
„pissutsit OKalugtuarineicartut dan-
skinut amerdlasorpagssuarnut Kuar-
sårtitsisimåput, månalo aulagsagsi-
mårneKalerpoK atuartartut agdlagåi-
ne inuinaitdlo OKatdlinerine. tamåko
avdlångortineKartariaKarput, taima
OKartoKartarpoK. amerdlasutdlo isu-
maKarsorinarput måna tikitdlugo Ka-
noK iliuseacartoKångingaj agsimassoK,
pilertortumigdlo avdlångortiterine-
KarsinaussoK.
tåuko tamarmik erKungitdlat.
sarKuminerussumik
„målårutigineKartarpoK — åma
kalåtdlinit — Kalåtdlit-nunåne inger-
dlatsinerme agdlagfingne åssiglngitsu-
ne atorfigdlit inuinarnut sarKumiu-
ssuingipatdlåKingmata. OKaluserine-
KarsimavoK Kalåtdlit-nunånik inger-
dlatsivit Københavnimitut nalivtini-
saoK matorKassutut ingerdlangmata
Kalåtdlit-nunåne ajornartorsiutinik
sarKuminigssaK pivdlugo apentume.
DRENGE-
SKJORTER
JUNIOR-
SKJORTER
Kun salg en gros
Agent: Ingerslev Petersen,
Rømersgade 11, København K.
Tlf. Byen 4374, C. 59
A/S O. FOSS’
FABRIKER
Odense, tlf. (09) 11 H 33
sarKuminerunigssamik apencut må-
na „KuarsårtitsineK" pissutigalugo ar-
dlåinilunit pilersineKartariaKarpoK.
Kalåtdlit-nunånut ministeriøKarfiup,
sujulerssuineritdlo grønlandsrådivdlo
suliagssarissariaKarpå, kalåtdlit suju-
lerssortaussut amerdlasut åma taima
OKartarput, ikiutisavdlutik Kalåtdlit-
nunåne pissutsit danskinut tamanut
sarKumiunøKarnigssånut, issertuarneK
taimaititdlugo, sutdliveKarfit inuitdlo
ajornakusorutinik ajomartorsiutinig-
dlo avdlanit ilisimassaKarnerussut i-
kiutisassut tamåko sarKumernigsså-
nut, sordlo imatut, Kalåtdlit-nunåne
landsrådip inungnit Kinigaussup er-
ssersitarissartagai kinguneKardluar-
tumik taperneKartarKuvdlugit suliag-
ssaKarfingne tamane."
pilerssårusiat ukiumortumik
atautsimissutigincKartåsåput
sanaortugagssanik pilerssårusiat
pivdlugit atautsimitarnerit måna uki-
umortumik pissalisåput, atautsiminer-
nilo tamane pilerssårusiugagssat u-
kiumut atautsimut nautsorssussamik
ilaneKartalisavdlutik. dipågo atautsi-
minigssame taimatut oKatdlisigineKå-
såput 1967-imit 1971-imut pilerssåru-
taussut.. måndkut åma pilerssårusiat
OKatdlisiginarnagit atautsimut pissa-
riaKartitsineK Kanon angnertuliginer-
sok migssingersersåsiorneKartåsaoK
politikerit atugagssånik.
pilerssårusianut tungassumik Nung-
me atautsimlnerme sujunersutaussut
Grønlandsrådip februarime atautsi-
minigssåne sarKumiuneKåsåput. isu-
maKartOKarpoK pilerssårutaussut G-
60-ip pilerssårutånik tungaveKartut a-
kuerssorneKarsinaujumårtut, pisånga-
tigineKarpordle Danmarkime ani-
ngaussagssaKarnerup tungåtigut pi-
ssutsit KanoK ikumårnersut, sujuner-
sutit aningaussanik akuerssissartunut
sarKumiuneKartugssångusagpata. må-
na påsinarserérsimavoK ukiune tug-
dligssane 1,2 milliarder kr. atortine-
Karnigssånik pilerssårutaugaluaK nå-
pertukungnaersimassoK nunavtine
Kutdlersaussut kigsautigissait entar-
sautigalugit. taimatut OKautigineKar-
Pok nutånik igdluliortiternigssaK ang-
nertoru j ugssuarmik pissariaKartine-
KartoK.
SINGER
Også i Grønland værdsætter
man SINGER symaskinernes
fremragende kvalitet
åmataoK Kalåtdlit-nunåne
Singer merssorfit pitsåussu-
siat arajutsisimaneKångilaK.
SINGER CO. SYMASKINE
AKTIESELSKAB
Njalsgade 19, København S.
DIREKTE SALG AF
ROXY
lommeradio med 6
transistorer
Fiks ekstra radio m.
indb. højttaler, fer-
ritantenne, MB, dim.
93X60X25 mm, tilbe-
hør: læderetui, øre-
prop og batteri
Kun 79 kr. pr. luftpost
12 mdr.s garanti og service
Sendes overalt.
ROXY radio 6-inik transistori-
lik kaussarfingmiortagaK
radiuaraK pitsak, højttaleria atassoK,
ferritantennilik, MB, dim. 93X60X25 mm,
atortue: pda ameK, siuteKut orssugssai-
lo (Hellesens H-10) 79 kroninalik 4- nag-
siunerata akia
Kåumatinut 12-inut KularnavérKusigaK,
tamanut nagsitsissarpugut.
Navn:
ateK: .........................
Adresse:
najugaK: ......................
Sendes til
NIPPON IMPORT
v/ J. Rosenlund
Kastanievej 24, Odense.
Danmark
19 — 24 fots fiskebåter!
Jeg har ca. 40-50 stk. brukte krysser fiskebåter med rorhus og lugar og
5-9 Hk. Sabb Semi-dieselmotorer. Båtene leveres i absolutt førsteklasses
stand.
Venligt skriv til:
Fa. MAGNAR SJØLIE
Midtsandan. st. — Norge
★ atuagaK nutaK *
21