Atuagagdliutit - 09.06.1966, Qupperneq 9

kalåtdlit kapisilingniartarnerat
inerterKutigineKåsava ?
kalåtdlit uvagut ukiorpagssuarne
inuiangnut pitsunerpåt kinguarsima-
nerpåtdlo ilåinut europamiunit naut-
sorssuneKartarpugut. sujulivutdlo ing-
mingnut napatiniarssarisimåput a-
ngatdlatinguatik KajaK umiardlo
imarssuarme piniarniutigalugit. — ni-
kanaraluaKaut uvdlordle måna tikit-
dlugo kinguåjussugut inusimagavta
atasinausimavdlutalo tåukua pissu-
tåuput.
alianardle 1700-t KiterKukiartuler-
nerånit kalåtdlip napåssutigivdluagai
arferit ipuissitdlo europamiut piuma-
tOKissut påsissorpait, taimaingmatdlu-
me pinialinguaKait ima piniapilugti-
galugit kalåleK kågtariaKalersitdlugo,
KiassariaKalersitdlugo agdlåme kuIo-
rortitdlugo.
imavta arfere nungukamikik imalu-
nit nungungajavigkamikik aso nunav-
ta imartå Kimåpåt kingornalunit er-
Kainata.
tauvalo kalåtdlip napåssutigiv-
dluarnerpaussai åtårssuit natserssuit-
dlo 1700-t autdlartinerånitdle Tunup
sineriåne Akilernuvdlo erKåne uvdloK
måna tikitdlugo piniartuarpait ima
ajornarsitigititdlugit agdlåt ukioK
nåvdlugo åtårssuarmik natserssuar-
migdlunit takusinaujungnaersitdluta.
ajornerussordle tåssa piarånguit pe-
rortugssaugaluit amé pinardlugit pi-
niapilugtuardlugit.
tugpatdlersautigåt uvdlut piniarfig-
ssait kigdleKarmata. månale Kagssi-
massut tingmissartuarKat ikiorsiut-
dlugit nanilertorneKarsinångormata
piniarfigssaisa kigdliligaunerat tug-
patdlersautigssåungivigpoK, pingårtu-
mik piarånguanik ingmingnut igdler-
soriarsinåungitsunik toKoraissartit-
dlugit.
amale imavta puissåinai pinagit na-
tårnarpagssuile europamiut amerika-
miutdlo nungutdluinanga j arérpait.
tåssauna 1800-t atutilernerånitdle
New Foundlandimiut aulisartuinit nu-
ngusarneKartuarsimassut. 1900-tdlo
autdlartilerneråne iluanårutigisinau-
jungnaeramikik, tåssa ikilivatdlår-
mata, asorupait.
1930-vdle kinguninguagut tuluit au-
lisartuisa påsileratåKåt natårnarpag-
ssuanigsimassoK, tåssa piantat imaKa
perormata. taimaingmat pinialingua-
Kait aussamut ukiumutdlo agdlåt ait-
såtdlo iluanårutigisinau j ungnaerami-
kik nungututut OKautigissariaKaler-
mata asorupait. — tauva imavta så-
rugdligpagssue såssutdlugit kilisåu-
ssuatik atordlugit taimalo aulisagår-
Kat perortugssarpagssugaluit ilångut-
dlugit piniapilulerdlugit.
tauva kapisigdlit imavtinut tåkusi-
mårtalerput. imåingitsoK aitsåt ukiu-
ne kingugdlerpåne tåkutalersut, Ka-
ngarssuardle imarput pingårtumik
kuit eKaloKarfit kapisilingnik tåku-
viujuartarput ilangerneKartardlutig-
dlume. imåingilarme imavtinut kapi-
sigdlit tåkutartut tamarmik tuluit nu-
nåta kuinit Europavdlunit avangnåta
kuiningånérsuinaussut.
Kujanartumik nunarput minitausi-
mångilaK. nunavtame ilåne nunaKar-
fik ateKarpoK: „Kapisigdlit". åmalo
uvagut méraugatdlaravtale eKalung-
niarfivtine kapisilingnik pissaKat-
dlagtårtarput kapisiléntanik. OKalug-
tuat malinavigdlugit mérautitdluta
tupigusutigilortagarput imåipoK: „Ta-
serdluvngoK kuata akuanut kapisilik
pulagaluartOK åtårssuartut agtigi-
ssok“. tåssa inorKajångikatdlaravtale.
taimatut avna Itivdlip, Sisimiut Itiv-
dliata, kujatånitoK kangeK eKaloKar-
figpagssualik tamatuma eKaloKar-
dluarnerssaisa ilåt „Napiarissat" kug-
ssuat kapisilingnik pissaKarfiutdlag-
tårsimavoK. — åmalo Kavane Kangale
1900-tdle autdlartisimalerneråne „Na-
passup" kujatåne „EKalup" Kinguane
ukiagssåkut kapisiligpagssuit takune-
Kartuartarsimåput. taimatutdle 1900-
tdle autdlartisimalerneråne Sarfå-
nguane niuvertorutsip tusåmassap ka-
pisigdlit pissarivdluartarsimavai. tå-
ssa imåipoK: kapisilik nunavtine ta-
kornartåungilaK aitsåtdlunit 1950-ip
erKåne tåkutunane.
avdlatut ajornartumik imavta piu-
minartortai arferit puissitdlo angisut
takornartat piniapilungnermit nungu-
lerdlugit kalåtdlimut iluanårutausi-
nauj ungnaersingmatigik kalåleK pit-
sungoralugtuinardlune nåkinarsivdlu-
nilo Kåinamit niussariaKarpoK „auli-
sartu“ngordlunilo.
KanoK ilivdluta
eKalugssuit akiusavavut?
ukiune måkunane eKalugssuit pi-
niutinut ningitagkanutdlo serdlernå-
ssusiat oKatdlisauleralugtuinarpoK,
agdlåt landsrådip oKalserissaminut
iléngutdlugo OKaluserå eKalugssuit
nungusarneKarnigssånut sujunersut,
amalo radiukut autdlakåtitane tamå-
na ilånguneKartOK erKaimaniarpara.
nalungivigpara eKalugssuit ningi-
tagkanut serdlernåssusiat, angneru-
ssumigdlo serdlernarsissarmata tårsi-
ssalersitdlugo. ningitagaKarniardlune
umisungitsorneK ajornartaKaoK ningi-
tagkat kipiuåinalerångatigik ilarujug-
ssuilo tåmartitardlugit, ilånilume ta-
maisa tåmartitardlugit. Kujanardluni-
1° tugdlusimanartåssusia sarpissaka-
singmikut nigartorsimariardlutik a-
ngumerissortikångata ningitagkat ki-
Perérsimagaluardlugit kisauteKarfiata
PugtaKuteKarfiatalo tungåt sule kig-
torarsimångikåt angumeralugit pissa-
reriardlugit, ilånilume oKumersårKa-
ynik atautsimik atåssuteKartardlutik,
ilame Kujanåtdlagtåssusia.
1935 — 1953-kune — taimane auli-
sardluartaratdlarama, eKalugssuit ni-
ngitagkanut serdlernarserugtorput,
unuisikéine — ningitagkat kisiåne ki-
Pititdlugit tåmardlugitdlunit, ikåtu-
mitikaluardlugitdlunit. tamatuma na-
låne misilisimanera piukutilerdlugo
lusardliuniarpara iluaKutigeKigavko.
taimåitumigdlo inåssutigiumagaluar-
dlugo avdlanitaoK misilingneKaricuv-
dlugo, imåisinaungmåme uvanga na-
lautsortitsinerinåkut iluagtitsisima-
ssunga. imaKame ardlalingnit misi-
lingneKartugune ugpernarsineKarsi-
naussutsiarssuaK. atago tusåsavat:
sordlo oKarérsunga eKalugssuit ser-
dlernarserugtornerisa nalåne aulisar-
tuvdlunga, taimane ningitagkåka uni-
ngatilårneK ajornarsivingmata, encar-
sautigiualerpara KanoK ilivdlunga
eKalugssuit ningitagkanut nigorsima-
tiniarnigssait. erKailerpara atåtama
ajungikatdlarame OKalugtunikungma-
nga kigutiligssuit eKalugssuit akera-
ngait, — kigutiligssuingoK eKalug-
ssuartortungmata — tåssåsit sujug-
dliarssuit ilisimassåt. taimåitumingoK
Kåinamik aulisartut aulisautitik eKa-
lugssuarnut kipititåinaleramlkik ki-
gutiligssup kigutimininguanik ujarKa-
mik Kulinguagut Kilerussivfigeriarå-
ngamikik kipitisaertarpåt. pitsaorug-
tortoroK atorneKarpiånginame. tamå-
na erKaeriaravko misiligkaluarumat-
dlerpara. aulajangerdlungalo ornerne-
riaruvkit kipisimagpata kingugdler-
mik ningitsisaguma kigutiligssup ki-
gutitalerumavdlugit, taimane miki-
ssumik kigutauteKarama atautsimik.
ornerKigpåka, årimiåsit kipisimåput.
sivnere KaKeriardlugit avdlanigdlo
ilariardlugit kigutiligssup kigutå pi-
gissara KerKatigut kiperiardlugo isui-
sa tungaisigut igdlugigsitdlugit agdlu-
naussånguamik pitutseriardlugit Kile-
rupåka naitsuarånguamik pitutserdlu-
git.
ornerKigkavkit kipisimåsaKaut-åsit,
amulerpåka, amoraluaravkit sumini-
nguamigdlunit agtorneKångitdlat, tå-
ssalo kingorna agtorneKaratik. unuisi-
kaluaravkitdlunit kingorna malugsså-
ngivigpunga. tupingnavigpoK, tåssame
serdlernarserugtormata. malungnar-
tordlo tåssa: ningitagkanik kigutitali-
nerma kingorna eKalugssuit malung-
narungnaivingmata, imaKauna Kimar-
rateKissut. eKalugssuarningme ma-
lungnartuerutivigpoK.
pasinavigporme tamåna, nalungi-
navtigo eKalugssuit narajatdlarKigso-
rujugssussut, ugsagsåriardlugit tåku-
ssulertortaKingmata. imaKa åma kigu-
tiligssup kigutai ungasigkaluardlugit-
dlunit malugerérsimassasagait.
misilinera tamåna nalautsorneri-
nåungigpat ilumut sujugdliarssuit ili-
simassåt matuma sujornagut ukundna
OKautigissara ilumortusimåsaoK.
taimåitumik kaj umigsårutigiumaga-
luarpara avdlåtaoK misilérKuvdlugit,
pingårtumik Avangnåne eKalugssua-
Karfiussune. pissariungivigpoK ningi-
tagkat kigutitalernigssait. ilumut eKa-
lugssuit kigutiligssup kigutai ersigig-
patigik aulisartunut iluaKuterujugssu-
sangmat. naluvara aulisagkat avdlat
kigutiligssup kigutai ersiginerait, mi-
silissuvdle nangmineK påsiumårpai.
Apollo Tobiassen, KangeK.
c—-------------------------------
REJSEGRAMMOFONER
brugfe - med 10 grammofonplader
OKalugfarfut angatdlitagkaf
atornikui — oxaluglarluvdlo
nQtai 10
85,00 kr. + nagsiunerata akla ll&ngut-
dlugo tigunerane aklllgagssångordluglt
nagsluneKåsåput
Kr. 85,00 + porto, sendes pr. efterkrav.
The Old. Record,
Elmegade 10, København
---——----------------------------
aulisartungordlunilo aitsåt KaKinia-
lerugtortoK, imamilo kultiutainik ta-
kornartat nungusartuarsimassåinik
ilanginiatualikasingmat KanoK-ukua
OKalersut: kalåtdlingoK aulisartuisa
kapisigdlit piniapilungnermit nungu-
nigssåt årdlerinarsisipåt.
ukiorpagssuarne londonimioK åle-
sundimiulo imavta pisussutainik inuv-
dluteKartuarsimassut, måna nunap
nangmineK inua imame pisussutainik
inuvdluteKarniatualikasingmat Ka-
noK-ukua OKalersut: å-å, uvagut-uko
tamåko pivut, kalåtdlit pigingilait.
asoruniardlisigik, piniapiluleKait. ka-
låtdlit aulisartuisa ilåinamininguisa
kapisigdlit piniartarpait Kåumatine
mardlugsuinarne. kapisiligdlo aulisa-
aulisariutit angne-
russut fabrikitdlo
sordlo påserérigput sikuneK ajortu-
me aulisariutit 40 tonsinit mikineru-
ssut pisårerKussaujungnaermata. ima-
Ka tamåna sujunigssaK issigalugo aju-
nginåsagaluarpoK, kisiåne sujunigssa-
me sulivfigssuit agdlisarneKångigpata
Kularnångitsumik anersårulutit ar-
dlaKartut pissortanut tåkutalerumår-
tut. ingangmik Nuk erKarsautigalugo
påserérparput ukioK måna ningitagar-
ssutit mardluk månitut silagigtuåi-
nartitdlugo aulisagkanik tikiussuile-
rångata ajoraluartumik fabrikime au-
lisagkat unigtariaKartarmata. tamåna
aulisartunut nuånersuinauneK ajortOK
nalungilarput.
taimåitumik tamåko tamaisa encar-
sautigalugit oKartariaKarsoraunga:
ajusaKaoK aulisartut asule uningåi-
nartariaKalisagpata sulivfigssup miki-
vatdlårnera pissutigalugo.
taimåitumik sujugdlermik sulivfig-
ssuit agdlisarKårtariaKånginerpat?
pissutigalugo aulisartut tamåkerdlutik
OKimaeKatigingmik tuniorainigssåt.
nalungilarput pissortanit aulisartut
ikiorumaneKartigissut, kisiånile ki-
ngusinårdlutik påsilisagpåssuk ikiue-
rusungnertik aulisartut ilåinut KanoK
ajornartorsiornartigisinaussoK!
inuvdluarKussivdlunga.
LårséraK.
gausimavoK aulagsarigsoK ukiup Kåu-
mataisa ilåinånguine sumorujugssuaK
noriatårsinaussartoK, åmalo piarait
ilångutdlugit Kalorssuarnik piniarne-
Kartånginamik aKago ukiutdlunit
2000-gssåne nungunigssåt årdlerinå-
ngilaK.
Kalåtdlit-nunåt nunanut kinguarsi-
manerpånut U-landinut nautsorssu-
neKartarpoK, nunatdlo taimåitut nu-
nanit sujuarsimassorssuarnit ikiorser-
neKarnigssåt OKatdlisigineKartarpoK,
pingårtumik aningaussatigut.
Kujanartumigdle uvagut nunanut
taimåitunut nautsorssuneKartaraluar-
dluta aningaussatigut ikiorserneKå-
ngilagut. tamatumunga pissutauvoK
imåtigut inutigssarsiortortavut sujuli-
migtut sapitdlutigdlo pikorigsungma-
ta. imamilo piuminartortainik piniar-
sinaungmata, måssa angatdlatinguatik
mikeKissut silap puerKortineranut na-
lerKupatdlångikaluit.
kapisiligdlo imavtinut tåkusimåler-
tarpoK imap pingårtumik silåinaup
nigdlertinerane anorerssuarajugsine-
ranilo. kisalo nunavta sermerssuata
tungåinånit anordlertalerdlune nig-
dlemssumik ukiarsalernerane.
taimåitumik kalåtdlit aulisartuisa
iléinånguisa kapisilingniartarnerat
Europap avangnåta kapisilinut årdle-
rinartorsiortitsissutut oKautigineKar-
dlune inerterKutigineKåsagpat tamåna
nåpertuivdluånginerungåsaoK. tuluit
Europavdlo avangnåmiuisa ukiorpag-
ssuarne kapisilik piniartuarsimassåt
aitsåt 1960-imit kalåtdlip pinialerma-
go asoruterKulernerdlugo?
ilisimatut majime Spaniame ataut-
simitugssångorpatdlagput. ilisimatu-
jugamigdlo nangminigssarsiornatik
sulisagunik, kalåtdlitdlo aulisartumi-
ninguisa kangerdlungne kangerdlui-
narne kapisilingniartarnerat kapisi-
lingnut nungusautaussugssatut OKau-
tigiumanaviångilåt.
sorme nunap sujuarsagaussup ima-
me nangmineK imautimine kultit issi-
gingnåginåsavai? europamiut ukior-
pagssuarne inuvdlutigerigait aitsåt
uvagut kuseriarnertut itumik ilangi-
lerpavut.
Karl Møller, NapassoK.
★ På motorerne 1 Grønlands elværker og kraftcentra-
ler står bogstaverne B & W som bekræftelse på, at
Burmeister & Wains verdensomspændende erfaring
står bag og sikrer økonomi og driftssikkerhed.
ic Kalåtdlit-nunåne ingnåtdlagfssiorfingne lngerdlatau-
ssut ilisarnautltut nalunaeKUtaKarput B & W, tåunalo
KularnavérutauvoK Burmeister & Wain'ip sllarssuarme
tamarme misillgtagarisimassaisa tamåko isumangnait-
sånlgssait aklkitsånlgssaltdlo Kularlssariaerutltisimagai.
BURMEISTER&WAIN
København Danmark
9