Atuagagdliutit

Årgang
Eksemplar

Atuagagdliutit - 16.10.1980, Side 15

Atuagagdliutit - 16.10.1980, Side 15
AG Assakkut aseruuttoorneq qaannallu putunera Uisimasassarsiornerup naggataata tungaani ingerla- arnerup naapitassarititai ulorianartorsiornartut. Qaannamik ilisimasassarsiorneq John Andersenip Jørn Berglund Nielsenillu aasaq manna naammassi- saat maana nagipparput. Angalaneq naggataa pillu- 9u John Andersen oqaluttuarpoq Hlussanik titartaasartup John Andersenip Kaptajn Ejnar Mikkelsen eqqaaniarlugu 1980-imi ilisimasassarsiorneq Turnerip qeqertaanit kujam- fttut ingerlaarnertik normumi uuma siuliani oqaluttuaraa. Turnerup qeqertaa llloqqor- tuut kujataaniippoq, ilisima- sassarsiornermullu peqataa- v°q Inuit pillugit ilisimatusar- toq Jørn Berglund Nielsen. — Maanna Blossevillep sineri- a&ta ulorianaqisup annersaa si- nersoreersimalerparput, John Andersen nangippoq. — Nunap tungaanut sikkortussusia milli- v°q. Inuit najugaqarfii nutaane- rusut pisoqaanerusuUu pingasut ftaammattoorsimavavut. Assilii- °rtuineq peqqissaarluinnartoq sumiissusersiornerilu suliarisima- vavut. Misiligutaannarmillu as- saatsiarsimavugut. Maanna nas- satatsinnut qaannap iluani sitsi- aatsumik poorneqarsimallutik nassaavut ilivavut, kingorna pi- soqaassusersiorneqassallutik. Taamaalilluni Blossevillep sineri- assuani ilisimasassarsiornerup si- unertaasa pingaarnetsaat naam- r^assivarput — inoqarfiusimasu- nikujarlissalluta. Kiisalu sineriak tamaat assiliivimmik assiliortor- simavarput siunertaralugu: G. C. Amdrupip 1900-mi ilisimasassar- siorsimaneranut Ejnar Mikkel- senillu 1932-mi ilisimasassarsior- ueranut assiliartassanik pissarsi- hissaq. Isigisaq iiminangaartoq Sapaatit akunneri sisamat inger- iareerluta Kangerlussuaq tikip- Parput. Taanna Illoqqortuut Am- massaliullu akornanniippoq. Ilu- mut takusaq iiminartoq. Aatsaat angalalerattali kangerlummik naammattoorsivugut. Sivitsun- agitsoq qaj arput oqquartamee- reerpoq sikut qimallugit ikkarluil- ™ aUllugit anorimullu toqqorluni. Blossevillep sineriassuata qutaar- lussui basaltimit sanaasut ikkar- luppassuarnit qeqertaararpassu- arnillu taarserneqarput. Tamak- ku ilusaat nerumaarpalaartut, ammalorusersut ajortumillu isu- maliorpalunngitsut, kiisalu qali- paataat qaamasut qaarsup san- naanit qaamasumit ersarissitaa- sut isinut qiimmannartorsuup- put. Amdrupip 1900-mi nunaqar- fik nassaarisimasaa tulaffigaar- put. Ungasianit takoreersimava- vut illukut kipparissunnguatut inissititersimasut. Takorloorsi- mavarpullu ukiut 200-t matuma siorna tamaani inuuneq nikagi- sassaagunanngitsoq. Takusima- varput Inuit uagutsitut qajaan- narmik angallateqarlutik Illoq- qortuunit angalasimasut. Qajaq kivileraluarpoq . . . Takusarput qiimmattaatiginer- mit qaannamit niuniariarluta illu- toqqat takusarpavut. Tupinnaan- nartumik anorimut toqqorsimap- put, saqqartarpiamiillutik immal- lu tungaanut isikkivigissorsuullu- tik. Tassanngaannaq tassaarpa- lunnersuaq tusarparput. Tuaviin- naq sissamut aqqarpugut. Inor- tuivugulli. Qaj arput immap naq- qanut kiviartulereersimavoq. Akunnerit marlussuit atorlugit suut tamaasa annaanniarsaraa- vut. Piarsuutivut tamarmik ma- sapput. Siniffik puui, atisat, assi- liiviit, nerisassat, aallaasit. Ta- marmik tarajuiartariaqalerput. Tullianik taamaaliumanngikkut- ta ilinniut taanna ilikkavissoqaar- put. Suut tamaasa qaarsumut manilerpavut. Akunnerit arfinil- lit qaangiummata angalanerput nangipparput. Pujoorfimmit pujoq Oqaluttuunneqarsimavugut qu- larnanngitsumik Kangerlussuaq piniarianik inoqassasoq. Ejnar Mikkelsenip nuuffigineqarsinnaa- sutut taanna tunngavilersimaga- luarpaa. Kisiannili aatsaat 1966- imi atorneqalersimavoq pissutsit assigiinngitsut pissutigalugit. Pissangaqaagut, kinguninngu- alu takulerpavut illunnguit. Aa- rimmi pujoorfikkut pujoq! Ino- qanngitsutulli ippoq. Piniariarsi- maneramik? Tassanngaannarli meeqqat inersimasullu kalerrillutik tak- kussuupput. Soorlu annilaanga- laartut. Immaqami ukiup ataat- sip ingerlanerani aatsaat inussi- sut! Mianersortunnguamik ape- raatigut suminngaanniit agger- nersugut, kisianni soorlu paasillu- arsinnaanngikkaat Illoqqortuu- nit kingoqqinerput. Unnuk taan- na illunnguanni oqortumi mattar- torsimaarluta neqitorsimaarluta- lu aqajaqqersimaarlualersugullu avannartik pillugu aperillattaa- lerpaatigut. Akunnerpassuit a- torlugit puisit, nannut, timmissat qilalukkat qernertat sikorsuarlu Blossevillep sineriaaniittoq eq- qartortaqattaarpavut. Maanna aqqutitta qeqqa ator- simalerparput. Sikut sarfarlu Ka- ngerlussuup kujataani atuuttut pillugit mianersoqqussutit quja- naqisut pissarsiarereerlugit mat- tammillu 4 kilomik qilalukkallu nikkorsuinik qaannatsinni ma- nguttaqalerluta piniartukkormi- ut eqqasuuteqaratik nuannaartut qimappavut inuulluaqqulluareer- lugit. Qaannami alinnerit Aputitiip kujataani sikorsuarniis- simavugut nunamit 20 kilometer- inik avasitsigaluta. Sikorsuit at- tuumaqaat. Siumut 20-30 meterit isigisinnaavavut, imartatuanngu- illu aqqusaartorlugit sangujo- raartumik ingerlasariaqartarpu- gut. Imaq orsussatut issutsikki- artulerpoq. Aggap qeqertaa to- raaginnalerparput, Ammassaliup avannaani 300 kilometerinik avannarpasinnerulerluta nunap iluatigoortariaq taamaalilluta ti- kipparput. Nuna qalliartuinnar- tillugu sikut imminnut kiigaluttu- innarput. Nunamit kilometerit ikittunnguit avasinnerulerlutalu alanngormut pivugut. Siku sequt- serneq tassanngaannaq sikulian- ngoriasaarpoq, akunnerit aappaa avillugu qaangiummat centime- terinik marlunnik issutigilerpoq. Nikeriarsinnaajunnaarpugut, si- kulissap akimmisippaatigut, maannalu imoortorsuannguler- poq- . , Igalaaminertut ipitsigalutik imminnut qalleraatilerput. Tuut- ^ørgen Berglund Nielsen John Andersenilu Sermiligaamut apuuttut. Taamaalillutik Ammassalik ornitartik 100 kilometeriinnarnik UnØasitsigilerpaat. Jørn Berglund Nielsen og John Andersen ankommer til Sermiligaq ca. 100 kilometer nord for rejsens endemål. Ammassalik. Ilisimasassarsiortut »Appaliarsuup Kangerliumarngani« tamaarfiat. Illu tunuanniittoq Ejnar Mikkelsenip tikittarfissatut 1932imi sanasimavaa. Ekspeditionens lejrplads i Søkongens bugt. Huset i baggrunden er Ejnar Mikkelsens rejsehus, bygget i 1932. Iluliarsuit qaannit isikkivik alutornartaqaaq. Fra toppen af de store isfjelde var der altid en imponerende udsigt over storisen. . . sinnillu suna tamaat tikillugu toorsuataarpugut. Avatinnguat- sinni puttaaq qajannaannerusoq takusimavarput. Arriitsumik qa- nilliartorparput. Piniarsuavilluta- lu qajarput puttaamut qaqikkat- sigu takuarput siuata niutaavata missaani kimillatsilersimasoq iti- suunik immattarfeqalerluni. Taarsuanngorpoq. Ingerlaqqis- sinnaajunnaarpugut. Puttaami tupertorpugut. Suli unnuk ataa- seq puttaami nillertumi unnuisa- riaqarpugut. Inussakkut aseruuttoorneq Aqaguani silagissorsuuvoq. Taa- maakkaluartorli seqernup sikuaq aatsaat nalunaaquttap ataatsip missaani aatsippaa. Maani siko- qarnerugaluarpoq, kisiannili sik- kussaanissaq taamalu »ukiisoor- nissaq« aarlerinannginneruvoq. Angalariaaserput allanngortip- parput. Sikuartuaannarnera pis- sutigalugu ullorpassuarni aatsaat ullup qeqqata missaani aallarta- lerpugut. Steenstrupip Iigartartuini Am- massalimmit 200 kilometerit avannarpasinnerusumi inussak- kut aseruuttuulerpunga, asulumi talerpimma tikiatigut. Sapaatip akunnerisa pingasut matuma si- orna nannumik pilatsilluta tikik- kut kilitsiarsimavunga. Aseruut- toornera sukkasuumik siaruariar- torpoq. Tikera pingasoriaammik allivoq. Aalatiallakkaangakku as- sorsuaq anniartarpunga. Aakkut aseruunneq (majuartoorneq) Sikorsuit akornanni ulluni unnua- nilu marlunni assoruunnartorsio- qaagut. Assakkut qanimanarto- qalernera siaruaakkiartorpoq. Tilluusarnertut tungujortut aap- paluttullu taartut talikkut maju- alerput. Assanni aseruuttoorneq toqunartoqalersimavoq. Kiisami nunamut apuutinnguakkuluppu- gut, ullorlu ataaseq qasuersaarlu- ta. Nakorsaatit nassatavut ilua- qutigeqaakka. Aqaguani pitsaa- nerulersimavoq. Anniarpallaar- nanga paarsinnaaleqqippunga. Ingerlavik kingulleq Ajutoorutinnik Jørn sunnerne- qanngitsuunngilaq. Assaga ajor- tinnerusimagaluarpat paarsin- naajunnaarsimassagaluarpunga. Tamatuma ajornartoorutit anner- tuut nassatarissagaluarpai. Taa- maattumik ajutoornera isuma- tuumik iluaqutaasumik atussallu- gu pisariaqarsimavoq. Ilisimasassarsiornerni tamani inaarsaanissaq qanillisorlu aju- toorutaasinnaasut qanillisarput. Suliassat naammassineqarsima- sarput, ajornartoornartut anne- rusut qaangerneqareersimapput, angalanerup qaangiukkiartornis- saa qanillivoq, soorlu peqqissaar- neq tunulliunneqartartoq, taa- maalineranilu ajutoorneq takkup- poq. Assalluut isumaliutigisartus- saavarput. Taamaattumik pi- ngaaruteqarluinnarpoq sutigut tamatigut ajutoorutaasinnaasu- nut sillimaniarnissaq. Angalaner- lu naalerlugulu ajutoorneq iluar- navianngilaq. Sermiligaamut apuulluarneq Nunap iluatigut ulluni marlus- sunni nuannisarnavissumik inger- lareerluta Sermiligaaq Ammassa- limmit 100 kilometerinik avan- narpasinnerusoq anguarput, su- naaffa utaqqineqarluta! Nukappiarannguup Maratsip ulluni pingasuni nasittarfimmit nasittuarsimavaatigut. Qujanar- tumik siullerpaalluni kalerriussi- mavaatigut. Inuppassuit umiar- sualivimmut katersuussimapput tikilluaqqusiniat. Maratsip aa- naata Gudrunip tamannuk pak- kuppaatigut oqarlunilu: »Aa, nu- annaaqaanga tikikkassi, angala- nersuarsi ila sivisoqaaq«. Illuani alianaalluinnartumi nu- annaarnartorsuarmik pineqarpu- gut. Mattak, puisip neqinngua, kuannit nutsorlaat, qaqortuliaq qalaqqaaq makkariinalerujuk ma- malaalerujullu. Mamarsaqaluta nerinitsinni Gudrunip apersortu- arpaatigut Nualimmi inussisi- mannginnersugut. Inuppassua- qarsimagaluarpormi, umiamik ta- kusaqarsimannginnersugut, Ersi- orfiummi Kangerliumarnga sa- neqqussimavarput, taamalu oqa- lulluni oqalungusiarluni sivisuu- mik pivoq. -h. 15

x

Atuagagdliutit

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.