Atuagagdliutit - 14.12.1983, Blaðsíða 22

tingerdlautåinagdlit
ukissaratdlarmata
umiarssup kivfå tmårtoK kalåtdlit inusoKataisa
nakorsarmåssuk apumut ajakåtardlugo tulugdlo
niuvertarfingmit tigdlingniarsimassoK kalåtdlit
Kimarngungmåssuk, inuvai kipisaomunagit
agdl.: Karl Møller, ManitsoK
KangagoK nunavta imartå tåssau-
vok tingerdlautåinalingnik umiar-
torfigisavdlugo navianarnerpåt i-
låt, pissutigalugit sikorssuit, ilulf-
ssat, pujoK silavdlo avdlångoria-
ssårtarnera. umiarssuit tamåko nu-
navta imånut pigunik ilane siagdli-
liutitisåput tingerdlåussuit masag-
dlutik OKimaitdlivdlutik. siagdlili-
kutsoriardlune igdluanut såssuti-
nardlugo issilisaoK tingerdlåussuit
Kerivdlutik våjarit agdlunaussatdlo
nilangmik såtumik pordlutik. tai-
mailisitdlugo tingerdlåussuit eKi-
terniarnere isivingniarnerilo ilu-
ngersunartarsimaKaut. kivfatdlo
aulajangivigsumik piumavfigine-
Karput pavane nåparutine såneruti-
nilo sulisitdlutik åncateKåsångit-
sut, atausiaratigdlo tingerdlautinik
Kerilårsimassorssuarnik eKiteri-
ssarsimåput kukingmik atait au-
nårssugtuinångordlugit. tåssa sule
upernauvatdlårtume ukiåutoruti-
nermigdlunit atausiaratik silamik
taimåitumik nalautaicartarsimå-
put.
sorunauko tusåmassåuput ti-
ngerdlautåinagdlit kivfaisa agssag-
ssuisa angissusé maingnineKåssusi-
lo. tåssa Katsungassume anordler-
sorssuarmilo agssait atortuartaria-
Karamik umiarssup Kåvane pavani-
lo nåparutine sånerutinilo. silalo a-
jortitdlugo piarérsimajuartarput
uvdlorme unuamilo. atausiaratig-
dlo sukangnersumik nålagkerne-
Kartarput ima: »angutit tamarmik
umiarssup Kåvanut« anigångamig-
dlo namagtunik suliagssineKartar-
put.
kingussarinardlunilo
tauva tingerdlautåinagdlit pinga-
sorssuit angumerissåka OKautigi-
lårdlåka, ukuputdlo:
Thorvaldsen nunavtinukartauti-
ngorame tcavsériardlune aussåinar-
mut mardloriartarpoK, Uperni-
vingmut Kangerssuatsåmutdlo uti-
kåtartuneruvdlune.
umiarssup iluserissusia kussanå-
ssusialo pivdlugo taineKartarpoK
KGH-p umiarssuautaisa kussanar-
nerssånik. 1924-meKøbenhavnimit
NuliarpoK uterdlugulo uvdlut 61-it
atordlugit. tigsiardluartarsimåsa-
KaoK, nautsorssutigisagåine nuna-
lisimavdlutik usingiarnermut usi-
lersornermutdlo uvdlut anca-
neK-mardluk atortarmatigik. nag-
gåméK nunavtinukarpoK 1926-me.
1928-me Finlandime tunineKar-
poK Østersøme Kissungnik agssar-
tortungordlune. ukiume finit rusit-
dlo sorssungneråne rusinit tigune-
KarpoK kingornalo KanoK pinera
tutsaKarane.
arxa Berthel Thorvaldsen tåssau-
vok KavdlunåK tusåmassarssuaK,
nalimine inussaliortartut pikoring-
nerssåt.
una umiarssuaK aKumigut kussa-
naKissumik KiperugartaKarpoK.
Barkskibet »Ceres«. 1817-ime
Svendborgip umiarssualiorfiane
sananeKarpoK. 266 Brt.-iussoK o-
KautigineKartoK, Kajangnaitsumik
sananeKartOK kiagtut nunåliartau-
taunigssånut piukutdlugo.
15. april 1878 nunavtinukartau-
tigssångordlugo KGH-mit pisiari-
neKarpoK, issigtumutdlo angatdla-
tigssatut suliåungingmat itsernga a-
Kerdlumik mångertumik Kagdler-
neKarpoK Kissungnigdlo Kajang-
naitsunik ningoicutsersorneKardlu-
ne.
Ceres Kavsériardlune navialissar-
poK. atausiardlune K'aicortup u-
miarssualiviane kinguvoK, åipag-
ssånik Torssukåtaliardlune, ki-
ngugdlerpåmik nunavtinukarpoK
1926-me
kingussarneranut pissutauvoK u-
singiartitdlutik usitik OKigissuler-
dlugit nåparussuisa sånerutaisalo
OKimåissusiånit kingusinaussarma-
ta. tamåna pivdlugo sule usingiar-
tut usilersulerértarpåt. usilersortar-
pait nåpartat igdlikarnavérsitdlugit
kiggerKusersorKigsårdlugit (kller-
sordlugit).
Ceres ukiune 48-ne nunavtinu-
kartartauvoK. 1926-me såkutunit
atorneKarpoK. 1931-me svenskinut
tunineKarpoK, tåssanilo uvdlugssa-
ne nåvai.
Barkskibet »Nordlyset«.
nunavtinukartarnerpagssuarmi-
ne pilertornerpauvfigisimavå u-
kioK 1897, Københavnimit K'a-
Kortumut uterdlugo uvdlut 54-it a-
toramigit. 1926-me nunavtinukar-
tautaujungnaermat såkutut imarsi-
ortut atulerpåt. 1931-mile tunine-
Kardlune aserorterneKarpoK.
aKumiut kivfatdlo
tingerdlautåinagdlit tåukua pinga-
sut takussåka ikipalårtagkåkalo
ilutsimikut åssigéKaut kussanaKa-
lutigdlo. taimanikut takuvdlugit a-
ngingåramik tupingnåinartut, uv-
dlumikut umiarssuånguanik miki-
ssunik taissariagdlit. aKumiue a-
Kuata inåne inesarput. kivfaisalo i-
nåt umiarssup KåvanlpoK nåparu-
tip sujordliup kingornatungånlt-
dlune. ine tåuna pingasungordlune
avigsimavoK. ine angneK kivfat ar-
KaneK-mardluk inigåt, åipå igav-
fiuvoK, pingajuat igassup Kutdler-
pårsiortuvdlo inigåt
KutdlerpårsiortoK tåssaussarpoK
inusugtunguaK nangiarfeKånge, e-
KaitsoK nukigtoK 18-20 migssåne u-
kioKartarunartoK, pavane såneru-
me KutdlerpårsiortoK atandneKar-
tarunarpoK. tingerdlaut Kutdler-
påK tåssaussarpoK tingerdlautig-
ssiaK såneK ningusordlo, umiar-
ssup tingerdlåussuinit sanerussar-
POK.
måne nunavtine tovKit åmit ato-
rungnaermata akigssagdlit ningu-
sunigdlo anorimut sTgtugssåungit-
sunik tupeKarusugtut Kutdlerpåg-
ssanik tupeKartarput.
Kularnångitsumik tamåko ti-
ngerdlautåinaligssuit Kutdlerpår-
siortunguatik ilåne tulugkanik ate-
ruseKartitarsimagait? taimåitumik
KutdlerpågssiaK Kavdlunåtut tar-
neKartarput ravndug.
tåukua tingerdlautåinagdlit atu-
gaorugtulernerisa nalåne umiar-
ssuit angutigdlit atulerput, kingor-
na pujortugdlit sarpigdlit månalo
motorigdlit. taimanile inup nuké
maskmanik taorserneKarmata ilai-
sa pingårtumik umiartortut nuna-
milo sulissartut atugaoncålermata
iluarissarsimångeKait. ilaitdlo ima
OKartarsimåput: »kingugdlingui-
ngoK nåpartårånguardlunit artule-
rumårpåt«.
månalo tingerdlautåinagdlit ta-
kusimångisama ilånik taissaKalå-
saunga, nunavta pilersorneKarne-
rane ukiorpagssuarne sukalisanane
uteKåtårtuarsimassumik. tåuna ti-
ngerdlautåinalitOKarssuaK ateKar-
poK: Briggen »Hvalfisken«.
agsut atorfilik
pisiarineKardlune nunavtinukar-
tautigssångormat tinutititdlugo ku-
jåva KajangnaitdlisarneKarpoK si-
korssuarnut akiusinångordlugo.
nunavtinukarKårpoK 31. marts
1902 nålagaralugo Nis Elberg. ait-
såtdlo utimut apupoK 7. oktober
1802. OKautigineKarpoK tigserrar-
dlugtussoK. 1807-ime angerdlamut
Kattegatikortitdlune tuluit sorssu-
tånit malerssorneKaleraluarpoK, a-
niguivordle. tulungnut sorssung-
nerme 1808-11-mut atorneKångi-
laK. 1839-40 K'aKortume ukfvoK,
angerdlamutdlo sikorssuit anigo-
rérdlugit tuluit arfangniutåt »Ri-
by« sujumorpå sikorssuarsiortit-
dlune sarpine katagsimagai, ikior-
pålo.
taimaitdlune-åsit nunavtinit Kø-
benhavnimut ingerdlaortitdlune u-
kiåutorutitinguardlune oktoberip
arfineK-åipåne sumlssusersiordlu-
ne påsivå avdlorniussame avangna-
mukartume 57,50-imitdlune, ka-
ngimukartumilo 2,53-imItdlune.
taimane H.J. Seitstryp nålagau-
vok, sujumuleriatdlaråt skonnert
»Jasper« CarnavonimérsoK Ro-
stockimit Dundeemukartitdlune si-
lapilungmik nalautitdlune umiar-
ssup Kåva seKumiussavigsimassoK
kivinigsså årdlerinarsivdlune.
Hvalfiskermiut ikiorpåt, ikiuivdlu-
arnerat pivdlugo nålagåt Ki'ngumik
takisorssuarmik tunineKarpoK,
kivfailo tamarmik takussagssine-
Kardlutik. ukiune ima amerdlatigi-
ssune imarssuarsiutaorérmat sulilo
atorsinaungmat Københavnime
tigsiartartut atulerpåt Langelinia-
mutdlo inigssitdlugo. kingorna
»Tjalfe« tigserraringnerungmat
(Kup tugdl nangisaoK)
umiarssuaK »Ceres« sikusiortoK 1915-ime.
Barkskibet »Ceres« i drivisen 1915.
22 NR. 50 1983
ATUAGAGDLIUTIT