Atuagagdliutit - 13.12.1989, Blaðsíða 13
Nissimaat illussaarsuanni uivertunnguaqarpoq. Nissimaaq tunis-
sutissarpassuarnik nassarluni tikiussimammat attoqqaanniunni-
arpaat. Tunissutissanulli tikiutinnginnermi napasuliat, majuar-
tarfiit, init inersuillu aqqusaaqqaagassat amerlaqaat. Nissimaat
attueqqaanniunneranni peqataarusuppisi, tassami siulliusoq tu-
nissutisiassaqanngitsoomavianngilaq. Peqataasut tamarmik
paarlakaallutik temingimik nalussisassapput. Terningip isitaasa
amerlaqataanik nikeriartassaasi. Ataani saamiup tungaani tikku-
aatip tikkuarsimasaaniit aallartissaasi.
1. Qujanassusia, aajuna qisuk ikaartarfittut atorneqarsin-
naasoq. Sisamariarlutit siuarit.
2. Apummik milloornissamut piffissaqanngilatit. Ataasiar-
lutit qaangertipputit.
3. Ikkaamut allaasaasimassangikkaluarputit. Pillaatitut
ataatsimik tunummut allorit.
4. Alapemaappaallaarnak, napasuliaq misissomermit kii-
sa ataasiarlutit allortipputit.
5. Pujoorfimmut assaarsiininni ataasiarlutit perianngit-
suusaatit.
6. Qullartaasiaq, isumassarsiaq pitsak. Arfineq pingasori-
arlutit siumut allorit.
7. Apummik inuusiortut ikiussagakkit ataasiarlutit peri-
anngitsuussaatit.
8. Tuaviortariaqalerputit, pingasoriarlutit siuapallagit.
9. Sisuffissatsiarsuaq, tallimanik siuarit.
10. Apummik miloqimannatsit siumut marlunnik allupal-
lakkabaat.
11. Pisserujussuarnissat merseriunnaarniaqqaarpat, kisit-
sisimmik 2-mik agguarneqarsinnaasumik makitsiguit
aatsaat ingerlaqqissaatit.
12. Pangabbutit pingasunik siuapallagit.
13. Qasuersernissannut piffissaqanngilluinnarputit, arfi-
nileriarlutit kinguariartariaqarputit.
14. Apuutilivipputit, kisitsimmilli 2-nik agguarneqarsin-
naasumik makitsiguit aatsaat apuutissaatit.
Der er stort postyr på nissernes slot. Julemanden er ankommet
med kanen fuld af gaver, så nu gælder det om at nå frem til ham i
en fart. Men der er mange tårne og trapper og rum og sale, der
skal passeres for at komme hen til julegaverne. Vil I være med i
nissemes kapløb, så er der sikkert også en gave til den, der når
først frem. Hver deltager har en spillebrik, og I skiftes til at kaste
en terning. Man må flytte lige så mange felter frem, som ternin-
gen viser øjne. Der startes nederst til ventre i cirklen med pilen.
1. Det var heldigt, at der lå et bræt, du kan bruge som bro.
Skynd dig fire felter frem.
2. Der er slet ikke tid til at kaste med snebolde. Du sidder et
kast over.
3. Det var dumt af dig at tegne nisse-graffiti på muren. Som
straf må du flytte et felt tilbage.
4. Du har alt for travlt til at være nysgerrig, så du må pænt
vente et kast, mens du kigger ind i tårnet.
5. Vent en omgang, mens du varmer fingrene på skorste-
nen.
6. Det var en god idé med en ballon. Flyv otte felter frem.
7. Du må vente et kast, mens du hjælper med at bygge
snemanden.
8. Nu har du travlt, så skynd dig tre felter frem.
9. Her går det brat nedad, så du rutsjer fem felter frem.
10 Skynd dig to felter frem, så du undgår at lå en snebold i
hovedet.
11. Du står og samler mod til det store hop, så du må først
flytte, når du slår et lige antal øjne.
12. Du kravler tre felter frem.
13. Der er sandelig ikke tid til at hvile sig, så du må flytte
seks felter tilbage.
14. Nu er du tæt på, men du skal slå et ulige antal prikker
for at vinde.
All. Alfred Smedberg. - Ukiumut atsiaannarlutik - tassalu juullip unnuaani - torullit
Teriannissat Qaqqarsuanni najugaqartut pisuussutitik kisinniarlugit
saqqummertarpaat.
Qaqqarsuup matorsui isumaminnik ammartartuupput, taamaattumik qaqqarsuarmut
isemiameq ajomanngitsuararsuusarpoq.
Eqqanarli... ullaakkut naalagiamissamut oqaluffik sianilerpat nissimaanik suli
taqqamaniittoqarsimassaguni...
Naasorissaasup illuata
orpippassuit killingan-
niittup peqqumaasiviani
nissimaajaqqat pingasut
nqjugaqarput. Tjarfa,
Torgus aarnma Tjovik.
Inunnit angissusiisa si-
samararterutaat missi-
liuinnarlugu angissuse-
qarput, nissimaatoqqa-
nulli kinguariinnut
ukiut 900-it sinnerlugit
naasorissaasup illuani
tassani najugaqarsima-
sunut ilaapput. Nunaat
taanna ukiut ingerlane-
ranni inunnit assigiinn-
gitsorpassuarnit pigine-
qartarsimavoq. Nissi-
maatoqqat peerukkaan-
ganik allanik kingoraar-
teqartarput. Taamatut
ingerlajuarsimapput
kinguaariit ukiorpassuit
ingerlaneranni kingo-
raartaattuarlutik. Nissi-
maat kinguaariit aala-
jaallutik tassani nqjuga-
qartuarput, nissimaanut
ittuuneq - imaluunniit il-
lumut nissimaqjuneq •
ataatamiit ernermut
kingornunneqartarpoq.
Maannakkut juubiaraa-
voq, peqqumaasivimmilu
nuannattunnguaqarpoq.
Nissimaaq aataavat, Tjarfa
Joviksen, juulbp unnuaani
5 hundredinik ukioqalersus-
saavoq, taamaattumillu
inuuvissiortoorlutillu julli-
siorlutik nuannapput. Ittu-
at utoqqaagaluaqaluni suli
peqqilluarluni aalassaril-
luinnarpoq. Utoqqarli
maanna tunuarsimaartunn-
gorsimagami nappartat qa-
juusaasiviit peqqumaasi-
viup teqeqquaniittut akor-
nanni najugaqalersimavoq.
Nissimaajaqqat inuusun-
nersaat, Tjorvik Torgusson,
nukappiatsiaavoq 200-it
missiliuinnarlugit ukiubk.
Suli nissimaatut umeqaler-
simanngilaq, angummilu
orngi tikiinnarlugit angissu-
seqarluni.
Naasorissaasup illunngua
narsat qattomgillu orpip-
passuarasaartut akornan-
niikkami alian aabuinnartu-
miippoq. Illuatungaaniip-
put narsaatit tunuatungaa-
niillutillu orpippassuit.
Orpippassuit iluatungi-
kanniannuppoq Teriannis-
sat Qaqqarsuat qutaarloo-
qalunllu portoqisoq, tassani
najugaqarput torullit Jum-
be Skimpelu. Jumbe torulbt
qaqqarsuarmiut kunnge-
raat Skimpelu taassumap
nubaraa. Tassanilu najuga-
qalersimapput inuit ta-
maanga tikiuteqqajanngik-
kallarmatali taamalu ukiu-
nik 4 tusindinik utoqqaas-
suseqarlutik.
Nissimaat torullillu
ukiorpassuit taakkua inger-
lanerini akerareerusaartu-
aannarsimapput. Torulbt
angisoorujussuupput, nu-
kittoorsuubutik, ajortuubu-
tik sianutsuubutillu, nissi-
maalb inuusatut mikitigaat,
ajunngitsuubutik silatooru-
jussuullutilb. Torulbt inuit
naasorissaasup illuani naju-
gaqartut sapinngisaminnik
ajoquserniartarpaat, ta-
mannalu nissimaat bua-
rinngivittarpaat. Taamaat-
tumillu imminnut sorsuute-
rusaartuaannartuupput.
Ilaanneeriarlutik nissimaat
ajugaasarput, ilaannilu to-
rullit ajugaasarput. Tassa-
mi taamaattussaagami, tas-
sami silatussutsitsitik nu-
kittussutsitsillu atorlugit
sorsuuttaramik. Kikkulb
ajugaasuunissaannut aam-
ma inuit nunaammi najuga-
qartut qanoq ittuuneri
apeqqutaasartorujussuup-
put.
Maannali tassa peqqu-
maasivimmi nuannattunn-
guaqarpoq. Nissimaat qa-
nittumi najugalbt abat ta-
marmik qaaqqusaasimap-
put, taamaattumblu nuan-
nattunnguaqarlunbu qiim-
mattaattunnguaqarpoq.
Peqqumaasivimmimi neri-
sassarpassuaqarpoq. Iipibt,
iffiat qaqortut, neqit pu-
juukkat pølsibu qblertuu-
sap sukkusiviup pusibugu
nerrivittut atomeqartup
qaavanut iborarnerqarsi-
mapput. Inuit naasorissaa-
sup nunaataani najugaqar-
tut nalunngbluinnarpaat,
nissimaat suna tamaat peq-
qissaarulluinnartaraat, taa-
maattumibu qajuusiassaq
ataaseq mikinerpaannguar-
luunnbt piaariinnarlutik
asiutinngisaannaraat.
- Maanna aataa Skimpe
Jumbelu pibugit oqaluttu-
assaaq, Tjovik oqarpoq.
Taamalu oqariarluni sar-
bssiutitippq umissuisigubu
qaqortuinnaasutigut tagia-
laalerlugu.
- Tassami, tassami, ikinn-
gutinnguara, utoqqaq nuan-
naarluni oqarpoq. Issiabu-
arniarit qangarsuaq pisima-
sunik oqaluttuutissavakkit.
Nissunaat tamarmik ini-
gisartakkaminnit in gillu ar-
titeramik. Ilaat natermut is-
saabutik ilaabu qibertuusa-
nut ammassassuamik ma-
linnut qaqillutik.
- Tja, Tjarfatoqaq oqalut-
tuarluni aabartippoq. Ukiut
800-it matuma siomatigut,
aatagigaluara Terje Torgus-
son ajunngikkallarmat, tap-
pikani Teriannissat Qaqqar-
suanni pisunnguaqartaralu-
arpoq. Taamanikkut kristu-
miunngorsaanerup naligaa,
inuillu narsami s amani oqa-
luffibulersimapput. Oqaluf-
fibortoqarnissaab torulbt
kissaatiginngilluinnarpaat,
taamaattumillu inuit ulluu-
nerani sanasimasaat unnu-
aanerani torulbt aserorter-
tarpaat.
- Kisiannimi oqaluflibar-
tik inersimavaat, Tjovikkia-
raq oqarpallappoq.
- Tassami inerpaat, nu-
kappiaraatiga, tassami aata-
gigaluarmata Teijep inuit
ikioramigit. Suluunnaq ar-
sakunik immeriarlugu or-
pissuarmut qaqqarsuup kb-
bngaiuittumut majuarsima-
voq. Unnubu taanna torulbt
oqalufilbaq ujarassuarnik
miboorlugu aserortissallu-
gu ujarassuarnik katersube-
riarmata arsakunik supoor-
simavai torulbt issitserujus-
suarlugit.
- Taavalu torulbt oqaluf-
fik sumiinnersoq takusin-
naajunnaarsimavaat, nissi-
maat nuannaarlutik niber-
rapput.
- Taamaappjoq, tassa tak-
usinnaajunnaarpaat. Unnu-
alumi kamattorsubutibu
nibiasorsuusimasut, uja-
raassuatik taamungaannaq
mibuutigutigalugit, kisian-
nib tassa arlaannaataluun-
nht oqaluffik eqqorsimann-
gilaa.
- Jumbinnguakkuluk, nis-
simaajaraq quiasoqaluni
oqarpoq.
- Taamaabutillumi oqa-
luffiliartik inerpaat, Tjarfa-
toqqap oqaluttuani nangip-
paa. Biskoppip oqaluffik
atoqqaartereermagu torul-
bt ajoqusersinnaajunnaar-
luinnarpaat. T aam aa lim-
mal li aatsaat pbuttaalika-
sipput inuit uumasubu or-
pippassuarnuttut ajoquser-
niarsaralugit. Taamanikkut
sub amaroqartorujussuul-
lunbu abarsuamik nano-
qartorujussuuvoq, torubibu
tamakkua kamassaartaler-
paat naasorissaasut nersu-
taataannik saassussitinni-
arsaralugit. Aatannguakku-
lugalu eqqississaavbluni
ulapittuatsianngorpoq
inunnguakkuluit ajomar-
torsiuleqisut ikiorniarlugit.
- Torulbt tigusarineq sa-
peramikku?, Tjovik aperi-
voq.
- Ilumut, arlaleriarlutim-
mi qaqqarsuarmut mattut-
taraluarpaat, tamatigubi
uukapaatissinnarlugit ani-
guisaannarpoq. Ilaanni an-
gerlartarpoq paarsuarmik
kibianersuamibu sussaana-
ni, baannib aarnma anger-
lartarpoq gulterpassuarnik
ersoqqarluni.
- Torubit qaqqarsuarmi
gultiuteqaramik? nukappia-
raq tupaallabuni aperivoq.
Taamaalimmat nissimaat
allat illartuatsianngorput
umissuatik erfalaartuin-
nanngortibugit.
- Tjovikkiaraq sub mee-
rarpallattartukkuluugami,
ilai oqarput. Meeraaval-
laanngikkaluaruimmi nalu-
navianngikkaluarpat qaq-
qarsuaq taanna assammiu-
tinik, ujamminik pinnersaa-
tinibu abanik gultiusunik
ulikkaarluinnartoq.
- Ila arraa! nissimaajaraq
nuannaatsaqaluni niber-
poq. Pisuussuterpassuit
baannik aaberta aat? Taava
inunnguit maani najugalbt
pbtsuusut naammattorsu-
arnik nuannaarutissaqalis-
sagaluarput.
- Naagga, nukappiaraati-
ga, angutaa nuannaanngip-
pasibuni oqarpoq.
Inuit gulti torulliniit pis-
sarsiartik ajunaarutigiin-
nartarpaat. Pingaakujut-
tunnguutigalugulu, silaat-
subuutigalugulu, atomer-
lubugulu, saqitsaassutiga-
lugulu, kamaassutigalugu
akerariissutigibinnartar-
paat. Tamanna aatama paa-
silertorsimavaa, taamaattu-
mibu uanga ataatagalu nis-
simaabumi maaniittut abat
tamarmik gulti imminiigin-
narlugu qaqqambtiinnar-
parput.
- Aa, aammalumi tiguni-
arnissaa imaannaagunann-