Atuagagdliutit - 13.12.1989, Blaðsíða 14

gilaq, Tjovik oqarpoq.
- Ilumut, unnummi uu-
matut ittumi ajornarpal-
laartanngilaq, aatatoqaq
akivoq. Torullit pissussititik
juullip unnuaani saqqum-
mertarpaat kisikkumallu-
git, taakkuinnaallu ukkati-
lersaramikkit allanik isigi-
saarullutillu tusaasaarut-
tarput.
- Qanormi iliorlunga qaq-
qamut isissaanga, nissimaa-
jaraq aperivoq.
- Juullip unnuaani qaq-
qap matorsui isumaminnik
ammartarput, utoqqaq aki-
voq. Guutilli paariliuk kina-
luunniit ullaakkut oqaluffiit
siamgi arfineq pingasunut
sianilerpata suli taqqama-
niittussaq. Taamaalippam-
mi torullit isigisaqaqqilerlu-
tillu tusaasaqaqqilissapput,
taavalu aniguisoqarsinnaa-
junnaassaaq.
- Ataa, illit nammineq
ataatat torullinut sorsunni-
kuua?
- Jovik Terje sen! Ila, ilaa-
naa, sorsuttamikooqaaq.
Ataasiarlunimi toqutaanga-
jalluinnarnikuuvoq. Ner-
sussuarmulli qimusserluni
qaqqamiit aniguisimavoq.
- Qanoq pisimagami?
- Ataannguara asasara,
qaa oqaluttuunniartigut.
- Tassaana taamani Skim-
pep nersussuaq angutiviaq
naasorissaasumit nunaam-
mi maani najugalimmit til-
lissimagaa. Taamanikkut
ataataga soorunalimi ka-
mattorujussuuvoq arajutsi-
sitsillunilu qaqqarsuarmut
isersimavoq. Ajornartorsio-
rani isersimavoq, torullit
ningiuata matorsuaq ma-
tunngitsoorsimammagu.
Isersimavoq taavaana Jum-
pep nersussuaq toqussallu-
gu ulimaassuarmik silugu-
tereersimagaa. Ataatagali
angutaavoq qeqqaannajuit-
soq. Nersussuup pamiuati-
gut majuapallassinnarluni
tamaana peqqinnerinnarsu-
atigut meqqummik kapisi-
mavaa. Tjuh-bang. Nersus-
suaq pisserujussuarpoq tas-
salu Jumpe Skimpelu nas-
summillugit, tamaasa si-
laannakkoortikutsoorsin-
narlugit nakkarterujussu-
arlugit. Tassalu nersussuup
ataataga nassataralugu
pangaliinnaq matukkut ani-
simavoq.
Nissimaat illarratingaar-
mata nissiarakasiit qiller-
tuusanit issiavigisaminniit
nakkartuinnanngorput.
- Illimmi aataa, illit qaq-
qarsuup iluaniinnikuuit,
Tjovik aperivoq.
- Amerlasoorpassuariar-
lunga Torullilli inunniit til-
litaat kisiisa tigusarsima-
vakka. Ataasiarlungali ani-
gueqqarluinnarsimavunga.
Nas ara træskomalu illua
annaallugit, paaviaasutullu
ipertutigalunga angerlar-
lunga.
Qanoq ilillutit taamarsu-
aq iperteravit, aataa?
- Tassa matut tamarmik
parnaarneqarsimariarmata
allatut ajornartumik pujo-
orfikkut anisariaqarsimaga-
ma.
- Taavami qatanngutima
siornaak naviataameratulli
navianartorsiortigisimas-
saatit, nissimaat ilaat oqar-
poq.
- Qatanngutit qanoq misi-
gisaqarsimagami? Tjovik
aperivoq.
- Tassaana naasorissaa-
sup Grandlundimiup niviar-
siutaa nersussuarnik im-
muiaasartoq, tigusaralugu
qaqqarsuarmukaanneqarsi-
masoq ujamiarsimagalua-
raa, ajoraluartumilli kukku-
kooq angutiviaq qarlorsima-
voq tassalu matorsuit matu-
tillugit. Allatut sapilerami
kuunnguamut qaqqap ilati-
gut kuuttumut pississima-
voq nunap iluatigut kuun-
nera iluatsillugu angerlarni-
amiarluni. Nalunngilarsi
kuuk nunaatip matumap
eqqaatigut kuuttoq qaqqa-
mi puilasumiit pisuummat.
Qatanngutinnguakkuluga-
lumi angerlamut apuutilla-
tukkami sumininnguamil-
luunniit panemersatanngu-
aqanngilaq.
Nissimaajaqqap tusakka-
ni tamaasa soqutigeqalugit
tusamaaqqissaarpai. Torul-
lit tajaataannik ujamiutaan-
nilluunniit gultiusumik ti-
guserusukkaluaqaaq, illumi
najugallit paniannut Anne-
Lisemut, katingajalersumut
tunissutissaminik. Taanna-
mi kikkunut tamanut inus-
siamertuaannartuuvoq,
Tjovikillu taanna ajunngit-
suliorfigerukkaluaqaa.
Tjarfatoqaq oqaluttua-
qattaartoq nissimaat sivi-
suumik tusarnaarpaat.
Naggataatigulli kiisa tamar-
mik uemalerput. Pulaartut
angerlakaapput. Aataa aaq-
qatikorsuarmut siniffigisar-
takkaminut, teqeqqut ilaan-
niittumut innartiterpoq,
Torgus Tjovikilu qitsuup
amianut qUlertuusat sukku-
nik imallit akornanniittu-
mut innartiterput.
Nissiararli sinilersin-
naanngilaq. Eqqarsaatigiu-
arpaa qanoq iliorluni Anne-
Lise pinnersaatissaanik pis-
sarsissutissanerini, ataa-
siinnannguamilluunniit.
Ajoqutiginavianngilaami,
ilaa? Inuinuku gultiuteqar-
pallaaleraangamik aatsaat
makitasuunngortartut.
Kiisa makippiq, natsani
træskonilu ateriarlugit
ajaappiaaqqani tiguaa or-
pippassuaUarlunilu aallar-
luni.
Unnuaq nipaalluinnar-
poq taartorujussuullunilu.
Ullorissanik uisorilaso-
qanngilluinnarpoq, illoqar-
fimmilu igalaat ataasinngu-
am illuunniit qaamasoqann-
gillat. Suut kikkullu tamar-
mik unnuami eqqissillutik
sinngupput, teriannissap
amavissap iggiingarpalut-
tumik qarlorpaluttamera
kisimi nipisiassaavoq.
Nissimaajaraq allorassaa-
qaluni ingerlavoq. Unnuap
taamera ersiginngilaa, teri-
anniarlu su ssarinngilluin-
narpaa. Taama naatsigisu-
nik nioqaraanni ingerlaler-
torneq ajornaraluarpoq, nis-
simaajararli inunnit talli-
mariaammik allomertune-
rugami ingerlalluataarpoq.
Nalunaaquttallu akunnera
ataaseq qaangiummat Teri-
annissat Qaqqarsuata ataa-
niilereerpoq.
Arraarsuaq, portullunilu
qutaarluungaalerami!
Qaarsup quppaasigut qaa-
manimininnguamik min-
nerpaamilluunniit takus-
saasoqanngilaq, tusaasin-
naavaali taqqamani savimi-
naarpalaartoqarpaluttoq,
soorlumi arlaannik aningaa-
sanik gultiusunik sølviusu-
nillu passussisoqarpaluttoq.
Utaqqilaaritsi, nissiaraq
oqamivoq qaqqakkullu ma-
juarterluni aallarluni.
Sukkavallaanngikkaluar-
poq, ingerlavorli. Ilaannee-
riarluni sisusoortarpoq,
ilungersuallariaraangamili
ingerlaqqilertukasittaraaq.
Anernikuluttuinnaalluni,
kiammillu ipputivillugu
qaarsortamiit qaarsorta-
mut, ujarassuarmiit ujaras-
suarmut qullarterusaarpoq,
pisserujussuartaqattaarluni
arpalersortarlunilu, kiisa-
miluuna qaqqap qeqqata
missaa qummut angukasil-
laraa.
Uppik qooqqumi qanittu-
miittumi qarlorpaluppoq,
Tjovikilli taaima ersiginngi-
laa. Quppamimmi torullit
inaannut iserfigisinnaasa-
minik nassaarserluni innar-
tortuarniarpoq.
Taamaallunilumi qaqqa-
mi quppannguup iluani qaa-
masumik takusaqalerpoq.
Ajaappissani quppamut
mannguppaa ammaaniarsa-
rilerlimilu. Qiversartui or-
sorterluameqarsimariara-
mik matu kigaatsunngua-
mik nipaqanngivissumillu
ammaratarpoq.
Nissimaajarannguaq ine-
rujussuarmut ujaraannaa-
sunik iigaqarlunilu qilaa-
qartumut iseratannguar-
poq. Natermiipput nersute-
rujussuit nerineqarsimasut
saanikorpassuit iikkamilu
nivingapput sakkuutit
manngertomernikorpas-
suit. - Kakkaak avaanngu-
naq, nissimaajaraq imminut
oqamiffigaaq ingerlaqqillu-
ni.
Taava matu kanngussaa-
gunartoq tikippaa. Matu
taanna siullertulli ammaru-
minartigaaq, taavalu Tjovik
inerujussuarmut allamut
iserpoq.
Sumi tamaniipput anin-
gaasat sølviusut kuersarsu-
akkuutaat, ataasinnguamil-
luunniilli inoqanngilaq.
Nissimaajaraq tupiguso-
qaluni unitsiarpoq aningaa-
sallu sølviusut misissuataa-
lerlugit.
- Taakku atorlugit naaso-
rissaasoq ajunngitsoq pit-
sassuarmik nalunaaqutaa-
rarsissussinnaalluaraluar-
para, nissimaajaraq oqar-
poq. Uatsilaarli! Uumammi
matup illuatungaani sianaa-
laarpaluttoqarpoq. Sunami-
taavaana, taqqamani suleri-
soqartormitaavaana.
Matorsuaq sølviusoq ki-
gaatsumik ornissinnarlugu
ammarpaa. Tupinnakasik-
kaluttuaq! Naqqup qeqqa-
niippoq illerfissuaq am-
maannarneqarsimasoq, kil-
linganiippullu torullersuit
marluk pinneeqqisiitsut ti-
gusaqattaarlugillu tajat
ujammillu gultiusut, sa-
panngat ujaqqallu erlinnar-
tut kusanaqqisiitsut. Erlin-
nartuutiminnik kisitsillutik
tiguartUluaasarsimangaa-
ramik Tjovikip isernera tu-
sarnaguluunniit maluginn-
gilaat.
Inerujussuup kiluatun-
gaaniippoq puilasoq, taassu-
mallu ernga iigaannarmiit
kooriarsinnarluni nunap
iluanut ingerlaqqittarpoq.
Puilasup sinaaniippoq træ-
skooq qupinikoq, kuuguas-
saaqqunagu iikkamut pi-
tunneqarsimasoq.
Træskuupiluunersuaq
taanna Skimpep puilasu-
mut kinissimassavaa ussis-
siteqqinniarlugu, Tjovik im-
minut oqamiffigaaq. Mat-
tussaassagaluaruma taan-
narsuaq umiatsiaralugu qi-
maasinnaassagaluamerlun-
ga.
Nipaarsaarluni mianerso-
qalunilu illerfissuaq qanil-
lattulerpaa. Portoqimmalli
sinaaluunniit angusin-
naanngilluinnarpaa. Tasit-
saarsinnaanini tamaat tasit-
saarluni sinaa anguniarsari-
lerpaa, tassanngaannarli...
arraa, tassami tusaassasusi.
Jumbe Skimpelu ataat-
sikkoorlutik tangajoriasaar-
put. Tangajomersuat sak-
kortungaarmat qaqqarsuup
qaarusussuata iluani suna
tam armi sianaalavoq. Suial-
lannersuarlu sakkortun-
gaarmat nissimaajaranngu-
akkuluk erfagiussaalluni si-
laannakkuukutsoorsinnar-
luni kussanngarmi illerfiup
iluanut nakkarpoq.
Taamaattormi suli aju-
tuuvinngilanga, Tjovik eq-
qarsarpoq ajaappissanilu to-
rullinut illersuutiginiarlugu
tigu lluartitaarlugu.
Torullilli sianiitsut suli
takusimanngilaat. Kisitsi-
nissartik kisiat eqqarsaati-
gaat. Nissimaajaqqap tupi-
gusoqaluni gulterpassuit qi-
merloorpai. Taava ujammit
kusanamersioriarlugit ati-
vai UlerfissuuUu sinaanut
qaqinialerluni ammut pis-
sinnias sagami.
Taamaalisorlu oqaluffiit
siamgi arfineq pingasunut
tussiariartoqqusillutik sia-
nerpalulerput. Torullersuit
marluk pisserujussuarput
siutitillu assamminnik ma-
tullugit. Qaqqarsuup matui
tamarmik matuneqarput
parnaarneqarlutillu illeriis-
suullu matua aamma matu-
voq gulterpassuit nissimaa-
jarannguakkulullu mattul-
lugit.
Tassaniilerporlu teriarsu-
artut kiisartunut kiitissima-
sutut imminut ikiorsin-
naanngitsigaluni. Nissimaa-
jararli tunniutiinnartar-
tuunngilaq.
Torullit uukapaatillugit
illerfik ammarteqqissinnaa-
gukku taava qanorluunniit
iliorlunga aniguiniarsin-
naanngussagaluarpunga,
eqqarsarpoq.
Taava qanini pamaarsar-
fianut tutsissinnarlugu te-
rissatut qarluusaalerpoq.
- Illerfissuup iluani teriar-
suaqarpaluppoq, ataata, to-
rulleq arnaq oqarpallappoq.
- Tullianik juullemissaata
tungaanut tassaneeriann-
guarli, torullersuaq akerpal-
lappoq.
- Illerfik magiarlugu pu-
tuinnassavaa, ataatanngu-
aq, nulia oqarpoq.
- Tassami ilumoorputit,
anaanannguaq, uersuata
akivaa. Taava illerfik am-
marpaa, nissimaajararlu il-
lerfiup sinaani issiasoq tak-
ulerlugu.
Kakkaak teriarsuaq
taanna eqqumiingaalerami,
taama oqarlunilu illalerpoq
naarsuani tammissaartuin-
nanngortillugit. Illit ki-
nannguuit?
- Uanga ateqarpunga Tjo-
vik Torgusson, nissiaraa-
vungalu naasorissaasuk-
kunni najugalik, nissimaa-
jaraq qiimarpalulluni oqar-
poq.
- Ha, Ha, Ha, Ha, Ha, Hi,
Hi, Hi!
Ho, ho, ho! torullersuaq il-
larpoq nissimaajaraq tiker-
minik kullorminillu tigum-
misani qilerluualaajutigalu-
gu. Juullisiorluta nerersua-
reerutta kinguleqqiutigalu-
tit mamassaqaatit. Siatsivik
piareerpiuk, anaana?
- Assakka ipertuut error-
toreertinnagit siassin-
naanngilassinga, Tjovik
oqarpoq.
- Utaqqiinnarit, ikinngu-
tinnguara, torulleq oqar-
poq. Assatit errortussaq-
qaarpatit.
Taava nissimaajaraq pui-
lasup sinaanut inissippaa
imermillu kueralerlugu.
Taamannaanngitsoq,
Tjovik suaarpoq. Kumiguti-
nik qaqorsaammillu aalleq-
qaarallaat.
- Kakkaak taama mikiti-
galuni sukalaniakujungaa-
rami, torulleq qatimaluppoq
tigummianilu iperarlugu
kumigutinik aallemialer-
poq.
Iperarniariaraanilu nissi-
maajaraq pissikkami træ-
skoorsuup iluanereerpoq,
kaasarfimminiillu savik
ukusartoq ammuteriarlugu
allunaasaq træskoorsuup
pituutaa kipivaa.
Tjuh hej! Træskoorsuaq
kuugussaalluni qangali qaq-
qap iluanut morsoreerpoq.
Jumbe Skimpelu ataatsik-
korsuaq nillerujussuarput
qoqernaannavissumik. Nis-
simaajaqqalli natsani peer-
lugu aalaterutigaa suaarlu-
nilu: Hurra!
Puilasup træskooq nissi-
maajaqqamik ilaasulik nu-
nap iluatigooruterialugu
kuunnguamut naasorissaa-
sup illuata killingatigoor-
tukkut anillaappaa. Tassani
nissimaajaraq pissiinnarlu-
ni niuvoq arpaannarlu an-
gerlarluni. Torullersuulli
imersuarmik kueralillarma-
ni ujamik gultiusoq katassi-
mavaa.
Nissimaajaraq sapiisersi-
mavallaaqilagami ataatami-
nut aataminullu pattapajo-
ortingajalluinnarpoq. Taa-
maalioqqikkumananili ne-
riorsuigami unatartinngit-
soorpoq. Neriorsuivorlu pi-
suussutinik nammineq un-
neqqarissumik sulinermi-
gut pissarsiarisinnaasami-
nit amerlanerusunik pissar-
siniaraluaqqinngisaannaru-
malluni. Neriorsuutinilu
taanna eqqortippaa nissi-
maajugamimi unneqqaris-
soq.
Af Alfred Smedberg. - Kun én gang om året - julenat - tager troldene i
Ræveklippebjerget deres skatte frem for at tælle dem.
Bjergdørene går op ad sig selv, så det er let at smutte ind.
Men gud nåde den stakkels nisse, der stadig er derinde, når kirkeklokkerne ringer til
morgensang...
I forrådskammeret på
den lille bondegård, der
lå neden for skovbrynet,
boede der tre små nisser.
Tjarfa, Torgus og Tjovik.
De var ikke engang kvart
så store som menneske-
ne, og de tilhørte en gam-
mel nisseslægt, der hav-
de boet der på gården i
over ni hundrede år.
Stedet havde mange gan-
ge skiftet ejere. De gamle
mennesker var gået
bort, og nye var kommet
i stedet. Og sådan var det
gået slægtled efter slægt-
led i hundreder af år.
Men nissefamilien blev
trofast boende, og stor-
nisse- eller husnissevær-
digheden på gården gik i
arv fra far til søn.
Nu var det juleaften, og
der var stort gilde i forråd -
kammeret. Den gamle nisse-
farfar, Tjarfa Joviksen, fyld-
te fem hundrede år selve ju-
lenat, og derfor blev der
holdt fødselsdags- og jule-
fest på samme tid. Han var
rask og rørig trods sin høje
alder. Nu boede den gamle
på aftægt mellem et par mel-
tønder i et hjørne af forråds-
kammeret.
Den yngste lille nisse,
Tjorvik Torgusson, var en
lille fyr på kun hundrede år.
Han havde endnu ikke fået
sit nisseskæg og nåede
knapt faderen længere end
til armhulen.
Den lille gård lå så smukt