Atuagagdliutit - 01.08.1995, Page 9
Nr. 59 • 1995
9
GRØNLANDSPOSTEN
Inuusuttut Kastrup-ip
mittarfiani
kanngusutsinneqartut
Pasineqarnissamut tunngavissaqartinneqaratik
ilaaqatissamik isigigaatik kamillartertinneqartarput
alersaajartinneqartarlutillu
Inuusuttut Katrup-ip mittarfiani ikiartortarfik Gate 17 tikiinnavillugu ikiaroornartumik
eqqusseriartutut pasineqalertarput, killisiomeqartarlutik ilaaqatissamillu isigigaatik kann-
gusutsinneqartarlutik.
Allerede ved Gate 17 i Kastrup Lufthavn falder de unge for mistanke for hashsmugling og
forhøres og ydmyges for øjnene af medpassagerer (Assi toqqorsivimmit/Arkivfoto: Polfoto).
KØBENHAVN(JB)
Kalaallit Nunaannut suniar-
pit? Sumunnarniarpit? Su-
miikkavit? Kikkut tikeraa-
rakkit? Sooq tikeraarakkit?
Skkuit iluani soqarpa? Ka-
millalaarit! Nalunngiliuk i-
nuusuttut ikiaroornartumik
anngiortumik eqqusseriar-
tarmata? Illit tamatunnga
qanoq oqaasissaqarpit?
Taamatut apersuiffiusartoq
tassaavoq Kastrup-ip mittar-
fiani ikiartortarfik Gate 17.
Anguteeqqap ittuujuippasis-
sup, akileraaruserisutut alla-
gartamik tarrisingajallugu ti-
gummiarluni inuusuttut a-
ngumerisinnaasani ataasiak-
kaarlugit ikiartoqataanit im-
mikkoortittarpai. Ilami ilaat
ilaaqatissamik akornanni
pinngitsuusaarpasissumik a-
persorneqartarput, ilaaqatis-
satillu isigisut kamillartin-
neqarlutik, alersiminnik pii-
aatinneqarlutik, pasinarsar-
neqarlutik illaruaatissan-
ngortinneqarlutillu pineqar-
tarput.
Inuusuttorpassuit taamatut
misigitinneqartamerat nuan-
ninngeqaaq tupannaqalunilu,
tassami pisuussuteqaratik si-
visuumillu Danmarkimee-
reerlutik angerlarnissamin-
nut qilanaarlutik ikiartortut
takornarissanit angalasunillu
allanit isiginnaarneqarlutik
killisiorneqartarput atisaajar-
neqarlutillu, timmisartumul-
lu ikiartoraangamik nalor-
nerpasittaqalutik. Inuusut-
tummi taamatut pineqarsi-
masut torsuusarsuartigut iki-
artornerminni nassuiaanis-
samut periarfissaqartanngil-
lat.
Uagut taamaaliortitsin-
ngilagut
Akileraartarnermut Pisorta-
qarfimmi, kalaallit akileraa-
ruserisartuisa qullersaqarfi-
gisaani direktøriugallartoq
Svend Erik Søgaard Wejse
AG-mut uppemarsaavoq taa-
matut misissuisarneq inger-
lanneqartoq, kisiannili nam-
mineq ilisimasani malillugit
tamanna pisortaqarfimmit
suliakkiissutaasimanngitsoq.
- Suliaq aalajangersimasoq
xtaanna pillugu oqaaseqars-
innaanngilanga, AG-mut
oqarpoq. Nunat ataasiakkaat
akileraaruserisuisa malerua-
gassat periaatsillu nammin-
neq ilumoornerpaasorisatik
malillugit sulisarput, uagullu
Kalaallit Nunaanni qanoq
periaaseqarnersugut ilisima-
vallaanngilaat, taamatullu
qallunaat akileraaruserisuisa
periaasiinut tunngaviusut ili-
simasaqarfigivallaanngila-
gut.
Svend Erik Wejse-p ilas-
sutigalugu oqaatigaa Kalaal-
lit Nunaannut ikiaroornartu-
mik anngiortumik eqqussui-
sarnerujussuaq tunngavigi-
neqarsimassasoq, tamatuma-
lu qaangemiarneqamera as-
sigiinngitsunit suliniarfigine-
qartoq.
AG-mi suleqataasoq Gate
17-imi pisoq najuuffigaa,
taamaammallu angalasut i-
nuusuttut ittuujuisaarpaseqi-
sumik saaffigineqartarnerat
ilisimannittuuffigalugu. Taa-
matut pineqartut ilaat oqalut-
tuarpoq akileraaruserisup
killisiortutut pissusilersorfi-
gisimagaani, aammalu Dan-
markimi feriarnermut tun-
ngassutilinnik apersorsima-
gaanni, tassa apeqqutit aat-
saat tunngavissaqarluartumik
pasisaanermi politiiniinnaq
apeqqutigineqarsinnaasut.
Akileraaruserisoq marserpoq
- Akileraaruserisup - kiaa-
nerporluunniimmi - kaasar-
fikka imaaqquai, ilaaqatis-
sakkalu isigisut kamillaqqul-
lunga, inuusuttup taamatut
pineqartup oqaluttuuppaa-
nga. - Kanngunarsagaasutut
eqqunngitsumillu pineqartu-
tut misigivunga, péqqusiile-
qineralu sanioqquasunut soo-
runami sunniuteqanngitsoor-
simanavianngilaq. Kingorna-
gut inummut tassunga qiter-
lera nittarusuummeraluar-
para!
- Isumaqarpungalu uannut
tunngassuteqarluinnartunik
oqaaseqamissamut pisussaa-
skal du lave i Grønland?
Hvor skal du hen? Hvor har
du været? Hvem har du
besøgt? Hvorfor besøgte du
dem? Hvad har du i skoene?
Tag lige skoene af! Du ved
godt, det er de unge, der ple-
jer at smugle hash? Hvad
har du at sige til det?
Stedet var Gate 17 i Ka-
strup Lufthavn ved flyafgan-
gen til Kangerlussuaq. Det
var en lille pågående mand,
der med et halvt skjult tolder-
skilt i hånden provokerende
diskret trak en efter en alle de
unge til side, han kunne
overkomme. Og midt blandt
det øvrige flypublikum måtte
de svare på indiskrete
spørgsmål og blev udsat for
den ydmygelse at skulle af-
føre sig sko og strømper,
mistænkeliggjort og latterlig-
gjort for de øvrige rejsende.
Det var mildt sagt en ube-
hagelig og meget overras-
kende oplevelse for de man-
ge unge, der rejser med rent
mel i posen og glæder sig til
at komme hjem efter et eller
andet danmarksophold - for-
hørt og afklædt for øjnene af
turister og andre rejsende,
der forundret gik videre ind i
maskinen som ubesvarede
spørgsmålstegn. Senere sjok-
kede de antastede unge efter i
spidsrod gennem flyets lange
gange uden chance for at for-
klare sig.
Det er ikke os
Fungerende direktør i skatte-
direktoratet, hvorunder det
sariaqarnanga, inuusuttoq
nangippoq. - Uangami feriar-
nerma nalaani kikkut ilagisi-
manerikka susassarimmagit.
Tamanna uannuinnaq tun-
ngavoq. Tusarparalu uagut
kisitta taamaanneqarsimana-
ta. Kangerlussuarmiit aalla-
lersut aamma taama pineqar-
tarput, inuusuttullu kisimiil-
grønlandske toldvæsen hø-
rer, Svend Erik Søgaard
Wejse, bekræfter overfor
AG, at disse toldeftersyn fin-
der sted, men ham bekendt er
det ikke direktoratet, der har
taget initiativ til dem. - Så
det er ikke muligt for mig at
udtale mig særlig konkret om
sagen, siger han til AG. - Det
er jo op til de enkelte landes
toldvæsen at arbejder efter
de retningslinier og metoder,
de finder rigtigst, og ligeså
lidt som de ved, hvad vi fore-
tager os her i Grønland, ja
ligeså lidt kan jeg sige om
baggrunden for det danske
toldvæsens dispositioner.
Svend Erik Wejse tilføjer,
at man nok skal finde forkla-
ringen i den omfattende
hash-import, der har været til
Grønland, og som der fra fle-
re sider gøres et stort stykke
arbejde for at komme til livs.
AG’s medarbejder var selv
vidne til episoden ved Gate
17 og kan bevidne, at det var
en ualmindelig hensynsløs
måde at henvende sig til de
unge rejsende på. En af dem
fortalte efter episoden, at tol-
deren nærmest forhørte ham
og stillede meget personlige
spørgsmål om ferieopholdet i
Danmark, spørgsmål af en
karakter, som man normalt
kun vil tillade politifolk med
en velbegrundet mistanke.
Tolderen snagede
- Tolderen - eller hvem det
nu var - bad mig om at tøm-
me lommerne og tage skoen-
de af for øjnene af mine med-
lutik angalasut taama pine-
qarnerusarlutik. Tamanna
pissusissamisuunngilluinnar-
poq.
Feriartoqarnera suliffim-
mullu tunngatillugu angala-
soqarnera pissutigalugu AG-
p politiini akileraaruserivim-
milu akisussaasut, qallunaat
kalaallillu oqartussaaffii pil-
passagerer, fortæller den un-
ge. - Jeg følte mig ydmyget
og uretfærdigt behandlet, og
min forlegenhed stillede mig
afgjort i et dårligt lys hos de
forbipasserende. Bagefter
var jeg fristet til at give ham
fingeren!
- Jeg tror ikke engang man
er forpligtet til at udtale sig
om de private forhold, for-
tæller den unge videre. -
Hvad kommer det ham ved,
hvem jeg har været sammen
med i ferien. Det er vel en
privatsag. Og nu har jeg hørt,
at vi bestemt ikke er de ene-
ste. Ved afgangen til Kanger-
lugit oqaluttuarsinnaasut at-
taveqarfigisinnaasimanngi-
lai. Aammattaaq killisiueri-
aaseq taakkartomeqartoq i-
natsisinik tunngaveqarnersoq
paasisinnaasimanngilarput.
Tamanna aviisip normuani
tullermi atuarsinnaavat.
lussuaq har mange fået den
samme behandling, men altid
unge, der rejser alene. Det er
død-uretfærdigt.
På grund af ferie og tjenst-
ligt fravær har AG haft svært
ved at komme i forbindelse
med ansvarlige indenfor po-
liti og toldmyndighed, som
kunne fortælle om en even-
tuel forbindelse mellem dan-
ske og grønlandske myndig-
heder. Heller ikke lovlighe-
den af den omtalte forhørs-
metode har vi kunnet kon-
trollere. Læs også næste
nummer.
Slå to fluer med et smæk!
Grønlands største og første
Snowboard klub
mangler et Navn og logo!
Sådan gør du:
Tegn og skriv, send det til
Nuuk snowboard klub
inden den 14. august.
Vi har Box 351
FINE PRÆMIER
fm R K T I I S
jlsPECIEL SLÆDEHUNDSFODERl
extruderet - med 30% fedt
Intet andet hundefoder giver slædehundene et så højt
udnytteligt energiindhold. Dette i forbindelse med vore
meget lave priser gør ARKTIS til det absolut bedste
tilbud på højkvalitetsfoder til hårdtarbejdende
slædehunde.
ARKTIS indeholder IKKE soyaprotein
Vi er specialister i levering til
Grønland.
Ring, skriv eller fax efter nær-
mere oplysninger om
ARKTIS samt prisliste.
SKYTTENS hundefoder
Tingvej 44, DK-9380 Vestbjerg
Tlf. 98 29 66 21, Fax 98 29 60 41
vore
produkter eksporteres idag hl mange lande.
Unge mennesker ydmyget
i Kastrup Lufthavn
Blev uden begrundet mistanke bedt om at tage sko og strømper af for
øjnene af de medrejsende
KØBENHAVN(JB) - Hvad