Atuagagdliutit - 29.05.1997, Page 5

Nr. 40 • 1997
5

GRØNLANDSPOSTEN
Isumaginninnikkut pitsanngoriaatit
landskarsip akilissavai
Isumaginninnermut iluarsartuussinermut ataatsimiititap isumassarsiat
siunissami isumaginninnermut najoqqutassat inassutigai - akissaqarpugulli,
Akulliit Partiiat aperaaq
(LRH) - Isumaginninnermut
iluarsartuussinermut ataatsi-
miititap ataasinngornermi
isumaliuutissiissut hundre-
denik arlalinnik quppemilik
saqqummiussaani isumagin-
ninnermut inassutai pingaar-
nerit Inatsisartut taperserpaat.
Inatsisartuni isumaqatigiin-
ngittoqaruni qaqugu atuutiler-
nissaat pineqarpoq, isumagin-
ninnermullu aningaasanik a-
merlanemik tunniussaqan-
ngikkaluarluni qanoq naam-
massineqarsinnaanersut.
- Ataatsimiititap inassutai
piumasaqaatitut paasineqar-
nissaat Naalakkersuisut isu-
maqarfiginngilaat, maannak-
korpiaq inaarutaasumik isum-
merfigineqartussatut, isuma-
ginninnermut naalakkersui-
soq Benedikte Thorsteinsson
oqarpoq.
- Piffissami takkuttussami
nalilersorluameqassaaq, isu-
maliuutissiissutip pingaamer-
sai inassutillu aalajangersi-
manerusut qanoq pitsaane-
rusumik piviusunngortinne-
qarsinnaanersut. Naalakker-
suisut ukiaru ataatsimiinnis-
samut malinnaalluni suliat
naammassineqartut saqqum-
miutissavai, inatsisitigullu su-
liniutissatut naammassineqar-
nissaannut piffissalersorlugit
pilersaarutigineqarneri saq-
qummiutissallugit, naalakker-
suisunut ilaasortaq neriorsui-
voq.
Aningaasaqameq
artukkemagu
Siumup isumaginninnermut
oqaaseqartartua Laannguaq
Lynge oqarpoq partiini isu-
maqartoq anguniarneqassa-
soq isumaliuutissiissummi i-
nassutigineqartut naammas-
sineqamissaanni inuiaqatigiit
aningaasaqarnerat artukker-
nagu.
- Siumut isumaqarpoq isu-
maginninnermi iluarsartuus-
sinerup aallamiutigisariaqar-
aa isumaginninnermi sulisut
pikkorissartinneqamissaat i-
linniaqqinnissaallu.. Kiffar-
tuussat pitsaanermik sullin-
nissaat siunertaavoq, Laan-
nguaq Lynge oqarpoq.
Siumup aamma iluaraa a-
taatsimiititap inassutigimma-
gu kommunit isumaginninne-
rup tungaatigut aalajangiisin-
naanerulemissaat.
- Siumup siunnersuutigaa
suliniutigineqassasoq kom-
munit innorluutillit tungaa-
sigut aalajangiisarnissamut
piaartumik aalajangiisinnaa-
lemissaat, Laannguaq Lynge
oqarpoq.
Inuit Ataqatigiit apeqquser-
paat kommunit aningaasaqar-
nermikkut tamaa sulinissamut
piareersimanersut.
- Pingaaruteqarpoq innor-
luutillit paaqqutarinerat siu-
nissami nuna tamakkerlugu
assigiinnissaa. Innorluutillit
sullisilemissaannut kommu-
nit aningaasaqarnerat apeqqu-
taavoq. IA-p ornigineruaa
kommunit ullumikkumut na-
leqqiullugu annertunerusu-
mik innorluutit pillugit qitiu-
sumi ilisimasat iluaqutigine-
rusariaqaraat, Lars Sørensen
oqarpoq.
Aningaasartuutit
amerlanerit
Akulliit Partiianit Bjarne
Kreutzmanhn isumaliutissiis-
summi inassutigineqartut tun-
ngaviisigut isumaqatiginerar-
pai, isumaginninnermullu pi-
sortat amerlanemik aningaa-
saliinissaat inassutigalugu.
- Unillatsiariartali. Tamak-
ku tamaasa akissaqartinner-
pagut, piviusunngortinnis-
saannut tamatta isumaqati-
giissutigigunakkagut? Imma-
qa - immaqa naagga. Kia sia-
nigaa? Inuiaqatigiiugaluarutta
aningaasaatikinnata ajomar-
navianngikkaluarpoq. Taa-
maanngilagulli, taamaattumik
tulleriaarisariaqarpugut. Taa-
maattumik anguniartariaqar-
parput inuiaqatigiit aningaas-
aqarnerulemissaat. Aatsaat
taamaaligutta kissaatigisar-
passuagut akissaqalertissa-
vagut.
- Nassuerutigisariaqaler-
parput isumaginninnikkut al-
lannguutit piviusunngortis-
sagutsigit inuiaqatigiit amer-
lanernik aningaasartuuteqa-
lissammata, Lars Sørensen,
IA, oqarpoq.
- Namminersomerullutik o-
qartussa aamma KANUKO-
KA kaammattorpagut piviu-
sunngortitsinissanut tulleriaa-
rinissanullu aningaasalersue-
riaatsimik nutaamik isuma-
qatigiissusioqqullugit. Sumut
iluaqutaassava innuttat isu-
maginninnikkut atugarisaat
Inatsisartuni inatsisiliomikkut
pitsanngortikkutsigit, aqut-
sisussallu, kommunit ataasi-
akkaat pitsanngorsaatinut ani-
ngaasalersuinissaminnut akis-
saqanngippata, Lars Sørensen
aperaaq.
IA-p naalakkersuisut kaam-
mattorpai ukiamut utoqqaat a-
ningaasaqamikkut atugarisaat
nalunaarusioqqullugu, taa-
maalilluni utoqqaat piaartu-
mik assigiimmik pineqartaler-
lutik nunatsinni sumiluunniit
najugaqaraluarunik.
- Kommunini assigiinngit-
suni kommunit aningaasaqar-
nerat aalajangiisuusarpoq i-
leqqoreqqusat qanoq aqunne-
qarnissaannut, tamanalu u-
toqqamik isumaginninnermi
malunnamersaavoq, Lars Sø-
rensen oqarpoq.
Utoqqamut qujanaq
Atassutip aamma Kattusse-
qatigiit utoqqaat salliutinne-
qamissaat pingaartippaat.
- Inuiaqatigiit utoqqamut
qujassutissaqaqaat, Anthon
Frederiksen Kattusseqatigiin-
nit oqarpoq. - Taamaattumik
rnaanna inuunerminni atuga-
risamik pitsanngomissaannut
kissaatigisaat piviusunngor-
tittariaqarp arput.
Anthon Frederiksen-ip aam-
ma malugeqquaa ilumoormat
utoqqaat inuunertusimmata:
- Aappaatigut apeqquserta-
riaqarpoq utoqqalinersiuteqa-
lersameq 60-init 63-inut qaf-
fanneqamissaa, nalitsinni su-
liffissaaleqineq inuiaqatigiin-
ni taama annertutigisumik a-
jomartorsiutaatillugu.
Paarlattuanik Atassutip
utoqqalinersiuteqalertamemp
allanngortinnissaa isumaqa-
tigaa, malugeqqulluguli kik-
kulluunniit siusinaartumik
utoqqalinersiuteqalernissa-
mut qinnuteqarsinnaasut.
- Atassutip kissaatigilluin-
narpaa utoqqaat peqqissut
namminneq aalajangersinnaa-
sariaqaraat qaqugu soraamin-
ngussanerlutik. Inuk peqqis-
soq sulinissaminut akuerine-
qartariaqarpoq, nammineq
taamaatikkusulemissami tu-
ngaanut. Aappaatigut inuk su-
lisinnaajunnaarluni misigisoq
sulinissamut pinngitsaaline-
qartariaqanngilaq, Jakob Si-
vertsen oqarpoq, erseqqissar-
paalu utoqqalinersiutillit sani-
atigut suliaqarsinnaasariaqar-
tut utoqqalinersiutiminnik
ilanngaatsinngikkaluarlutik.
- Atassutip piumasaraa u-
toqqaat utoqqalinersiutillit sa-
niatigut suliaqarsinnaasut u-
kiumut kisermaaq 40.000
kroner angullugu akissarsi-
sinnaallutik, aappariit 60.000-
it angullugit. Taamaalilluni u-
toqqaat imminnut napatinnis-
saminnut kissaataat iluaqu-
sersinnaavarput,, oqarpoq.
Inuusuttut
suliassaqarnerat
Kattusseqatigiit aamma Atas-
sut isumaqatigiipput inuusut-
tut sapaatit akunnerini pinga-
suni suliffeqanngereersut su-
liassaqartinniarnissaat kom-
muninut ajomartorsiutaasin-
naasoq.
- Atassutip kissaatigaa
kommunit Namminersome-
rullutillu Oqartussat quleqati-
giillutik ilungersussasut inuu-
suttut suliffeqanngitsut sulif-
fisaqartinniarlugit imaluun-
niit ilinniagaqalersinniarlugit.
Isumaqataavugut kommunit
pisussaatinneqassasut inuu-
suttut qaammatini pingasuni
suliffeqarsimanngippata suli-
assaqartinniartarnissaannut.
Siunertarli anguneqassappat
Atassut isumaqarpoq nammi-
nersomerullutik oqartussat ta-
matumunnga aningaasaleeqa-
taasariaqartut. Ullumikkut
nunatsinni taama suliffissaa-
leqisoqartigisoq kommunit
kisimiillutik tamanna naam-
massisinnaanngilaat, Jakob
Sivertsen oqarpoq.
- Kommunit ullumikkutut
aningaasaqarnerat taama inis-
sisimatillugu qanoq ilillutik
inuusuttoq qaammatini pinga-
sunik suliffeqarsimanngitsoq
suliffissaanik innersuussin-
naavaa, Anthon Frederiksen
aperaaq.
- Illoqarfiit ilaanni, soorlu
Ilulissani, takomartaanngilaq
ukiup ingerlanerani qaamma-
tit ilaanni 400-t suliffissarsi-
ortartut. Taamaattumik kisit-
silaarsinnaagaanni oqartoqar-
tariaqarpoq, kommunini an-
nertuumik suliffissaaleqiffi-
usuni piviusut tunngavigalu-
git Ataatsimiititap inassutai
piviusunngorsinnaanngitsut,
Anthon Frederiksen oqarpoq.
Naggasiullugut Benedikte
Thorsteinssonip erseqqissar-
paat naalakkersuisut Inatsi-
sartut ukiamut ataatsimiinnis-
saanut Isumaginninnermut
iluarsartuussinermut ataatsi-
miititap inassutaasa tulleriaar-
neqamissaannut siunnersuuti-
nik saqqummiussissasut.
Utoqqartagut Inatsisartuni tapersersorluameqarput, ataasinngornermi Isumaginninnermui
iluarsartuussinermut ataatsimiititap isumaliuutissiissutaa oqallisigigamikku.
Den ældre del af befolkningen fik stor opbakning fra Landstinget, da det mandag behandle-
de Socialreformkommissionens betænkning.
Anthon Frederiksen,
Katusseqatigiit:
- Kisitsilaarsinnaagaanni
ilisimaneqassaaq,
Ataatsimiititap
inassutigippagu, kommunini
annertuumik
suliffissaaleqiffiusuni,
tunngavigalugit
Ataatsimiititap inassutaatut,
inuusuttut qaammatini
pingasuni suliffeqanngereer-
sut suliffissaannik
innersuussisinnaanerat
piviusunngorsinnaanngitsoq.
Anthon Frederiksen,
Katusseqatigiit: - Hvis man
kan regne lidt, vil man vide,
at det er helt urealistisk, når
Kommissionen henstiller, at
kommuner med stor
arbejdsløshed skal anvise
arbejde til unge arbejdsløse
efter tre uger.
Pilersitsisut nersomaaseqquaat
(JB) - Siumup Inuusuttaa-
sa Suleqatigiiffiat siunner-
suuteqarpoq ukiumoortu-
mik isumassarsianik piler-
sitsisut nersomaaserne-
qartassasut. Nersomaat
tunniunneqartassaaq inun-
nut ataasiakkaanut ima-
luunniit suliffeqarfinnut
ukiup ingerlanerani arla-
annik immikkut ittumik
pilersitsisimasunut, Ka-
laallit Nunaanni arlaatigut
iluaqutigineqarsinnaasu-
nik.
Nersomaat ima ani-
ngaasartalerneqartariaqar-
poq, nutaanik nassaamiar-
nissamut nukiit atomissaat
orniginartunngortillugu.
- Imaanngilaq naatsor-
suutigigipput ukiut tamaa-
sa nioqqutissianik nunatta
aningaasaqarneranut inui-
aqatigiillu aaqqissuunne-
rannut malunnaatilimmik
sunniuteqartussanik, SIS-
ip siulittaasuata tullia Jør-
gen Wæver Johansen o-
qarpoq. - Taamatulli ners-
omaasiinemp tunngavilis-
savaa ullumikkumut na-
leqqiullugu isumassarsiat
ajornaannerusumik pis-
sarsiarisamissaat ineriar-
tortitUunissaallu.
SIS isumaqarpoq ka-
laallit isummeriallaqqin-
nerat annertuninngussa-
soq, piffissarlu siusinne-
rusoq eqqarsaatigalugu ta-
makkiinerusumik pitsaa-
nerusumillu kalaallit i-
nuussutissarsiutinik inger-
latsinerannut tunngavis-
siisinnaasoq.
- Ukiuni makkunani
namminiilivinnissamik o-
qallinneq piviusorpalaar-
nerulemerani peqatigiillu-
ta suliniutinik nassaamiar-
tariaqarpugut, siunissamik
inuiaqatigiit ineriartomer-
put tunngavissaqarneru-
lersillugu, Jørgen Wæver
Johansen ingerlaqqippoq.
- Taamaattumik nutaanik
pilersitsinerit suusulluun-
niit tamatsinnut pingaam-
teqarluinnarput, møtrikki-
ugaluarpat, internet ator-
lugu attaveqaqatigiiner-
mut atortut, imaluunniit
puisip orsua atorlugu ato-
qatigiinnermut kajumis-
saataasumik iisartagalior-
neq.
SIS neriuppoq kalaalli-
nut inuussutissarsiomik-
kut pilersitsisunut nersor-
naasiuttagaq piaamerpaa-
mik pilersinneqassasoq,
siunnersuullu Siumup
Inatsisartunut ilaasortaa-
nut nassiunneqarpoq suli-
areqqitassanngorlugu.
Foreslår årlig opfinderpris
(JB) - Siumut Ungdom -
SIS - foreslår, at der opret-
tes en innovationspris til
uddeling en gang om året
(innovation dækker blandt
andet begrebet at arbejde
med nye ideer - red.). Pri-
sen skal kunne uddeles til
personer eller virksomhe-
der, som i årets løb har op-
fundet noget unikt, som
alle i Grønland på en eller
anden måde har fået eller
kan få gavn af.
Grønlands Innovations-
pris skal have en størrelse,
der gør det attraktivt at
bruge energi på at opfinde
noget nyt.
- Det er ikke, fordi vi
forventer, at der hvert år
vil blive skabt produkter,
der mærkbart vil være
med til at ændre landets
økonomi og samfunds-
strukltur, siger SIS’s næst-
formand, Jørgen Wæver
Johansen. - Men en sådan
pris vil under alle oms-
tændigheder være med til
at skabe grobund for, at
nye ideer lettere opstår og
udvikles end i dag.
SIS mener, at prisen vil
øge den kreativitet, der
naturligt eksisterer i den
grønlandske befolkning,
og at denne kreativitet på
længere sigt vil være med
til at skabe et bredere og
bedre fundament for det
grønlandske erhvervsliv.
-1 disse år, hvor debat-
ten om et kommende
egentligt selvstyre bliver
mere og mere relevant,
bør vi i fællesskab søge at
finde frem til de tiltag,
som vi i fremtiden vil
basere vores samfundsud-
vikling på, siger Jørgen
Wæver Johansen videre. -
Derfor er enhver nyska-
belse yderst vigtig for os
alle, uanset om det drejer
sig om en møtrik, et inter-
net softwareprogram eller
en potenspille produceret
af sælspæk.
SIS håber, at Grønlands
Innovationspris kan opret-
tes snarest muligt, og har
derfor sendt forslaget
videre til Siumuts lands-
tingsmedlemmer til videre
foranstaltning.
ASSJ FOTO: VIVI MØLLER-OLSEN