Atuagagdliutit - 07.01.1999, Blaðsíða 11
GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 7. JANUAR 1999-11
Gerth Mikaelsen 18-iinnamik ukioqarluni tunumiuni siullersaalluni
sermersuaq napillugu, aammalu kalaallinit siullersaalluni utimut
angalasimavoq. Taakku tamaasa 1998-imi majimi junimilu sapaatit
akunneri arfinillit atorlugit naammassivai.
Gerth Mikaelsen var kun 18 år, da han som den første østgrønlænder
krydsede Indlandsisen og som den første grønlænder overhovedet tog turen
tilbage igen. Alt sammen i løbet af seks hektiske uger i maj og juni 1998.
Tunumiu pinertooq nersomaasigaasoq
19-inik ukiullip Gerth Mikaelsenip sermersuaq itiveqqeriaannaavaa
NUUK(KK) - Ejnar Mikkel-
senip 23. december 118-inik
ukioqalerfissaraluani tunu-
miu pinertooq umiarsuup
naalagaata aningaasaateqar-
fianit 7.500 kroninik ner-
somaasigaavoq.
Nersomaasigaasoq 19-inik
ukiulik Gerth Mikaelsen Ta-
siilameersoq 1998-imi mar-
lunnik malunnaatilinnik re-
kortiliivoq.
Maj-imi tunumiuni siul-
lersaalluni Sermersuaq Isor-
tumit Kangerlussuarmut qi-
mussimik itivippaa, takoma-
rissanut norskinut qimusser-
saalluni.
Juni-mi kalaallini siuller-
saalluni sermersuakkut uter-
sarpoq, Kangerlussuarmit
Isortumut takornarissanut
norskinut qimussersaalluni.
Sermersuakkut siumut uti-
mullu.
Sapaatit akunnerini arfini-
linni kipiffeqanngitsumik
Sermersuarmiilluni, qimmit
32-t takomarissallu kisiisa
ilagalugit.
Siumut 550 kilometer uti-
mullu 550 kilometer.
Kalaallit Nunaanni taman-
na siomatigut misilinneqarsi-
manngisaannartoq.
Taamanili 18-iinnamik u-
kiullip Gerth Mikaelsenip
misilippaa, maj-imilu iti-
veeqqinnissaminut piareersi-
mavoq.
Taamaakkuni pinertus-
saaq.
Taamaattumik Ejnar Mik-
kelsenip Aningaasaateqarfia-
nit nersomaatisinissamut tul-
luuppoq.
Nansenip aqqutaatigut
takomarissat
Tasiilamissaaq najugaqarpoq
nakorsaq Hans Chr. Florian
Sørensen, sunngiffimmini
suliffeqarfinnguamik Mount
Forel Expedition Support-
imik ingerlatsisoq.
Sermersuup itivinniartar-
nera soqutigineqariartoqpoq,
Hans Chr. Florian Sørensen-
illu immikkut sammisaraa
takomarissat ilisimasassarsi-
ortullu siunnersortarlugit.
Norskit immikkut Sermer-
suarmik itiveemsupput. Iti-
veerasunnerlu takornartanit
kingomutinngilaat.
Norskit Fritjof Nansen
aamma Otto Sverdrup siul-
lersaallutik 1888-imi itivip-
put, Ammassalimmit Nuup
kujataani Amerallap qinngu-
ani Austmannadalen-imut pi-
sukkamik.
Taamanili Nansen-ip aq-
qutaa inuppassuit atuartar-
paat.
Norskit angalatitsiviat
Hvitserk Nunatsinni allanilu
alutomartuni ilisimasassarsi-
omermut eqqaanartunik aaq-
qissuussisarpoq.
1997- imi takomarissat ka-
tillugit sisamat marloriamer-
mi itivitsippaat.
1998- imi soqutiginninneq
annerulerluni takomarissat
17-iupput. Takomarissat 13-
it qimussimik sisoraatinillu
Sermersuaq maj-imi juni-
milu itivippaat. Augustimi
takomarissat sisamat Ser-
mersuaq itivippaat sisoraa-
serlutik qamutaasanik kalita-
lerlutik.
Sermersuarmik itiviiniar-
nermik soqutiginninneruler-
nemp nassataraa Gerth Mi-
kaelsen maj-imi Hvertserk-ip
Isortumit Kangerlussuarmut
ingerlaartitsinerani qimus-
sersaanissamut periarfissin-
nera, kingornalu juni-mi
Kangerlussuarmit Isortumut.
Hans Chr. Florian Søren-
sen, maanna sulinngiffeqar-
toq, umiarsuaatileqatigiit tu-
saataanut Kisaq-mut oqarpoq:
- Hvertserk arlaleriarluni
maaniittareerpoq. Angalatit-
siviup suliarisartagai ilisi-
mallualerakkit siunnersuu-
tigaara norskimik tikisitsina-
tik kalaallimik qimussersa-
qassasut.
- Aallaqqaammulli Gerth
Mikaelsen eqqarsaatigereer-
para. Gerth qimussillaqqis-
sutut ilisarisimavara, inuu-
vorlu nukissaqarlunilu am-
masuuvoq.
- Gerth-ip aperinnginnera-
ni angutaa, borgmester Vit-
tus Mikaelsen apereqqaar-
para. Ilaquttanit tapersersor-
neqanngikkaanni angalaneq
ajornakusoortussaavoq, a-
ngajoqqaavili akuersipput,
Hans Chr. Florian Sørensen
oqarpoq.
Gerth-issaaq akuersivoq.
Anniaqaanga
Maj-imi Isortumit Kanger-
lussuarmut itivinnermi siul-
lermi ulluni 24-ni ingerlan-
neqartumi qimussersat mar-
luk takomarissallu norskit
sisamat peqataapput.
Gerth Mikaelsen qimussil-
laqqissuuvoq, sisoraatilli u-
jakkaarutit misilissimanngi-
saannarpai.
- Ajaappissat nalorsaati-
gaakka, taamaallungalu ujal-
luma ameruaasa puuinik ase-
ruuttoorpunga. Ila annia-
qaanga, Kangerlussuarmilu
uniinnamissannik eqqarsale-
raluarpunga. Talerali pitsan-
ngoriartorpoq, utimullu i-
ngerlaameq aamma naam-
massivara.
- Tamanna ullumikkut nu-
annaarutigaara, Gerth Mika-
elsen oqarpoq.
Hvitserk-ip ilisimasassar-
siortitai Kitaanut apuummata
Gerth Mikaelsen qimmillu
Kangerlussuup eqqaani Ser-
mersuarmi uninngaannarput.
Takomarissat allat, tama-
tumuuna pingasunik qimus-
sersalerlutik takomarissallu
qulingiluat, junimi Tunumut
uterput.
Tamatumuuna Gerth Mi-
kaelsen kisimi tunumiortaa-
voq, qimussersat allat marluk
Norge-meerlutik. Takorna-
rissat ukunaneerput: Hol-
land, Sschweiz, USA, Dan-
mark aamma Norge.
Silagilluarpoq, Isortumul-
lu utemeq ulluni 21-innami
ingerlanneqarpoq.
Qiimalluartoq
Isortoq-Kangerlussuaq, siu-
mut utimullu qimussinik si-
soraatinillu ingerlanneqar-
put, ullormullu nalunaaqut-
tap akunnerini tallimani arfi-
nilinniluunniit ingerlaarto-
qartarpoq.
Nassatat tamarmik qamuti-
niittarput, takomarissat sisor-
aaserlutik saniani malinnaa-
sut. Qamutinili qasuarsaar-
toqarsinnaavoq, ilaalli qamu-
tinit uniartiinnartarlutik.
Toqqini pingasuuttarissani
unnuisoqartarpoq.
Sermersuup qeqqani, ame-
rikamiut radareqarfikuata
DYE 2-p eqqaani, Hvertserk
peqqumaatissanik qimatuli-
sarput.
Angalatitsivik Isortumi
qimminik 32-nik attartorput,
angalaqatigiillu angalanemp
sapaatit akunneri arfinillit
qaangiuttut naammassinerani
qimmit 33-t Isortumi tunni-
uppaat. Qimmeq ataaseq Ser-
mersuarmi toqusimagaluar-
poq, aqqutaanili marlunnik
emiortoqarsimavoq.
Qimmit 32-t qamutit sisa-
mat uniarpaat. Sermersuak-
koomerit tamaasa pingasut
qimussersaapput, qamutit si-
samaat takomarissanit inger-
lanneqarlutik.
Taaneqareersutut qimus-
sersat marluk Norge-meerput,
taakku sungiusimallugu qim-
mit marlukkaarlugit siuleria-
atsillugit ingerlatittarlugit.
Gerth Mikaelsen Nunatsinnit
kisiartaalluni qimmit sanileri-
aallugit qimuttorisarpai.
Norskit qimussersaasa i-
laat, Lene Bøe, apuutereer-
nermi oqarpoq:
- Gerth ilaasimanngikkalu-
arpat angalanerput taama
ingerlasimassanngikkaluar-
poq. Uagutsinnit qimmit
ingerlalluarnerutissinnaavai,
siornatigullu ujakkaarutit
misilissimanngikkaluarlugit
pitsaanersaraarput.
- Gerth qimalluartuuvoq,
mannalumi aamma erinagik!
Siunissaq
Kangerlussuaq-Isortoq i-
ngerlaarnermi angalatsitsi-
vimmik Svitserk-imik pigin-
nittut ilaat, Sjur Mødre, ilaa-
voq:
- Kalaallimik qimussersa-
mik ilaasoqamera iluaqutaa-
qaaq. Siunissami qimusser-
toqaqqinnerini Gerth qimus-
sersareqqissavarput - taassu-
matullu qimussersinnaasut
allat.
Gerth-ilu ilaaqqinnissami-
nut piareersimavoq.
Imaassinnaavoq maj-imi
ilaserineqartoq, angutaa Vit-
tus Mikaelsen narkorsarlu
Hans Chr. Florian Sørensen
Sermersuarmik itiviiniarlutik
pilersaaruteqarmata.
Gerth Mikaelsen-ip biili-
nik iluarsaasartutut ilinnia-
lersaarpoq, takomarissanilli
aamma sullisserusuppoq,
- Sermersuaq siumut uti-
mullu itivillugu misigisaru-
jussuuvoq, takomarissallu
nunanit taama amerlatigisu-
neersut naapillugit migisaq
nuannerpoq, Gerth Mikael-
sen oqaluttuarpoq.
- Takomarissanik sullissil-
luni oqaatsinut ilikkarluar-
narpoq.
Maannali Islandimut i-
ngerlagallassaaq, Gerth-imi
tunumiut ammassanniutaan-
ni »Ammassat«-mi inuttaa-
sussaagami.
Tunumiut
sisamat
nersomneqarput
NUUK(KK) - Umiarsuup
naalagaata Ejnar Mikkel-
sen-ip decemberip 23-iani
118-iliiffissaraluani, Ejnar
Mikkelsen-ip Aningaa-
saateqarfianit inuit sisamat
nersomaasemeqarput.
Tasiilami nersornaasii-
nerit timersortarfiup cafe-
teriaani pipput, tassani
nersomaasemeqartut mar-
luk, Peter Ignatiussen aam-
ma Gerth Mikaelsen nalli-
uttorsiutigineqarlutik.
Peter Ignatiussen 22-nik
ukiulik nunaqarfimmi
Isortumi piliarisimasani
pillugu nersornaasemeqar-
poq.
Peter Ignatiussen aper-
sortikkamili piniartuusi-
mavoq, ullumikkullu pini-
artorsuartut taaneqarsin-
naalluni.
Peter Ignatiussen ukior-
passuarni distriktimi qi-
mussimik sukkanniutitsi-
samernut tamanut ilaasar-
simavoq.
Aamma inuusuttuaraal-
lunili Isortumi kommune-
fogeditut atorfeqarsima-
voq - suliaq oqimaatsoq,
kusanartumik naammassi-
sinnaasimasaa.
Gerth Mikaelsen 19-inik
ukiulik tunumiuni siuller-
saalluni sermersuaq napil-
lugu angalasimanini, ka-
laallinilu siullersaalluni u-
terluni angalasimanini pil-
lugu nersornaaserneqar-
poq.
Gerth Mikaelsen 1998-
imi majimi junimilu ta-
kornarissanik Isortumiit
Kangerlussuarmut uterlu-
gulu qimussiussisimavoq.
Gerth Mikaelsen taama-
ni 18-iinnamik ukioqarluni
nunaqqamminut takutitsil-
luaqaaq.
Aammattaaq decembe-
rip 23-iani Ittoqqortoormi-
ini kommunip allaffiani
borgmester Jens Napatoq-
p nersomaatit marluk pini-
artumut Manasse Simon-
sen-imut 16-inik ukiulim-
mut, aamma piniartup nu-
lianut Johansine Simon-
sen-imut 25-inik ukiulim-
mut tunniuppai.
Ejnar Mikkelsen-ip Ani-
ngaasaateqarfia umiarsuup
naalagaata Ejnar Mikkel-
sen-ip 23. december 1880-
imi inunngomeranit ukiut
100-nngormata pilersin-
neqarpoq.
Aningaasaateqarfiup pi-
lersitsisua, Ejnar Mikkel-
sen-ip ernera Aksel Mik-
kelsen siulersuisunut si-
ulittaasuuvoq.
Taassuma saniadgut il-
loqarfittut ikinngutigiit,
Ammassallip Gentofte-llu
borgmesterii Vittus Mika-
elsen aamma Hans Toft,
aamma illoqarfittut ikinn-
gutigiit Ittoqqortoormiit
Aalborg-illu borgmesterii
Jens Napatoq aamma Hen-
ning G. Jensen ilaasortaap-
put.
Aningaasaateqarfiup si-
unertaraa, Tunumi kulturi-
mik ineriartortitsisut ata-
titsiinnamiartullu taperser-
someqamissaat.
Nersomaatit sisamat im-
mikkut 7.500 koruuninik
aningaasartaqarput.