Tíminn - 11.09.1976, Blaðsíða 13

Laugardagur XI. september 1976.
TÍMINN
13
„Valinn
maður í
r • f f
rumi
— Þaö er valinn maður i hverju
rúmi hjá Slovan Bratislava. Þaö
fáiö þiö aö sjá, þegar liöiö leikur
gegn Fram á Laugardalsvellin-
um, sagöi Zwartkruis, þjálfari
hollenzka landsliösins, er hann
varspuröur um mótherja Fram i
UEFA-bikarkeppni Evrópu, en
eins og menn vita, þá léku 7 leik-
menn úr Slovan i landsUöi Tékka,
sem siógu Hollendinga út i
Evrópukeppni landsliöa.
— Tékkar eiga nú frábæru
landsliöi á aö skipa, og eru þeir
komnir úr þeim öldudal, sem þeir
voru i á tlmabilinu 1962-1972.
Leikmenn Slovan eiga stóran þátt
i þvi. Anton Ondrus er tvímæla-
laust bezti miövöröur i heimi og
ég mun benda ykkur á, aö taka
vel eftir sóknarleikmanninum
Marian Masny, sem ég tel einn
skæöasta sóknarleikmann
Evrópu i dag, sagöi Zwartkruis.
Hinn frægi leikmaöur Hol-
lendinga, Rob Rensenbrink tók i
sama streng, og sagöi: — Þiö fáiö
aö sjá gott liö, sem hefur aUt þaö
upp á aö bjóöa, sem gerir knatt-
spyrnuna skemmtilega. Tékkar
eru nú komnir i sama gæöaflokk
og HoUendingar og V-Þjóöverjar,
sagöi Rensenbrink.
— segir
einvaldur
Hollendinga
um Slovan
Bratislava, mótherja Fram
ARIE HAAN.hinn kunni leik-
maöurHoUands.sagöi: — Ondrus
og félagar hans i Slovan-Uöinu
leika frábæra knattspyrnu, þegar
þeir ná sér á strik.
Þaö er ekki aö efa, aö þaö verö-
ur gaman aö sjá Tékkana þegar
þeir mæta fram á Laugardals-
velUnum á þriöjudaginn.
MARIAN MASNY...hinn mark-
sækni leikmaöur Slovan.
Nýtt íþróttafélag í Reykjavík:
IBR setur
því stólinn
fyrir dyrnar!
1 SUMAR stofnuöu nokkrir ungir
körfuboltam enn I Reykjavlk
iþróttafélag, sem hlaut nafniö
„Smándavinafélagiö”, en til-
gangurinn meö stofnun félagsins
var aö fá tækifæritil þess aö taka
þátt I 3. deild Islandsmótsins I
körfuknattleik.
Stjórn félagsins sendi inntöku-
beiöni til Iþróttabandalags
Reykjavikur og sótti formlega
um inngöngu I bandalagiö. l.B.R.
hefur nú neitaö félaginu um inn-
göngu á þeirri forsendu m.a., aö
nafn íélagsins sé ekki Iþróttalegt.
Stjórn Smándavinafélagsins taldi
rök I.B.R. ekki nægilega haldgóö,
og spuröu m.a. hvort
t.B.R.-mönnum fyndist nöfn eins
og t.d. Afturelding og TindastóU
iþróttalegri, en fátt var um svör,
aö sögn Bjarna Einarssonar for-
manns Smándavinafélagsins.
Bjarni sagöi aö félagar i
Smándavinafélaginu ættu erfitt
meö aö sætta sig viö þaö, aö vera
útilokaöir sökum nafnsins, en
sagöi aö þaö væri stytt úr oröinu
smáhundur. Bjarni sagöi, aö þeir
félagarnir heföu veriö meö
félagsskap meö sama nafni og
Iþróttafélagiö nú um árabil meö-
an þeir voru saman i skóla, og þvi
heföu þeir ákveöiö, aö viöhalda
nafninu, þótt leiöir þeirra lægju
ekki lengur saman i skóla.
Auk nafnsins átti I.B.R. erfitt
meö aö sætta sig viö sum ákvæöi I
lögum félagsins, aö sögn Bjarna,
eins og t.d. þaö, aö félagsmenn
ættu aö bera merki félagsins á
bolnum viö naflastaö I staö þess
að bera þaö á brjósti, eins og tiök-
ast hjá öörum félögum. Þá sagöi
Bjarni, aö I.B.R. heföi ekki getaö
sætt sig viö þaö, aö markmiö
.félagsins væriaöhalda hópinn, en
þaö ákvæöi er i lögum félagsins.
— Við teljum aö iþróttabanda-
lag Reykjavikur vaöi i villu, þvi
Smándavinafélagiöhyggst starfa
fylUlega I anda annarra Iþróttafé-
laga, og hafa iþróttir aö leiöar-
ljósi, sagöi Bjarni Einarsson aö
lokum.
Smándavinafélagiö hefur ráöiö
Jóhannes Sæmundsson Iþrótta-
kennara sem tæknUegan ráöu-
naut, og mun Jóhannes m.a. sjá
um þrekþjálfun hjá félaginu.
Byggðastefna
<>9
ríkisvald
Byggöastefna er þaö kallaö aö
vilja láta haldast viö manna-
byggö allt i kringum land og
nytja landiö allt.
Venjulegum Islendingum er
þaö tilfinningamál aö landið sé
byggt. Margir sjá, aö þaö er
hagkvæmt aö byggöin sé dreifö.
Og þeim fjölgar, sem sjá að þaö
þarf stjórn á málum, svo aö þaö
þéttbýU sem komið er viö Faxa-
flóa, sogi ekki til sin meira en
góöu hófi gegnir.
Þvier byggöastefiia oröiö vin-
sælt orð.
Þaö uröu þáttaskil i þessum
málum meö stjórnarskiptunum
1971. Þaö birtist i nýrri trú og
mikilli athafnagleöi viöa um
land, enda var þá góöæri — og
raunar gengiö helzt til langt I
fjárfestingu miöað viö þá eyöslu
sem var I landinu. Þvi var ó-
hægara um vik eftir stjórnar-
skiptin enda viöskiptaárferði
miklu erfiöara um skeiö.
Nú hafa risiö upp spámenn
sem segja aö rikisstjórnin hafi
svikið byggöastefnuna. Hún
beini fjarmagninu öUu á suö-
vesturhorn landsins, nágrénni
Reykjavikur. Og þvi til sönnun-
ar eru nefndar tvær fram-
kvæmdir sérstaklega: höfn i
Þorlákshöfn og brú I Borgarfiröi
Þorlákshöfn
Suöurland hefur veriö hafn-
laust. Þaö hefur þvl lengi veriö
draumur Sunnlendinga aö eign-
ast höfn, — örugga höfn. Vegna
hafnleysis voru Vestmannaeyj-
ar eina útgeröarstööin, sem
náöi nokkrum vexti aö ráöi fyrir
sunnan land. Þegar eldgos
eyddi þar byggð á miöjum vetri
og fullkomin óvissa var um
framtiö hafnarinnar, sáu menn
að ótryggt var aö eiga allt undir
henni. Þvi var meiri áherzla
lögð á aö flýta framkvæmdum
til endurbóta i Þorlákshöfn og
Grindavik en ella.
Nú fór aö visu margt betur en
búast mátti viö i Eyjum. Höfnin
er betri en áöur. Og útgerð og
fiskvinnsla er þar I fullum
gangi.
Samt mælir þvi enginn I mót,
að gott sé aö eiga örugga höfn I
Þorlákshöfn. Það er ekki einka-
mál þeirra, sem þar búa. Þaö er
heldur ekki einkamál Sunn-
lendinga. Það er mál allra Is-
lendinga. Þorlákshöfn er eitt af
þvi sem er stolt þjóðarinnar.
Hitt er ánnaö mál, aö til þess
aö Þorlákshöfn veröi Sunn-
lendingum, og þar meö þjóöinni
allri, að fullum notum, þarf aö
brúa ölfusá viö óseyrarnes.
Þaö er eitt af því sem biöur — en
kallar þó aö.
Brú i Borgarfirði
Brúin i Borgarfiröi hefur ver-
iö gerö aö rógsmáli. Ýmsir
halda, aö hún sé einhvers konar
óþörf gjöf'til þeirra, sem búa i
Borgarnesi. Svo er sagt, aö þaö
sé hneyksli aö binda fé með þvi-
likum hætti á erfiðum timum,
eins og nú séu. Og svo er þetta á
suövesturhominu.
Þeim, sem búa vestan og
noröan Hvitár i Borgarfiröi,
mun finnast, aö þeir þurfi aö
hafa vegasamband viö suövest-
urhorn landsins. Þaö mun eiga
jafnt viö Vestfiröinga og Þing-
eyinga og alla þar á milli.
Núverandi vegur og nú-
verandi Hvitárbrú er ekki til
frambúðar.
Þá kemur til álita hvar fram-
tiöarvegur eigi aö vera. Mér er
sagt, aö leiöinmilli Reykjavikur
og Akureyrar veröi stytzt meö
þvi aö fara Dragháls og yfir
Grjótháls, þar sem enginn veg-
ur er nú. En vegir þurfa að
tengja fleira. Hvaö er hag-
kvæmtaö lengja veg milli Borg-
arness og Akraness og Borgar-
nessogRejlcjavikur til að stytta
veg milli Reykjavikur og Akur-
eyrar?
Ég hef ekki svör við sliku, en
ég veit, aö á slikt þarf aö lita.
Hitt veit ég, aö Vegagerö rikis-
ins hefur athugað þrjár leiöir I
sambandi viö vegagerö um
Borgarfjörð, og brúin sem nú er
unniö aö, er þáttur i þvi, sem
hún áleit hagkvæmast.
Ég hef veriö aö biöa eftir þvi
aö sjá og heyra andmæli gegn
annarri brúargerð. Þaö er smá-
lækur suöur i Kópavogi. Að vísu
frægur i bókmenntum. þvi aö
þaö var vegna hans, sem
Matthias orti:
„Dauöinn er lækur, en lifiö er
strá.”
Sjálfsagt getur þessi lækur
oröiö mikill i leysingum. En
hann hefur lengi verið brúaöur.
Mér sýnist brúin vera vel stæöi-
leg. Ekki er hún aö sökkva eins
og brýrnar yfir sýkin h já Ferju-
koti. En viti menn. Þrátt fyrir
þetta er fariö aö gera nýja brú
yfir lækinn. Við þaö er unniö i
sumar. Og mér er sagt, aö hún
eigi ekki að koma i staöinn fyrir
gömlu brúna, heldur til viðbótar
viö hana.
Sjálfsagt er þetta til þæginda
fyrir þá, sem fara milli Reykja-
vlkur og Hafnarfjaröar. Þeir
geta sjáifsagt ekiö þarna yfir
lækinnán þess aö lina sprettinn.
Ensé of mikiö framkvæmt, held
ég þó aö þessi brúargerö heföi
mátt biöa, engu siöur en fram-
kvæmdir í Borgarfiröi, þó aö
auðvitað sé miklu meira verk aö
brúa Hvitá en Kópavogslækinn.
Ofgert við hina
Það er tiltölulega auövelt aö
gera menn óánægða vegna þess
aö umbætur f samgöngumálum
séu ekki nógu nálægt þeim.
Vestur-Húnvetningur fékk aö
ávarpa þjóð sina i útvarpi um
daginn, og honum lá ekki annað
þyngra á hjarta en þaö, aö þeir
sýslungar væru þingmannslaus-
ir. Þaö fannst honum aö væri af
þvi enginn þingmaöur var bú-
settur innan sýslumarkanna.
Mér sýnist, aö þaö séu nú meira
en 50 ár síöan alþm. hefur
verið heimilisfastur I Stranda-
sýslu eða Isafjaröarsýslum. Nei
— þetta er vangá. Steingrimur
Pálsson átti heima i Brú. — En
svo er nú það, aö þó aö maöur-
inn eigi heimili I sýslunni, er
ekki vist, aö öllum þætti þaö
vera á réttum stað. Menn eru
svo nærsýnir.
Þaö er auövitaö ekki hægt aö
deila opinberum framkvæmd-
um þannig, aö hvert sveitarfé-
lag fái á hverju ári sitt ákveðna
hlutfall. Hafnarframkvæmdir i
Grindavik og Þorlákshöfn voru
eðlilegar, en þaö er jafneölilegt,
að aörir staöir i öðrum lands-
hlutum fái tilsvarandi framlög
önnur ár.
Gott vegasamband um Borg-
arfjaröarhérað er nauösynlegt,
en þegar stórátök hafa verið
gerð þar, er eðlilegt aö snúa sér
að verkefnum annars staðar.
Það er margt, sem gera þarf,
ogþvi er mikiisvertaö búa svo,
að þaö sé hægt aö gera mikiö.
Jöfnuður i verzlun
Þaö er fleira en opinberar
framkvæmdir, sem varðar
byggðastefnu. Verzlun er dýrari
og vöruverðhærra viöast hvar á
landinu en i höfuðstaönum.
Auövitaö skiptir þaö miklu fyrir
afkomu manna.
Þvi eru þaö ekki litlar fréttir
hver hreyfing er nú aö koma á
þessi mál. Viöskiptamálaráö-
herra hefur þar haft forgöngu.
Hann sýnir byggöastefnu sina
og flokks sins i þvi að leita eftir
leiöréttingu á alvarlegu mis-
rétti.
Þegar þetta er skrifaö, liggur
ekki neitt fyrir um þaö, hvað
rikisstjórninkann að leggja til i
sambandi við verzlunarmál
byggöanna. Hins vegar er þvi
ekki aö leyna, aö af þeim hug-
myndum, sem fram hafa komið,
sýnist helzt vera gagn I þvi aö
hafa söluskattinn lægri þar sem
verzlun er dýrari. Sú hugmynd
er ekki ný og hefur væntanlega
veriöathuguö. Auövitaökann aö
orka tvimælis hvar eigi aö
draga mörk og hvaö miklu eigi
að muna. Svo er jafnan, þegar
til framkvæmda kemur. En
aöalatriði málsins liggur i
augum uppi, aö séu t.d. Vest-
firöingar og Austfiröingar látnir
borga sama söluskatt og Reyk-
vlkingar, eru þyngri byrðir
lagöar á þá. Og það er ekki
byggöastefna.
Flokkur
byggðastefnunnar
Ef til vill má segja, aö upphaf
núverandi byggðastefnu sé
barátta Gisla Guðmundssonar
fyrir jafnvægi i byggð landsins.
Sú barátta hafði staðið nokkur
ár þegar Sjálfstæöisflokkurinn
fór að eigna sér frumkvæði og
upphaf hennar, og öll skáld
vildu Lilju kveöið hafa.
Það orkar ekki tvimælis, aö
þáttaskil urðu i þessum málum,
þegar Framsóknarflokkurinn
kom i rikisstjórn 1971. Um það
mun ekki verða deilt.
Þegar stjórnarskiptin urðu
1974 var samiö um framhald
byggðastefnunnar. Það er lika
athyglisvert, að ádeiiurnar nú
beinast einkum að þvi, að vissar
stórframkvæmdir séu of nærri
suðvesturhominu. Suöurland og
Borgarfjarðarhérað eiga aö
vera utan við alla byggöastefnu.
Það er sjónarmiö út af fyrir sig,
hvort sem nokkur vill standa við
þaö eöa ekki, þegar til alvör-
unnar kemur.
Hitt er verra, ef vegur frá
Vesturlandi og Norðurlandi til
Reykjavikur og Suöurlands, má
ekki liggja um Borgarfjarðar-
héraö.
Það er i fullu samræmi viö
stefnu Framsóknarflokksins
fyrr og siöar, og formaöur hans
beitir sér nú fyrir aðgerðum
sem miða að jöfnuöi og jafnvægi
milli héraöa i verzlunarmálum.
Þannig er Framsóknarflokkur-
inn. Hann er flokkur byggöa-
stefnunnar, þó aö hann banni
engum að eiga hana með sér,
þegar skilningur og vilji leyfir
þeim það.
H.Kr.