Tíminn - 15.10.1976, Qupperneq 6

6
TÍMINN
Föstudagur 15. október 1976
Umsjónarmenn:Pétur Einarsson
r
Omar Kristjónsson
Hermann Sveinbjörnsson
Mikilvægir málaflokkar
Alþingi það, sem nýkomið er saman, kemur til
með að f jalla um mörg stórmál, og þess verður að
vænta, að þingmenn reynist þeim vanda vaxnir
að leysa úr þeim fjölmörgu veigamiklu málum,
sem úrlausnar biða.
Á fyrri hluta þingsins er það einkum þrir mála-
flokkar, sem búast má við að taki mikinn tima.
Þar má fyrst nefna afgreiðslu fjárlaga, i öðru lagi
endurskoðun skattalaga og i þriðja lagi af-
greiðslu þeirra frumvarpa, sem fram komu á sið-
asta þingi um dómsmál.
Þvi er stundum haldið fram, að það sé Fram-
sóknarmönnum mest að kenna, hve illa dómstól-
ar og lögregla eru undir það búin að takast á við
þau miklu afbrotamál, sem upp á siðkastið hafa
séð dagsins ljós.
Slikt er þó regin iirra, og engum manni er það
betur ljóst en núverandi dómsmálaráðherra, hve
rik þörf er á úrbótum. Og löngu áður en þær
miklu umræður hófust, sem nú standa yfir um
þessi mál, skipaði hann nefnd til að endurskoða
skipan dómsmála hér á landi.
Sú endurskoðun var mjög viðamikil og tima-
frek, en á siðasta þingi sáu nokkrir þættir endur-
skoðunarinnar dagsins ljós i formi frumvarpa til
laga á alþingi. Þar var veigamesta breytingin
frumvarp til laga um rannsóknarlögreglu rikis-
ins.
Dómsmálaráðherra lagði á það áherzlu, að það
frumvarp, ásamt fylgifrumvörpum, næði fram
að ganga á siðasta þingi, og slikt átti að vera
mjög auðvelt vegna þeirrar miklu vinnu, sem
farið hafði i undirbúning þessara frumvarpa.
En þá brá svo við, að málin voru þæfð af þing-
mönnum annarra flokka en Framsóknarflokks-
ins, og tókst þvi ekki að afgreiða þau. Slikt má
ekki endurtaka sig, og timi er kominn til, að þing-
menn taki upp ábyrg vinnubrögð og leggi sig
fram um að breyta löggjöfinni i þá átt, að dóm-
stólar og lögregla verði færari að takast á við
veigamikil mál.
Dómsmálin mega ekki lengur vera hornreka á
alþingi, eins og þau hafa verið um árabil, enda er
þar að finna ástæðuna fyrir þvi, hve vanmáttugt
kerfið er að takast á við þau viðamiklu afbrota-
mál, sem fram hafa komið að undanförnu.
Á það má minna, að samstjórn Sjálfstæðis-
flokksins og krata fór með yfirstjórn dómsmála,
sem annarra mála i tólf ár. Allan þann tima var
ekkert gert til að bæta ástandið og færa skipan
þessara mála til nútimalegra horfs. Enginn þarf
þó að efast um, að þá þegar var full þörf breyt-
inga, og seinagangur kerfisins var þá þegar orð-
inn flestum ljós.
En þrátt fyrir það var það ekki fyrr en Fram-
sóknarmenn tóku við yfirstjórn dómsmálanna, að
hafizt var handa um að bæta ástandið. Og á sið-
asta þingilagði dómsmálaráðherra samtals fram
fjölmörg frumvörp, en áhugi og atorka þing-
manna var ekki meiri en svo, að einungis eitt
þeirra var afgreitt frá alþingi.
Þegar á fyrsta degi þessa þings lagði dóms-
málaráðherra aftur fram frumvarpið um rann-
sóknarlögreglu rikisins ásamt tveimur fylgi-
frumvörpum. Þessi frumvörp hafa verið endur-
Framhald á bls. 19.
Kynning á ungu framsóknarfólki
„Leggja ber aukaskatt á
innfluttan varning og
auka eftirspurn á ísl.
framleiðslu" — segir Kristján B. Þórarinsson
S(J nýbreytni verður tekin
upp á SUF-siðunni í vetur, að
birt verða viðtöl við ungt
franisóknarfólk. Fyrsta við-
talið af þessu tagi áttum við
nýverið við Kristján B.
Þórarinsson. Kristján er 31
árs að aldri og starfar i utan-
rikisráðuneytinu i Reykja-
vik. Hann er fæddur á ísa-
firði og uppalinn i Reykja-
vik, en flutti fyrir nokkrum
árum i Mosfellssveit, þar
sem hann gegnir mörgum
trúnaðarstörfum fyrir
Framsóknarflokkinn. Fer
viðtalið hér á eftir:
— Hvaö leiddi til þess, að þú
hófst afskipti af stjórnmálum,
og hvað olli þvi að þú valdir
Framsóknarfiokkinn umfram
aðra stjórnmálaflokka?
— Þessari spurningu er frek-
ar auðsvarað af minni hálfu.
Frá þvi að ég man eftir hef ég
verið að vasast i einhvers konar
félagsmálum. t.d. var ég i
K.F.U.M. þegarég var drengur,
og svo var ég i skátahreyfing-
unni þegar ég hafði aldur til. Ég
held meira að segja að það hafi
verið fyrsta félagið, sem ég
hafði afskipti af. Ég gekk i
Knattspyrnufélagið Þrótt, sem
þá hafði völl vestur á Grims-
staðaholti, en það átti ekki fyrir
mér að liggja að verða iþrótta-
maður. Ég er elztur af 12 syst-
kinum, þannig að ekki var mik-
illtimi tilleikja. Oft var litið um
aura á minu heimili, og varð ég
að fara að vinna strax og ég ga t.
9 ára gamall fór ég að vinna
hjá Tryggva Ófeigssyni á
Kirkjusandi. Mér er það
minnisstætt, aðþegarégkom og
bað um vinnu þá var mér strax
neitað, en rétt i þvi að ég var að
fara þá kom Tryggvi að, og tók
mig tali. Þegar hann heyrði, að
ég var elztur systkina minna,
sem þá voru 7 talsins fékk ég
vinnuna strax. Ég fór 15 ára til
sjós, og var við sjómennsku til
24 ára aldurs, en á þeim tima
gat ég ekki skipt mér af félags-
málum.
Það er um þær mundir sem ég
kem i land, að ég fæ mikinn á-
huga á stjórnmálum. Það þarf
ekki að orðlengja það, að um
þriggja ára skeið var ég í for-
ystusveit ungra Framsóknar-
manna i Reykjavik, gegndi þar
ýmsum trúnaðarstörfum, var
m.a. um tima gjaldkeri og siðar
varaformaöur F.U.F. Ég flutti
svo i Mosfellssveitina og hætti
þess vegna afskiptum af pólitik i
Reykjavik, en sneri mér að fé-
lagsmálum i Mosfellssveit. Ég
tók þátt i, ásamt nokkrum öðr-
um félögum minum, að stofna
Framfarafélag Mosfellinga og
var varaformaður i stjórn þess
félags um skeið. Siðar unnum
við aö endurvakningu karla-
kórsins Stefnis i Kjósarsýslu, og
er ég formaður hans nú. Einnig
er ég i stjórn Framsóknarfélags
Kjósarsýslu, en á vegum þess
hef ég haft með höndum rit-
stjórn Framsóknarblaðs Kjós-
arsýslu. Einnig veiti ég forystu
U.M.F. Vikverja i Reykjavik,
semervaxandi ungmennafélag,
svo þú mátt vera viss um að ég
hef gaman af að vera i félags-
málum. T.d. var ég um tima i
varastjórn Póstmannafélags ts-
lands.
Þú spyrð af hverju ég hafi
valið Framsóknarflokkinn. Þvi
ertil að svara, að þegar ég gerði
það upp við mig I hvaða flokk ég
gengi, reyndi ég eftir megni að
kynna mér stefnu þeirra og bar-
Kristján B. Þórarinsson.
áttumál. Eftir nokkra umhugs-
un varð Framsóknarflokkurinn
ofaná, og einfaldlega vegna
þess, að baráttumál hans sam-
ræmdust bezt skoöunum min-
um. Ég hef alltaf verið mikill
aðdáandi landbúnaðar, og t.d.
hefur stefna Framsóknar-
flokksins i dreifbýlismálum og
landbúnaðarmálum heillað
mig. Einnig er hann öfgalaus og
miðar skoðanir sinar við is-
lenzkar aðstæður, án þess að
vera að eltast við einhver úrelt
„ismakerfi”, sem löngu hafa
gengið sér til húðar, og hafa
sannað það svo ekki er um að
villast, að lýðræði verður ekki
komið á, þar sem slikir ismar
hafa verið til staðar.
Framsóknarflokkurinn er
rammislenzkur og minnir á þá
sem börðust fyrir sjálfstæði ts-
lands fyrr á öldum.
— Hverjir eru mikilvægastir
málaflokkar i þinu byggðar-
lagi?
— Það eru nú fyrst og fremst
simamál, en þau eru f algerum
ólestri. Hygg ég, að það væri
farið að heyrast i Kópavogsbú-
um og Hafnfirðingum, ef þeir
þyrftu að hringja um það bil 20
sinnum til Reykjavikur áður en
þeir næðu sambandi. Simamál
hafa verið og eru þau mál, sem
einna brýnast er að fá bætur á.
Nú, vegamál mættu vera i betra
ásigkomulagi hér i hreppnum.
Okkur vantar slökkvilið. Hér er
ekki einu sinni til slökkvibill, og
kvikni i þá tekur um 20 min. að
fá slökkvibil úr Hraunbæ i Mos-
fellssveitina. Það er staðreynd,
að allir húsbrunar hér i sveit
hafa brunnið svo að segja til
enda.
Ég held að þetta sé það sem er
mest aðkallandi nú, en það er
ýmislegt fleira, sem hægt væri
að tiunda hér ef tækifæri gæfist
til.
— Finnst þér þáttur kven-
fólks i félagsmálum minni en
karla og ef svo er, hvað er þvi til
bóta?
— Ég hef starfað að félags-
málum i minu byggðarlagi um
nokkurt skeið og verð að segja
að mér finnst þáttur kvenfólks i
félagsmálum sérstaklega góður
hér i Mosfellssveit, og veit ekki
hvort annars staðar er um betri
þátttöku þeirra að ræða. t kring
um mig er alls staðar starfandi
kvenfólk i félagsmálum. Þær
mættu að visu vera fleiri á
þingi, en raun er á. Ég held að
kvenfólk spjari sig bara vel, það
þarf ekki að reka á eftir þvi, þær
passa vel upp á sitt, og ef eitt-
hvað er til úrbóta, þá snýr það
helzt að karlmönnum.
— Hver er skoðun þin á
stjórnarsamstarfinu?
— Þegar vinstri stjömin fór
frá varð ég fyrir vonbrigðum
eins og fleiri. Ef hún hefði haft
gæfu til að standa að efnahags-
tillögu Ólafs Jóhannessonar
væri islenzkt þjóðlif miklu betra
idag, en ég er þeirrar skoðunar
nú, að eftir það sem þá gekk á
og úrslit siðustu kosninga, þá
hafi ekki verið um annað að
ræða en að fara i samstarf með
Sjalfstæðisflokknum. ■
Framsóknarflokkurinn hafði
enga möguleika til að gegna
ábyrgu stjórnmálastarfi öðru-
visi. Ég held, að enginn stjórn-
málaflokkur hafi samt lagzt
eins lágt og Sjálfstæðisflokkur-
inn þegar hann samþykkti svo
tillögur Ólafs Jóhannessonar i
efnahagsmálum, sem hann
hafði þó verið á móti áður. Ef
hann hefði samþykkt efnahags-
frumvarp ólafs Jóhannessonar
er hann var forsætisráðherra,
þá hefði farið á annan veg, en
miklu er fórnað fyrir ráðherra-
stóla — jafnvel þjóðarhag, —ef
von er um að ná völdum.
— Eru tengslin milli
Framsóknarflokksins og Sam-
vinnuhreyfingarinnar nægilega
mikil að þinu mati?
— Nei, ég er sannfærður um
það, að sú gjá, sem rikir þar á
milli, hefur aldrei verið meiri en
nú, og þvi geta tengslin ekki
verið nægilega mikil. Ég hygg
þó, að fiokkurinn eigi þar lfka
nokkra sök á.
— Kristján , hvað er að þlnu
mati brýnasta verkefni rikis-
stjórnarinnar i dag.
— Ég er á þvi að ekki verði
komizt hjá þvi að gera eitthvað
mikið i efnahagsmálum, eins og
t.d. að leggja aukaskatt á inn-
fluttan varning og auka þar
með eftirspurn á islenzkri fram-
leiðslu. Þá er það skoðun min að
dómsmálin þurfi mikilla endur-
bóta við. Auka þarf traust al-
mennings á stjórnmálamönn-
um. Fáir þingmenn segja
hingað og ekki lengra vegna
hræðslu um að tapa atkvæðum,
eða vellaunuðu starfi, eða þá
eiga á hættu að fá einhverja
kritik um að þeir séu ihalds-
samir og standi á móti framför-
um. Ég tel kjarkleysi þing-
manna og þekkingarleysi þeirra
á almennu atvinnulifi sé of
mikiö. Ef svo væri ekki, þá væri
pólitik miklu ábyrgari i stað
þess að vera ævintýrapólitik at-
vinnusportmanna. Skattakerfið
þarf endurbóta við. Óréttlætið
gagnvart þegnum þjóðfélags-
ins, er tslendingum tií skamm-
ar. T.d. málefni gamla fólksins,
álög á það eru forsmán i þeirri
mynd sem nú er. Gamla fólkið
verður að fá að vera skattlaust
— allt að einni milljón. Það nær
ekki nokkurri átt, að það skuli
vera þrælar rangláts skatta-
kerfis. Ef þetta yrði tekið til
meðferðar á Alþingi tslendinga
og brotið til mergjar af þjóö-
kjörnum mönnum, sem eru
kosnir til að fara með landsmál-
in i stað þess að láta embættis-
menn stjóma gjörðum sinum og
hlaupa þannig undan ábyrgð-
inni, þá væri islenzku lýðræði
vel borgið.