Tíminn - 20.04.1977, Page 8

8
Miðvikudagur 20. apríl 1977
Umsjónarmenn:Pétur Einarsson
Omar Kristjónsson
„Maöur líttu þér
nær!”
Einn af hyrningarsteinum fram-
sóknarstefnunnar eru mannhelgis-
sjónarmið. Tillitið til velferðar ein-
staklingsins vegur þannig þungt i
allri stefnumótun Framsóknar-
flokksins. Gildur þáttur i mann-
helgissjónarmiðinu er réttur sér-
hvers borgara til tjáningarfrelsis.
Framsóknarflokkurinn vill stuðla að þvi, að ein-
staklingurinn geti fært sér i nyt sem margvisleg-
astar tjáningaraðferðir, ekki aðeins i formi talaðs
eða ritaðs máls, heldur einnig með þvi að skapa
hinum ýmsu listgreinum viðunandi starfsskilyrði,
er örvi sem fjölbreyttust tjáningarform. Það er
þvi eðlilegt, að framsóknarmenn hafi fylgzt vel
með þeim umræðum, sem spunnizt hafa vegna
margvislegra aðgerða andófsmana i rikjum
Austur-Evrópu, er hafa að markmiði að vekja at-
hygli umheimsins á takmörkunum á tjáningar-
frelsi, sem þar virðast rikja. Þessar aðgerðir hafa
náð markmiði sinu, ef dæma má af blaðaskrifum
og ekki sízt af þeim áhuga, sem Carter, Banda-
rikjaforseti, hefur sýnt málstað andófsmanna.
Nú er það svo, að Bandarikin og Sovétrikin eru i
hópi þeirra þjóða, sem íslendingar hafa átt vin-
samleg samskipti við, bæði á sviði menningar-
mála og efnahagsmála. Bæði þessi riki hafa, að
þvi bezt verður vitað, komið fram við okkur sem
jafningja og,það ber að meta að verðleikum. Sú
staðreynd á þó ekki að verða þess valdandi, að við
íslendingar þegjum um framkomu stjórnvalda
þessara risavelda innan landamæra þeirra eða ut-
an.
Ýmislegt bendir til þess að ásakanir andófs-
manna á hendur stjórnvöldum i Austur-Evrópu,
sem Carter hefur tekið undir, eigi við rök að styðj-
ást. Ungir framsóknarmenn eru og hafa alltaf ver-
ið eindregnir fylgjendur rétti allra manna til per-
sónulegs frelsis. Þess vegna er auðveldara fyrir þá
að taka undir kröfur andófsmanna en aðra, sem
þannig eru úr garði gerðir að skynfærum þeirra er
fyrirmunað að greina ófrelsi nema i vissum
heimshlutum.
Um leið og ungir framsóknarmenn lýsa yfir
samstöðu við menn sem berjast fyrir mann-
réttindum i Austur-Evrópu, verður ekki hjá kom-
izt að skora á bandarisk yfirvöld að hætta öllum
stuðningi við þann ribbaldalýð, sem situr á vaida-
stólum i Chile og ýmsum öðrum rikjum rómönsku
Ameriku. Aðstoð Bandarikjanna gerir það að
verkum, að menn sem nauðga öllum mannréttind-
um, hvaða nafni sem þau nefnast, lafa á valdastól-
um með tilstyrk bandarisks fjármagns og banda-
riskra vopna.
Það hvemig Carter bregst við ógnarstjórnunum
i mörgum rikja Rómönsku Ameriku verður mæli-
stika á raunverulegan áhuga hans á mannréttind-
um annars staðar i heiminum.
Gylfi Kristinsson.
Kynning á ungum framsóknarmönnum
E fnahagsvandinn verður
ekki leystur með því að
selja útlendingum raforku
undir framleiðsluverði
— segir Einar Baldursson formaður
Framsóknarfélags Reyðarfjarðar
í viðtali við SUF-síðuna
FYRIR nokkru var tlöindamaö-
ur SUF-síöunnar á feröalagi um
Austfiröi og kom m.a. viö á
Reyöarfiröi. Þar bjuggu 666 Ibú-
ar 1974, en 1920 voru þeir 454.
ibúafjölgunin hefur þannig ver-
iö mjög litil siöustu hálfu öldina.
Þróun slöustu ára bendir til þess
aö fjölgunin veröi örari næstu 50
árin, þ.e. ef þeirri byggöastefnu
veröur fram haldiö, sem tekin
var upp I tlö vinstri stjórnarinn-
ar.
A þeim árum keyptu Reyö-
firöingar hlut I skuttogara I fé-
lagi viö Eskfiröinga. Skuttog-
arakaupin breyttu atvinnuá-
standinu til hins betra, en aö
áliti heimamanna er þaö ekki
enn komiö I viöunandi horf.
1 þvl skyni aö fræöast um
mannllf á Reyöarfiröi hittum
viö aö máli Einar Baldursson,
formann Framsóknarfélags
Reyöarfjaröar. Einar er fæddur
á Seyöisfiröi 25.8. 1949, en hefur
búiö á Reyöarfiröi frá 3ja ára
aldri. Hann er kvæntur önnu
Ingvarsdóttur og eiga þau tvö
börn, Aöalheiöi og Baldur. Ein-
ar er kennari aö mennt, en hefur
fengiztviö margvisleg störf eins
og tltt er um þaö fólk úr aiþýöu-
stétt, sem fariö hefur I lang-
skólanám. Hann var fyrst
spuröur um þau mál, sem mest
eru til umræöu á Reyðarfiröi og
eru mikilvægust fyrir héraöiö.
— Þau mál, sem ég tel vera
mikilvægust eru menntamál,
heilbrigöismál, samgöngumál
og síöast en ekki slzt atvinnu-
málin á Reyöarfiröi, en ástand
þeirra er ekki sem bezt.
Tímabundið atvinnu-
leysi
Getur þú lýst nánar ástandi
atvinnumála hér I héraöinu?
— Auk kaupfélags Héraös-
búa, sem hér er stærsti atvinnu-
rekandinn, hefur Vegagerö
rlkisins aösetur sitt á Reyöar-
firöi, Fiskverkun Gunnars og
Snæfugls h.f. hefur talsverö um-
svif og Slldarverksmiöjur rikis-
ins eiga hér loönubræöslu, sem
veitir u.þ.b. 30 manns vinnu
meöan loönuvertlö stendur, en
þess á milli vinna I henni um 10
manns. Kaupfélag Héraösbúa
starfrækir frystihús, hótel, sér
um vöruflutninga, rekur kjöt-
vinnslu og skipaafgreiöslu auk
kaupfélagsverzlunarinnar. Um
40 fastráönir starfsmenn vinna
á vegum kaupfélagsins.
Atvinnuvandamál Reyöfirö-
inga lýtur einkum aö þvl tíma-
bundna atvinnuleysi, sem er
fyrri -hluta vetrar eftir aö
sláturtlö lýkur og seinni hluta
vetrar aö aflokinni loönuvertlö.
Hvaö er til ráöa til aö vinna
bug á þessu tlmabundna at-
vinnuleysi?
— Aö mlnu mati, er brýnast
aö leysa þaö vandamál sem
hráefnaskorturinn er fyrir fisk-
verkunarhúsin hér á staönum
þannig, aö þeim sé gert kleift aö
halda starfseminni gangandi
áriö um kring. Þetta er hægt aö
gera t.d. meö þvl aö kaupa
skuttogara. Þá tel ég mjög
brýnt aö sú verömætasköpun
sem á sér staö t.d. vegna starf-
semi loönubræöslu Slldárverk-
smiöja rlkisins, veröi variö aö
stærri hluta en nú er til upp-
byggingar I byggöarlaginu og
Einar Baldursson
þá sérstaklega til uppbyggingar
atvinnuf yrirtæk ja.
Hvernig telur þú aö bezt veröi
hamlað gegn fjárstreymi frá
Reyöarfiröi?
— Ég'álít aö fyrsta skrefiö I
þá átt gæti veriö þaö, aö Reyö-
firöingar eignuöust hlut I loönu-
bræöslunni. Þá tel ég aö Kaup-
félag Héraösbúa eigi aö fjár-
festa meir I atvinnufyrirtækjum
á Reyöarfiröi, en þaö hefur gert
undanfarin ár. Til dæmis má
geta þess aö einungis 1/7 hluta
heildarfjárfestingar kaupfé-
lagsins var variö til fjárfesting-
ar á Reyöarfiröi á sama tlma og
6/7 fóru til Egilsstaöa.
Takmarkaðir
möguleikar
á framhaldsnámi
Hvernig er ástandi mennta-
mála almennt variö I Austfirö-
ingafjóröungi?
— Astand kennslumála á
grunnskólastigi hefur fariö
batnandi undanfarin árog er nú I
sæmilegu horfi. Hitt er annaö
mál aö hlutfall réttindalausra
kennara er mjög hátt hér I
fjóröungnum. Möguleikar á
framhaldsnámi, eru mjög tak-
markaöir, en unniö hefur veriö
aö byggingu menntaskóla á
Egilsstööum og eru bundnar
miklár vonir viö hann. Tækifæri
til verknáms eru hér fá eins og
reyndar á flestum öörum stöö-
um utan Reykjavlkur, þó hefur
veriö starfrækt deild frá Iön-^
skóla Austurlands á Neskaup-'
staö.
Þú minniist áöan á heilbrigö-
ismál, hvernig er ástand
þeirra?
— Heilsugæzlumál hafa veriö
i hálfgeröum ólestri undanfarin
ár. Þó viröist ýmislegt benda til
þess, aö ástand þeirra horfi til
betri vegar. A Egilsstööum er I
smlöum heilsugæzlustöö, sem
ætlaö er að þjóna Ibúum Fljóts-
dalshéraös og starfa I samvinnu
viö fjóröungssjúkrahúsiö á Nes-
kaupstaö. Auk þess mun til-
koma ganganna I gegnum Odds-
skarö auka öryggi Reyöarfjarö-
arbúa I þessum efnum.
Gott félagsstarf
Hvaö getur þú sagt okkur um
félagsllf á Reyöarfirði?
— Hér starfar Lionsklúbbur
af miklum krafti. Þá er hér
kvenfélag sem mest sinnir llkn-
armálum. Hér er einnig leikfé-
lag, en starfsemi þess hefur
veriö meö daufara móti undan-
farin ár. Yfir sumartímann eru
haldnir dansleikir I félagsheim-
ilinu að jafnaði aöra hverja
helgi og á veturna eru árshá-
tíöir félaganna sem hér starfa.
1 heild er óhætt aö segja aö
alls kyns félagsstarfsemi þrlfist
vel, enda öll aöstaöa mjög góö I
félagsheimilinu okkar Félags-
lundi.
Hver er staöa framstftinar-
flokksins I byggöarlaginu?
— Fyrir 15 árum áttu fram-
sóknarmenn 5 fulltrúa af 7 I
hreppsnefnd Reyöarfjaröar. En
sökum innbyröis deilna I Fnam-
sóknarfélagi Reyðarfjaröar,
sem snerust meira um menn en
málefni, hefur félagiö ekki boöið
ffam lista I sveitarstjórnarkosn
ingum slöan 1962. Þetta hefur
oröiö þess valdandi aö nú sitja
einungis tveir framsóknarmenn
Ihreppsnefndinni. Þessardeilur
hafa nú verið leystar og vænti
ég þess aö boöinn veröi fram
listi I nafni framsóknarmanna I
næstu sveitarstjórnarkosning-
um og ég er ekki I nokkrum vafa
um aö viö munum bæta hlut
okkar frá þvl sem nú er, þ.e. ef
framsóknarmenn ganga sam-
einaöir til leiks.
Framsóknarflokkurinn
hefur haldið
sinum hlut
Hver er skoöun þln á stjórnar-
samvinnunni?
— Eins og flestir framsókn-
armenn, þá sakna ég vinstri
stjórnarinnar, sérstaklega
vegna þeirrar atvinnubyltingar,
sem sú stjórn stóö fyrir I dreif-
býlinu og vegna áræöisins I
landhelgismálinu Ég tel aö þaö
hafi verið ill nauösyn aö ganga
til samstarfs viö íhaldiö, en
fárra kosta var völ.
Þess vegna bar ég engar sér-
stakar vonir I brjósti varöandi
núverandi stjórnarsamstarf, og
get þess vegna sagt aö ég hafi
ekki beinllnis orðiö fyrir von-
brigðum. Samstarfiö hefur ver-
iö eins og til var stofnaö og ár-
angur heldur slakur. Þó veröur
aö segjast eins og er, aö Fram-
sóknarflokkurinn hefur haldiö
slnum hlut, og ég er ekki I
nokkrum vafa um aö sá árang-
ur, sem hefur náöst I landhelgis-
málinu, og þvl aö bægja at-
vinnuleysisvofunni frá, er ráö-
herrum Framsóknarflokksins
aö þakka.
Hvernig llkar þér staöan I
hermálinu?
— Þar sem ég tel þaö þjóna
öryggi Islands bezt aö hér dvelj-
ist ekki erlendur hér, þá uröumér
þaö mikil vonbrigöi, aö vinstri
stjórninni tókst ekki aö láta
bandarlska herinn hverfa af
landinu. Ég er þeirrar skoöunar
aö enginn flokkur hafi unniö
jafnmikiö aö þvl aö draga úr á-
hrifum hersetunnar og Fram-
sóknarflokkurinn og má I þvl
sambandi minna á þá ráöstöfun
utanríkisráöherra aö fyrirskipa
hernum aö takmarka útsend-
ingar dátasjónvarpsins viö
Keflavlkurflugvöll.
Annars er ég vonlitíll um aö
herinn fari meðan hernáms-
sinnarnir i Sjálfstæöisflokknum
Framhald -á bls. 23