Tíminn - 26.07.1977, Blaðsíða 10

10
Þriðjudagur 26. júii 1977.
vel komið
til stúdenta-
óeirða í maí
1978”
— segir Alice
Saunier-Seite,
konan, sem sér um
málefni allra há
skóla í Frakklandi
Alice Saunier — Seite er
ánægð. i.fyrsta sinn allt frá 1966
hefur litið boriö til tiðinda i
frönskum háskólum i vetur.
Þeir hafa starfað eðlilega og
nemendurnir hafa mátt iesa sig
sveitta. Það eina, scm komið
hefur upp á að ráði er eiturlyfja-
mái i háskólanum i Vincennes i
útjaðri Parisar. Stendur jafnvel
til að skólanum verði lokað og
hinn fjölbreytti nemendahópur
sendur til sins heima. Margir
munu sakna þess að Vincennes
hugmyndin fer i súginn, en skól-
inn var ekki hefðbundinn og þar
áttu inni margar nýjar kennslu-
greinar og kennsluaðferðir.
Alice Saunier — Seite segir i
viðtali við Paris-Match nýlega
að ekki sé við sig að sakast,
hvernig farið hafi i þessum
frjálslynda háskóla. Ekki hafi
hún smyglað þangað eiturlyfj-
um eins og kommúnistar, and-
stæðingar hennar vilji vera láta.
Próflausir og mállausir
Alice Saunier-Seite hefur ein-
falda skýringu á þvi, hvernig
komið sé fyrir háskólanum i
Vincennes. „Inn i þann skóla
komast menn próflausir og mál-
lausir á franska tungu. Tima-
sókn er að sjálfsögðu engin. Það
er ekki spurt um skilriki af
neinu tagi. bvi ekki að setja upp
eiturlyfjamarkað þar? Það
hlýtur að liggja i augum uppi að
ákjósanlegri staður er ekki til.
Ég tala nú ekki um siðan landa-
mæri rikja Efnahagsbandalags-
ins fengu annan og breyttan
skilning. Mér þykir það leitt, en
frá Amsterdam til Vincennes
er bein braut. Annars er þetta
eiturlyfjamál ekki mitt mál,
heldur heyrir það undir dóms-
málaráðuneytið og heilbrigðis-
málaráðuneytið.
Frú Saunier-Seite var að þvi
spurð, hvort henni fyndist
stjórnmálaleg vakning háskóla-
nema vera til ama. Sagðist hún
alls ekki leggja vandamálið
þannig niður fyrir sér, en aðeins
lita á staðreyndir. „Það sem
gerzt hefur i skólamálum á
árunum 1965-1972 er, að með
nýjum skólalögum hefur
nemendum i háskólum mjög
fjölgað. Reynt hefur verið að
koma öllum fyrir á kostnað
námsgæða og almennilegrar
kennslu. Kennararnir eru ekki
alltaf upp á marga fiska. Og
hvað á maður að gera, þegar
kunnáttan er litil og visindin á
lágu stigi? Tala um stjórnmál.
Það er nærtækast. Ég er alveg
viss um það, að um leið og allir
kennarar verða vel og visinda-
lega menntaðir, hætta menn að
predika pólitik i kennslustund-
um. Margir háskólarektorar
hafa skilið vandamálið. Þeir
ráða aðeins menn með hæstu
gráður og fækka námseining-
um. Ég tek háskólann i
Toulouse' sem dæmi. Þar gátu
menn valið um 800 einingar, nú
snýst valið aðeins um 530.
44
Rektorar snúast á
vinstri vænginn
Alice Saunier-Seite viður-
kenndi i viðtalinu við Par-
is-Match að áhrifa kommúnista
i háskólanum gætti æ meir”.
Sjáið þið t.d. Vincennes. Áköf-
ustu stuðningsmenn þess skóla
eru kommúnistar, enda þótt
rektorinn sjálfur tilheyri ekki
þeim flokki og miklu fleiri
nemendur séu sósialistar eða
öfgasinnar til vinstri. Jafnvel
háskólarektorarnir eru að snú-
ast á vinstri vænginn og ber ég
þá saman þing þeirra i fyrra og
svo nú i ár. í fyrra voru um 30%
háskólamanna hliðhollir vinstri
mönnum, i ár voru þeir 60%.
Hvernig útskýrir Alice
Saunier-Seite þessa þróun?
„Hvernig útskýrið þið borgar-
og bæjarstjórnarkosningarnar
i ár, nú eða sveitarstjórnar-
kosningarnar i fyrra? Hreyfing
frönsku þjóðarinnar til vinstri
erstaðreynd. Auk þess er kjarn-
inn i kommúnistaflokknum
traustur og vel skipulagður. Það
er ekkert auðveldara en að
koma upp slikum kjörnum inn-
an háskólanna, þar sem menn
lifa i heimi heimspekilegra
vangaveltna og fullvissa sjálfa
sig um að þeir dýrki frelsið
framar öllu. Sé hugtakið frelsi
umburðarlynt, ætti það að þola
innan sinna vébanda einhver
höft. En slikt þýðir, aö frelsið á
að hefta allt, sem orðið gæti þvi
að fjörtjóni.
Engin gild próf
Alice Saunier-Seite var að þvi
spurð, hvað hún hefði gert, ef
komið hefði til verkfalla i
frönskum háskólum i vetur.
„Ég gerði lýðum ljóst að yrðu
einhverjar tafir á störfum há-
skólanna, yrði ekkert um gild
próf. Aðeins einu sinni varð ég
að láta kalla á lögregluna, en
það var að beiðni rektorsins i
Tour, sem lokaður hafði verið
inni i skrifstofu sinni hátt i
sólarhring”.
Er það satt að mikill hluti
franskra háskóla sé að verða
gjaldþrota? „Þó nokkrir. Tiu af
73. Það eru alltaf hinir sömu,
sem eiga i erfiðleikum og ég hef
gert mitt bezta til þess að málin
breytist til batnaðar.
Er það rétt, að engin spá sé til
um það, hversu marga lækna,
lögfræðinga eða verkfræðinga
þurfi að mennta fyrir þjóðfélag-
iðá næstu 10-15 árum? „Já, eng-
ar spár er hægt að gera um slikt
fram i timann i þjóðfélagi, sem
þróast með leifturhraða. Spá til
fjögurra ára er hámark”.
Visindastofnanir
Hver eru meginmarkmið
Alice Saunier-Seite i starfi? „1
Alice Saunier-Seite: „Þaöer ifyrsta sinn I meira en tiu ár, að lif-
ið í frönskum háskólum gengur eins og bezt veröur á kosiö”.
þau 15 ár, sem ég hef haft af-
skipti af málefnum háskólanna,
hefur það alltaf verið mér
kappsmál, að þjóðfélagið og
menntunin héldust i hendur,
enda séu háskólarnir visinda-
stofnanir. Einnig finnst mér
eðlilegt að allir, hvar i
þjóðfélagsstiganum sem þeir
standa, eigi greiðan aðgang að
háskólanámi”.
Hefur henni nokkuð orðið á-
gengt? „Ég hugsa, að eitt hafi
mér a.m.k. tekizt vel. I vetur
urðu engin verkföll i háskólun-
um. Slikt er ef til vill ekki ein-
göngu mér að þakka. Ég veit, að
vinstri menn vilja einnig frið á
þessum vettvangi, enda komu
verkföll liðins árs þeim sjálfum
i koll. En mig grunar nú að þeir
hefðu óskað smáóláta, þótt ekki
væri nema til þess aðsannaað
háskólar i tið núverandi stjórn-
ar væru aðeins til vændræða.
Hvað heldur Alice Saun-
ier-Seite að vinstri menn gerðu
nú i hennar stað? „Hugtakið
vinstri menn spannar stóran
hóp. Ef við tökum kommúnista
fyrst, þá myndi yfirstjórn
flokksins fara með öll völd i há-
skólunum og lögregla flokksins
sæi um að halda nýjum
hreyfingum i skefjum. Við þurf-
um ekki annað en lita til háskóla
i Sovétrikjunum og Póllandi
varðandi þetta atriði. Hvað
sósialista varðar, myndu þeir ef
til vill beygja sig undir vilja
kommúnista. Eða þeir héldu sig
við sameiginlega stefnuskrá
sina og kommúnistaflokksins,
en þar er m.a. kveðið á um að
afnema undirbúningsdeildir til
inngöngu i æðri skóla”.
„Mai 1978”
Nýlega hrósaði Giscard
d'Estaing Frakklandsforseti
happi yfir þvi að stúdentaóeirð-
irnar frá þvi i mai 1968 hefðu
ekki endurtekið sig. Alice Saun-
ier-Seite var að lokum spurð að
þvi hvað henni fyndist um þessa
umsögn forsetans”. Ég tel ekki
ómögulegt að stúdentaóeirðirn-
ar i mai 1968 endurtaki sig
næsta ár, verði vinstri stjórn við
völd i Frakklandi. Vinstri menn
hafa lofað háskólanemum um of
og verða aldrei færir um að efna
nema litið brot. Þegar mönnum
verður slikt ljóst, springur
blaðran • þýtt og endursagt FI.