Fréttablaðið - 29.10.2006, Qupperneq 2

2 29. október 2006 SUNNUDAGUR
SPURNING DAGSINS
HVALVEIÐAR „Áhrif hvalveiðanna á
langreyðastofninn eru alls ekki
aðalmálið í þessari umræðu held-
ur snýst málið um viljann til að
veiða hvali,“ segir Greg Donovan,
yfirmaður vísindasviðs Alþjóða-
hvalveiðiráðsins. Donovan er
staddur hér á landi til að sækja
ráðstefnu um lífstærðfræði við
Háskóla Íslands í minningu um
Kjartan G. Magnússon, en hún fór
fram í gær.
Alþjóðlegu náttúruverndar-
samtökin IUCN hafa flokkað lang-
reyði sem dýr í útrýmingarhættu,
samkvæmt þeirra mælikvarða, en
hann byggist á heildarfjöldanum
af langreyðum í heiminum nú á
dögum miðað við heildarfjöldann
eins og hann var fyrir þó nokkru
síðan.
„Staðbundnir stofnar geta
verið í betra eða verra ástandi
miðað við meðaltalið í öllum heim-
inum. Það sem hefur mest
áhrif á þetta meðaltal
langreyða er hve skarpt
hefur fækkað í stofninum
á suðurhveli jarðar. Við
vitum að stofninn þar er
orðinn mjög smár,“ segir
Donovan.
„Hins vegar höfum við
skoðað fjölda langreyða
við Ísland, en stofninn er
eitthvað í kringum 25 þús-
und dýr,“ segir Donovan. „Íslend-
ingar ætla að veiða níu dýr. Að
veiða níu hvali af 25 þúsund hefur
engin áhrif á stofninn.“
Donovan bendir hins vegar á
að óvíst sé hvað ásættanlegt
hámark á veiðunum er. „Ef Íslend-
ingar vilja auka veiðarnar veru-
lega þarf að skoða hvaða áhrif það
getur haft. Á næsta fundi Alþjóða-
hvalveiðiráðsins munum við
hleypa af stokkunum rannsókn á
langreyðum í Norður-Atl-
antshafi, en það er
tveggja ára ferli. Í lok
þess getum við gefið út
hvað við teljum vera
ásættanlegt langtímahá-
mark á veiðunum, svo
stofninn verði ekki fyrir
skaða.“
Alþjóðahvalveiðiráðið
hefur um 70 aðildarríki,
en þau mynda sér einung-
is sameiginlega stefnu þegar ráðið
kemur saman. Það hefur ekki
gerst síðan Ísland hóf hvalveiðar
á nýjan leik.
„Ég er líffræðingur, ekki
stjórnmálamaður og get ekki
tekið afstöðu þar sem ég vinn
fyrir öll aðildarríki ráðsins og þau
hafa mismunandi skoðanir. En
þetta eru staðreyndirnar um
stofninn,“ segir Donovan.
steindor@frettabladid.is
Núverandi veiðar
skaða ekki stofninn
Greg Donovan, yfirmaður vísindasviðs Alþjóðahvalveiðiráðsins, telur að veiðar
Íslendinga á langreyðum skaði ekki stofninn. Vinnu við að áætla langtíma-
hámark veiða á langreyði verður hleypt af stokkunum á næstunni.
GREG DONOVAN
HVALSTÖÐIN Í HVALFIRÐI Starfsmenn Hvals hf. skera hval sem barst á land í vikunni. Í gær höfðu fjórar langreyðar verið veiddar.
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
BAUGSMÁL Sigurður Tómas Magnússon, settur
saksóknari í Baugsmálinu, segir ekki hægt að kalla
skjöl út úr málum þegar þau eru komin í inn þau.
Hann vildi að öðru leyti ekki tjá sig um málsgagna-
notkun í Baugsmálinu og gagnrýni Martine Solov-
ieff, saksóknara í Lúxemborg, á lögregluyfirvöld á
Íslandi.
Deilt hefur verið um málgagnanotkun í Baugs-
málinu eftir að Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri
Baugs Group hf., lagði fram bréf við yfirheyrslu
vegna meintra skattalagabrota í tengslum við
starfsemi Fjárfestingafélagsins Gaums og Baugs
Group hf. Gaf Jón Ásgeir það í skyn í bréfinu að
gagna hefði verið aflað á fölskum forsendum.
Eins og greint var frá í Fréttablaðinu í gær
gagnrýndi Martine íslensk yfirvöld fyrir að svara
ekki ítrekunarbréfi sem sent var 3. ágúst 2004. Þar
var tekið fram að óheimilt væri að nota gögn til
stuðnings öðrum sakarefnum en tekin voru fram í
réttarbeiðninni.
Gestur Jónsson, lögmaður Jóns Ásgeirs, segir
samskiptaleysið gagnrýnisvert. „Það er gagnrýnis-
vert að í samskiptum lögregluyfirvalda milli landa
skuli íslensk yfirvöld ekki svara bréfum. Það er
alveg ljóst að gögnin, sem aflað var á grundvelli
þess að Tryggvi og Jón Ásgeir væru grunaðir um
peningaþvætti, innherjasvik, fjársvik og fjárdrátt,
eru notuð til stuðnings ákæruliðum sem flokkast
sem bókhaldsbrot. Það er óumdeilt.“ - mh
Enn er deilt um notkun gagna frá Lúxemborg í Baugsmálinu:
Ekki hægt að taka gögnin út
GESTUR JÓNSSON Segir samskiptaleysið einkennilegt.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
ÍRAK, AP George Bush Bandaríkja-
forseti sagði í gær að Nouri al-
Maliki, forsætisráðherra Íraks,
væri engin strengjabrúða
Bandaríkjanna, heldur sjálfstæð-
ur leiðtogi Íraks. Þjóðhöfðingj-
arnir funduðu með aðstoð
myndsíma og lögðu fram þrjú
meginmarkmið, að hraða þjálfun
öryggissveita Íraks, auka þátt
íraska heraflans í öryggisgæslu
og að gera ríkisstjórn Íraks
ábyrga fyrir öryggismálum.
„Sagan mun sýna að vegna
þinna gjörða er Írak frjálst land,“
sagði al-Maliki við Bush, að sögn
upplýsingafulltrúa Hvíta hússins,
Tony Snow. „Það reynir ekki á
sambandið,“ sagði Snow. „Það er
mikilvægt að auka traust Íraka á
lýðræðinu.“ - sgj
Leiðtogar lýsa yfir samstöðu:
Al-Maliki engin
strengjabrúða
FRAKKLAND, AP Ungmenni kveiktu
í tveimur strætisvögnum og
réðust gegn lögreglu og slökkvi-
liðsmönnum víðsvegar um
Frakkland aðfaranótt laugardags.
Ár var liðið síðan mótmælendur
brenndu um 1.400 bíla á einni
nóttu vegna sinnuleysis stjórn-
valda í garð innflytjenda í
Frakklandi.
Sex lögreglumenn hlutu
minniháttar meiðsl og 25 manns
voru handteknir, en innanríkis-
ráðuneytið sagði nóttina hafa
verið „nokkuð rólega“. Í fátækra-
hverfum hefðu ungmenni kveikt í
um 277 bílum, en 100 bílar eru
meðaltalið á nóttu, að sögn
ráðuneytisins. - sgj
Mótmæli í Frakklandi:
Brenndu bíla
og strætisvagna
ÓEIRÐALÖGREGLA 25 voru handteknir
vegna uppþotsins. FRÉTTABLAÐIÐ/APLÖGREGLUMÁL Lögreglan í Reykja-
vík þurfti í tvígang að veita
mönnum eftirför aðfaranótt
laugardags.
Fyrst reyndi maður um þrítugt
að stinga af á bíl en tók svo til
fótanna. Lögreglumenn náðu
manninum og færðu í lögreglubíl.
Þar kýldi maðurinn lögreglumann
sem brákaðist á rifbeini.
Hin eftirförin endaði með því
að lögreglan króaði ökumann um
tvítugt af í botngötu á Seltjarnar-
nesi.
Báðir mennirnir eru grunaðir
um ölvun við akstur og fengu að
gista fangageymslur lögreglunn-
ar um nóttina. - sdg
Ölvaðir ökumenn í Reykjavík:
Tvisvar þurfti
að veita eftirför
Fannst látinn í sundlaug
Maður fannst látinn í sundlauginni
á Selfossi á fimmtudagskvöldið.
Maðurinn, sem var um fertugt, var frá
Selfossi að sögn lögreglunnar.
SELFOSS
Mörður, hvers eiga stúdentar
að skólagjalda?
„Ja, hvaða gjald geldur samfélagið
þegar öll skólagjöldin eru goldin?“
Umræðuhópur menntamála leggur til að
óhjákvæmilegt sé að ræða um skólagjöld
í ríkisháskólum. Mörður Árnason er þing-
maður Samfylkingarinnar.
PRÓFKJÖR Tæplega 1.400 manns
höfðu kosið í prófkjöri Samfylk-
ingarinnar í Norðvesturkjördæmi
þegar kjörstöðum var lokað
klukkan 18 í gær. Kosning heldur
áfram milli 10 og 12 í dag, en
öllum íbúum kjördæmisins er
frjálst að taka þátt.
„Þetta er stórt og víðfeðmt
kjördæmi, en við ættum að geta
byrjað að telja milli klukkan
fjögur og fimm,“ segir Eggert
Herbertsson, formaður kjör-
nefndar. Hann býst við fyrstu
tölum upp úr 18 í dag, en að
talningu verði lokið fyrir klukkan
22 í kvöld. - sgj
Prófkjör Samfylkingar:
1.400 hafa kosið
í NV-kjördæmi
ELDSVOÐI Eldur kviknaði í
nótaskipinu Beiti NK 123 í gær
þegar það var statt tólf mílur
austur af Reyðarfirði.
Slökkvilið fór á móti skipinu
ásamt björgunarbátum, þyrlu og
flugvél. Fjórtán manna áhöfn
skipsins tókst að ráða niðurlögum
eldsins áður en skipið kom að
landi og var það því næst
reykræst.
Farið var með fimm áhafnar-
meðlimi á heilsugæsluna á
Eskifirði til að athuga með
reykeitrun að sögn lögreglunnar
á Eskifirði.
Eldsupptök eru ókunn og er
málið í rannsókn lögreglu. - sdg
Eldur kom upp í skipi:
Áhöfn náði að
slökkva eldinn
VIÐSKIPTI Danska Ekstrabladet
birtir í dag sex blaðsíðna grein um
íslenskt viðskiptalíf. Íslenskir
nemar við viðskiptaháskóla í
Kaupmannahöfn voru fengnir til
aðstoðar við þýðingar fyrir blaðið.
Í greininni er KB banki sakaður
um stórfelld skattsvik.
„Íslensku viðskiptavíkingarnir
hafa farið til Danmerkur, Svíþjóð-
ar og Englands þar sem þeir hafa
á fáum árum notað milljarða í
kaup á fyrirtækjum, en það líkist
peningaþvætti og skattsvikum, að
sögn sérfræðinga,“ segir í umfjöll-
un blaðsins. Blaðið staðhæfir að
KB banki hafi skapað leynilegt,
öflugt og alþjóðlegt skattsvika-
kerfi, sem er að hluta til notað til
að flytja milljarða leynilega inn og
út úr fjármálakerfinu, og að hluta
til að bankinn og viðskiptavinir
hans sleppi við að borga skatt.
„Svipað kerfi er notað af stóru
fjárfestingasjóðunum. Reglan er
sú að ef maður flytur gróðann frá
Danmörku til skattfrjálsra landa,
á að borga skatt af honum. En
skatturinn hverfur alveg, séu pen-
ingarnir sendir til Lúxemborgar
áður,“ segir skattasérfræðingur-
inn Christen Amby.
„Ein útskýring getur verið að
bara sé talað um gróða sem skotið
sé undan skatti, sem er frumlegt,
en í raun löglegt. En önnur útskýr-
ing gæti verið að reynt sé að fela
uppruna peninga, sem sagt nota
uppbyggingu auðhringsins til að
þvo peninga,“ segir Lars Bo Lang-
sted, prófessor í viðskiptarétti. - sgj
Umfjöllunin í Ekstrabladet um íslenskt viðskiptalíf kom út í morgun:
KB banki sakaður um skattsvik
KB BANKI Danska Ekstrabladet fer með
harðar aðdróttanir í garð KB banka í
grein sinni í dag.