Fréttablaðið - 29.10.2006, Blaðsíða 20

29. október 2006 SUNNUDAGUR20
Lestur
Í Morgunblaðinu 17. okt er fjallað
um rannsókn á lestri íslenskra
unglinga. Þar kemur fram að þeir
lesa miklu minna en jafnaldrar
þeirra annars staðar á Norður-
löndum. T.d. lesa einungis 10%
íslenskra unglinga í eina klukku-
stund eða meira á dag, á móti 22%
í Finnlandi. Þetta er óheillavænleg
öfugþróun og mikil breyting frá
því sem áður var. Bóklestur hefur
jafnan verið talinn lykill að orða-
forða barna og unglinga, og greini-
legt er að þörf er á skjótum við-
brögðum. Slök tök íslenskra
unglinga á móðurmálinu stefnir
ekki einungis framtíð tungunnar í
hættu, heldur framtíð ungling-
anna sjálfra. Gott vald á móður-
máli veitir sjálfstraust og öryggi,
og örvar skapandi hugsun. Nú eru
tengsl kynslóða miklu minni en
áður, og má raunar spyrja hvaðan
orðaforði unglinganna kemur í
raun, utan skólanna. Er svo komið
að orðaforði þeirra myndast að
mestu leyti af afþreyingariðnaði,
SMS-skilaboðum og spjalli þeirra
sjálfra?
Ég og eiginkona mín – við
Í Morgunblaðinu 16. okt. segir í
grein: „Ég og eiginkona mín geng-
um til liðs við nokkra ágæta
nágranna okkar...“ Það mun vera
séríslensk málvenja að nota við í
slíkum samböndum, segja „við
eiginkona mín“, eða (það sem
kannski er betra) „við hjónin“. Ég
hef tekið eftir því að þessi ágæta
málvenja er því miður að hverfa,
eins og fleira. Að því er eftirsjá.
Við höfum löngum sagt „við bræð-
urnir“ og „við Kristín“ – og skul-
um halda því áfram.
Er Gorbatsjov söngvari?
Myndatexti í Fréttablaðinu 17.
okt.: „Concert hefur verið áber-
andi nafn í tónleikahaldi lands-
manna en Einar flutti meðal ann-
ars inn Mikhaíl Gorbatsjov á
dögunum.“ Eftir þessu að dæma
virðist sovétleiðtoginn fyrrver-
andi vera bæði söngvari og inn-
flutningsvara.
að – af
í Lesbók Mbl. 16. sept. hefur Sig-
urbjörg Þrastardóttir eftir Silju
Aðalsteinsdóttur í grein um nýút-
komin bindi Íslenskrar bók-
menntasögu: „ Ritstjórarnir skiptu
sér að vísu að valinu – en að skoð-
unum mínum skiptu þeir sér ekki.“
Þarna ætti að standa af. Því miður
ber oft á ruglingi á þessum tveim-
ur orðum að og af. Við skiptum
okkur af einhverju. Við dáumst að
einhverju. Okkur þykir gaman að
e-u en höfum gaman af. Svo að
dæmi séu nefnd.
Varhluta
Varhluta – óbeygjanlegt lýsingar-
orð, merkir afskiptur, sem ekki
fær hlut í (af ) einhverju.
Fréttamaður Ríkisútvarpsins
sagði 3. júlí: „Sennilega hafa fáir
Íslendingar farið varhluta af því
að herinn er að fara.“ Hvað var
hann að reyna að segja?
Braghenda
Ragnar Böðvarsson sendir mér
þessa braghendu um tröllin í Dyr-
fjöllum í síðasta pistli:
Eflaut greyin inn í björgin ákaft
flýja
undan lamstri ólmra veðra.
Ylja sé hjá þeim í neðra.
Vilji menn senda mér braghendu eða góðfúslegar ábendingar: npn@vortex.is
HLJÓÐFÆRI HUGANS
Njörður P. Njarðvík skrifar
um íslenskt mál
Leikkonan unga Lindsay Lohan
týndi nýju, fínu Hermes-töskunni
sinni á Heathrow-flugvelli í Lond-
on nýlega og komst fyrir vikið í
heimsfréttir. Íslenski Reyka-vod-
kinn er nú óvænt farinn að njóta
heimsathygli vegna málsins þar
sem bílstjórinn Tom Webster sem
ekur fyrir Reyka í London fann
töskuna og kom henni til síns rétta
eiganda.
Í töskunni voru skartgripir
sem eru metnir á allt að eina millj-
ón dala og astmalyf stjörnunnar
þannig að missir hennar var mik-
ill. Talsmaður Lohan tjáði Webs-
ter að hann mætti eiga von á fund-
arlaunum eða persónulegum
þökkum frá Lohan en hann hefur
enn ekkert heyrt frá hennar fólki
og slúðurpressan hefur kjamsað á
vanþakklæti leikkonunnar í frétt-
um þar sem Reyka vodka kemur
jafnan við sögu.
Webster er bílstjóri hjá
William Grant sem framleið-
ir Reyka og sinnir ekki síst
viðskiptamönnum Reyka.
Hann var að sækja einn slík-
an á flugvöllinn þegar hann sá
Lindsay á harðahlaupum
undan blaðaljósmyndurum.
Þegar hann yfirgaf flughöfn-
ina með farþega sínum
rak hann augun í Her-
mes-töskuna þar sem
hún hékk á farangurs-
kerru. Hann kippti
töskunni með sér án
þess að setja hana í
nokkurt samhengi við
flótta leikkonunnar skömmu
áður.
Daginn eftir skilaði hann tösk-
unni á lögreglustöð og þar spurðu
forviða lögreglumenn hann hvort
hann gerði sér grein fyrir því
hvað hann væri með í höndunum
en Webster kom af fjöllum enda
hafði hann ekki einu sinni opnað
töskuna.
„Ég hef ekkert heyrt frá henni.
Ekki orð,“ sagði Webster í samtali
við slúðursíðu New York Post í lok
september og eftir því sem Frétta-
blaðið kemst næst er staðan
enn óbreytt. „Hún virðist
vera hin vænsta stúlka og
hún var glöð að fá töskuna
aftur – hún var full af
demöntum, armböndum
og hálsmenum. En ég er
vonsvikinn. Ég hefði
gjarnan viljað heyra
frá henni þó ekki væri
nema bara til þess
að fá þakkir.“
Fjölmiðlafulltrúi
Lohan er frekar
óánægður með að
meint vanþakklæti
stjörnunnar sé orðið
fjölmiðlamatur og
segist ekki skilja
hvers vegna Webster fór
með málið í fjölmiðla.
„Hann hefði bara átt að
hringja í mig,“ sagði hún
við New York Post. „Ég
held að það sé augljóst
að þeir eru að sækjast
eftir ókeypis umtali með
því að nota nafn Linds-
ayar.“
Tíðindamaður Frétta-
blaðsins, sem þekkir
Webster ágætlega, telur
af og frá að hann hafi
sjálfur hlaupið með þetta
í blöðin. Hann sé strang-
heiðarlegur maður sem
aðeins hafi í sakleysi sínu átt von á
þökkum enda hefði hann hæglega
getað haldið góssinu og þess vegna
lifað í vellystingum í Brasilíu fyrir
andvirði skartgripanna.
Ekki er þó loku fyrir það skotið
að einhverjir hjá William Grant,
sem sjá um kynningarmál Reyka,
hafi séð sér leik á borði og lekið
sögu Websters í fjölmiðla. Sé það
tilfellið er óhætt að segja að það
hafi skilað sér í veglegri umfjöll-
un á heimsmælikvarða. - þþ
Dekurrófan Lindsay kemur
Reyka vodka í sviðsljósið
LINDSAY LOHAN Hefur ekki séð ástæðu
til að þakka bílstjóranum sem kom
Hermes-töskunni hennar, fullri af skart-
gripum, til skila.
REYKA VODKA Íslenski
vodkinn hefur heldur betur
notið athyglinnar sem
týnda taskan hefur fengið
en bílstjóri á vegum fram-
leiðanda drykkjarins fann
töskuna dýrmætu.
Dregið úr réttum svörum n.k.
fimmtudag kl. 12. - 99 kr. smsið
Þú sendir SMS skeytið
JA LAUSN LAUSNARORÐIÐ
á númerið 1900!
Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef svarið er Jón.
Þá sendir þú SMS-ið JA LAUSN JON.
LEYSTU
KROSSGÁTUNA
ÞÚ GÆTIR UNNIÐ
NÝJA DISKINN HANS
FRIÐRIKS ÓMARS
“ANNAN DAG”
���� ��������� ��� ���� �������
�����
��������
�����
�����
��������
����
����������
������
�����
�����
���
������
�����
��������
�������
�����
������
����
����������
���
�����
������
�����
������
�������
���
�����
������
������
�������
�������
������
������
����
�����
�������
����
������
������
�����
������
����
�����
����������
��������
���������
����
�������
������
������
��
���
�������
������
�����
��
��������
������
�����
���������
����������
���
���
����������
������
�����
�����
�������
�����
�����
����
����
������
�������
�����
��������
��
�����
���������
�����
�����
�����
�������
����� ������
�������
�������������������������������������������������������������������
�
�
�
�
�
�