Tíminn - 27.03.1979, Page 10
10
Þriðjudagur 27. mars 1979
Félagsstarf
ddábocuoco
í Reykjavík
MALLORKAFERÐIR
Efnt verður til, nú sem fyrr, tveggja vor-
ferða til Mallorka, i samvinnu við ferða-
skrifst. úrval. Dvalið verður á hinu vin-
sæla hóteli Columbus i St. Ponsa.
Brottfarardagar: 20. april og 11. mai og
dvalið i 3 vikur hvor ferð.
Allar nánari upplýsingar:
55? Félagsmálastofnun ferdaskrifstofan
+* ° rtDMAi
Reykjavikurborgar.
URVAL
við Austurvöll
íjí Lóðaúthlutun
Reykjavikurborg mun á næstunni út-
hluta lóðum i Syðri-Mjóumýri. 75-90 ibúð-
ir.
Skipulagsskilmálar eru rúmir, enda
reiknað með þvi að úthlutunaraðilar taki
þátt i mótun skipulagsins. Þó er gert ráð
fyrir að um ,,þétt-lága” byggð verði að
ræða með tiltölulega háu hlutfalli sér-
býlisibúða (litil einbýlishús, raðhús,
gerðishús).
Reiknað er með úthlutun til fárra aðila,
sem stofna verða framkvæmdafélag er
annast á eigin kostnað gerð gatna, hol-
ræsa og vatnslagna inni á svæðinu, skv.
nánari skilmálum, er settir verða.
Gatnagerðargjald miðast við raðhúsa-
taxta 1850 kr/rúmm. og verður notað sem
meðalgjald fyrir allt svæðið.
Borgarstjórinn i Reykjavík.
Hjúkrunar-
fræðingar
Reykjavikurdeild H.F.í. heldur almennan
fund i Átthagasal Hótel Sögu, fimmtudag-
inn 29. mars kl. 20.30.
Fundarefni:
1. Kynntar tillögur sem borist hafa fyrir
fulltrúafund.
2. Almennar umræður.
Stjórnin.
Útboð
Byggingasamvinnufélag Kópavogs óskar
eftir tilboðum i að steypa upp og gera fok-
helt 8 hæða fjölbýlishús við Engihjalla i
Kópavogi.
Tilboðsgagna má vitja á skrifstofu félags-
ins að Nýbýlavegi 6, gegn 50 þúsund króna
skilatryggingu. Tilboðin verða opnuð á
sama stað þriðjudaginn 10. april, kl. 11 f.h.
*
Byggingasamvinnufélag Kópavogs,
Nýbýlaveg 6.
Valtýr Pétursson,
listmáiari, sextugur
1 dag þriftjudaginn 27. mars er
Valtýr Pétursson, listmálari
sextugur, en Valtýr fæddist i
Grenivik í Eyjafirfti,þeim parti
fjarftarins er tilheyrir
Suftur-Þingeyjarsýsiu,en þaft er
siftan saga út af fyflr sig,
hversvegna Eyjafjörftur má
ekki vera allur I Eyjafirfti efta i
Eyjafjaröarsýslu.
1 lærftum bókum, segir aft um
þessar slóftir hafi löngum verift
búift stórt. Nes og Höffti voru
þarna en i Nesi bjó hinn virti
bændahöfftingi Einar Asmunds-
son.eins og allir vita.
Austan undir höfftanum eru
eggsléttar flæöiengjar og mikil
sveitasæla en noröan undan
höfftanum er Grenivik, en þar
voru — og eru mikil útræfti og
nokkurt þorp þeirrar gerftar er
yndislegusteruá Islandi. Bátar,
salthús, hús til aft slátra i fé, litil
kofótt hús hús, meö saltri skán
utan á sér en græn tún efta gras-
nyt inni á milli, skepnur eru á
ferli.
tJti fyrir öskrar svo hafift á
vetrum og isinn molast vift
klappirnar en stórhriöin æöir
um fjöllin viti sinu fjær af kulda
og angist.
Utar er Látraströnd, þar er
hins vegar sæbratt, en þar voru
samt miklir útvegsbændur og
ritaöar heimildir segja okkur aö
fyrr á tímum hafi verift farnar
þangaft miklar skreiftarferöir á
haustin úr öllum vesturhluta
Þingeyjarsýslu, þaft var talift
vera aö faraofan í Grenivik og á
Látraströnd og mikil tólg og
smjör var lagt fyrir signa ýsu,
harftfisk og hákall.
Barnsaugun
Þaft er ekki ætlunin hér aft
gera neina vifthlltandi grein
fyrir búskaparlagi þeirra I
utanveröum Eyjafirfti meft
þessu greinarkorni né heldur aft
rita neinar sóknarlýsingar
þaftan, en á þetta er minnst
vegna þess aft þaft sem menn
hafa fyrir augunum, barnsaug-
unum í fyrsta sinn, er I rauninni
þaft sem skiptir máli hvort
heldur þaft er málari ellegar rit-
höfundur. Hann sér svo ekkert
meira I þessu lífi.
Merkur rithöfundur hefur
ritaft frá fyrstu leikhúsferftinni
sinni og kemst aft þeirri niftur-
stöftu, aft í raun og veru fari
menn afteins i leikhús einu sinni
á ævinni, þar er aft segja I fyrsta
sinn. Slöan sjá þeir stundum
mörg leikrit, en þau komast
ekki i hálfkvisti viö hitt — þaft
fyrsta.og hefur þaft ekkert meft
efni, ellegar framgöngu leikar-
anna aftgera. Þaö er afteins
þessi hugljómun sem afteins
verftur til einu sinni og yfirgefur
svo augun aldrei upp frá þvi.
Valtýr Pétursson missti
móftur sinaungur, svo aft segja
strax dó hún frá honum, og
föftur sinn missti hann lika, þá
afteins fjögurra efta fimm vetra,
en þau voru Pétur Einarsson
kennari og kona hans, Þórgunn-
ur Arnadóttir. Var Valtýr þvi
alinn upp hjá afa sinum og
ömmu, þeim Karólinu
Guftmundsdóttur frá Brettings-
stöftum i Flateyjardal og séra
Arna Jóhannessyni,en hann var
ættaftur af Hólsfjöllum, nánar
til tekift frá bæ þeim er Viftihóll
heitir. Séra Arni var prestur
þeirra I Grenivik til dauftadags
4. mai árift 1927, en þá flutti fjöl-
skyldan til Akureyrar en þau
áttu fjölda barna og meftal
þeirra var Ingimundur Arnason
söngstjóri.sem allir músikalskir
menn á tslandi kannast vift eöa
eiga aft gera þaft.
Ætlaði að verða stór-
karl
Fyrir frarnan mig i bók
stendur aft Valtýr hafi gengift á
Verslunarskólann og ennfremur
Kveðja
úr reið-
anum
stundafti hann verslunarnám
ytraiBryan CoDege á Rúftueyju
i Bandarikjunum, hefur liklega
ætlaö aft veraft stórkarl - en svo
er blaöinu snúift vift og hann
byrjaöur aft læra teikningu hjá
Birni teiknikennara Björnssyni,
þeim merka manni og teningun-
um er kastaft. Þá tekur vift list-
nám i Boston I einkaskóla Hy-
man Bloom, siöan Italia og
Paris. Veriö var í slagtogi meö
snillingum eins og Severini og
fleirum. Siftan komift heim meft
ný tiöindi og búift aö gleyma öllu
bókhaldi og koddaversletrinu
sem prókúristinn nærftist á i
hinni hálfdönsku verslun, sem
stunduö var I landinu og í kaup-
félögum bænda, þar sem frama-
vonin var þó ekki minni.
Valtýr hlaut gott uppeldi.
Hann ól sig upp sjálfur, fyrir-
vinnulaus. Hann mokafti kolum,
hann sigldi á miklum gufu-
skipum sem háseti. Hann
kynntist hafinui allri sinni dýrft,
reifti þess og glefti,eftirvænting-
unni þegar turnar mikilla borga
risu vift sjóndeildarhringinn og
hann er þvi einn þeirra góöu
listamanna þjóftarinnar, sem
koma af sjónum. Þórbergur var
kokkur á skútum, lika Kjarval
og viftgetum taliftþá uppsvoaft
segja endalaust og meö þessa
reynslu I farangrinum, var
byrjaft aft mála á Islandi i byrj-
un fimmta áratugsins.
Þaft var engin sælutift.
Abstraktlistin var aft ryftja sér
tilrúms ilandinu þar sem Þing-
vellir og Hjálp i Þjórsárdal var
þaft eina sem máli skipti.
Framundan var þvi ekki
sigurganga þvi fyrst varft aft
opna augu þessarar afskekktu
þjóftar, sýna henni nýja veröld
og sýna henni i tvo heimana.
Valtýr var einn þeirra er
stóftu i þeirri miklu baráttu er
haföi þaö eitt aft markmifti aö
gera listina frjálsa.gera hana
óháöa bæöi ÞingvöUum og Hjálp
i Þjórsárdal. Islenska þjóftin
stendur I mikilli þakkarskuld
viö þessa elstu og fyrstu menn:
Vift Svavar GiAnason, vift As-
mund Sveinsson, Sigurjón
Ólafsson,Valtý Pétursson og
marga marga fleiri sem
stunduftu „augnlækningar” i
listasölum höfuftborgarinnar á
árunum eftir striftift. Já og svo
þess utan fyrir mörg og merki-
leg listaverk sem þeir gerftu. —
Fyrst og fremst þó fyrir aft gera
þjóöina frjálsa.þvi þaft var þaft
sem mestu máli skipti.
Kveðja frá hafinu
Valtýr Pétursson tók sér stööu
utan vift múrvegginn og knúöi
dyra. List hans kunnu I fyrstu
fáir aft meta,en á siftari árum er
hann án efa i hópi merkustu
málara okkar og fremstu röft
þeirra,er aft staftaldri hafa ritaft
um myndlist I blöft og timarit.
Hann er djarfur og snöggur tD
viga en mildur og skilnings-
góöur í senn.
Ég kynntist Valtý Péturssyni
eftir aft ég kom aft mestu I land
fyrir áratug efta svo. Ég kynnt-
ist góftum dreng, menntamanni
og málara meft gófta sjón. Ég
nem ilm jarftar úr Eyjafiröi 1
verkum hans, foráttubrimift og
mikinn sjávarafla, lika hina
dökku og djúpu kyrrft. Leiftirnar
hafa legift vifta — um allan
heim, en augun uröu eftir heima
og sálin lika.
ABrir menn mér færari, munu
án efa lýsa myndverki hans og
farangri á lifsleiftinni betur en
ég, en ég vil I tilefni þessa dags,
aft þaö berist a.m.k. ein kveftja
til hans frá sjónum, þar sem
vindurinn hvislar enn draum-
ana i reiftann.
Ég óska langlifis og göftrar
sjónar og bift aft heilsa Herdisi
Vigfúsdóttur konu hans og
þakka mikinn uppáhelling og
ágætt viftmót.
Jónas Guömundsson