Fréttablaðið - 27.11.2006, Page 56
!
Önnur skáldsaga Auðar Jónsdótt-
ur gerist í ónefndri borg í ónefndu
landi þar sem innflytjendur ógna
þriðju kynslóð borgarbúa með
nýjum siðum. Ógn ríkir á strætun-
um, hópar unglinga fara um með
látum og ofbeldi. Fátækir menn og
húsnæðisleysingjar eru í vonlítilli
baráttu fyrir sæmandi lífskjörum
og sæta laumulegu eftirliti yfir-
valda meðan heimamenn lifa í
öryggi sínu. Þetta er kunnugleg
mynd: Auður er að lýsa velflestum
stærri borgarsamfélögum hinna
mettu meginlanda.
Frá þessari heimsmynd smíðar
hún aðra smáa sem dregur fram
meginþætti í kúgun þess ráðandi á
þeim undirokaða. Náttúrulaus
auðkona hefur lengi lifað á arfi en
nú er hann uppurinn. Sér til fram-
færis ræðst hún í greinarskrif um
hag hinna húsnæðislausu og fær
þá nasasjón af brýnni þörf þeirra
og ákveður að leigja útfrá sér:
þrjár konur á götunni gangast
undir harða ofurkosti hennar, ein
þeirra er með stúlkubarn með sér.
Þær eru allar aðkomnar, hver úr
sínu horni kringlunnar.
Auður hefur í þessari sögu
sinni náð mun styrkari tökum á
sögustíl og sögusniði, efnið er um
sumt keimlíkt meginþáttum fyrstu
sögu hennar, en skrefin sem hún
hefur tekið í samslungnum setn-
ingum, þaulunninni skipan milli
greinarskila og heilsteyptu og fal-
legu orðfæri eru satt að segja
furðu mörg. Rómur hennar er að
styrkjast, hugsunin í setninga-
byggingu er alltaf fáguð en lituð
persónulegum tóni og einhverjum
innileik sem er undra falslaus og
áreynslulítill.
Átökin í verkinu er undir loki,
allar passa konurnar sig í sambúð-
inni sem heimtar af þeim öllum
breytta framkomu sem mótast af
eigingjörnum heimi húsráðandans
sem er koksrugluð eftirlætis-
padda sem Auður lætur okkur les-
endur standa með lengi vel með
meðvirkni sjónarhorns. Sögu-
meistarinn klæðir sig fumlaust og
örugglega í föt þeirra allra en kon-
urnar standa okkur misnærri,
Auður stýrir stöðu þeirra í heim
lesandans af öryggi en nokkurri
nísku um sumar sem skapar enn
meiri forvitni. Lyktir verksins eru
samt nokkuð fyrirsjáanlegar. Utan
þrenningar þeirra aðfluttu og litlu
stúlkunnar sem verður peð í þessu
valdatafli uns hún velur sína leið,
þá speglast húsráðandinn í vinum
sínum, karli og konu. Í gegnum
hann leiðist sagan með fundvísum
hætti aftur inn í hina stóru mynd
sem sýnir hversu hugsuð flétta
Auðar er orðin. Þar er hún líka að
vaxa. Eins og góðum sögumönnum
sæmir kemur hún lesanda þó
snyrtilega á óvart í sögulok.
Tryggðapantur læst vera
kvennasaga en hefur miklu, miklu
víðari skírskotun en það. Lýsingar
á fatnaði, híbýlum, matargerð, lit-
skrúði og birtu kölluðu oft fram í
huga hið fegraða myndefni glans-
tímaritanna, hinn tilbúna heim
þar sem ásýnd er login. Öryggið
sem konurnar fjórar búa við er
líka grunnlítið. Þannig er sagan í
þriðja hveli sínu stór líking um
heiminn sem við búum í. Það er
feikilega metnaðarfullt markmið
hjá ungum höfundi og næst.
Auður er að ná þeim þroska að
hún smíðar spakmæli sem leggjast
fyrirferðarlaust í stílinn: „Fullorð-
insárin fólust í því að klæða burt
kenndir sínar.“ Það var með mikl-
um feginleik að þessi lesandi las
Fólkið í kjallaranum fyrir tveimur
árum, já rétt tveimur árum, og
eins er ekki annað en hægt að
gleðjast hvað hún Auður Jónsdótt-
ir heldur áfram að vaxa í þessari
glæsilegu skáldsögu sinni Tryggða-
panti, þroska sinn meitlaða stíl og
takast á við söguefni sem skiptir
máli og er brýnt hér og nú – og
miklu víðar.
Útlendar konur í húsi annarrar konu
Nemur eyrað það
sem augað sér ?
Fáðu enn kröftugri hljómburð úr stóra flatskjánum þínum með Yamaha
heimabíómagnara. Með Yamaha magnara og réttu hátölurunum verða
heildaráhrifin af myndinni og upplifunin öll sterkari, hljómurinn kemur úr
öllum áttum í rýminu og þér finnst eins og það sé bíó heima hjá þér.
Reed flytur Berlín
kl. 20 í Salnum
Annar flutningur Flúðabóndans
Miklos Dalmay á öllum píanó-
sónötum Mozarts. Nú verða það
sónötur númer 6, 7, 8 og 9 sem
Miklos leikur. Hann er menntað-
ur frá heimaborg sinni Búdapest
og í Svíþjóð en hefur búið hér og
starfað á annan áratug.