Tíminn - 13.10.1979, Blaðsíða 6

6
Laugardagur 13. október 1979
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar: Þór-
arinn Þórarinsson og Jón Sigurðsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur ólafsson. Fréttastjóri: Kjartan Jónasson. Auglýs-
ingastjóri: Steingrimur Glslason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar Slðumúla 15 slmi
89300. — Kvöldsimar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00: 86387. Verö I lausasölu kr. 200.00. Áskriftargjald kr.
4000 á mánuöi. Blaöaprent.
v--------------:_____________________________'
Vilja lslendingar
kreppustjórn?
Þeir flokkar, sem beita sér fyrir þingrofi og
skammdegiskosningum, reyna i lengstu lög að
leyna þvi, sem fyrir þeim vakir, en það er
stjórnarsamstarf þeirra eftir kosningar. Þess
vegna reyndu þeir að beita öllum brögðum til
þess að knýja rikisstjórn Ólafs Jóhannessonar til
að sitja áfram fram yfir kosningarnar.
Þetta tókst þeim ekki. Samstarf þeirra er að
verða augljóst og staðfest. Bráðabirgðastjórnin,
sem Alþýðuflokknum er ætlað að mynda með
stuðningi Sjálfstæðisflokksins, er þeim siðar-
nefnda trygging þess, að Alþýðuflokkurinn muni
verða þægur þátttakandi i rikisstjórn undir for-
ustu Sjálfstæðisflokksins eftir kosningarnar.
Slikt er ekki heldur neitt óeðlilegt, þvi að ekkert
ber á milli Sjálfstæðisflokksins og þess arms Al-
þýðuflokksins sem nú hefur tekið forustuna i
flokknum. Meginstefnan er hin sama hjá þessum
aðilum.
Þessi stefna er hin svokallaða markaðsstefna,
sem ihaldssömustu hagfræðingar hafa verið að
predika að undanförnu. Kjarni hennar er sá, að
rikið eigi að hafa sem allra minnst afskipti og
framboð og eftirspurn eigi að marka efnahags-
stefnuna. Þetta er stefnan, sem leiddi á sinum
tima til heimskreppunnar miklu. Hún er gleymd
nútimafólki, sem er óánægt með ýmislegt i vest-
rænu lýðræðiskerfi og heldur að lausnin sé fólgin i
þvi að hverfa aftur til hinna góðu gömlu daga.
Þvi er haldið fram, að þessi stefna muni leiða
til hjöðnunar á verðbólgunni, en hins vegar er
játað að hún muni leiða til atvinnuleysis, a.m.k.
um skeið.
Þar sem þessi stefna hefur verið reynd, hefur
hún hvarvetna mistekizt. Stærsta tilraunin til að
framkvæma hana hefur verið gerð i ísrael eftir
að Begin kom til valda. Þar hefur afleiðingin orð-
ið sú, að verðbólgan hefur margfaldazt. Morgun-
blaðið sagði nýlega frá þeim spám, að verðbólgan
i ísrael myndi komast upp i 100% á þessu ári.
Begin er lika að gefast upp við hana. Fyrir nokkr-
um dögum rak hann fjármálaráðherrann, sem
var helzti talsmaður hennar, úr stjórn sinni.
Margaret Thatcher er að reyna að fram-
kvæma þessa stefnu i Bretlandi. Ráðstafanir
hennar hafa ekki leitt til hjöðnunar á verðbólg-
unni, heldur hefur verðbólgan tvöfaldazt á þeim
fáu mánuðum, sem Thatcher er búin að fara með
völd. Skoðanakannanir sýna, að íhaldsflokkurinn
myndi stórtapa, ef kosið væri nú. Þeir eru orðnir
margir, sem harma það að hafa stuttThatcher til
valda.
Það, sem kosið verður um i skammdegis-
kosningunum, er ákaflega einfalt og augljóst.
Spurningin, sem kjósendur eiga að svara, verður
einfaldlega þessi: Vilja íslendingar fá kreppu-
stjórn? Trúa þeir þvi, að atvinnuleysið sé leið til
að lækna efnahagsvandann?
Framsóknarflokkurinn mun taka upp hörðustu
baráttu gegn þessum sjónarmiðum. Um Fram-
sóknarflokkinn þurfa að fylkja sér allir þeir, sem
eru á móti kreppustjórn.
Hér gildir það, að það þarf að byrgja brunninn
áður en barnið er dottið ofan i, það þarf að koma
strax i veg fyrir, að hér verði kreppustjórn eftir
kosningarnar.
Þ.Þ.
Erlent yfirlít
Þjóðkjörinn forseti
fær völdin í Nigeríu
Lýðræðið endurreist eftir 13 ára herstjóm
Olusegun Obasanjo
þegar annar herforingi, Mu-
stala Mohammed, hrifsaöi völd-
in meöan Gowan dvaldi er-
lendis. Mohammed hétaö koma
á lýöræöisst jórn, en var myrtur
1976, og kom Obasanjo þá til
valda. Hann hét aö efna loforö
Mohammeds um lýöræöisstjórn
og hefur nú gert þaö. Obasanjo
er 42 ára gamall. Hann þykir
hafa reynzt sæmilegur stjórn-
andi og þykir því líklegur til aö
koma meira viö sögu slöar.
HINN nýi forseti Nigeriu,
Sheku Shagari, er tólf árum
eldri en Obasanjo, eöa 54 ára.
Hanner fráNoröur-Nigeriu, þar
sem fjölmennasti þjóöflokkur
landsins býr og tryggöi þaö kjör
hans.
Skagari lauk prófi I heimspeki
viö háskólann i Kaduna og lét
þaö vera fyrsta verk sitt aö
námi loknu aö heimsækja
Mecca, enhann er strangtrilaö-
ur Múhameöstrúarmaöur og til-
heyrir Sunni-trúflokknum.
Hann hefur heimsótt Mecca oft
siöan.
Skagari kenndi heimspeki í 13
ár áöur en hann sneri sér alfariö
aö stjórnmálum. Hann var kos-
inn á þing Nigeriu 1954 og varö
fimm árum siöar skipaöur aö-
stoöarráöherra forsætisráö-
herrans. Nigeriafékkfulltsjálf-
stæöi ári síöar og hefur Shagari
á þeim tima, sem siöanerliöinn
gegnt ýmsum ráöherraembætt-
um, t.d. veriö fjármálaráö-
herra, innanrikisráöherra og
efnahagsmálaráöherra. Fyrir
þremur árum fól Obasanjo hon-
um forstjórn stærstu bifreiöa-
verksmiöju i Nigeriu, Peugot
Automobile Nigeria Ltd.
Þaö má ráöa af störfum
Skagaris, aö hann hefur viötæka
þekkingu á efnahags- og at-
vinnumálum, enda mun hann
þurfa þess viö sem forseti.
Stjórn Nigeriu hefur viö mörg
vandamálaöstriöa i atvinnu-og
efnahagsmálum, en þaö bætir
þó mjög úr skák, aö Nigeria er
aö veröa eitt mesta oliufram-
leiösluland heimsins og hefur
drjúgar tekjur af oliu.
Skagari hét þvi, þegar hann
tók viö forsetaembættinu, aö
fylgja óháðri utanrikisstefnu og
bindast hver© risaveldunum.
Hann stendur þvi viö hliö Titos
aö þessu leyti, en er andvigur
Castro. Nigeria nýtur vaxandi
áhrifa meöal óháöra rikja, enda
langstærst Afrikurikjanna meö
um 80 milljónir ibúa. Viö þaö
bætist svo gróöinn af oliunni, en
hann hefur sln áhrif á þessu
sviöi.
Þ.Þ.
ÞAÐ hafa þótt góö tiöindi, aö
þremur verstu haröstjórunum i
Afriku, hefur veriö steypt af
stóli á þessu ári, en þeir eru
Amin I Uganda, Masie i Miö-
baugs-Guineu og Bokassa i
Miö-Afrlku-lýöveldinu, sem Bo-
kassa haföi gefiö nafniö
keisaradæmi. Enn er þaö aö
vísu ekki fyllilega ljóst, hvaö
tekur viö i þessum löndum, en
versnaö getur ástandiö ekki frá
því, sem þaö var i stjórnartiö
þessara grimmdarseggja. Svo
ill var stjórn þeirra, aö fali
þeirra geturekki oröið nema til
bóta.
örlög þessara þremenninga
viröast annars ætla aö veröa
ólik. Masie var fljótlega leiddur
fyrir rétt og dæmdur til dauða.
Dómnum hefúr þegar veriö full-
nægt. Amin mun hafa komizt úr
landi og fer huldu höfði. Senni-
legast þykir aö hann dveljist i
Líbýu, þótt fylgismenn hans
segi, aö hann sé enn I Uganda.
Bokassa hefur sloppiö bezt.
Frakkar töldu sér aö vlsu ekki
fært aö taka á móti honum og
leyfa honum landvist i Frakk-
landi. Þeir útveguðu honum
hins vegar landvist á Filabeins-
ströndinni, en forsetinn þar er
mjög hlynntur Frökkum. Þar
virðist Bokassa i góöu yfirlæti.
Jafnhliöa þvi, aö Frakkar
halda þannig verndarhendi yfir
Bokassa, birtast nýir vitnis-
buröir þeirra ungmenna, sem
sluppu lifandi úr fangabúöun-
um, þar sem framin voru
fjöldamorö á börnum og
unglingum á siöastliönum vetri.
öllum ber þessum vitnisburöum
saman um, aö Bokassa hafi
sjálfur átt mikinn þátt I barna-
drápunum meö þvi aö berja
mörg börn i hel meö staf sinum.
Þetta viröist ekki hafa nein
áhrif á frönsku stjórnarvöldin.
EN FLEIRI góð tiöindi hafa
borizt frá Afriku en hrun ein-
ræöisherranna þriggja. I
stærsta riki Afriku, Nigeriu, tók
nýr þjóökjörinn forseti viö völd-
um 1. þ.m. eftir aö herinn haföi
fariö þar meö stjórn um 13 ára
skeiö. Þjóökjöriö þing er i þann
veginn aö hefja störf sin.
Shehu Skagari
Hinn nýi forseti vinnur nú að
stjórnarmyndun á breiöum
grundvelli. Hann hefur boöiö
flokkum keppinauta sinna úr
forsetakosningunum aö taka
þátt istjórnsinni. Flokkurhans,
Þjóöarflokkur Nigeriu, hefur
ekki nema 168 þingmenn af 449 i
fulltrúadeild þingsins og 36 af 95
I öldungadeildinni. Hann þarf
þvi aö fá fleiri flokka til sam-
starfs viö sig, ef koma á f veg
fyrir, aö deilur myndist milli
hans og þingsins.
Hershöföinginn, sem síöast
fór meö völd I Nigerlu, Olusegun
Obasanjo, hefur dregiö sig I hlé
og hafiö búskap eftir aö hafa
tryggt, aö bæöi forsetakjör og
þingkosningar fóru fram á
sómasamlegan hátt. I kveðju-
ræöu sinni hét hann þvi, að þing-
iö myndi kappkosta gott sam-
starf viö hina nýju stjórn.
Þaö var Jakubu Gowan her-
foringi, sem steypti borgara-
legri lýöræöisstjórn af stóli 1966
eftir aö róstusamt haföi veriö i
landinu. Hann stjórnaöi til 1975,