Tíminn - 29.01.1980, Side 9
Þr iöjudagur 29. janúar 1980
9
Jarðarför bóndans
ÞE6AR
LANDIÐ
LEIKUR
Sigur i islenskri
kvikmyndagerð
ISFILM
LAND OG SYNIR, eftir Indriða
G. Þorsteinsson.
Handrit og leikstjórn:
Agúst Guömundsson
Kvikmyndun:
Sigurður Sverrir Páisson.
Leikmynd:
Jón Þórisson
Tóniist:
Gunnar Reynir Sveinsson
Framleiðandi:
Jón Hermannsson
Frumsýning i Austurbæjarbiói.
Það þykir ef til vill ekki neitt
frumlegt að tala um grósku I
kvikmyndalist núna. Sjónvarpið
notar þúsund fet af filmu á dag
og um allt land eru hópar með
fögnuð og matráðskonur og suð-
andi myndavélar að valkóka
kringum sveitabæi, fjöruskúra
og bryggjur. Þeir eru að búa til
kvikmyndir handa fólki
biómyndir i fullri lengd, með
kók i hléinu.
Sagt er að kvikmyndasjóöur
sem þingið stofnaði sé kveikjan
a þessu en milljón hér og millj-
ón þar verður að bætast viö, og
enn sem komið er þarf liklega
meiri sannfæringarkraft i
bönkum en i kvikmyndahúsum
til þess að til geti orðið kvik-
mynd i fullri lengd.
Hvernigfilma?
Ég ætla samt ekki aö vanmeta
þá hvatningu er finnst i kvik-
myndasjóði Islands, þótt úr litlu
sé að spila, en ég hygg þó að is-
lensk kvikmyndagerð standi nú
á alvarlegri timamótum en hún
hefur áður verið.
Það hafa fyrr verið gerðar
leiknar kvikmyndir á íslandi, en
mér er ekki grunlaust um að hin
listrænu markmið er þar náð-
ust, eða afþreyingargildi þess-
ara mynda, hafi ráöið ú rslitum
um það, hversu gifurlega að-
sókn islenskar myndir ,,i fúllri
lengd” hafa hlotið. Fullvist má
telja aö nýjabrumiö, forvitnin
og að sjá ættingja sina — og sig
sjálfa — hafi ráðið aðsókninni
öðru fremur. Það kann að vera
að það sé gaman að sjá feitustu
konu i heimi einu sinni og ýmsa
sverðagleypa lika, en ’ er til
lengdar lætur tryggir þaö ekki
Kvikmyndir:
Jónas Guðmundsson
aðsókn. Raunveruleg listræn og
tæknileg undirstaöa hlýtur nú
að ráða farsæld islenskra kvik-
mynda. Menn fara ekki lengur
og kaupa sig inn á kvikmyndir,
bara af þvi að þær eru islenskar
og i' fullri bíómynda lengd.
Land og synir er sveitasaga,
saga um tima þegar menn eru
að bregða búi. Ný tiðindi koma
utan úr veröldinni, eða niður frá /
lifandi lifi, þar sem menn geta
verið hamingjusamir án þess að
skulda i kaupfélagi, eða skulda
ekki I kaupfélagi. óáran er i
sauðkindinni. Mæöiveiki og
aðrir erfiðleikar verða upphaf
nýrra reikningsskila, sem ekki
fara aöeins fram í viöskipta-
mannabókum kaupmanna og
kaupfélaga, heldur I hjarta
hvers einasta manns. Ung fólkiö
flyst þá burtu, eftir er neftóbak-
ið, mæðiveikin og gamla fólkið,
sem heldur baráttunni áfram.
Þetta er bók örlaga, sigra og
ósigra. Miskunnarlausar stað-
reyndir með og móti sauðfé,
mæðiveiki og skuldum.
Um það hvort Land og synir er
hentugt kvikmyndaverk hafði
ég enga hugmynd, var þvi eins
og drukkni presturinn I bókinni
sem reið um’nverfis hlöðuna og
barði hana meö svipu og æpti: -
Ætli maður þekki ekki helvitis
kirkjuna!
Filmuhandritið og leik-
stjórnin
Ágúst Guðmundssyni, kvik-
myndastjóra, tekst að finna
skynsamlega leiö. Hann verður
i upphafi i senn aö hafa hemil á
leikgleöi og fyndni þessarar
bókar, og hann verður aö vekja
upp alvarleg mál.
Landið er mikill leikari I þess-
ari mynd i höndum Sigurðar
Sverris Pálssonar, sem skilur
bókina rétt I alla staði.
Yfir fólkinu er ógn sama ógn
og ifjallaskuggum og hyljum og
yfir lifi og dauða. Þá hefur Jón
Þórisson og þeir er hann hafði
til liðs viö sig, einnig unniö gott
starf, þvi ti'maskekkjur eru svo
auðveldar svona nærri I tiðinni.
Mér fannst ég vera kominn i
sveit aftur sem barn.
Ég hygg að þessir þrir menn
hafi skiliö þessa sögu rétt,
filmunnar vegna að minnsta
kosti, ogmeð allri viröingu fyrir
atvinnuleikurum þessa lands,
þá held ég að þeir heföu ekki
getað gjört þessu verki ámóta
skil. Yfir þessu fólki er sérstakt
yfirbragð útiveru og vinnu.
Yfirbragð sem þvæst af þeim er
leika I föstu starfi á prófasts-
launum áratugum saman.
Þetta er mynd ofan úr sveit,
mynd úr dal, þar sem timinn
Framhald á bls. 19.
Milli atriða, leikendur og kvikmyndatökumaöur ráða I næsta atriöi.
Jón Sigurbjörnsson og Siguröur Sigurjónsson meö handrit, en fyrir
ofan þá i brekkunni er Siguröur Sverrir Pálsson, kvikmyndatöku-
maöur.
Vegna hagstæöra innkaupa getum viö nú boöiö nokkrar
samstæöur af þessum vinsælu norsku veggskápum á
lækkuöu veröi.
Húsgögn og
. , . Suðurlandsbraut 18
mnrettmgar simi se 900
f 1
Auglýsing
frá rikisskattstjóra um
fram ta/sfresti
Akveðið hefur verið að framlengja frest ein-
staklinga til skila á skattframtali 1980 svo sem
hér segir:
Hjá einstaklingum, sem ekki hafa með hönd-
um atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi,
framlengist skilafrestur frá 10. febr. til og
með 25. febr. 1980.
Hjá einstaklingum, sem hafa með höndum at-
vinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi, fram-
lengist skilaf restur f rá 15. mars til og með 31.
mars 1980.
Reykjavík 25. janúar 1980
Rikisska tts tjóri
Aug/ýsið í Tímanum
GMC
TRuniís
Volvo 244 DL ’77
Mazda 929 station '78
Volvo 144 DL ’74
Ch . Nova s jálfsk. ’76
Honda Accord 4d ’78
Datsun 18015 ’78
Vauxhall Chevette Hatsb. •77
Volvo 144 DL '72
Saah 99GL Super '78
Ch. Malibu 2d. 78
B.M.W. 316 '77
Volvo 144 '73
M. Benz 240D b.sk. 5 cyl ’76
Datsun 200L sjálfsk. '78
Ch. Blazer '74
Peugeot 504 '77
Toyota Cressida •78
Volvo 144 DL •74
Ch. Nova Concours 2d. •77
Opel Ascona '77
Volvo 244 DL •78
Ch. Nova sjálfsk. •74
Blaser Chev enne '77
Scout II 6 cvl •74
Mazda 929 4d. ’78
Ch. Nova C’oncours4d. '77
Galant statiou ’79
Pe ugeot 304 '77
Audi 100 LS árg. •77
Vauxhall Viva '73
Opel Record L ’78
Taunus 17M ’71
Toyota Cressida •78
Lada Sport . '79
Vauxhall Viva '74
M. Benz diesel •69
Chevrolet Citation •80
Mazda 626 5 gira '79
Ch. Nova Concours 2d •78
Bronco 6 cyl. beinsk. '74
Oldsm . Delta diesel Royal '78
Ch. Nova sjálfsk. '74
Ch. Im pala •78
Pontiac Trans Am ’76
5.500
4.800
4.200
3.800
5.300
4.800
2.700
2.800
6.700
7.200
5.200
3.000
6.900
5.800
5.200
4.900
5.500
3.900
6.000
4.300
6.500
2.500
8.500
3.800
4.500
5.500
5.000
4.200
5.500
1.200
5.600
800
5.200
4.500
1.800
7.500
5.200
6.900
8.000
3.000
7.200
7.500
Samband
Véladeild ÁBMÚLA-3 - SÍMI 38900