Tíminn - 01.03.1981, Page 28

Sími: 3370«
A nótju ogTegi er vaka A vegi
HÖGGDEYFAR
QJvarahlutir
abriel <S
Ármúla 24
Sími 36510

I ^
^3<i : .
*t ?■
MSIGNODE
Sjálfvirkar bindivélar
Sjávarafurðadeild
Sambandsins
Sími 28200
Sunnudagur 1. mars 1981

Langstærsti skeldýrastofninn
við landið er með öllu ónytjaður
Líklegt að veiða
mœtti tugþúsundir
tonna af kúskel
árlega, ef fjárhags
grundvöllur er
fyrir slíka útgerð
Kúskelin viö lanúið er ekki
nvtt siðan hætt var aö afla henn-
ar til beitu. Samt myndar hún
langstærsta stofn skeldýra, sem
til er hér við land, og raunar
eini skeldýrastofninn, scm er
verulega stór, sagði Ilrafnkeli
Eiríksson, fiskifræðingur hjá
liafrannsóknarstofnun, er Tlm-
inn ræddi við hann.
Kúskeliner afarviöa þar sem
sjávarbotn hentar henni og
raunar allt ofan úr fjöruborði og
út á 180 metra dýpi eða meira.
Mest virðist þo af henni á fimm
til tuttugu og fimm faöma dýpi,
og þar er hún lika vænst.
Bandarikjamenn hafa lengi
veitt tvær tegundir skelja, sem
eru skyldar kúskelinni islenzku.
En afli hefur dregizt saman hjá
þeim, og það hefur orðið til þess,
að þeir hafa tekið að veiöa þessa
tegund. En fyrir hana fæst ekki
jafnhátt verö og hinar tegund-
imar tvær, svo að veiðarnar
bera sig ekki nema afli sé mik-
ill.
Við kúskeljatekju eru notuð
allt önnur veiöarfæri en við
hörpudiskveiðar, og vinnslan er
önnur og markaðurinn annar.
Veiðarfærin eru vatnsþrýsti-
plógur, sem sjó er dælt i til þess
að þyrla upp leimum á botnin-
um, þar sem skeljarnar eru, áð-
ur en þeim er skarað saman.
Þetta er dýr búnaður, og auk
þess þarf sérhæfð skip til veið-
anna, og auk þess myndi ekkert
islenzkt skip henta til þeirra
eins og þau eru nú úr garði gerð,
nema með ærnum tilkostnaði.
Þess vegna er ekki hlaupið að
þvi að hefja kúskeljatekju.
Bandarikjamenn telja sig
verða að fá tugi tonna i dags-
róðri til þess að bera uppi kostn-
aðinn. Vart er efamál, að kú-
skelin liggur nógu þétt á miöum
hér við land til þess að slikan
afla sé hægt að fá, ef búnaði,
verkkunnáttu og þekkingu á
miðunum er ekki áfátt.
Hrafnkell sagði, að þrátt fyrir
þau ljon, sem hér væri i vegi,
myndu ýmsir leiða hugann að
þvi um þessar mundir, hvort til-
tök sé að leggja i slikar veiðar,
þvi að til mikils getur verið að
vinna, ef þær lánast og jafnvel
sennilegt að kúskeljastofninn
þyldi árlegar veiðar er næmu
tugþúsundum tonna.
En fyrsta skrefið verður að
búa skip svo að þau hæfi til
slikra veiða og finna og kanna
miðin, auk athugana á vinnslu,
verði og markaði.
Kúskeljaveiðar. Fiskurinn er eingöngu notaður til beitu.
Utfall Markarfljóts nálgast
mannvirkin á Bakkafjöru
Vatnslögnin og rafstrengur-
inn til Vestmannaeyja geta inn-
an fárra ára verið i hættu af
völdum Markarfljóts, sem leit-
ar sifellt vestar og vestar þegar
kemur fram á Bakkafjöru.
Þetta er álit þeirra, sem
kunnugir eru I Austur-Landeyj-
um.
Þegar Markarfljót var brúað
og fyrirhleðslur geröar til
varnar landbroti af völdum
þess, var tveimur jöröum,
Tjörnum og Brúnum, fórnað.
Siðan hefur þaö ekki valdiö
miklum usla. Neöan brúarinnar
fylgir það austurlandinu, þar
sem næðir á varnargörðum, allt
austur að Seljalandsmúla, þar
sem það snarbeygir til vesturs.
Útfall Markarfljóts hefur
smám saman færzt vestar og
vestar, og virðist ekki eiga langt
i land, að nálgast mannvirki
þau á Bakkafjöru, þar sem
vatnslögn Vestmannaeyinga
liggur í sjó fram.
Það er eðli Markarfljóts að
leita úr gömlum farvegi sinum,
þar sem hann er á sléttlendi.
Orsökin er sú, að það ber sifellt
undir sig, og þegar farvegurinn
hækkar, hemst fljótið að sjálf-
sögðu ekki lengur i honum.
Með stórvirkum vinnuvélum,
sem nú er kostur á, ætti á hinn
bóginn ekki aö vera óviðráðan-
legt að halda Markarfljóti i
skefjum og marka þvi braut,
sem öllum er að meinalausu.
Fleiri og fleiri fá sér
TIMEX
mest seida úrið