Fréttablaðið - 27.12.2007, Blaðsíða 22

MARKAÐURINN 27. DESEMBER 2007 FIMMTUDAGUR22
V I Ð Á R A M Ó T
R
ekstur 365 hefur tekið
mest af mínum kröftum
á árinu sem er að líða.
Það hefur verið við-
burðaríkur tími síðan
ég tók við 365 miðlum ehf. í
byrjun árs 2006 og 365 hf., sem
áður var Dagsbrún, í lok síðasta
árs. Kjarnastarfsemi 365 hf. sam-
anstendur nú af tveimur stoðum,
365 miðlum og Senu, sem er af-
þreyingarhlutinn; tónlist, kvik-
myndir og tölvuleikir. Það hefur
verið ánægjulegt að taka þátt í
endurskipulagningu fyrirtækis-
ins og við höfum verið að upp-
skera árangur í samræmi við
okkar áætlanir. Ný sjónvarpsstöð
í kringum enska boltann hefur
farið mjög vel af stað og dag-
skrá Stöðvar 2 notið mikilla vin-
sælda. Áskrifendur að sjónvarpi
hafa aldrei verið fleiri en nú.
Önnur flaggskip miðlahlutans,
Fréttablaðið, Bylgjan og Vísir,
hafa líka átt góðu gengi að fagna.
Sena hefur bætt Háskólabíói við
sinn bíórekstur og mikill gang-
ur verið í innlendri tónlist, tón-
leikahaldi og viðburðum. Starfs-
fólkið hér hefur lagt gríðarlega
mikið á sig við uppbyggingu
fyrirtækisins, með sköpunar-
gleði, samstarf, áreiðanleika og
arðsemi að leiðarljósi.
RÍKIÐ SPILLIR SAMKEPPNISSKIL-
YRÐUM
Það er verra að þurfa líka að eyða
tíma í að berjast gegn ráðstöfun-
um ríkisins til að spilla samkeppn-
isskilyrðum einkafyrirtækja í
þessari atvinnugrein, með ólög-
mætum niðurgreiðslum af skatt-
fé á eigin auglýsingasjónvarpi.
Til lengdar verður nauðsyn-
legt að setja einhverjar skorð-
ur við tekjuöflun RÚV ohf. á
markaði, til viðbótar við fram-
lög af skattfé. Það þarf líka að
tryggja að stofnunin reyni ekki
að fara í kringum þær skorður
sem settar eru af samkeppnisá-
stæðum, eins og reyndin er með
það þak sem Alþingi setti síðast-
liðið vor á umfang kostana hjá
RÚV. Það er reyndar bráðnauð-
synlegt að skoða rækilega þátt-
töku ríkisins á samkeppnismark-
aði almennt og hvaða skaða hún
veldur, eins og nokkrir þingmenn
hafa lagt til í þingsályktunar-
tillögu. Margir stjórnmálamenn,
sem koma að eða fjalla um þessi
mál, virðast ekki setja sig inn í
þær reglur sem gilda um ríkis-
stuðning á Evrópska efnahags-
svæðinu og bera ekki mikla virð-
ingu fyrir grundvallarreglum
samkeppnisréttarins.
DRAGA MUN ÚR EFTIRSPURN
Varðandi aðstæður í atvinnulífi
og efnahagsmálum almennt eru
mér efst í huga þær þrengingar
sem fjármálastarfsemi í heimin-
um hefur gengið í gegnum og við
ekki farið varhluta af á Íslandi.
Ég tel að sú lækkun eignaverðs
sem þegar er komin fram hér,
muni hafa veruleg áhrif þegar
upp er staðið, til að draga úr
eftirspurn í samfélaginu og til
þess þurfi að líta t.d. við vaxta-
ákvarðanir Seðlabankans. Til
næstu missera litið hef ég meiri
áhyggjur af samdrætti og mögu-
lega minnkandi áhuga fjárfesta
á Íslandi, heldur en af of miklum
hagvexti og þenslu. Það eru blik-
ur á lofti núna eins og oft áður
og miklu skiptir að við glutrum
ekki frá okkur möguleikum til
að halda áfram á braut efna-
hagslegra framfara. Þær leggja
grunninn að öðrum samfélags-
umbótum. Kröfur um aukin
ríkisútgjöld eru of miklar og það
þarf að standa betur gegn þeim
og auka hagkvæmni þeirrar
þjónustu sem ríkið veitir. Miklu
skiptir svo auðvitað hvernig
tekst til um nýja kjarasamn-
inga, en margir þeir stærstu eru
lausir nú um áramótin. Flest-
ir hafa notið meiri kjarabóta en
áður við skilyrði vaxtar og um-
frameftirspurnar eftir starfs-
fólki. Ég tek því undir að menn
hljóti að beina sjónum sínum
fremur að þeim sem hafa setið
eftir í þeirri þróun og að stórum
umbótamálum á vinnumarkaði,
eins og því sem snýr að áfalla-
tryggingum. Fyrirtækin og fólk-
ið í landinu eiga hér sameigin-
lega hagsmuni af því að vel tak-
ist til og niðurstaðan stuðli að
jafnvægi í efnahagslífinu. Það
hefur gefist best á undanförnum
árum. Ég vil óska öllum gleði-
legs árs og friðar.
Ari Edwald, forstjóri 365:
Viðburðaríkt ár að baki
GÓÐ UPPSKERA Á ÁRINU Ari Edwald, forstjóri 365, segir endurskipulagningu ársins hafa
skilað árangri í samræmi við áætlanir.
Á
rið sem senn er á enda
runnið, hefur verið
mjög viðburðaríkt hjá
stjórnendum og starfs-
fólki SPRON. Upp úr
stendur breyting sparisjóðsins
í hlutafélag og skráning félags-
ins í norrænu kauphöllina OMX
á Íslandi. Með þessu er búið að
skapa SPRON betri tækifæri til
sóknar á fjármálamarkaði en
unnt var með eldra fyrirkomu-
lagi og nú er eignarhaldið skýrt.
Við breytinguna varð til einn
öflugasti styrktarsjóður lands-
ins, SPRON sjóðurinn ses., en
lögum samkvæmt eignast sjóð-
urinn það hlutafé í fyrirtæk-
inu sem stofnfjáreigendur eiga
ekki. Megintilgangur sjóðsins er
að stuðla að vexti og viðgangi
SPRON, en auk þess er honum
heimilt að úthluta fjármunum til
menningar- og líknarstarfsemi.
Stjórn sjóðsins vinnur nú að því
að móta stefnu hans, en SPRON
mun með þessum hætti sinna
samfélagslegri ábyrgð sinni af
meiri styrk en nokkru sinni fyrr.
Mikil og ör þróun hefur átt
sér stað í fjármálaþjónustu á
Íslandi og samkeppnin farið
harðnandi ár frá ári. Rekstrar-
umhverfið hefur breyst mikið
og var breyting SPRON yfir í
hlutafélag í raun óumflýjan-
legt framfaraskref. Eftir þess-
ar breytingar getur SPRON leit-
að eftir alþjóðlegu lánshæfis-
mati og öðlast þannig greiðari
aðgang að lánsfé og á betri kjör-
um en áður. SPRON mun áfram
leggja megináherslu og metn-
að í þjónustu við einstaklinga
og fyrirtæki, en um leið taka
frekari skref til að byggja upp
fjárfestingabankastarfsemi.
Á undanförnum árum hefur ís-
lenskt hagkerfi verið í mikilli
uppsveiflu. Annars vegar hafa
fjárfestingar hér á landi verið
meiri en nokkru sinni fyrr og
hins vegar hafa íslensk fyrirtæki
fært út kvíarnar með stórtæk-
um fjárfestingum erlendis. Báðir
þessir þættir hafa skapað mikinn
þrýsting í efnahagslífinu og hefur
Seðlabanki Íslands hækkað vexti
til að reyna að slá á þensluna.
Það hefur ekki tekist eins vel og
æskilegt hefði verið. Háir vextir
hafa styrkt gengi íslenskrar
krónu. Vissulega hefur verðbólga
mælst lægri fyrir vikið, en á móti
kemur að sterkt gengi krónunnar
hefur stuðlað að meiri eyðslu
almennings og meiri viðskipta-
halla og jafnframt skapað ýmsum
atvinnugreinum erfiðari starfs-
skilyrði. Sterk staða krónunnar
orsakast af áhuga erlendra fjár-
festa vegna hárra vaxta og end-
urspeglar illa stöðuna í íslensku
efnahagslífi. Það verður vanda-
samt að leiðrétta þessa stöðu og
halda um leið stöðugleika í efna-
hagsmálum. Þetta hlýtur að vera
eitt af mikilvægustu málum á
komandi ári.
Með sama hætti er mikilvægt
að samræmis gæti í efnahags-
stefnu stjórnvalda, Seðlabanka
Íslands og ríkisfyrirtækja. Mjög
hefur skort á að svo sé og er
ljóst að það hefur skaðleg áhrif ef
þessir aðilar róa ekki í sömu átt.
Íslenskt efnahagslíf stendur nú
að öllum líkindum á tímamótum.
Tími aðlögunar tekur við af
langvarandi hagvaxtarskeiði og
það er mikilvægt að varðveita
þann ávinning sem unnist hefur.
Á komandi mánuðum er nauðsyn-
legt að yfirvöld og forsvarsmenn
verkalýðs og atvinnumála sýni
þolinmæði og skapi það svigrúm
sem nauðsynlegt er til að Seðla-
banki Íslands geti hafið vaxta-
lækkunarferil. Viðnámsþróttur
bankanna er meiri nú en áður
og fjármálakerfið í meginatriðum
traust. Góð stofnanauppbygging,
umgjörð og eftirlit, eru til þess
fallin að upphefja traust erlendra
aðila á íslenska fjármálamarkaðn-
um þrátt fyrir óvissu á alþjóðleg-
um mörkuðum. Við byggjum á
traustum grunni og með áfram-
haldandi stefnufestu og áræðni
er ljóst að við eigum fullt erindi á
alþjóðlegan markað.
Guðmundur Hauksson, sparisjóðsstjóri SPRON:
Skort á samræmi í efnahagsstefnu
N
áttúran hefur minnt
Íslendinga á mátt
sinn og megin síð-
ustu vikur ársins.
Hver lægðin dýpri en
sú fyrri hefur dunið á ströndum
landsins með tilheyrandi bram-
bolti. Síðustu mánuði hafa líka
geisað gerningaveður á öllum
mörkuðum. Við þurfum að leita
aftur til ársins 2001 til að finna
hliðstæðu hér innanlands og allt
aftur til 1987 til að sjá viðlíka
tölur erlendis. Þetta er að mínu
mati endurmat á áhættu í öllum
eignaflokkum og vegurinn fram-
undan vandrataður í umhverfi
hærra hrávöruverðs og tilheyr-
andi verðbólguþrýstings, en á
sama tíma minnkandi hagvaxtar
og lausafjárþurrðar á alþjóðleg-
um mörkuðum. Framvindan hér
heima mun eðlilega endurspegla
þessar aðstæður.
Útrás undanfarinna ára hefur
gert íslensk fyrirtæki og þar
með efnahagslífið mun tengdari
alþjóðlegri þróun og því hefur
þetta meiri áhrif nú en oft áður.
Við erum minnt á þá staðreynd að
Ísland er ekki eyland nema rétt
að nafninu til og finnum beint
fyrir óróa á alþjóðlegum mörk-
uðum. Áhrif undirmálskrísunnar
svokölluðu hafa ekki enn komið
fram að fullu en útlit er fyrir að
tímabili lágra vaxta og auðvelds
aðgengis að lánsfjármörkuðum
sé lokið í bili.
Breytt staða á mörkuðum
vegna þessa stormviðris felur
einnig í sér ný tækifæri. Sá órói
sem verið hefur undanfarna mán-
uði hefur breytt hugsanagangi og
sett aftur í öndvegi raunhæft
mat á ávöxtun og áhættu. Þannig
tel ég að margir þátttakendur á
hlutabréfamarkaði komi sterk-
ari undan þessari miklu lækkun
sem verið hefur, þótt hátt vaxta-
stig og minnkandi trú á krónuna
kunni að tefja þá til fjárfestinga
í bráð. Við getum búist við því að
vextir hér heima lækki er líði á
og meira jafnvægi í þjóðarbúinu
náist. Of snögg kæling gæti mjög
hæglega verið í spilunum, en það
verður þá viðfangsefni allra að
halda hjólunum gangandi þannig
að hér verði ekki til heimatilbúin
kreppa. Þannig eru komnar fram
mjög sterkar vísbendingar um
að húsnæðisverð sé hætt að stíga
og jafnframt benda innflutnings-
tölur til þess að farið sé að draga
úr innflutningi, þótt sterk króna
styðji enn sem komið er við inn-
flutning og neyslu.
Mjög margt bendir til þess að
hagkerfið sé að ganga í gegnum
mjög hraða aðlögun, ekki ósvip-
aða og átti sér stað árið 2001.
Við þessar aðstæður, og einn-
ig í því ljósi að meira en helm-
ingur fyrirtækja í Úrvalsvísi-
tölu Kauphallarinnar hefur lýst
því yfir að þau muni gera aðra
mynt en íslensku krónuna að
starfsrækslumynt sinni, er tími
til kominn að stjórnmálamenn
taki skipan gengismála á dagskrá
og leiði þá umræðu til lykta, áður
en almennir þátttakendur í hag-
kerfinu taka upp aðra mynt bak-
dyramegin.
Óróinn undanfarið, smækk-
andi heimur og aukin alþjóða-
væðing gera framvinduna fyrir
2008 afskaplega spennandi og ég
hlakka til að takast á við næsta
ár. Íslensku bankarnir, sem í dag
eru fjölþjóðleg fyrirtæki með
höfuðstöðvar á Íslandi, hafa stað-
ist mörg áhlaupin og stormana
undanfarin tvö ár, og tel ég að þeir
standi sterkari eftir þessar hvið-
ur sem hafa dunið á undanfarið.
Velgengni þeirra, starfsumhverfi
og framvinda mun skipta sköpum
á árinu.
Fyrir okkur hjá Saga Capital
Fjárfestingarbanka er þetta búið
að vera ákaflega spennandi ár,
enda hefur reynt á skútuna og
mannskapinn við þessar aðstæð-
ur. Ég horfi bjartsýnn til fram-
tíðar því í þessu umróti hefur
komið í ljós að vel var til vand-
að þegar bankanum var hleypt af
stokkunum í vor og starfsfólkið
er starfi sínu vaxið.
Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson, forstjóri Saga Capital Fjárfestingarbanka:
Aldan stigin