Tíminn - 09.05.1981, Blaðsíða 7

■„Ef ég mætti ráða yfir ein-
hverjum sjóðum samvinnu-
hreyfingarinnar, sem ráð-
stafa á úr til þess að marka
stórt og menningarlegt skref á
þessum merku tímamótum,
myndi ég veita ríkulega til tón-
listarmála í landinu."
■ Stefnuskrá fyrir samvinnuhreyfinguna er nú mjög til umræöu i kaupféltígunum um iand allt. Myndin
er frá siöasta aöalfundi Sambands Islenskra samvinnufélaga, þar sem stefnuskrármáliö var Itarlega
rætt.
'landið hjálpaö til þess að rækta i
heimabyggð sinni það besta sem I
manninum býr. Efling tónlistar-
lifs er allra hagur og ég held að
megi fullyröa að stuöningur viö
tónlistina sé stuðningur við heim-
ilin og hina uppvaxandi æsku
þessa lands. Einhverjum kann að
finnast þetta draumórar og hjal
út I loftið. Mér er alveg sama um
það. Og er það ekki oft svo, að það
sem við trúum á til góðs getur
stundum virst svolitiö draumóra-
kennt? Ég vil fýrir mlna parta
gjarnan vera i hópi draumóra-
manna, þvi aö þeir sjá stundum
svolitiö lengra en almennt gerist.
Þess utan er það bjargföst skoðun
min, aö allur stuðningur við tón-
listina sé umbótastarf og aö hver
sem leggur hönd á þann plóg
muni uppskera rikulega.
Menningarsjóöir kaupfélaganna
og heildarsamtökin, Samband is-
lenskra samvinnufélaga, hafa oft
lagt mörgu góðu máli lið og þokað
ýmsu áleiðis, sem ella hefði átt
erfitt uppdráttar. Vonandi mun
svo verða um alla framtið.
Þjóðhollusta
I ágætri grein, sem Hjörtur E.
Þórarinsson óöalsbóndi að Tjörn I
Svarfaðardal og formaður stjórn-
ar KEA ritaöi og birtist I Tlman-
um 28. mars's.l. hefir hann það
eftir hinum merka samvinnu-
manni Eysteini Jónssyni fyrrv.
ráöherra, aö samvinnuhreyfingin
eigi aö vera ÞJÓÐHOLL (letur-
breyting min). Þau orö tek ég
undir heilshugar. En um leiö og
hún er þjóðholl er hún líka þátt-
takandi i alþjóðlegu starfi af
ýmsum toga. Þvi sterkari sem viö
erum sem þjóð, þvi betur erum
við I stakk búin til að vinna með
öðrum þjóðum. Þjóö með svipmót
I menningarmálum getur horft
framan i hvern sem er og látiö að
sér kveða á alþjóðlegum vett-
vangi. Allt sem stuðlar að menn-
ingu og andlegum þroska einstak-
linganna mun skila landinu fleiri
þjóðhollum þegnum. Eitt af þvi er
tónlistin og þvi ber að hlúa að
henni.
Vonandi gleymir samvinnu-
hreyfingin aldrei uppruna slnum
og hugsjónum vefaranna I Roch-
dale. En þótt þeir settu efst á blað
greinina um „góðar vörur á sann-
gjörnu verði” voru hugmyndir
þessara frumherja miklu viötæk-
ari,enda hefir hreyfingin þróast I
þá átt, þótt ekki hafi alltaf tekist
sem skyldi. A merkum tlmamót-
um á ég þá ósk að samtökin llti til
tónlistarmála i landinu og veiti
þeim þann styrk sem heppilegast
er talið á hverjum stað.
Unga fólkið, sem ávarpaöi mig
á skjánum og baö um álit á
stefnuskrá samvinnuhreyfingar-
innar, hefir fengið þaö að nokkru
með þessum linum.
iaprll, 1981
Anna Snorradóttir
m skaphrta
Guðný Guðmundsdóttir,
konsertmeistari.
lausan texta I bundnu máli eða
óbundnu — þá eru það orðin, en
ekki merking þeirra sem máli
skipta: eöa skrifa tónlist sem ekki
er hægt að hlusta á og ganga
þannig einu skrefi lengra en að
skrifa tónlist,sem enginn nennir
að hlusta á.
Síðust á efnisskránni var 5.
sinfónia Tsjækofskls, Orlagasin-
fónian eftir þvi sem tónleika-
skráin segir. „örlagastef”
gengur I gegnum sinfóniuna en
Jacquillat flutti verkið full-fjör-
lega til að örlagaþunginn nyti sin
til fulls. Hins vegar fannst mér
hljómsveitin spila þetta bráö-
fallega, og Tsjækovski var
skemmtilegur og áhrifamikill
eins og fyrri daginn. Ég hef tekið
eftir þvi, aö sumir gamlir komm-
ar sem ég þekki „eru orönir
þreyttir á Tsjækovskl”. Þegar
maöur hlustar á fyrsta kaflann i
5. sinfóniunni er ómögulegt annað
en aö detta Móðir Rússland I hug
— Dostójevski, vlðátturnar og hin
mikla eilífa sál. Og allt tengdist
þetta voninni miklu og ómaga-
hálsinum langa, sem loksins var
skorinn. Og draumurinn snérist
upp I sársauka og leiöa.
Sigurður
Steinþórsson
skrifar um
tónlist.
skák
Helgi Ólafsson
skákmeistari
íslands
1981
Eins og flestum mun kunn-
ugt iauk keppni I Landsliðs-
flokki á Skákþingi tslands 1981
með því að Helgi Ólafsson
sigraði, hiaut 8 v. af 11 mögu-
legum. Helga Ólafsson ætti að
vera óþarft að kynna fyrir les-
endum. Hann hefur um árabil
verið I hópi okkar öflugustu
taflmeistara og varð m.a.
skákmeistari tslands árið
1978.
I öðru sæti varð Elvar Guð-
mundsson og kom árangur
hans nokkuð á óvart en hann
er ungur og mjög vaxandi
skákmaður. Hann hlaut 7,5 v.
önnur úrslit uröu sem hér seg-
ir: 3. Jóhann Hjartarson 7v, 4.-
5. Guðmundur Sigurjónsson og
Karl Þorsteins 6,5 v., 6.-8. Ingi
R. Jóhannsson, Jón L. Arna-
son og Björn Þorsteinsson 6v,
9. Jóhannes G. Jónsson 5,5 v.,
10. Bragi Kristjánsson 4,5 v.,
11. Asgeir Þ. Arnason 1,5 v.,
12. Jóhann Þ1 Jónsson 1 v.
Eins og þessi upptalning ber
með sér var mótið m jög öflugt
og er mér til efs aö landsliðs-
flokkurinn hafi i .annan tima
verið betur skipaöur, a.m.k.
hafa aldrei teflt þar jafn
margir titilhafar.
En nú skulum við lita á eina
skák frá hendi hins nýbakaða
íslandsmeistara, hún var tefld
i 7. umferð:
Hvítt: Bragi Kristjánsson
Svart: Helgi ólafsson
Sikileyjarvörn
1. e4 c5
2. Rf3 e6
3. d4 cxd4
4. Rxd4 Rf6
-.Rc3 d6
(Annar möguleiki, hættulegri
en skemmtilegri er hér 5. —
Bb4, 6. e5 - Re4, 7. Dg4
o.sv.frv.).
6. Be2
(Svona róast menn með aldr-
inum. Einhverntima hefði
Bragi leikið hér án mikillar
umhugsunar 6. g4).
6.— Be7
7.0-0 0-0
8. f4 a6
9. Be3 Dc7
10. a4
(Þessi leikur er kannski ekki
beinlinis slæmur, en hann hef-
ur þann ókost að svartur fær
nú ákjósanlegan reit fyrir
riddara sinn á b4. Skarpara er
10. g4, sem Friðrik Ölafsson
hefur oft leikið með góðum ár-
angri).
10, — Rc6
11. Rb3(?)
(Hugmyndin að baki þessum
leik er sú að hindra að svartur
geti létt á stööunni með ridd-
arakaupum á d4. Þegar hvitur
hefur leikið a4 fellur þessi
hugmynd þó heldur ikla að
heildarmynd stöðunnar og á
b3 stendur riddarinn ekki sér-
lega vel).
11, — b6
12. Bd3
(Ef til vill var nákvæmara að
leika 12. Bf3 ásamt Hf2 - d2,
Del - f2 og siðan Hadl).
12. — Bd7
13. Df3 Rb4
14. Dh3?
(Timatap. Drottningin átti
ekkert erindi til h3. Best var
að viðurkenna mistökin i 11.
leik og leika 14. Rd4).
(Góður leikur, sem gerir allar
vonir hvlts um kóngssókn að
engu. NU nær svartur frum-
kvæðinu).
15. Hacl Hae8
16. Khl Bd8
(NU getur hvitur ekki komiö i
veg fyrir að svartur leiki d6 -
d5).
17. Rd2 d5
18. fxe5 Rxe4
19. Rf3
(19. Rcxe4 - dxe4, 20. Rxe4 -
Rxd3, 21. cxd3 - Dxe5 var sist
betra fyrir hvltan).
19. — f6
20. e6
(Eini möguleikinn, svartur
hefði yfirburðastööu eftir 20.
exf6 - Bxf6).
20. — Rxd3
21. cxd3 Rc5
22. Bxc5 bxc5
23. d4!
(Besti mótspilsmöguleikinn).
23.— c4
24. b3 cxb3
25. Re4
(Mun sterkara en 25. Rxd5 -
Dd6 o.sv. frv.).
25.— Db6
26.RC5 Bc8
27. Hfel He7
28. Rd2 b2
29.111)1 Hfe8
30. Df5 Dd6
31.Hxb2 Bc7
32. Rf3 Bxe6
33. Rxe6 Hxe6
34. Hxe6 Hxe6
35. Hbl
(Svartur hótaði 35. • • Hel + , 36.
Rxel - Dxh2 mát!)
35.— He3
(Meö hótuninni 36. - Hxf3 og
siðan máti á h2).
36. Dc2 g5
37. Hcl He7
38. h3 Kg7
39. Kgl Df4
40. Hdl h5
41. Dc5
(Biðleikurinn 41. Dd2 var eitt-
hvað betra en dugði þó varla
til þess að bjarga skákinni).
41.— He2
42. Kfl Bd6
43. Dcl Ile3
44. Kf2 Dg3+!
45. Kfl
(Auðvitafrdíki 45. Kxe3- Bf4+
og vinnur drottinguna. NU
gerir svartur Ut um skákina á
laglegan hátt).
11 m.» »
■ mtm mt
45. — Hxf3+!
46. gxf3 Dxf3 +
47. Kgl Bf4
48. Dc2 Be3+
49. Kh2 g4 og hvitur gafst
upp.
Jón Þ. Þór.
Umsjón: Jón Þ. Þór