Tíminn - 07.06.1981, Blaðsíða 19

Sunnudagur 7. júni 1981
Yorkshire-Ripper
einhver með í ráðum?
„Ripper-deildar” innan lög-
reglunnar i Ywkshire.
Næst geröist það aö I mars 1979
fékk yfirmaður Ripper-deildar-
innar — George Oldfield — bréf
sem virtist riöa baggamuninn.
Það bar póststimpil frá Sunder-
land og var dagsett 22. mars.
Stóra og ójafna skriftina þekkti
Oldfield undireins. Þetta var
þriðja bréfið til Oldfields frá
manni sem kvaðst vera Ripper-
inn en nii fengust i fyrsta sinn vis-
indaleg ummerki eftir hann til að
Sutcliffe hefur harð-
neitað að hafa myrt Jo-
an Harrison og lögregl-
an leggur trúnað á sögu
hans. Svo margt er hins
vegar sameiginlegt með
því morði og'hinum að
erfitt er að trúa öðru en
að hann hafi verið að
verki. Eða var það að-
stoðarmaður hans?
fara eftir. Bréfritari hafði sleikt
umslagiö áður en hann lokaði þvi
og munnvatnið sem fannst á um-
slaginu var nægjanlegt til að sér-
fræðingar lögreglunnar gætu
greint það í frumeiningar sinar.
Það kom frá manni I blóðflokkn-
um „B” sögöu sérfræðingarnir og
það sem meira var: maðurinn
var svokölluð „skilvinda”, þaö er
að segja að ofurlitlar agnir skild-
ust að Ur blóöinu og settust að i
munnvatni mannsins eða þá sæöi
hans. Þarsem aöeins 6 prósent
Breta sameinaði „B” blóðfldík-
inn og „skilvindu” eiginleikana
var augljóst að þetta var mjög
mikilvægt atriði. Það sem skipti
sköpum í rannsókninni var siðan
að sæði sem fannst i likama Joan
Harrison reyndist vera úr „B-
skilvindu”. Henni var nú bætt á
listann yfir fórnarlömb York-
shire-Rippers.
Frekari li'kur fyrir þvi að
moröin væru tengd fékk Oldfield
þremur mánuöum siðar þegar
honum barst I hendur segul-
bandsspóla þar sem maður með
Wearside-hreim hóf máls með
oröum sem urðu fræg að endem-
um : „Ég er Jack”. Umslagiö sem
spólan barst i var áritað með
sömu ójöfnu skriftinni og á þvi
fundust munnvatnsleifar Ur „B-
skilvindu”.
Alyktanirnar sem Ripper-
deildin dró af bréfunum og segul-
bandinu voru alrangar og höfðu
hroðalegar afleiðingar. Deildin
sannfærðist endanlega um að
morðinginn væri maður með
Wearside-hreim og „B-skilvindu-
eiginleika” f blóði — þar af leiö-
andi voru allir aðrir Utiiokaðir.
Hafin var mikil herferö meðal al-
mennings sem leiddi til þúsunda
vel meintra en villandi upp-
lýsinga og aftur og aftur sneiddi
lögreglan hjá likum sem bentutil
þess að Ripperinn væri vörubil-
stjóri i Yorkshire: Peter William
Sutcliffe. Þegar Sutcliffe var
handtekinn 2. janúar á þessu ári
af hreinni tilviljun játaði hann
fljótlega að vera Yorkshire-
Ripper. Blóðsýni úr honum var að
sjálfsögðu tekið og niðurstöður
skóku Ripper-deildina svo um
munaöi. Sutcliffe var ekki „B-
skilvinda”. Sæðið sem fannst I
likama Joan Harrison var ekki úr
honum. Hann gat ekki hafasleikt
umslögin á bréfunum. Hann gat
ekki hafa sent segulböndin.
„Ég snerti ekki á þessu þarna i
Preston”, sagöi hann við lög-
regluna. „Ég hef farið til Prestcn
en ég snerti ekki á þessari”. Þar
sem niðurstöður rannsóknanna
bentu til hins sama trúðu lög-
reglumennimir honum og Peter
Sutcliffe var þvi ekki ákærður
fyrir morðið á Joan Harrison.
Lögreglan i Lancashire hefur nú
styrkst i upprunalegri trU sinni á
að moröið á Harrison komi
Ripper-málinu ekkert við og
Ripper-deildin hefur veriö harö-
lega gagnrýnd fyrir þröngsýni og
blindu: fyrir að hafa einbeitt sér
að einnihlið málsins þegar margt
benti til þess að lausnina væri að
finna annarsstaðar. Og einhvers
staöar leynist ennþá maðurinn
sem sendi bréfin og gæti veriö
viðriöinn morðið á vesalings Joan
Harrison. Eftir yfirheyrslurnar
yfir Sutcliffe er þetta viðtekin
skoðun innan lögreglunnar.
En nU er það svo að sumir halda
þvi fram að þessi skoöun hafi ver-
ið samþykkt að óathuguöu máli
að ýmsu leyti. Hópur háttsettra
rannsóknarlögreglumanna
Miklar deilur standa
um hvort bréfin til lög-
reglunnar séu í tengsl-
um við Sutcliffe. Ýmis-
legt bendir til þess að
svo sé ekki en á hinn
bóginn spáðu þau rétti-
lega fyrir um ýmis morð
Rippers. Er það tilviljun
eða hvað?
heldur þvi ennþá fram aö Sut-
cliffe hafi drepið Joan Harrison.
Þeirsegja að það sem likt sé möi
þvi morði og hinum Ripper-
moröunum sé svo mikiö að ekki
verði framhjá þvi horft og að
tengslin hafi aldrei verið afsönn-
uð. Þeirhalda þvi jafnframt fram
að Sutcliffe hafi fengiö vin sinn
eða aöstoðarmann til aö senda
bréfin og segulböndin i þeim til-
gangi einum að leiða lögregluna á
villigötur: bréfin hafi vissulega
verið gabb en sá sem stóö fyrir
þvi hafi verið hinn rétti morðingi,
Peter Sutcliffe. Rannsóknir
breskra blaðamanna — ekki sist
„Insight”-hópsins á Sunday
Times — virðast benda til þess að
ýmislegt gæti verið til i þessari
kenningu. Þær rannsóknir hjálpa
einnig til við að útskýra hvernig
ákvarðanir lögreglunnar urðu til
aö sveigja rannsóknina inná
rangar brautir. Það er nefnilega
illskýranlegt hvernig Harrison-
moröiðog hin Rippermoröin gætu
veriö svo svipuö sem raun ber
vitni. Sumt af þvi sem Sutcliffe
sagði við yfirheyrslur gæti enn-
fremur rennt stoðum undir þetta.
Hér á eftir verða rakin þau atriði
sem sumum þykir benda til þess
að sami maðurinn hafi veriö að
verki i öll skiptin.
Þegar Sutcliffe myrti Irene
Richardson — en hún er þriðja
fórnarlambiö sem hann hefur
fallist á aö hafa drepið — færöi
hann annan fót hennar Ur nær-
brókunum og lifstykki. Hann
lagöi sömuleiöis stigvél hennar
yfir fæturnar svo að svo virtist
sem hUn væri enn i þeim. Harri-
son fannst með annan fótinn Ur
nærbrókum sinum og lifstykki.
Annað stigvél hennar lá ofaná
öðrum fætinum svo að ætla mátti
að hUn væri enn i þvi. Þaö sem
gerir þetta sérstaklega undarlegt
er aö moröingjar reyna næstum
ætið að komast burt af morð-
staðnum eins fljótt og auðiö er,
fremur en fara að dUtla viö
likama eöa föt fórnarlambsins.
Eftir sex af morðum sinum lyfti
Sutcliffe brjóstahöldurum fórnar-
lambanna til þess að brjóstin
væru ber — hann sagðist vilja
sýna „hvernig þær væru”. Joan
Harrison bar tvo brjóstahaldara
og hafði báðum veriö lyft þó svo
að annar haldarinn hafi smollið
aftur á sinn staö.
Sutcliffe felldi öll fórnarlömb
sin með þungu höggi á höfuðiö
aftan frá og notaöi til þess ein-
hvern hamarinn úr þvi hræðilega
verkfærasafni sem sýnt var opin-
berlega I réttarsalnum. A hnakka
Joan Harrisons fannst U-laga sár.
Lögreglan í Lancashire komst að
þeirri niöurstöðu að hún heföi
verið barin meö kvenskó en eng-
inn slikur fannst á staðnum. Sjálf
var hún i stigvélum, einsog áður
segir. Nokkrir rannsóknarlög-
reglumannanna I Ripper-deild-
inni eru sannfærðir um að sáriö
gætihafa orsakastaf tilraun til að
berja konuna með hamri.
Sutcliffe drap 11 fórnarlamb-
anna bæði með hamarshöggum á
höfuöið og stungum i maga og
kviðarhol. Tvær undantekningar
voru á þessu: Margo Walls, sem
hann kyrkti eftir að hafa bariö
hana til jarðar og Yvonne Pear-
son. Eftir aö hafa slegið hana i
höfuðið með þungum hamri drap
Sutcliffe hana meö þvi að sparka i
kviðarhol hennar sem lagðist
saman. Joan Harrison dó af
svipuðum sárum.
Loks má geta þess að tiunda
I apríl 1979 vissi lög-
reglan allt sem hægt var
aö vita um Ripper —
nema nafn hans. Hún
hafði þá þegar yfirheyrt
Peter Sutcliffe sex sinn-
um og átti eftir að gera
það þrisvar sinnum enn.
Engu að siður var hann
handtekinn fyrir hreina
tilviljun...
fórnarlamb Sutcliffes, Josephine
Whitaker, fannst með tannaför á
vinstra brjósti. Hún hafði verið
bitin stuttu eftir dauða sinn af
manni með bil milli framtann-
anna, svokaliað frekjuskarð.
Peter Sutcliffe hafði slikt frekju-
skarð. Er hann var yfirheyröur
um þetta morð viöurkenndi hann
að hafa myrt Whitaker en harö-
neitaði aö hafa bitið hana. Rann-
sóknarlögreglumenn eru aftur á
móti sannfæröirum aö hann gerði
það.
Þetta atriði gæti skipt miklu
máli. Joan Harrison fannst nefni-
lega með tannför á vinstra
brjósti. Maöurinn sem beit hana
var með frekjuskarð miUi fram-
tannanna. Þeir lögreglumenn
sem halda fast viö að tengsl séu
milli morðsins á Harrison og
hinna fórnarlambanna segja að
Sutcliffe hafi neitað þvi að hafa
20. janúar
1976 Emily
Jackson
9. mai 1976
Marcella
Claxton
5.-6. febrúar
1977 Irene
Richardson
23. april 1977
Patricia
Atkinson
26. júni 1977
Jayne Mac-
Donald
10. jUlí 1977
Maureen
Long
1. oktdber
1977 Jean
Jordan
MYRT ■ SLAPP ■ MYRT
MYRT ■ MYRT
SLAPPl MYRT
14. desem- 21. jan-26.
ber 1977 mars 1978
Marilyn Y vonne
Moore Pearson
SLAPP | MYRT
31. jan-3.
feb. 1978
Helen Rytka
MYRT