Fréttablaðið - 03.03.2008, Blaðsíða 16

16 3. mars 2008 MÁNUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. Fréttablaðið kemur út í 103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu,
Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Hyster S1.4 stafl ariHyster R1.6 hillulyftari
Hyster lyftarar
Frábær hreyfanleiki og einfaldir í stjórnun
TIL AFGREIÐSLUSTRAX
UMRÆÐAN
Borgarmál
Nokkrar breytingar hafa verið gerðar á þeirri þriggja ára áætlun sem lögð var
fram á síðasta fundi borgarstjórnar. Það er
léttir að sjá að tillit hefur verið tekið til
ákveðinna þátta í gagnrýni minnihlutans, til
dæmis bætt við fjármagni vegna leikskóla á
Hlíðarendasvæðinu. Þó að ekki sé gert ráð
fyrir að klára leikskólann á tímabilinu er
breytingin tvímælalaust til bóta, þar sem
skólinn hafði alfarið verið skorinn niður í þeirri
þriggja ára áætlun sem lögð var fram í borgar-
stjórn.
Annað í þriggja ára áætlun sem gagnrýnt hefur
verið er ósamræmi í uppbyggingu í Úlfarsárdal.
Þær forsendur sem meirihlutinn leggur til grund-
vallar gera ráð fyrir mun minni eftirspurn eftir
lóðum en fyrri spár. Raunar er aðeins gert ráð fyrir
að lóðir í fyrsta og öðrum áfanga hverfisins seljist.
Þrátt fyrir þessar breyttu forsendur gerði þriggja
ára áætlun engu síður ráð fyrir að ráðist
yrði í gatnagerð í öllum fjórum áföngum
Úlfarsárdals. Þegar fulltrúar minnihlutans
í stjórn eignarsjóðs bentu á þá augljósu
óhagkvæmni sem af þessu hlytist, svaraði
meirihlutinn með bókun um skort minni-
hlutans á framtíðarsýn. Nú hefur sami
meirihluti séð að sér og skorið 600 milljónir
niður til gatnaframkvæmda í Úlfarsárdal.
Hvort hrakspár nýs meirihluta um litla
eftirspurn eftir lóðum í Úlfarsárdal ganga
eftir er ekki hægt að leggja mat á, þar sem
þær forsendur hafa hvergi verið kynntar,
hvorki í stjórn eignarsjóðs, skipulagsráði, né öðrum
fagráðum sem málið varðar. Samvinna við fagsvið
borgarinnar og kjörna fulltrúa á ekki mikið upp á
pallborðið hjá þeim sem leiða nýjan meirihluta,
hverjir sem það nú eru. Af samráðsleysinu leiðir að
margt í þriggja ára áætlun hefur komið þeim sem
eiga að vinna eftir henni í opna skjöldu, sumt hefur
fengist leiðrétt en annað stendur enn út af borðinu.
Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingar.
Skárri þriggja ára áætlun
SIGRÚN ELSA
SMÁRADÓTTIR
Auðvitað nær það engri átt að Gaukur Úlfarsson skuli þurfa
að greiða átta hundruð þúsund
krónur fyrir að kalla Ómar R.
Valdimarsson rasista á bloggi
sínu. Og erfitt að ímynda sér að
Hæstiréttur muni staðfesta svo
miklar bætur til handa Ómari,
sem sjálfur hefur staðið fyrir
ámóta málefnalegum málflutningi
og sérlega leiðinlegri ertni í garð
annars fólks, til dæmis femínista.
Almennt orkar þessi deila á mann
sem óvenju lítilsigld og inntaks-
snauð og tímasóun fyrir alla.
Játning í kallkerfi
Bloggurum hættir til að gleyma
því að þeir eru að skrifa fyrir alla
sem geta lesið og skilið það sem
þeir skrifa. Fólk gleymir því
iðulega að bloggsíða er fjölmiðill.
Og samt ekki alveg. Blogg er
nokkurs konar samsláttur á
opinberum vettvangi og einka-
vettvangi. Það er eins og eintal
sálarinnar í hátalara. Það er eins
og prívatboð í bás í Laugardals-
höllinni. Það er eins og játning í
kallkerfi …
Við getum líka snúið þessu við
og sagt að það sé eins og ræðu-
höld yfir kettinum heima í eldhúsi
eða viðtal í baðspeglinum. Hinn
opinberi vettvangur verður að
prívatvettvangi og öfugt: maður-
inn er alltaf einn þegar hann situr
við tölvuna, einn með puttunum
sínum og orðunum sem velta fram
í hausnum – bloggarinn er
algerlega einn með sjálfum sér og
sér aldrei orð sín í nýju samhengi,
eins og til að mynda ég geri þegar
ég sé pistlana birtast hér í
Fréttablaðinu innan um önnur
skrif annars fólks; á opinberum
vettvangi sem ég stjórna ekki, og
er ekki minn.
Þó að utanaðkomandi fólk geti
lesið blogg eru kringumstæðurnar
einkalegar. Manneskjan skrifar
sínar hugrenningar á sínu svæði,
eigin síðu sem er eins og herbergi
sem bloggarinn hefur sjálfur
innréttað og finnst hann ráða yfir.
Bloggarinn er að bjóða inn til sín,
bjóða fólki að deila áhugamálum
og skoðunum – og tilfinningum.
Manni finnst stundum þegar
maður skoðar blogg og athuga-
semdir sem fólk skilur eftir, að þó
að aðkomufólki sé velkomið að
skoða séu pistlarnir fyrst og
fremst innlegg í tilteknu sam-
félagi. Það hvarflar ekki að manni
að skilja sjálfur eftir athugasemd,
þá er eins og maður sé staðinn að
verki.
Snertingarlaus nánd
Þetta er í rauninni eins og
samfellt kaffiboð – svipað því sem
tíðkaðist í gamla daga þegar fólk
fór í kvöldkaffi hvert til annars og
spjallaði og upplifði samveru – og
nánd. Nú eru kaffiboðin haldin á
netinu, og almenningur getur kíkt
á þau – ekki í þau heldur á þau
eins og hverjir aðrir gláparar.
Maður sér á bloggsíðunum
ákveðna tegund af nánd. Stundum
er sagt að netið dragi fram það
versta í fólki: en það dregur líka
fram jákvæða eiginleika; það eru
ekki bara þraskallar heldur líka
broskallar. Fólk sýnir hvert öðru
hlýju og stuðning, deilir erfiðum
stundum með hinum „bloggvinun-
um“ sem bregðast við með því að
stappa stálinu í viðkomandi; þetta
er þannig lokað samfélag sem
jafnframt er til sýnis fyrir alla.
Fólk raðar brosköllum upp til að
gefa til kynna bros, hlátur eða
ýmis svipbrigði – gallinn er
náttúrlega sá að broskallinn er
ekkert hlýlegur. Þetta eru ekki
raunveruleg bros. Þetta er ekki
raunveruleg snerting.
En samt sem áður einhvers
konar snerting. Mikið af bloggi er
þannig eins og boð þar sem fólk
skiptist á að tala og leggja orð í
belg á hvert öðru í athugasemda-
kerfinu í notalegri eftirlíkingu af
samveru. Bloggsennurnar eru
andstæða þessa: þar situr fólk í
sínu byrgi og þjónar sinni lund
með því að ausa svívirðingum yfir
fjarstadda einstaklinga; þetta er
ígildi rifrildis en án þess að fólk
sjái þann sem það rífst við. Það er
eins og fólk sé statt í limbói – ekki
í raunveruleikanum, og ekki á
opinberum vettvangi, og því er
rifrildið meira stundað út úr
almennum leiðindum en raun-
verulegum skapofsa.
Hin umdeilda bloggfærsla
Össurar Skarphéðinssonar um
Gísla Martein var hins vegar
svolítið annar handleggur. Þar er
einn stjórnmálamaður að skrifa
um annan stjórnmálamann í
kjölfarið á miklum sviptingum.
Össur skrifar myndríkan stíl og
vissulega nokkuð blóðugan, en
samt er það fráleitt að lesa það
bókstaflega þegar Össur leitast
við að útmála meintar ófarir Gísla
Marteins í pólitíkinni sem
átakanlegast. Össur er að skrifa í
langri hefð, og minnir mig alltaf
dálítið á Sverri Kristjánsson og
aðrar gengnar stílhetjur sósíalista
– hann er að skrifa Þjóðviljann á
netið.
Hitt er annað mál að ég held að
Össuri skjátlist um Gísla Martein,
sem er framsækinn og málefna-
legur stjórnmálamaður sem á
eftir að ná langt.
Þraskallar og broskallar
GUÐMUNDUR ANDRI THORSSON
Í DAG |Blogg
Nú eru kaffiboðin haldin á
netinu, og almenningur getur
kíkt á þau – ekki í þau heldur
á þau eins og hverjir aðrir
gláparar.
V
andinn sem Seðlabankinn stendur frammi fyrir endur-
speglaðist í ræðum Sigurðar Einarssonar, stjórnarfor-
manns Kaupþings, og Ingimundar Friðrikssonar seðla-
bankastjóra í nýliðinni viku.
Sigurður Einarsson sagði að Seðlabankinn hefði hækkað
vexti og þannig styrkt gengi krónunnar. Það hefði aftur valdið lækk-
un á verði innfluttra vara og með þeim hætti hefði verðbólgunni að
hluta til verið sópað undir teppi. Sterkara gengi lækkaði fjármagns-
kostnað erlendra lána, sem frekar ýtti undir þenslu.
„Það er spurning hvort ekki sé rétt að Seðlabankinn bakki út úr
þessu öngstræti, ýti verðbólgumarkmiði tímabundið að minnsta kosti
til hliðar og þjóðin stöðvi erlenda skuldasöfnun og búi atvinnulíf-
inu samkeppnishæf rekstrarskilyrði með heilbrigðara vaxtastigi og
raungengi,“ sagði Sigurður á fundi BSRB á föstudaginn.
Daginn áður sagði Ingimundur Friðriksson seðlabankastjóri að
ótímabær vaxtalækkun myndi leiða til verðbólgu og kjaraskerðingar.
Fráleit væri sú kenning að til þess að hemja verðbólgu þyrfti að lækka
vexti og sannast sagna vekti það undrun hve kæruleysislegt viðhorf
margir hefðu til verðbólgu.
„Verði slakað á markmiðinu um verðstöðugleika má fullyrða að
það myndi grafa verulega undan trúverðugleika peningastefnunnar.
Verðbólga og ekki síður verðbólguvæntingar myndu aukast til muna
sem á skömmum tíma gæti leitt til víxlhækkana verðlags og launa
og lækkunar gengisins. Enda þótt innlend fjármálafyrirtæki kynnu
í fyrstu að hagnast á lækkun gengis og meiri verðbólgu myndi slík
framvinda fljótt koma harkalega niður á skuldugum heimilum og
fyrirtækjum og þar með leiða til útlánatapa. Frá sjónarhóli fjármála-
stöðugleika er því afar brýnt að halda verðbólgu í skefjum,“ sagði
Ingimundur.
Samkvæmt þessu virðist Seðlabankinn vera í þeirri stöðu að sama
hvað hann gerir mun það ýta undir verðbólgu.
Við þær aðstæður er mikilvægt að sú stefna sem Seðlabanki
Íslands fylgir sé trúverðug og flestir telji að haldið verði fast um þau
markmið að ná verðbólgunni niður. Stjórnendur bankans hafa líka
sagt að ekkert verði gefið eftir í þeirri baráttu. Það er hárrétt stefna
af þeirra hálfu.
Vissulega líta stjórnendur seðlabanka í öðrum ríkjum, eins og í
Bandaríkjunum, til fleiri þátta en verðlags við ákvörðun stýrivaxta.
Mikilvægt er samt að hafa í huga að flestir þeirra hafa áður háð kostn-
aðarsama baráttu við verðbólgudrauginn sem borgaði sig til lengri
tíma litið. Fyrir vikið eru væntingar um verðbólgu í þeim löndum
aldrei í langan tíma langt frá markmiðum um stöðugt verðlag. Það
gefur stjórnendum seðlabanka meira svigrúm til að lækka vexti til
að ná markmiðum um aukinn hagvöxt og atvinnu þegar samdráttur
blasir við í hagkerfinu án þess að verðbólga fari mikið á stjá. Þetta er
þó vandasöm leið að feta eins og sést núna í Bandaríkjunum þar sem
verðbólguvæntingar eru að aukast í kjölfar lækkunar stýrivaxta.
Seðlabanki Íslands á langt í land með að ná sambærilegum trú-
verðugleika við stjórn peningamála, eins og verðbólguvæntingar
á Íslandi gefa til kynna. Þess vegna er ekki svigrúm til að lækka
stýrivexti við núverandi aðstæður jafn mikið og Englandsbanki
og seðlabanki Bandaríkjanna hafa gert. Þetta vita stjórnendur
bankans og þess vegna munu þeir halda fast við þá stefnu sem
búið er að boða. Það er mikilvægt fyrir stjórnendur bankanna og
um leið almenning á Íslandi.
Þrýstingur er á Seðlabankann að lækka vexti.
Pattstaða
BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON SKRIFAR
Hinum að kenna
Borgarfulltrúinn Kjartan Magnússon
kennir í Fréttablaðinu í gær hundrað
daga meirihluta Dags B. Eggertssonar
um það hversu lítils trausts borgar-
stjórn nýtur samkvæmt Þjóðarpúlsi
Gallup. Upplausn hafi varað í borgar-
stjórn frá því að sjálfstæðismenn
misstu völdin í október og þar til þeir
öðluðust þau aftur í janúar. Ekki
virðist hvarfla að Kjartani að sjálf-
stæðismenn eigi sök á vandanum,
þótt tvívegis hafi borgarbúar verið
látnir bíða dögum saman með
öndina í hálsinum eftir fréttum
af því að oddviti þeirra
ætlaði að sitja áfram, í
bæði skiptin við tak-
markaðan fögnuð
samflokksmanna
sinna.
Hvernig traustið vinnst ekki
Eftir stendur að hverfandi hluti
borgarbúa treystir þeirri borgarstjórn
sem nú situr til góðra verka, hver
sem skýringin er á því. Á því hlýtur
að þurfa að taka með einhverjum
ráðum. Góð leið til að öðlast
ekki umrætt traust er að
forðast að ræða málið
við fjölmiðla, eins og
borgarstjóri og oddviti
sjálfstæðismanna hafa
gert af fremsta megni
síðustu daga.
Stóriðjustoppið sameinar
Árni Páll Árnason, þingmaður
Samfylkingarinnar, fann sjaldséðan
snertiflöt á skoðunum sínum og
Steingríms J. Sigfússonar í Silfri Egils í
gær, þegar hann lýsti því yfir að hann
væri mótfallinn frekari álversfram-
kvæmdum á meðan efnahags-
ástandið væri jafnviðkvæmt og nú
er. Þessu var Einar K. Guðfinnsson
ósammála. Ólíklegt er að svona
smámunir hafi áhrif á ríkisstjórnar-
samstarfið miðað við
kærleikann sem ríkir
milli formannanna
tveggja.
stigur@frettabladid.is