Tíminn - 31.03.1982, Blaðsíða 2
2
MiOvikudagur 31. mars 1982
■ Steingrimur Hermannsson,
sjávarútvegsráðhcrra: „Ég vildi
gjarnan aö heimild væri að ráð-
stafa þessum loðnuflota þannig
að hann kæmi þeim stöðum að
notum, sem vantar fisk. En i fisk-
veiöilögunum er engin heimiid
t.d. gagnvart togveiöum, til þess
að binda þær neinum slikum leyf-
um. Togveiðar eru ekki háöar
leyfum, þótt einkennilegt sé.
Allar aðrar veiðar geta vcriö
háðar leyfum, ef sjávarútvegs-
ráðherra kýs.
Nú er búið, eða verið aö breyta
allmörgum stórum loðnuskipum i
togskip. Ég hefði talið æskilegt að
togveiðar væru háðar leyfum, þá
hefði verið hægt að scgja við eig-
endur þcssara skipa: allt í lagi,
þið getið fengið leyfi, cn með þvi
skilyrði að þið landið þar sem fisk
vantar.”
Stein-
grfmur
Her-
mannsson
sjávar-
útvegsráð-
herra
svarar
nokkrum
spurning-
um:
„Það er ekki
vaf i á ad
hægt er að
gera veiðar
og vinnslu
hagkvæmari”
■ — Steingrimur Hermannsson
sjávarútvegsráðherra. Fyrir ára-
mótin siöustu haföirðu orð á þvi
að ef til vill ættum viö aö fara að
snúa dæminu við og athuga
hvernig við getum framleitt
sjávarafurðir fyrir þaö verð sem
við getum fengið fyrir þær. Hvað
er þér i huga i þvi efni?
,,Ég hef sagt aö i stjdrnun veiða
þurfi að taka tillit til þess lfka.
Lögin frá 1976 um fiskveiöiland-
helgina byggjastá þvl að stjórn-
un. veiða byggist á verndun fisk-
stofna. Þetta eru i raun lög um
verndun stofna og ráðherra er
veitt mjög viðtæk heimild til aö
takmarka veiðar ef fiskstofnar
eru i hættu.
Hins vegar er ljóst að þetta er
ekki nóg. Sildin er kannski besta
dæmiö um það. Sildarstofninn er
oröinn sterkur, hann er farinn að
nálgast það sem maöur getur
álitiö aö sé eðlilegt jafnvægi en
hins vegar hefur markaðurinn
hrunið. Eins og viö stöndum aö
sildveiöi nú, erum við ekki sam-
keppnisfærir. Viö stundum sild-
veiðar meö 160-170 bátum og það
er alveg ljóst aö eins og nú er
ástatt verðum viö að fækka bát-
um mjög mikið og vita hvort viö
getum ekki með þvi' lækkað til-
kostnaðinn og þar með veröið.
Þetta er gott dæmi þess aö
maður veröur að skoöa báöar
hliðar málsins.”
Nú vantar
togara
á Siglufjörð
— A þetta ekki við um allar
veiðar?
„Jújú, vitanlega má segja þetta
um allar veiðar. Hitt er annaö
mál að þorskafuröir eru mjög
seljanlegar og við þurfum ekki að
takmarka þorskveiðar af þeirri
ástæöu. Hinsvegar væri kannski
æskilegt aö hafa heimild til ,að
stjórna veiðunum, t.d. með tilliti
til þess hvar fisk kann að skorta i
vinnsluna. Það væri lika æskilegt
að geta haft áhrif á hvaö mikið af
fiski fer i skreið og hvað mikið i
salt og hvað mikið i frystingu. En
það eru engar heimildir til sliks.”
— Kostum viö of miklu til við
veiðar og vinnslu?
„Ég get tekið undir það að við
kostum eflaust of miklu til. Það er
ekki vafi á að það er hægt að gera
þetta hagkvæmara, þegar á
heildina er litið. Hins vegar koma
þá upp önnur vandamál, þegar
eingöngu er litið á heildina þá
koma upp byggðavandamál og
staðbundin vandamál. Og þá má
spyrja hvað þau kosta. Við getum
nefnt Siglufjörð. Þar blasa við
mjög mikil vandamál núna.
Loðnan hefur hrunið eða hvað við
eigum að kalla það og þeir hafa
selt i burtu togara og báta. Þar
blasir við mikill skortur á at-
vinnu.
En það er i raun ekkert i fisk-
veiðilögum, sem heimilar stjórn-
völdum aðsetja neinum þau skil-
yrði að fiski verði landað þar.
Þeir þyrftu f raun og veru að fá
skip,þyrftu kannski aö fá togara.
Ef við litum staðbundið á vand-
ann, þurfa þeir að fá skip þvi nýtt
frystihús þar fær ekki nógan fisk.
Enef við litum á heildina, þá má
alls ekki fjölga togurunum.”
„Hvað áttu við
með stefnu?”
— Þegar þú settist i þetta ráðu-
neyti boöaðir þú nýja stefnu i
fiskveiðimálum. Siðar sagðir þú á
Fiskiþingi að þú mundir ekki
berja fram neina stefnu, sem ekki
væri viðtæk samstaöa um. En
fyrir um hálfu ári sagöir þú i
viðtali að svo gæti farið að
nauðsyn ræki þig til að gera ein-
mitt það.Er ný fiskveiðistefna að
fæðast?
..Hvaö áttu við með stefnu? Þú
verður að athuga að stjórnunar-
leiðir eru mjög breytilegar eftir
veiðum og aðstæðum. Ég hef
sannfærst um það hér að þú finn-
ur enga algilda stjórnunarleið
sem gildirfyrir allt. Það þarf ekki
að vera að þær leiðir sem famar
eru til að takmarka þorskveiðar
henti fyrir sildveiðar eða loðnu-
veiðar og því siður fyrir rækju
eða eitthvað enn annað.
Ég sagði áðan að það þarf að
gera breytingar á sildveiðunum,
ogþaðgetur vel veriðef ekkinæst
samstaða að það krefjist þess að
Sjávarútvegsráðuneytið höggvi á
hnútinn.”
— Með spurninguiini átti ég viö
hvort almenn samræmd stefna i
fiskveiðimálum væri væntanleg
önnur en að hafa sem viðtækast
samstarf við hagsmunaaðilana.
Hún hefur naumast verið til.
„Það er ekki rétt. Þau tvö ár,
sem ég hef verið hér hefur verið
gefin út ákveðin stefna eins og
kallað er, fyrir veiðarnar fyrir
árið. Fyrir þorksveiðar er stefnan
gefin út i desember fyrir næsta
ár, sem hefur aldrei verið gert
áður. Til dæmis dróst það fram i
febrúar 1980.
Það er vitleysa
að gefa út
stefnu til
margra ára
Stefnan nú byggir á mark-
miðinu 450 þúsund tonn af þorski
verði veitt. Þvi er skipt þannig að
220 þús. tonn veiðist á báta og 230
þús. á togara. Arinu er skipt i
þrennt og fyrir togarana er
ákveðið hve margir skrapdagar
skuli vera á hverjum árs-
þriðungi samtals 150. Fyrir bát-
ana er ákveðið hvað mikið má
veiða á hverjum ársþriðjungi,
hvernig á aö ná þvi með ákveðnu
stoppi á bátunum t.d. um pásk-
ana, um mitt sumarið og um jóla-
leytið.
Ég tel þetta vera stefnuna, ég
ætla ekki að gefa út stefnu til
fleiriára, þaðer ekkihægt, það er\
vitleysa. Aö gefa út stefnu fyrir
loðnuveiðar, eins og viö reyndum
að gera til fleiri ára, þvi miður,
hún hrynur.
Á þessari stjórnunarleið hafa
verið gerðar mjög mikilvægar
lagfæringar undanfarin tvö ár.
Ein mikil lagfæring er t.d. þessi
að skipta árinu i þrennt, endur-
meta hvert stefnir eftir hvern
ársþriðjung og herða á eða slaka'
á, á þeim næsta.
Mikilsverðar
breytingar
á þorskveiðum
Núna gerðum við mjög mikil-
vægar breytingar fyrir togarana,
þ.e.a.s. það er tekið upp sveigjan-
legt hámark af þorski á skrap-
dögum, frá 5% upp í 30% ef ég
man rétt og þeir geta sjálfir valið
hvers konar skrapi þeireru á. Ég
held að þetta sé kannski einhver
viðamesta og mikilverðasta
breytingin sem hefur verið gerð
gagnvart togurunum lengi. Þetta