Tíminn - 26.10.1982, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 26. OKTÓBER 1982
7
erlent yf irlit
Filipie Gonzáles
Gonzáles er til hægri
við Palme og Mitterand
Hann lofar þjóðaratkvæðagreiðslu um Nato
SAMKVÆMT síðustu skoðanakönn-
un, sem verður birt á Spáni fyrir
þinkosningamar næstkomandi fimmtu-
dag, fær Sósíalistaflokkurinn meirihluta
atkvæða, en þá nýtur hann þess hvernig
kosingafyrirkomulaginu er háttað, en
það er hagstætt stærstu flokkunum.
Næst honum kemur bandalag hægri
flokkanna undir forustu Isebame Fraga.
Miðflokkabandalagið átti sigur sinn í
kosningunum 1977 og 1978 að verulegu
leyti að þakka því, að foringi þess,
Adolfo Suarez forsætisráðherra, naut
mikilla vinsælda. Síðan hefur Suarez
orðið viðskila við bandalagið og stofnað
nýjan flokk, sem virðist hafa komið of
seint til sögu til að fá veruiegan stuðning
að þessu sinni.
Efnahagserfiðleikarnir, sem era
miklir og vaxandi á Spáni, hafa bitnað
mest pólitískt á Miðflokkabandalaginu,
vegna stjórnarforastunnar. Til viðbótar
hefur komið vaxandi óeining innan þess,
en það var upphaflega myndað af
mörgum smáflokkum og flokksbrotum,
meira og minna ósamstæðum.
Tvennt virðist svo hafa stutt að
fylgishruni þess að undanförnu. Hið
fyrra var, að það flýtti kosningunum til
að koma í veg fyrir, að hinn nýi flokkur
Suarez næði fótfestu. Sjálft virðist það
hafa verið verst undir kosningar búið.
Hitt var það, að ríkisstjórnin birti
nýlega áberandi tilkynningu um, að
komizt hefði upp um fyrirhugað samsæri
nokkurra liðsforingja, sem ætluðu sér að
gera stjómarbyltingu í sambandi við
þingkosningamar. Sumar heimildir
greina, að ríkisstjórnin hafi reynt að
gera enn meira úr þessu en efni stóðu til
í þeim tilgangi að sýna hversu trúlega
hún stæði á verði gagnvart hernum.
Hafi þetta verið tilgangur stjórnarinn-
ar, hefur hann bersýnilega misheppnazt.
Þeir, sem tortryggja herinn, hafa fylkt
sér fastar um Sósíalistaflokkinn. Hinir,
sem era hliðhollir hernum, hafa skipað
sér undir merki bandalags hægri
flokkanna.
EF skoðanakannanirnar reynast
réttar, verður Gonzales, formaður
Sósíalistaflokksins, næsti forsætisráð-
herra Spánar.
Hann verður þá jafnframt yngsti
forsætisráðherra í Evrópu, en hann varð
fertugur á þessu ári.
Filipe, eins og hann er venjulega
nefndur á Spáni, er fæddur og uppalinn
í nágrenni Sevilla, þar sem faðir hans var
mjólkurbússtjóri. Systkinin voru fjögur
og var Filipe hið eina þeirra, sem gekk
menntaveginn.
Sumar heimildir telja, að þar hafi
ráðið mestu, að hann varð að hætta að
stunda íþróttir, þegar hann var fjórtán
ára gamall, sökum astma og sneri hann
sér þá að bókum í staðinn. Hann hóf
nokkru síðar nám við menntaskóla, sem
var undir stjórn presta.
Gonzales vakti þá eins og síðar
eftirtekt vegna fríðleiks síns. Stúlkurnar
gáfu honum því sérstakar gætur og hann
tók því ekki verr en svo, að prestunum
þótti nóg um, og vísuðu honum úr
skólanum.
Þetta stöðvaði þó ekki Gonzales á
námsbrautinni. Hann lauk lagaprófi við
háskólann í Sevilla og stundaði síðar
framhaldsnám í Belgíu. Á fyrstu
háskólaárum sínum hallaðist hann að
kristilegum demókrötum, en snerist
síðar til fylgis við sósíalista. Talið er, að
Alfonso Guerra, sem síðan hefur verið
nánasti samverkamaður hans, hafi haft
mikil áhrif á þessi skoðanaskipti hans.
Að námi loknu stofnaði Gonzales
lögfræðiskrifstofu í Sevilla. Hann tók
aðallega að sér mál verkamanna, sem
höfðu lent í deilum við atvinnurekendur.
Honum varð svo vel ágengt í þessum
málarekstri, að hann varð frægur fyrir.
Jafnhliða hóf hann ásamt Guerra að
endurreisa flokk sósíalista í Andalúsíu.
Þeim varð svo vel ágengt, að á leynilegu
þingi Sósíalistaflokksins, sem haldið var
í París 1974, var Gonzales kosinn
formaður flokksins.
Franco lézt ári síðar (1975) og eftir
það varð hröð þróun í lýðræðisátt á
Spáni. Gonzales hefur notið þess að
verða foringi á réttum tíma. Hann og
Suarez urðu brátt vinsælustu stjórnmála-
menn Spánar.
HYLLI sína á Gonzales vafalítið að
veralegu leyti að þakka útliti sínu og
framkomu og góðum málflutningi.
Því fer hins vegar fjarri, að fylgi hans
byggist á því, að hann flytji einhvern
byltingarboðskap, sem kveiki í
mönnum. Gonzales er til hægri við flesta
foringja sósíalista í Evrópu, t.d. þá Olof
Palme og Mitterand. Hann lofar
hóglegum umbótum, en ekki byltingu.
T.d. mun stjórn hans, ef til kemur, ekki
beita sér fyrir annarri þjóðnýtingu en
þjóðnýtingu orkuvera.
Hin hófsama umbótastefna Gonzales
hefur orðið til þess, að Sósíalistaflokkur-
inn hefur náð meira fylgi millistétta en
ella.
í þingkosningunum 1977 varð
Sósíalistaflokkurinn annar stærsti flokk-
ur landsins. Hann fékk þá 118 þingsæti
af 350 alls. Margir spáðu honum enn
meira fylgi í kosningunum 1979, en hann
fékk þá ekki nema 121 þingsæti. Suarez
var enn vinsælli en Gonzales á þeim
tíma.
Þetta vakti vonbrigði hjá sósíalistum
og margir kenndu því um, að stefna
flokksins hefði ekki verið nógu róttæk.
Hinir óánægðu fengu því framgengt, að
flokkurinn kenndi sig við marxisma.
Gonzales var þessu mótfallinn og sagði
af sér flokksforustunni í mótmælaskyni.
Á næsta flokksþingi sigraði sjónarmið
hans með yfirburðum. Hann tók þá aftur
við flokksforustunni.
Gonzales vill breyta utanríkisstefn-
unni á þann veg, að Spánverjar hugsi
ekki eingöngu um þátttöku í samstarfi
Evrópuríkjanna (Nato, Efnahagsbanda-
lagið) heldur treysti einnig gömul og ný
tengsli sín við rómönsku Ameríku og
Arabaþjóðirnar. Hann var mótfallinn
aðildinni að Nato nema hún yrði
samþykkt við þjóðaratkvæðagreiðslu.
Sósíalistar hafa lofað að efna til slíkrar
þjóðaratkvæðagreiðslu, ef þeir fá völdin.
Verði aðildin að Nato samþykkt, mun
stjórn Gonzales ekki taka. þátt í
hermálanefnd bandalagsins, heldur
aðeins stjórnmálanefndinni, líkt og
Frakkar og Grikkir gera nú.
Sambúðin við herinn getur reynzt
Gonzales erfið. Hann hefur lofað að
vinna að breytingum innan hans, m.a.
að settar verði nýjar reglur um veitingu
embætta. Þá verði stöðvar hersins fluttar
frá stærstu borgunum, en honum yrði þá
örðugra að gera byltingu. Slík tilfærsla
verður þó ekki rökstudd með því, heldur
hinu að slík skipan sé eðlilegri frá
sjónarmiði landvama.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
Til sölu
Blaser árgerð 1973, með Trader díeselvél.
Upphækkaður, með nýjum Micky-Thomson
dekkjum og Spoke felgum.
Upplýsingar í síma 2-22-39 eftirkl. 19.00 öll kvöld.
Aðalfundur SÁÁ
Aðalfundur Samtaka áhugafólks um áfengis-
vandamálið verður haldinn fimmtudaginn 28.
október n.k. í húsakynnum samtakanna Síðu-
múla 3-5, og hefst fundurinn kl. 20:30.
Dagskrá:
Aðalfundarstörf.
Stjórnin.
Laus staða
Staða framkvæmdastjóra rannsóknaráðs ríkisins er laus til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf sendist
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, fyrir 19. nóvember n.k.
Menntamálaráðuneytið, 19. október 1982.
Kjarnaborun
Tökum úr steyptum veggjum fyrir hurðir, loftræstingu, glugga,
og ýmisskonar lagnir, 2", 3", 4", 5", 6" og 7" borar.
HLJÓÐLÁTT OG RYKLAUST. Fjarlægum múrbrotið, önnumst
ísetningar hurða og glugga ef óskað er. Hvert á iand sem er.
Skjót og góð þjónusta.
Kjarnaborun sf.
Símar 38203-33882
Nýir bílar — Notaðir bílar
ÞÚ KEMUR -
æOGSEMUR
Opið laugardaga kl. 10-16.
BÍLASALAN BLIK s/f
1
Leitiö
upplýsinga
SÍÐUMÚLA 3-5-105 REYKJAVÍK
SÍMI: 86477
• Öll almenn prentun
• Litprentun
• Tölvueyðublöð
Tölvusettir strikaformar
• Prentun • Bókband
PRENTSMIÐJA
kbanV7 / ,
n C*ddu hf.
SMIÐJUVEGI 3, 200 KÓPAVOGUR, SÍMI 45000